Chương VII

Chương VII

ấy giờ đã tan học buổi chiều. Ánh nắng xế nghiêng ngoài gò cỏ. Câu lúi húi kéo cái phên nứa, rấp lối vào lớp học. Cái phên xiêu vẹo ấy là tấm cánh cửa nhà trường. Mấy cái đầu trẻ con còn lấp ló ngoài cột trụ. Bỗng một đứa hét vào:

- Thưa thầy, có khách.

Nhà giáo giật thót lưng lại. Bởi từ khi tự dưng mà Câu phải tiếp hai con ả đào tai ác kia, hễ nghe ai nói lấp loáng “có khách”, nhà giáo đã nhớn nhác ngay.

Mấy đứa trẻ la lên như thế, rồi chạy biến.

Ngơ ngác nhòm ra, Câu lại thấy một tốp học trò lố nhố đi từ phía cầu Phượng lại. Dáng hẳn lũ này bắt gặp khách hỏi thăm, chúng bèn xúm xít, đưa đến trường. Mấy đứa hớt lẻo nhanh chân chạy đến báo trước.

Khách đương đi trong đám học trò, khách đi giữa. Ba bốn đứa dẫn trước. Có đứa đi giật lùi ngắm nghía khách. Mấy đứa ríu rít sau lưng. Nom như trẻ con đương chơi đám rước.

Nhưng kể khách cũng khá lạ mặt, khách là đàn ông. Một điều cũng bớt lo cho nhà giáo Câu. Khách đã đi vào đến trong sân. Đó là một chàng mặc quần áo tây, - người mặc quần áo tây thì oai thực. Chàng đội chiếc mũ trắng đít vịt, lại dìm mũ lệch nghiêng một bên. Cái mũ to tướng, dầy cộp, mà mũ chỉ nằm hờ một góc đầu. Chàng mặc áo sơ-mi cộc tay. Áo màu vàng, rộng thùng thình. Hai bên ngực có hai cái túi to. Ở giữa, đáng lẽ là hàng khuy, lại là hai sợi dây vải vàng vắt chéo chân rết, leo cho đến chỗ hai cái tai cổ bé. Quần là ống thẳng đuỗn. Chân mang đôi giày, đế kép trắng. Bước êm tờ, lặng như đi chân đất. Lũ trẻ con, nhìn ngần ấy thứ, đã choáng mắt... Giá xem được kỹ hơn, chắc chúng nó còn thấy hai chiếc giày có hai lỗ thủng, lòi ngón chân út xám xỉn, ám bụi cát đường cái.

Khách đã bước vào đến thềm lớp. Chàng ta ngả mũ, cười. Cái mặt thì đen thui, hai hàm răng to trắng lôm lốp. Chàng thò tay ra bắt tay Câu:

- “Bông dua” [1] ông giáo! Tôi là Răng, Trần văn Răng, mới đến bên Yên Thượng.

- A, ông giáo mới làng Thượng...

Nhà giáo mới làng Thượng cười ha hả:

- Phải, phải, chỗ đồng nghiệp mà. Tôi mới đến hôm qua. Hôm nay đi thăm anh em xung quanh.

- Mời ông vào ngồi chơi trong này.

- Thôi vẽ. Chỗ anh em cả. Đứng đây cho mát. Xừ [2] cứ gọi tớ là toa, moa [3] cho tiện. Đường đi lại về sau còn dài.

Rồi nhà giáo tên Răng lần túi áo trước ngực, móc ra bao thuốc lá Ba tốt. Chàng lại sờ túi bên cạnh lấy bao diêm.

- Vu [4] cứ ăn tự nhiên với moa một điếu thuốc, vu đừng ngại gì hết. Vu lấy đi...

Bất đắc dĩ, lúng túng lính quýnh nữa, Câu rút điếu thuốc. Một que diêm xòe. Hai điếu thuốc cùng phập phèo cháy. Khói xanh từng làn mỏng uốn éo. Câu chuyện trao đổi qua lại.

- Vu dạy ở đây từ bao giờ?

- Tính có mấy năm rồi.

Răng trợn tròn hai mắt:

- Mấy năm? Ô là la! Chịu khó quá. Moa mà ở liền cái chỗ nhà quê cơm hẩm này mấy hôm cũng mủn người ra rồi. Vu có biết không? Moa đã đi giang hồ du lịch khắp năm xứ Đông Dương. Thôi thì đủ. Từ Nam chí Bắc. Nào Sà-goòng, nào Hà Nội, nào Yên Bái, Lào Kai. Tuốt tuốt...

- Ghê nhỉ?

- Cái tính moa thế. Chỗ anh em moa không nói phét. Ở đâu lâu một chỗ, nóng lòng nóng ruột, không chịu được... ấy moa vừa ở Huế ra. Ở Huế sướng lắm. Nước sông Hương chảy lờ đờ. Con gái đi chân đất, đeo kiềng vàng, cười cứ tít hai con mắt. Thú lạ.

- Thú nhỉ...

- Phải, thú lắm.

- Thế bác vào làm gì trong ấy?

- A moa đi buôn. Moa thì đủ nghề, đủ ngón tháo vát. Làm chủ có. Làm thợ có. Dạy học cũng đã từng. Lại dạy cả võ. Võ moa khá lắm. Chẳng phải nói phét, cái khổ người lẻo khoẻo như toa, moa đánh ngã hàng tá. Dạo ở Lao Kay, đã khét tiếng. Bây giờ toa mà lên đấy, toa cứ hỏi xừ Răng Hà Nội ai cũng nhớ. Vỏ Tàu. Vỏ ta. Vỏ Lào. Moa đã tranh giải vô địch Bắc Kỳ rồi đấy.

- Bác là vô địch Bắc Kỳ?

- Không. Đánh hòa thôi. Hai bên cùng chịu nhau.

- Bác tài thực.

- Moa tài lắm chứ... Để hôm nào uống rượu mà nói chuyện vỏ mới hợp. Nhưng ở đây chán thiu người ra thế này.

Thầy giáo Răng lại hùng hổ nói:

- Moa nể quá. Chẳng nhẽ ông chánh Yên Thượng ông ấy nhắn mãi. Nhưng thôi cũng chẳng cần gì. Dạy chơi ít lâu, chan chán rồi thì moa lại đi giang hồ. Moa nó như con dao pha. Nay đây mai đó, leng beng lung tung, mà sướng hơn quan huyện đấy. Không nói phét đâu.

- Dạy học thế này, chắc bác khổ bác ngại lắm?

- À, cái khổ thì moa đã khổ nhiều rồi. Ngọt bùi cay đắng đã nếm đủ mùi phong trần. Chỉ còn ao ước chưa được đi ngoại quốc một chuyến, sang Tàu sang Tây chẳng hạn. Ở cái làng bên trên kia, đi qua cánh đồng là làng gì nhỉ?

- Làng Phú Gia.

- Ờ ở làng Phú Gia. Làng ấy cũng có trường?

- Có, cũng có trường. Người bạn tôi dạy bên ấy.

- Moa biết rồi. Từ hôm qua, moa đã di dạo khắp. Đến đâu phải thuộc thung thổ ngay nơi ấy chứ. Không nói phét, dắt đất vào ăn cướp được rồi. Vùng này ba làng đều có trường. Đây là một. Bên moa là hai. Ở Phú Gia là ba. À, thế cái xừ giáo ở Phú Gia là xừ gì nhỉ?

- Bác Hoạnh.

- Hoạnh. Nhớ rồi. Toa là Câu, giáo Câu.

Câu cười:

- Gớm, bác này tài dò dẫm nhỉ?

- Chuyện, nghề phải thế chứ. Còn moa Trần văn Răng đít Cao Sơn các-vi-dit đây. [5]

Răng giở bím, lấy ra một tấm danh thiếp trắng lốp. Ở trong, có hàng chữ nửa ta nửa Tây: Trần văn Răng dit Cao Sơn à Hà Nội. Răng đưa cho Câu. Câu đón lấy, ngắm nghía. Trong khi đó, Răng lại nói ba hoa trời đất một lúc. Câu cũng chỉ nghe lơ mơ thôi. Bụng anh đã đói mõm, sôi rong róc. Tính rụt rè lại hay ngượng nghịu, Câu không biết nên nói thế nào để về được. Đành đứng ừ hữ, đưa đẩy câu chuyện.

May sao, Răng giơ hai tay nói to:

- Ô là la, sắp tối rồi. Moa phải về ăn cơm. Ở đây người ta ăn cơm sớm quá. Toa cũng về ăn cơm chứ?

- Dạ, vâng.

Hai người cùng đi ra. Lũ học trò từ ban nãy vẫn đứng vớ vẩn ngoài cột trụ. Chúng đợi xem ông giáo Răng. Ông Răng và ông Câu thủng thỉnh đi ra. Lũ trẻ lắp ló bước theo sau. Rồi chúng còn chịu khó đi theo sang tận bên kia cầu Phượng, để nhìn theo thầy Răng. Đến chỗ rẽ vào trong xóm. Răng bắt tay Câu nói:

- Chủ nhật này moa sang, toa dẫn moa lên chơi xừ Hoạnh nhé. Moa cần giao thiệp rộng.

Câu đáp lại, ấp úng.

Chú thích:

1- Bông dua ( Bonjour) chào

2- Toa – moa ( mày tao) tiếng Pháp, cách xưng hô với bạn bè thân thuộc.

3- Xừ là từ tiếng Monsieur gọi tắt

4- Vu (Vous) Ông hoặc Bà

5- Moa Trần Văn Răng đít Cao Sơn các vi dít đây ( Tôi là Trần văn Răng biệt danh là Cao Sơn, danh thiếp của tôi đây)

Đánh máy : casau - Ct.Ly
Nguồn: casau - VNthuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 1 tháng 7 năm 2016