Chương 5 (B)

Chương 5 (B)

õ sư Choji Suzuki khi nhập môn Karate, ba tháng đầu chỉ ngồi ( quỳ gối, ngồi lên hai gót chân ), chụp ruồi trên một chén cơm có cá ( để nhử ruồi ). Sau ba tháng thử thách đó, phải tập thêm ba tháng nữa, chỉ có hai đòn: cú đấm thẳng ( Teken tsuki ) và cú chặt bằng cạnh bàn tay ( Shuto ), nếu kiên nhẫn vượt qua sáu tháng cam go, khổ luyện đó, mới chính thức được thu nhận làm môn đệ. Vì võ thuật cũng như các giáo phái tôn giáo khác, những lời dặn dò dù sơ đẳng hay những đòn thế khi nhập môn đều trở thành chiêu thức, kiến thức thâm sâu căn bản nhất. Kỹ thuật đầu tiên là bí kíp cuối cùng, người mới nhập môn và đại sư phụ cùng thực hành những đòn thế như nhau.

Một thân hình khỏe mạnh, dẻo dai không bệnh tật và một tinh thần sáng sủa tươi vui trong cuộc sống, đó là mục đích rốt ráo sau cùng của võ thuật, xóa tan những thành kiến tự ti, mặc cảm, những phân biệt môn phái, thấu rõ thế nào là mục đích chân chính của người hành giả võ đạo. Đành rằng không tham vọng một cách quá đáng, cũng không đạt mục đích quá cao xa như tinh hoa hay thượng thừa của võ học bằng cách tự học.Dĩ nhiên nếu có thời gian đến võ đường hay được thụ huấn với một chân sư nào đó sẽ đạt kết quả nhanh hơn. Ngoài ra đọc sách để mở rộng kiến thức và biết rõ con đường mình sẽ và đang đi, đừng nên bắt đầu với một tâm hồn hoang mang không tha thiết, cũng như đang đi trên một con đường với bóng tối của đêm ba mươi. Tôi quả quyết nếu bền chí tự tập, chắc chắn sẽ gặt hái được kết quả khả quan. Trong xã hội văn minh hiện tại, nhất là các nước đã phát triển tột cùng như Âu Mỹ, bên ngoài có vẻ như văn minh và hiếu hòa hơn các dân tộc đang phát triển khác, thực ra họ ít rèn luyện thân thể vì họ đã quên đi yếu tố tâm lý. Họ rất tự tin dù rằng sự tự tin này là giả dối vì thực ra gốc rễ của nó là thiếu tự tin và ỷ lại vào vũ khí vì nếu có gì xảy đến, đem vũ khí ra sử dụng là hiệu quả nhất.Nhưng không ai nghĩ rằng, để giới hạn vũ khí thì phải khuyến khích mọi người nên luyện tập võ thuật, họ có cùng niềm tự tin vào chính bản thân họ, không cần ngoại vật, không cần nương tựa vào ai, độc lập, tự tin, quả cảm. Hơn nữa một người võ sĩ đạo chân chính luôn luôn có một đức tính khiêm cung, nhẫn nhịn, vị tha, chỉ có những người thiếu khả năng mới khoe khoang, lớn tiếng. " Vấn đề " chỉ xảy ra với những người chưa học đến nơi đến chốn.

Bồ Đề Đạt Ma, tổ sư của mọi ngành võ thuật, có bao giờ nói đến võ.

"Để thân mình lại sau, thế mà thân mình đứng trước, gác thân mình ra ngoài thế mà thân mình vẫn còn, bởi không có lòng riêng nên không được thỏa lòng riêng "

Lão Tử

Khổng Tử cũng bảo " Thông minh thánh trí nên giữ bằng cách ngu độn,công lao to hơn thiên hạ nên giữ bằng cách khiêm cung, sức khỏe hơn người nên giữ bằng cách nhút nhát "

Điều quan trọng là bạn phải sáng suốt dù đang là võ sinh, huấn luyện viên hay là một võ sư.Không nên tránh né, bàn cãi sâu về lý thuyết cũng như thực hành, kể cả giao đấu và biểu diễn, về bất cứ động tác kỹ thuật nào dù sở trường hay sở đoản, ý thức được điều đó bạn sẽ cố gắng, cố gắng không ngừng để đi đến thành công hoàn mỹ. Tiếp xúc thường xuyên với những đối thủ dị biệt. Kẻ thiên tài ngón này, người biệt tài đòn nọ. Học hỏi cái hay cái đẹp, nhanh nhẹn, trau dồi thêm cho chính mình. Học hỏi đường lối kỹ thuật của những môn võ thuật khác lần lượt từng cái một, không chấp thủ một định kiến nào, đã là định kiến thì khó chấp nhận dù là thiện hay bất thiện.

Ở miền Bắc nước Nhật có một ngôi đền thiền rất nổi tiếng vì chỉ nhận bất cứ những thiền sư nào miễn là ông ta phải thắng cuộc tranh luận về Thiền và Giáo lý Phật giáo với những thiền sư đang ở trong đó. Nếu bại, phải đi nơi khác. Có hai sư huynh đệ cùng đang sống trong ngôi đền. Sư huynh là người học rộng, thông minh nhưng sư đệ là người ngu đần, nóng nảy và chột mắt.

Một nhà sư lang thang đến hỏi xin ở trọ và thách thức họ tranh luận về giáo lý thượng thừa của Phật giáo.Hôm đó người sư huynh quá mệt mỏi bèn nhờ người sư đệ thay mình. Người sư huynh dặn dò:" Hãy yêu cầu một cuộc đối thoại im lặng ".

Rồi người sư lạ và người sư đệ đến ngồi trước bàn thờ Phật. Sau đó chẳng bao lâu nhà sư lang thang đến kiếm người sư huynh:" Sư đệ của anh thật kỳ diệu, uyên thâm. Anh ta đã đánh bại tôi ".

Sư huynh bảo: Hãy kể cho tôi nghe cuộc đối thoại?

Nhà sư lang thang giải thích:" Vâng, đầu tiên, tôi giơ một ngón tay, tượng trưng cho đức Phật, một người đã giác ngộ. Anh ấy giơ lên hai ngón tay có ý nói không những đức Phật mà còn giáo lý của ngài nữa. Tôi giơ lên ba ngón tay, tiêu biểu cho " Tam Bảo " Phật, giáo lý của ngài và chư tăng theo ngài sống một cuộc đời hoàn hảo. Anh ta đưa nắm tay siết chặt đập vào mắt tôi, chứng tỏ rằng cả ba phát xuất từ một sự chứng ngộ. Thế là anh ấy đã thắng và tôi phải rời khỏi đây ". Nhà sư lang thang vội vã ra đi.

" Nhà sư đó đâu rồi?" Sư đệ vừa chạy đến vừa hỏi

Sư huynh nói:" Tôi biết sư đệ đã thắng cuộc tranh luận "

Sư đệ đáp:" Không có thắng, tôi đã đánh hắn "

Sư huynh bảo:" Hãy nói cho tôi nghe đề tài và diễn tiến cuộc tranh luận "

Sư đệ trả lời:" Lúc hắn đưa lên một ngón tay, có ý lăng nhục em bằng cách ám chỉ rằng em chỉ có một mắt, vì hắn là người lạ, em nghĩ phải lịch sự một chút, em giơ lên hai ngón tay, khen ngợi hắn có đủ hai mắt, rồi hắn vẫn vô lễ giơ lên ba ngón, có ý bảo rằng em và hắn chỉ có ba con mắt. Em nổi khùng lên đánh hắn và hắn bỏ chạy không tranh luận nữa ".

Khi nghe nói tới Karate người ta nghĩ ngay một môn võ mới xuất hiện chuyên sử dụng những đòn thế hiểm độc, chỉ được huấn luyện cho những đội cận vệ và những tổ chức tình báo đang bành trướng trên khắp thế giới. Quả thực đó là một môn võ tân tiến sử dụng những nguyên tắc tâm lý, vật lý, nghiên cứu một cách khoa học, có hệ thống hóa rất hoàn hảo. Trên thực tế Karate đã có từ lâu, hơn 2000 năm nay, khi chưa được hệ thống hóa, thời mà các nhà sư âm thầm lặng lẽ luyện tập trong các ngôi đền, chùa trong núi thẳm, luyện để trau dồi sức khỏe sau những giờ tham thiền, tụng kinh và cũng để chống lại thú dữ và nhất là thảo khấu, lục lâm chuyên cướp giựt ven rừng gốc bể.Mọi ngón nghề, kỹ thuật, quyền cước từ đó cho đến nay đã được biến đổi rất nhiều, không ai dám đoan chắc kỹ thuật ngày nay là hoàn hảo và độc đáo hơn xưa.Các nhà lãnh đạo các võ phái ngày nay cho rằng, nhờ sự hệ thống hóa cho phù hợp và các nguyên tắc khoa học được áp dụng triển khai một cách triệt để nên hoàn hảo hơn. Tuy nhiên, nhiều người cũng cho rằng, lời trên chỉ là lý thuyết, thực tế đã được cắt bỏ, giấu giếm, không cho phổ biến những đòn thế nguy hiểm, xét ra thường trực đe dọa tính mạng con người.

Chẳng hạn như bài quyền Tewaza ( hay phương pháp đánh tay ). Bài quyền gồm gần hai trăm tư thế thuần túy, sử dụng hai bàn tay nhanh nhẹn, nhuần nhuyễn. Nguồn gốc từ một môn phái mà vị Chưởng môn là một võ sư cũng là một nhà sư Phật giáo, đạo đường mở ngay nơi ngôi chùa vị hòa thượng đang tu, thầy tôi võ sư Choji Suzuki là một trong số các cao đồ đã trải qua nhiều năm luyện tập.Không nhưcác bài quyền khác của huyền đai đẳng tập luyện, khi tập bài này tôi đã đạt đến một sự thích thú, ham mê và hăng say tột độ,, đúng là một bài quyền rút tỉa từ những tinh hoa của Không Thủ Đạo ( Karate Do ).Tất cả các kỹ thuật hình như đảo lộn khác với những kỹ thuật mà tôi thường tập, từ cách chào cho đến diễn tiến của những động tác, thủ pháp,thân pháp, tấn pháp.Mỗi một động tác, đường nét là kết tinh của những ý niệm,những hoài bão của tiên nhân. Mọi thế đều đưa đến sự ngạc nhiên thích thú, hào hứng, vừa uyển chuyển, mềm mại tựa hồ như liễu mềm dưới tuyết, có lúc lại cương mãnh như vũ bão cuồng phong. Nhưng cương mãnh không có nghĩa là căng thẳng, không căng thẳng nhưng cũng không khinh suất, tâm trí điềm tĩnh, cũng đừng để cho cơ thể vì buông lỏng mà chùng đi, giống như một sợi dây đàn, căng quá sẽ " đứt ", chùng quá sẽ " vô dụng ", nghĩa là tâm thân phải tự tại. Dĩ nhiên một bài quyền quý hóa và cao cấp như vậy không phải ai cũng được truyền dạy mà chỉ dành cho những môn đồ sắp được tấn phong làm Trưởng Tràng. Với lối đánh liên hoàn chống trả nhiều đối thủ được sắp đặt và soạn thảo từ trước, nếu quan niệm bài quyền chỉ là sự phối hợp tất cả các động tác mà thôi, bạn sẽ không bao giờ tiến xa, đào sâu vào võ thuật được, bài quyền là xương sống của thể xác, là linh hồn của tinh thần. Thiếu yếu tố đó bạn khó có thể chiếm thế thượng phong trong các trận thư hùng với nhiều đối thủ mà bạn thì đơn thân độc mã.Trải qua nhiều năm tháng tập luyện, bạn sẽ có đủ năng lực để tự do điều khiển thân mình.Đạt được trình độ này bạn sẽ dễ dàng hạ nhiều đối thủ. Trình độ sơ đẳng khi đi quyền, thường hoang mang lơ láo, đoạn nào nhớ đi nhanh, đoạn nào quên ngập ngừng hay dừng lại. Sau một thời gian dài tập luyện có thể đi đều đều như tiếng tích tắc của đồng hồ.Khi đạt đến trình độ cao hơn, hiểu rõ được nơi nào cần đánh nhanh và mạnh, nơi nào có thể chậm để có thể dễ dàng điều hợp hơi thở.Phần nhiều các môn sinh không được huấn luyện kỹ về sự điều hợp hơi thở trong bài quyền.Điều đó có thể nguy hại đến thể chất, ảnh hưởng đến tinh thần, ngoài sự cố gắng thái quá mà không biết tận dụng hết năng lực của tinh thần vì ý dẫn khí và khí dẫn lực.

Có phải chăng nỗi niềm ao ước lớn lao nhưng khó thực hiện của chúng ta là tu luyện thế nào để có thể tiến đến trình độ " phản ứng tự nhiên ", phải luôn luôn đề phòng mọi tình huống, mọi lúc đối phương có thể tấn công bằng mọi hướng, để rồi chuyển tiếp phản công bằng những đòn đã được huấn luyện một cách nhanh nhẹn.Miền Bắc Tokyo có một kiếm sư Nhật Bản, vang danh nhờ những thế phản công nhanh nhẹn và bản tánh điềm tĩnh. Một hôm có một kiếm khách xin vào diện kiến võ sư, sau những lời thăm hỏi, chén trà còn nóng hổi trên tay, kiếm khách thưa: Khắp miền Nam nước Nhật, tiếng đồn hiền huynh là một kiếm sư đã đạt được mức thượng thừa của kiếm pháp, ngoài ra còn truyền lại cho ba công tử cũng tài ba xuất chúng, xin hiền huynh cho bần đạo được hân hạnh diện kiến để thăm hỏi các công tử cho thỏa lòng mong ước.

" Thượng thừa kiếm pháp, tôi không dám nhận, hiền huynh đừng khách sáo, đã cùng trong giới giang hồ xin coi nhau như anh em ". Kiếm sư tiếp, sau khi hớp một ngụm trà " xin hiền huynh hãy dùng cạn tuần trà để bần đạo bảo các cháu ra phục hạ ". Nói xong kiếm sư đứng dậy khép hờ hai cánh cửa, một chậu hoa gần đó được gác lên ở phía trên. Một cái tên được gọi lên, tiếng dạ vang lên từ ngôi nhà bên cạnh, cánh cửa bỗng mở ra, chậu hoa rơi nhanh xuống trên đầu, lẹ như chớp, chàng lùi lại một bộ, rút trường kiếm đeo sau lưng quét hai đường nghe vun vút, chậu hoa chia làm bốn mảnh rơi loảng xoảng trên nền nhà, chàng tra kiếm vào bao cung kính chào khách và thân phụ, nét mặt điềm nhiên hòa nhã và khôi ngô. Kiếm khách vỗ tay trầm trò khen ngợi.

- Quả thật tiếng đồn không ngoa, nếu được hiền huynh cho diện kiến hai công tử còn lại, hân hạnh biết là bao! Một cái tên khác được gọi lên,lần này cánh cửa mở ra, cũng một chậu hoa khác đang rơi xuống, tay trái hoành lên đỡ, tay phải lẹ rút thanh trường kiếm ra nhưng quan sát không có gì nguy hiểm, chàng để chậu hoa xuống, tra kiếm vào bao nhanh nhẹn và gọn gàng, khuôn mặt tuấn tú cung kính chào khách và phụ thân. Kiếm khách lại càng trầm trồ khen ngợi hơn nữa.Tên cuối cùng được gọi lên. Cánh cửa bỗng mở toang.Hai cánh tay chàng đưa lên đỡ khi chậu hoa rơi xuống, rất thản nhiên rất bình tĩnh cặp mắt sắc bén đảo quanh một vòng, thanh trường kiếm vẫn nằm yên bên bộ áo quần nai nịt gọn gàng.Biết chỉ là một cuộc thử thách chàng để chậu hoa xuống cung kính chào khách và thân phụ." Tuyệt diệu, tuyệt diệu. Hảo kiếm hảo kiếm. Tỉnh đến độ đó, đã đạt đến mức thựõng thừa, rất khâm phục danh bất hư truyền, cuộc diện kiến hôm nay thật nhiều duyên hạnh ngộ ". Nhìn phía công tử khách hỏi kiếm sư " huynh trưởng đây được bao nhiêu tuổi?". Kiếm sư đáp " Đừng khách sáo, hiền hữu nhìn qua chiêu thức biết được người anh kẻ em, nhãn kiến thật đáng khâm phục ".

Không riêng gì tại Nhật Bản, Trung Hoa hay Ấn Độ mà ngay tại Việt Nam, Đạo đường Linh Trường Không Thủ Đạo ( Suzucho Karate Do ) các đai đen vẫn thường tập với nhau theo lối đó, bất thần dù đang ăn, đang uống hay đang làm một công việc gì cũng phải đề phòng bất trắc, hoặc tay chân, hoặc dao, gậy có thể tấn công bất cứ lúc nào liền sau tiếng hét Kiai.Cũng chính vì điểm đó mà lôi cuốn được sự hăng say, thích thú trong tập luyện. Khách qua đường ắt phải ngạc nhiên, vì sao tiếng hét quái gở như chọc thủng màng tai đó chốc chốc lại vọng lên.

Tiếng Ki nghĩa là khí, Ai là hiệp, tiếng Kiai có nghĩa là sự hiệp khí. Cũng có thể hét lên để thị uy, áp đảo đối phương. Kiai làm tăng sức mạnh và tốc độ để cú đánh đúng lúc và hiệu quả, đó là sự liên hợp giữa tâm hồn và thể chất, giữa tinh thần và đòn phát ra qua tiếng hét Kiai. Tiếng hét biểu lộ năng lực của ta. Bắt đấu trận chiến ta thét lớn chừng nào hay chừng đó để áp đảo đối phương, làm cho đối phương rối loạn trong các đòn giả, đến khi ta tấn công thật thì ta hét nhỏ hơn và sâu hơn.

Trở lại một khía cạnh mà tôi đã đề cập: Võ thuật phát sinh từ khi con người biết tranh giành sự sống, phải tự vệ chống đỡ với muôn loài cầm thú, chống đỡ với thiên nhiên, tệ hại hơn nữa, thậm chí chống đỡ giữa người với người.Vào rừng kiếm cây hái trái,cọp, trăn, rắn, rít và nhiều thú dữ khác có thể hại bất thần. Người ta nghĩ ra cách phải dùng khí giới, người sử dụng gậy dùi, kẻ cầm rìu dao búa... v.v. về sau trở thành môn côn, kiếm đao thương ; từ đó phát sinh ra nhiều môn phái và truyền đến bây giờ.Sự dị biệt về kỹ thuật và những đòn thế, thoạt nhìn có vẻ khắc nghịch cũng từ đó mà phát sinh, tùy theo từng vùng từng miền khác biệt. Nơi đồng bằng lầy lội thường sử dụng tấn pháp vững vàng ít di động, những thế công trái lại mãnh liệt dữ dằn. Những miền rừng núi, tấn pháp di động, lẹ làng,bay nhảy, nhào lộn. Đôi khi ngay tại võ đường, cùng một võ sư truyền dạy và những thế đòn như nhau, nhưng cũng theo thể chất và tánh tình mà môn sinh phát triển bất đồng.Người ốm nhỏ tong teo, họ sử dụng thân pháp lẹ làng bằng những bước nhảy vọt chớp nhoáng để tấn công bốn mặt.Còn những người mập mạp thấp, hầu như họ ít di động, bước tiến thoái ngắn ngủn, họ sẵn sàng tiếp nhận bằng cách đỡ gạt,công với chính sự cương mãnh của bản thân, mặt đối mặt,sức đối sức. " Những người nhỏ con phải thương thử sức với người to con, và những người to con cũng phải làm quen với những người nhỏ con. Dù kích thước thế nào cũng đừng để tinh thần của thân làm ảnh hưởng đến Tâm ". Phải thường xuyên tập luyện ngoài trời vì đó chính là những trận thư hùng thực sự.

Sugata-Sanshiro nghiên cứu và chuyên luyện thế nhào lộn của con mèo, trở thành vô địch.Yama-Guchi khi đang nằm đọc sách con chó xông xáo từ trong nhà chạy ra, con quạ đang đậu trên mái ngói đền thờ, hoảng hốt đập cánh bay lên.Một viên ngói vỡ hai. Một cái đập cánh của con chim có thể đánh vỡ viên ngói dày. Từ đó Yama-Guchi nghĩ rằng sức rẩy của hai bàn tay phải hơn gấp bội, ông chuyên luyện và bằng đầu năm ngón tay có thể xỉa lủng tấm giấy dày treo lơ lửng bằng sợi chỉ. Tất cả các thế đều được dựa, mô phỏng theo tư thế của loài cầm thú như tấn một chân con mèo rình chuột, thế của con hổ vồ mồi, tay gấu, sự rón rén của loài báo, rắn mổ và rất nhiều tư thế của chim muông như đại bàng, diều hâu bắt mồi v.v... từ những trận đấu đơn giản giữa hai người hay vài nhóm,trở thành những trận đấu sống còn giữa các bộ lạc, các dân tộc... dần dần biến thành một bộ môn nghệ thuật có tầm cao là võ thuật, và cũng đừng quên võ thuật là phương tiện để đi vào võ đạo.

Đánh máy: grandet
Nguồn: Nhà xuất bản Trẻ
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 17 tháng 11 năm 2011