5 - Người Hiền Phụ
Có những câu chuyện qua đi không bao giờ nhớ đến nhưng cũng có những chuyện in sâu mãi trong tâm trí tôi không quên được. Câu chuyện xẩy ra đã lâu khi tôi còn trẻ. Dạo đó tôi hay theo mẹ tôi xuống đường Trương Minh Ký thăm cô chú tôi. Một lần, hôm đó cũng vào sau bữa trưa, mẹ tôi và cô đang nói chuyện ở phòng khách, chợt có tiếng chuông reo ngoài cửa. Người khách mới đến là một thiếu phụ khoảng ngoài 30, trông hãy còn trẻ lắm trong chiếc áo cánh đơn sơ và quần đen ngả mầu. Cô tôi tiếp bà ta và câu chuyện về sau được cô tôi kể lại như sau:
Cô chú tôi vốn làm nghề thầu xây cất nhà cửa. Công việc bận rộn, người làm ra vào luôn luôn. Trong số nhân công có anh Tám thợ mộc mới vào làm, coi người hiền lương vậy mà nổi lòng tham ăn trộm hết những đồ nữ trang của nhà chủ là cô tôi. Và người đàn bà đến hôm đó là vợ anh ta. Trong bộ cánh giản dị, nghèo nàn, bà ta đến gặp cô tôi để kể về chồng mình.
Vẻ mặt thiểu não, cứ đứng nguyên chỗ, sau khi cô tôi nhắc mời lần thứ ba chị ta mới ngồi xuống ghế ở góc nhà. Chị ta tự nhận là vợ anh Tám thợ mộc rồi kể lể. Cách đây hơn tuần lễ khi anh cai thợ về nói chị mới biết chồng chị đã ăn trộm nhà chủ và đi biệt không có về nhà. Chị ráng chờ đợi xem chồng chị có đưa về vàng, bạc hay món đồ ăn trộm chị sẽ giữ lại để đem trả cho chủ.
Cho tới hôm qua, chồng chị về nhà với hai bàn tay trắng, thân hình tiều tụy sau khi đi cờ bạc nhẵn túi. Vốn tính máu mê cờ bạc, đi làm được bao nhiêu cũng cờ bạc, ở nhà có vật gì đáng giá cũng cầm bán để cờ bạc, khuyên nhủ năn nỉ cũng vô hiệu, chị chỉ đành đi làm rau cháo nuôi con một mình. Thấy anh em rủ đi xa, hy vọng chồng sẽ bớt cờ bạc, không ngờ mê muội sinh ra ăn trộm, chị rất lấy làm xấu hổ, nhà không có vật gì đáng giá có thể đem bán lấy tiền trả đền ông bà chủ.
Nói xong, hai mắt chị rớm rớm nước mắt, thò tay vào bên trong áo bà ba, chị tháo ra chiếc dây chuyền vàng nhỏ đang đeo cổ, chị nghẹn ngào nói đây là chiếc dây chuyền khi đi lấy chồng bố mẹ đã cho hôm cưới, chị vẫn đeo ở cổ dù túng thiếu mấy cũng không dám bán, cho đến bây giờ thấy chồng đi ăn trộm là phạm tội, chị ân hận không có đủ để đền trả những món đồ chồng đã ăn trộm, chỉ còn chiếc dây chuyền đáng giá này trừ được bao nhiêu còn lại xin tha thứ cho chị, nếu sau này khá giả chị kiếm được sẽ xin trả lại vì biết ông bà chủ phải làm cực khổ mới có.
Không cầm chiếc dây chuyền, cô tôi vui vẻ nói:
“…chúng tôi không truy tố anh ấy, cũng không lấy dây chuyền của chị, hãy đeo vào cổ, chị cứ yên tâm về nhà đi làm nuôi con không phải nghĩ đến sự trả lại nữa, tôi quý ở tính ngay thẳng của chị đã nghĩ đến anh ấy phạm tội, có ý đền trả lại cho chồng, cũng ít người được như chị.”
Chị Tám rất cảm động cám ơn cô tôi một lần nữa để xin phép ra xe cho kịp chuyến xe về Cần Thơ. Mẹ và cô tôi cứ ngồi nhìn theo chị Tám vừa thầm nghĩ và phục một người đàn bà nhà quê sống lam lũ thiếu thốn, bên trong tấm áo bà ba cũ kỹ ẩn giấu một tâm hồn ngay thẳng trong sáng, nếu đem so sánh còn cao hơn một bậc với những mệnh phụ phu nhân phủ đầy gấm vóc hạt xoàn đá quý, nhưng lại chỉ bao bọc một tâm hồn bệnh hoạn, chỉ biết xúi chồng tham nhũng ăn hối lộ. Đó cũng chỉ là một hình thức ăn trộm, ăn cướp!