CÚ NGÃ

Châu, một đứa cháu gái, đã gọi điện thoại di động cho bà để báo tin chồng bà bị ngã gãy chân khi bà chuẩn bị rời nhà thờ về nhà.

"Trời ơi! Con gọi cô hai lần rồi, mà lần nào cũng bị trả lời là ngoài vùng phủ sóng. Cô đang ở đâu vậy?"

Dĩ nhiên trong lúc đang hành lễ bà không thể để máy ở chế độ hoạt động được. Đến lúc ra ngoài sảnh lấy áo khoác sửa soạn về nhà, mở điện thoại thì ngay lập tức nhận được cuộc gọi của nó. Theo lời nó kể, ông ấy đã nhảy qua một vũng nước đọng dưới lòng đường để leo lên trạm xe buýt; vũng nước không rộng lắm nhưng ông lúng túng thế nào để chiếc giày bên chân phải bị vướng lại làm ông loạng choạng ngã sấp xuống. May mắn cho ông lúc ấy không có chiếc xe nào đi tới. Người đi đường đã đỡ ông ngồi dậy và một người lái xe vốn là bạn của nó, biết ông, đã tình nguyện đưa ông đến bệnh viện.

"Chú còn bị thương chỗ nào khác nữa không? Hả? Đầu? Ngực?..." bà hỏi.

"Chắc là không. Con chỉ nghe nói bị gãy chân thôi."

Bà chỉ muốn biết bệnh viện nào để đón xe đến, nhưng đứa cháu gái đã nói thật nhanh như thể sợ bà tắt máy, "Cô cứ ở đó chờ con, khoảng hai mươi phút nữa con sẽ có mặt để đưa cô đi."

Nhưng bà đang nóng ruột, làm sao bà có thể ngồi yên ở đây mà chờ nó đến cho được?

***

Bệnh viện không cho taxi chạy vào tận trong, cho nên bà phải đi bộ từ ngoài cổng qua một cái sân rộng lát đá dành cho khách đến thăm bệnh. Bây giờ đang đầu tháng Sáu, thời tiết bỗng dưng trở chứng thất thường, gió to và nhiều hôm có dông. Ban đêm bà phải mang vớ dài để không bị lạnh hai bàn chân. Trên sân bệnh viện ẩm ướt. Bà đi qua tấm biển sơn xanh chỉ lối đi, nơi có một chòm mây sáng đang nằm bất động trong một vũng nước đọng.

Cô y tá ở quầy thường trực khoảng chừng hai mươi tư, hai mươi lăm tuổi, nốt ruồi đen ngay cằm. Cô hỏi tên chồng bà rồi tra tìm trong cuốn sổ nhận bệnh. Cuốn sổ to, bìa da màu đỏ nâu; nhiều trang giấy đã bị rách hoặc bị xoăn ở một góc, dày đặc những hàng chữ mà nhìn ngược từ trên xuống giống y như những nét vẽ kỳ bí trên một tấm bùa trừ tà. Trong lúc cô đang lật mấy trang sổ, một người từ bên trong phòng đằng sau lưng mở cửa ló đầu ra gọi. Cô y tá một tay vẫn để nguyên trên sổ, quay người lại trả lời, "Tôi vào ngay!" rồi nói với bà "Xin lỗi bà một chút!" Cô bỏ vào trong đó. Còn lại một mình, bà đứng ngó bâng quơ lên bức tường trước mặt. Ở đó treo một tấm bảng trắng ghi những con số và tên người, bên cạnh một cây quạt đứng và cái tủ đựng giấy tờ. Ở ngăn trên cùng của tủ có một lọ hoa hồng giả bằng sứ. Trong thoáng chốc bà cảm thấy trơ trọi, không hiểu tại sao mình lại có mặt ở đây, giữa những thứ đồ vật ấy. Bà ngoái ra sau lưng. Cái băng ghế trống không người. Bà muốn ngồi xuống nhưng lại thôi, ánh mắt không rời cánh cửa, nơi cô y tá vừa đi khuất. Mỗi một giây trôi qua thật dài và thật khó thở. Bà bồn chồn mong cho cánh cửa phòng mở ra và cô ý tá xuất hiện.

Một lúc sau, bà thở phào nhẹ nhõm khi thấy cửa phòng xịch mở. Cô y tá trở ra. Cô tiếp tục lật sổ tìm kiếm. Bà hồi hộp, bắt gặp lại cái cảm giác y hệt hồi còn đi học, ngồi dưới lớp nghe thầy giáo đọc điểm bài thi mà trống ngực đập thình thịch. Bà vừa tò mò sốt ruột muốn cho tên mình sẽ được xướng lên ngay để biết kết quả nhưng lại vừa sợ, sợ phải nhìn thấy mình thất vọng. Tâm trạng ấy chỉ chấm dứt khi tên bà được thầy xướng lên cùng với số điểm, điều bất ngờ là lúc đó bà đột nhiên cảm thấy tận trong sâu thẳm lòng mình một sự yên tĩnh khác thường, sự yên tĩnh của bầu trời sau cơn bão.

"Bà có biết ông vào bệnh viện từ lúc nào không?" cô ngẩng lên hỏi.

"Sáng nay. Nhưng tôi không biết là lúc mấy giờ."

Nhưng bà nghĩ vụ tai nạn chỉ có thể xảy ra vào khoảng từ chín đến mười giờ thôi. Không sớm hơn cũng không muộn hơn được. Vào lúc ông đã ra khỏi quầy cho thuê băng đĩa vidéo và trên đường đi đến nhà ông Chín. Gần mười năm nay, cứ thứ Bảy hằng tuần là ông ra khỏi nhà từ sáng để đến khu Chợ Mới thuê phim bộ về xem. Đủ các loại phim, từ tình cảm, kiếm hiệp Hong Kong, Hàn Quốc đến phim hành động Mỹ. Rồi sau đó từ quầy cho thuê băng đĩa ông sẽ thả bộ dài theo con phố thương mại sầm uất những cửa hiệu và nhà hàng để đón xe buýt đến nhà ông Chín, một người bạn học cũ, để xoa mạt chược. Thỉnh thoảng ở nhà ông Chín cũng có thêm một vài người bạn mới tham dự. Họ sẽ ở chơi cho đến tận sáu, bảy giờ chiều. Có một điểm giống nhau ở đây là không có một bà vợ nào đi cùng với các ông. Những ngày như vậy, bà vợ ông Chín, vốn là một người nấu ăn giỏi, sẽ đảm trách bữa ăn trưa cho họ.

Đó là một thứ lịch trình đã được ông thực hiện một cách chính xác không thay đổi từ lúc ông nghỉ hưu đến độ bà thuộc nằm lòng. Vậy mà hôm nay chỉ có mỗi một chi tiết duy nhất, mà lẽ ra bà phải lường trước, đã xảy ra làm đảo lộn tất cả và khiến bà phải có mặt ở đây. Đó là việc ông đã bất ngờ nhảy qua hàng rào. Thay vì đi bộ.

Ông thường mua về cho bà khi thì cái bánh, lúc một cân trái cây ở những cửa hiệu trên con phố ấy. Có một lần sinh nhật bà ông mua cho bà một tuýp sơn môi bóng hiệu Victoria’s Secret và lọ kem sữa dưỡng da Nivea có pha tinh dầu hạnh nhân và Vitamine E. Lúc ấy bà ngượng đỏ mặt. "Ông ơi là ông ơi! Mấy thứ này dành cho tụi trẻ. Chứ già như tôi rồi mà còn môi với dưỡng da dưỡng diếc gì nữa?!" Ông đáp lại khơi khơi, tỉnh queo, "Bà hãy tưởng tượng như mình đang trẻ đi! Có sao đâu nào?!"

"Đây rồi! Ông Nguyễn Văn Đạt, bảy mươi mốt tuổi. Nhà số 76, đường số 5, Khu D3. Phải không ạ?"

"Vâng. Đúng ông ấy rồi cô."

"Ông Đạt nhập viện lúc 10 giờ 20 phút. Ông đã chuyển đến Khoa Chấn Thương – Chỉnh Hình rồi. Bây giờ bà đi theo lối này nhé," cô giơ một cánh tay ra trước mặt, "Rẽ phải sẽ có thang máy. Bà lên thẳng lầu bảy."

"Ông nhà tôi có sao không cô? Thú thật với cô, từ lúc nghe tin đến giờ, tôi lo quá đi mất!"

"Dạ cháu không biết."

***

Bà chui vào thang máy là một cái hộp bằng inox đã chật cứng người cùng với các loại mùi. Khi có thêm một người bước vào, không bảo nhau, mọi người tự động thu gọn người lại để tất cả đều có một chỗ đứng, dù hết sức khiêm tốn, trước khi cái hộp ấy khép lại và rùng rùng chuyển động. Họ lần lượt bước ra ở các tầng dưới; còn lại một mình bà với người nhân viên điều khiển cái hộp ấy đứng mệt mỏi bên cạnh bảng nút bấm.

Sáng hôm nay trong lúc ông còn uống cà phê, bà đứng lên thu dọn các thứ ở trên bàn. Có một lúc tình cờ xoay người lại, bà bỗng bắt gặp ông đang nhìn sững vào mình không chớp mắt. Một lúc sau vẫn cứ thấy ông nhìn chằm chằm như vậy, bà đâm ra khó chịu, buột miệng hỏi: "Ông làm sao vậy?" Trong ánh sáng từ cửa sổ chiếu vào của một ngày mới bắt đầu, trông ông có vẻ nhợt nhạt, mong manh, như một thứ ảo ảnh không có thật.

Vấn đề của bà, nếu có, có lẽ bắt đầu từ điểm mấu chốt đó. Bà trở nên nhạy bén hơn với những ảo ảnh, trong lúc sợi dây liên hệ với chính bản thân các sự vật trong tay bà đang mỗi ngày một lơi lỏng dần. Bà thích cất giữ những cuốn album dày cộm, những kỷ vật nhỏ, những đồ vật cũ, những thứ đã hết hạn sử dụng, những bịch nilon, những cái hộp đựng gia vị, những cái lọ không, bà nhét chúng ở khắp nơi có thể. Bụi, ẩm mốc, hoen rỉ, bề bộn, chúng là một phần thế giới của bà; chúng mang đến cho bà sự quen thuộc và cảm giác an toàn.

"Trời ơi! Ngột ngạt quá, tôi chết mất." Ông nhìn bà than thở.

Tuổi già hệt như một đám mây ủ dột, nó trôi lặng lẽ và chỉ chực vỡ ra thành vô số những hạt nước nhỏ bay hết vào trong hư không. Từ căn nhà phía bên kia ngõ bà nghe vọng sang tiếng kèn saxo. Hai năm nay, từ khi vợ mất, người đàn ông ấy chỉ thổi mỗi một điệu kèn. Có lúc bà đã nghĩ đến việc nuôi một con vật trong nhà như một người bạn đồng hành. Một con vật thật nhỏ để vĩnh viễn nó vẫn thuộc về bà. Một con Chihuahua, chẳng hạn. Hay một con thỏ nâu.

Ông phản đối ý định ấy của bà. Ông nói, tôi cần một chỗ thoáng đãng để hít thở.

Và thỉnh thoảng bà lại được chứng kiến những cố gắng của ông đào thoát khỏi sự bức bối của đời sống một cách thật bất ngờ, ngoạn mục.

Một lần khi ông còn đi làm việc, một chân thư ký kế toán khiêm tốn cho một hãng xuất - nhập khẩu nhỏ về dụng cụ y khoa. Hai ông bà đi nghỉ mát một tuần ở một thị trấn miền núi. Họ quyết định không ở khách sạn trong thị trấn mà thuê nhà của dân trong làng để tránh không khí xô bồ của các hàng quán, chợ búa và đám khách du lịch từ tứ xứ đổ về. Mỗi ngày họ sóng đôi dạo chơi trong làng. Đang mùa mận. Mận chín đỏ rực trong các vườn. Bỗng nhiên ông nảy ra ý định hái trộm.

"Ông mất trí rồi à? Bao nhiêu tiền một ký lô mận mà ông phải giở trò như vậy?"

Ông trả lời bà gọn lỏn không ngờ, "Để có cảm giác mạnh."

Và ông đã lẻn vào một khu vườn bên đường, trèo lên cây hái mận thật sự trước sự ngỡ ngàng của bà. Lần ấy con chó trong vườn đã đuổi ông chạy thục mạng trong lúc ở bên ngoài, bà hoảng sợ đến mức hai chân nhũn ra chỉ chực ngã quỵ ra đất.

Tròn hai năm sau, ông đến tuổi nghỉ hưu.

Lần thứ hai sau đó xảy ra đúng ngay vào Ngày Thứ Tư Lễ Tro. Bà ở ngoài vườn chăm sóc cho mấy luống rau thơm, còn ông đạp xe dạo chơi quanh hồ gần chỗ ông bà ở. Trước khi ông bà dọn đến, cái hồ đó chỉ là một đầm lầy hoang sơ đầy lau lách, sau khi phát triển thành một khu đô thị mới, nó cũng được cải tạo và mở rộng ra khá to để làm nơi cho mọi người quanh khu vực đến dạo chơi. Những ngày cuối tuần, ông bà cũng hay ra đấy. Thường họ ở chơi cho đến trưa, sau đó đến dùng bữa ở một cái nhà hàng cách đấy 10 phút đi bộ. Nhà hàng nhìn ra một phía của hồ và đối diện với một gò đất cao. Hiện thời trên gò đất chỉ có đá sỏi và cỏ dại. Nghe nói đã có người mua lại gò đất để mở quán cà phê hay một câu lạc bộ gì đó.

Ông kể chuyện lại cho bà: buổi sáng hôm đó, sau hai lần bắt chước tụi trẻ thực hiện động tác chạy leo lên vỉa hè bằng cách nhấc bổng đầu chiếc xe đạp địa hình bị thất bại, ông bỏ cuộc. Ông đạp xe loanh quanh bên hồ một lúc. Thế rồi, ông đột nhiên nổi hứng muốn chạy lên gò. Tuy nhiên, chỉ đạp được một quãng, ông đã bắt đầu thấm mệt, không thể lên được đến đỉnh như mong muốn. Sau khi nằm xả hơi ở trên gò đất, ông quyết định thả dốc. Ban đầu tay lái còn bị loạng choạng một chút bởi ông phải tránh những hòn đá và những khúc cây gãy ở trước mặt, nhưng sau đó, bất ngờ chiếc xe đạp đã lao xuống dốc với một vận tốc nhanh ngoài mức ông tưởng tượng. Ông luống cuống bóp cái thắng bánh trước. Chiếc xe đã hất tung ông ngã nhào về phía trước làm ông gãy mất hai chiếc răng cửa. Thật lạ lùng, lúc ấy sự sợ hãi trong ông bỗng dưng tan biến đi đâu hết, ông bình tĩnh ngồi dậy, nhìn thấy trước mặt một chiếc răng gãy, ông nhặt nó lên và gói lại cẩn thận trong chiếc khăn tay. Lúc ông trở về nhà, vừa đẩy cửa bước vào, bà đã suýt ngất xỉu khi thấy ông một mồm đầy máu.

Bà vẫn nghĩ chồng mình bị quỷ ám. Mỗi đêm, bà đều lần chuỗi hạt và đọc kinh cầu nguyện xin Chúa Thánh Thần ban ân sủng, khiến cho ông đi đúng đường và làm cho ông trở nên can đảm.

***

Ở ngay cửa dẫn vào khoa Chấn thương Chỉnh hình, bà phải đứng nép sang một bên nhường lối cho hai người y tá đẩy một chiếc băng ca ra ngoài. Người y tá đi sau một tay nắm một bên băng ca, tay kia giữ lấy lọ nước truyền. Trên băng là một người đàn bà nằm thiêm thiếp, một bàn chân gầy gò, lạnh lẽo, thò ra bên ngoài tấm vải xanh.

Bà chưa được cho vào thăm ngay trong lúc bác sĩ chưa kết thúc một tua đi kiểm tra các phòng bệnh nhân. Bên ngoài phòng đợi, bà ngồi lọt giữa một cặp vợ chồng trẻ - bà đoán như vậy - và một người đàn bà trung niên. Người vợ trông dáng mệt mỏi, đang tựa đầu vào vai chồng, mái tóc đen dài của cô phủ lòa xòa một bên má, lập tức cúi người xuống thu gọn lại cái túi xách dưới chân họ để rộng chỗ cho bà bước tới. Mọi người mỉm cười chào nhau nhưng không ai mở lời nói với ai.

Tiếng chuông điện thoại di động bất thình lình reo lên khi bà vừa đặt người ngồi xuống ghế. Bà đã hơi bị lúng túng một lúc mới lấy được chiếc điện thoại từ trong túi xách ra. Bà không kịp nhìn qua màn hình để biết số điện thoại gọi đến và đã bấm nhầm sang phím từ chối cuộc gọi. Một lúc sau, chuông điện thoại tiếp tục reo. Lần này, chiếc điện thoại đã ở trong tay sẵn, bà cẩn thận hơn, bấm đúng vào phím nghe và áp sát vào tai.

"A lô."

Đầu bên kia lại là Châu. Nó gọi cho bà để xem bà có tìm được bệnh viện không. "Cô đây. Rồi. Khoa Chấn Thương – Chỉnh Hình... Không, không biết. Phòng 603. Cô đã được người ta cho vào đâu... Ừ, ừ... Lầu 6. Có gì cô báo. Hả? Có chắc không? Ừ... ừ" Và bà đã tắt ngang khi ở đầu bên kia cô cháu gái đang định nói thêm gì đó. Bà nhét cái điện thoại trở lại túi xách và quay sang bên cạnh mỉm cười với người đàn bà trung niên nãy giờ có vẻ như đã tò mò nghe cuộc điện đàm của bà.

"Bác thăm nuôi ai vậy bác? Cháu tên là Liên." người đàn bà nói. Giọng nói nặng và hơi luyến láy khó nghe, có lẽ là người ở miền ngoài.

Bà kéo cái vạt áo ngồi đè bên dưới mông lên, chỉnh lại thế ngồi một chút, "Ông nhà tôi, cô ạ."

"Ông bị làm sao thế hả bác?"

"Ổng bị ngã gãy chân."

"Vậy chắc không đến nỗi nào đâu bác," người đàn bà nói chậm rãi trong tiếng thở dài kín đáo như thể đang nói với chính mình, chứ không phải với bà, rồi bỗng dưng ngưng bặt.

"Thế còn cô thì sao?" bà hỏi.

"Con cháu bị xe tông. Nặng lắm bác."

Bà thở ra, "Tội nghiệp quá! Cháu nó bao nhiêu tuổi?"

"Dạ, nó mười tám tuổi. Vừa thi đỗ đại học."

"Cháu bị tai nạn làm sao?"

Người đàn bà tên Liên không trả lời ngay. Cô rút từ trong giỏ xách mà nãy giờ cô vẫn ôm khư khư trước ngực chiếc khăn tay. Cô lau nước mắt và nói trong tiếng khóc sụt sịt:

"Tất cả là tại cháu hết, bác à. Cháu chiều nó. Cháu không nghe lời chồng cháu... Con hư tại mẹ... Ảnh vừa mới về sáng nay..."

Bà cảm thấy bối rối. Bà quay sang bên cạnh. Đôi vợ chồng trẻ cũng đang chăm chú lắng nghe. Người chồng ngồi ngoài cùng dãy ghế phải hơi nhoài người ra phía trước một chút, mặt hướng về người đàn bà để nghe cho rõ.

Người đàn bà nói tiếp, không còn thổn thức như lúc nãy nữa, "Cháu mua cho nó chiếc xe để thưởng cho nó. Xe phân khối lớn."

Ở bên kia, chồng cô gái bỗng chậc lưỡi, bày tỏ qua giọng nói một vẻ quan tâm nào đó, "Tụi trẻ bây giờ đua xe ghê lắm. Toàn chơi xe thứ dữ."

Có vẻ như người đàn bà không chú ý đến lời nói của anh thanh niên, cô vẫn dày vò chiếc khăn ở trong tay và tiếp tục nói, "Buổi tối hôm đó nó xin đi chơi với mấy đứa bạn để ăn mừng. Rồi sau đó không biết sao tụi nó rủ nhau đua xe. Thằng nhỏ con cháu nó hiền lắm, bác à. Nó chỉ bị rủ rê thôi..."

Cô gái từ nãy giờ chỉ ngồi nghe, bây giờ mới lên tiếng, "Chị...?"

Chồng cô nhắc khẽ, "Chị Liên."

"Chị Liên. Con trai chị có bị nặng lắm không?"

Nghe hỏi đến, người đàn bà liền bật khóc nức nở, "Nó bị vỡ xương chậu... xương bả vai và nát hết bàn chân trái... Cháu ở đây cả tuần nay rồi, bác."

Bỗng dưng không ai nói gì nữa. Chỉ có tiếng khóc nghẹn của người đàn bà.

Một lát sau.

"Còn anh chị nuôi ai ở đây?" bà quay sang hỏi đôi vợ chồng trẻ.

"Con trai cháu. Nó bị gãy chân. Cũng cái tội bắt chước làm siêu nhân ở trong phim đó. Bà biết không, nó lấy khăn tắm đeo ở cổ rồi cứ thế mà phóng từ trên bàn xuống. Người ta phải bó bột treo chân nó lên, bà ạ." cô gái trả lời.

Bà lại nghe thấy tiếng chậc, chậc quen thuộc của người chồng.

Vừa lúc ấy, cánh cửa dẫn vào hành lang của khoa Chấn thương Chỉnh hình được một người mở ra. Có lẽ đó là dấu hiệu cho biết cuộc kiểm tra của bác sĩ đã kết thúc và người ta có thể vào thăm. Nhưng chỉ có đôi vợ chồng trẻ cầm lấy cái túi xách đứng lên, chào mọi người, vào trước.

Người đàn bà vẫn ngồi lau nuớc mắt. Bà đặt tay lên vai cô ta, an ủi: "Hy vọng cháu nó sẽ chóng khỏi, cô ạ."