Hai
Hai
gày... tháng... năm...
Ta lại đi ra bờ sông. Con sông này là bạn của ta. Nó bắt nguồn ở Trung Quốc, chảy qua bao miền quê, mới đến thị trấn này. Ta đi khắp nơi, nhìn vào từng căn nhà, từng góc phố. Dọc bờ sông là những ngôi nhà cổ có hàng rào bao bọc. Đứng ngoài nhìn vào, người ta có thể thấy tủ, bàn ghế... rất cổ xưa. Những bàn thờ u uất, những câu đối nạm chữ vàng, những cánh cửa chạm trổ tinh vi. Ta đi mỏi cả chân, cảm thấy đau các khớp xương nhưng ta không muốn về. Chiều nay, ông ta lại đến. Sao mà ta ghét ông ta đến thế. Mái tóc ông ta hình như được chải bằng sáp, rin rít. Đôi mắt toàn tròng trắng, nhìn xoáy vào người khác bằng cái nhìn đểu đểu. Trong mắt ông ta có những con quỷ đang nhảy nhót. Ba bây giờ cũng đã có vợ khác. Nếu mẹ cũng lấy chồng thì không có gì là lạ. Tại sao mẹ lại không làm như ba, mà lại quen với ông ta, một người đã có vợ con lâu lâu mới xuất hiện, quấy động cả nhà ta bằng tiếng nhạc, bằng tiệc tùng và những trận cãi vã.
Dù đi mãi, ta cũng phải về nhà. Con chim có tổ, con người cũng thế. Con chim về tổ có mang tâm trạng giống ta không? Mấy lần ba muốn mang anh em ta lên Sài Gòn ở với ba, nhưng mẹ quyết liệt không chịu. Mẹ nói ba chưa nuôi nổi bản thân mình làm gì nuôi nổi người khác, Ta hỏi ba có đúng không. Ba nói đúng như vậy rồi ba lặng lẽ ra đi. Nhà ba là một căn nhà nhỏ lụp xụp trong một con hẻm vắng. Nơi đó có dì Liên và em Thanh bé bỏng. Nhưng lần nào lên đó chơi vài ngày anh em ta đứa nào cũng thích. Tiếc rằng mỗi mùa hè, anh em ta chỉ được ở vài ngày ngắn ngủi thôi.
Hôm nay ta rất buồn. Ta lại ước muốn đến nhà Loan. Loan hay chế giễu những nỗi buồn của ta. Ngoại an ủi ta, còn cô ấy chế giễu, thậm chí quát nạt. Ấy vậy mà những nỗi buồn trong ta nhẹ bớt. Ta đã trút đi đâu? Ta không trút sang ngoại, không trút sang Loan. Vậy nó đi đâu? Vào không khí ư? Không hiểu nổi. Nỗi buồn nặng trĩu như đá, vậy mà bay như hư không.
Ngày... tháng... năm...
Lại mệt. Chán lắm. Ta rủ Nam đi hái hoa phượng. Nó cười nhạo ta lớn rồi mà còn chơi phượng, nhưng nó vẫn theo ta. Xưa nay nó vẫn vậy, luôn chìu theo ý thích của ta. Nó ương bướng với tất cả mọi người, kể cả ba và mẹ, nhưng lại luôn vâng lời ta, dù ta chỉ hơn nó một tuổi, dù ta ốm yếu hơn nó nhiều. Hai đứa rủ Loan đến nhà hoang. Đó là một ngôi nhà cổ. Chủ nhân là bác hai Tài đã dọn về Sài Gòn ở; kêu bán đất bán nhà nhưng để rất lâu rồi không ai mua. Khu vườn có cây phượng đã già và đám cỏ rậm rạp xung quanh. Người ta đồn rằng ngôi nhà có ma, đêm đêm có tiếng võng đưa kẽo kẹt. Không ai dám đến đây vào ban đêm. Ban ngày, bọn trẻ vào bắn phá tổ chim. Cây phượng ở đây to, thân xù xì, hoa nở đặc cả tán lá. Ta với Nam trèo lên. Nó leo thoăn thoắt.
Loan ép được nhiều bướm nhất. Bướm của cô đẹp. Nam đứng nhìn, ra vẻ coi khinh trò chơi trẻ con. Bướm của ta cứ bị gãy cánh, Nam cười lớn:
- Số phận anh không bằng Loan rồi.
- Còn mày.
- Thiên cơ bất khả lộ.
Ta và Loan mỗi đứa tặng nó một con. Dù cười nhạo bọn ta, nó vẫn nhận. Nó đem về nhà, ép hai cánh bướm mỏng manh vào tập nhạc.
Tối, ông ta lại đến. Ông ta say. Ông ta ôm bé Sơn vào lòng vuốt ve nó. Bé Sơn sợ hãi giương mắt nhìn ta. Ta đến lôi nó ra. Ông ta giằng lại, giọng lè nhè:
- Cháu làm gì vậy? Bác thương nó mà.
Bé Sơn thoát ra, nép kín sau cánh cửa. Ông ta ngật ngưỡng tiến về phía nó, hai tay giơ ra như hai móng vuốt. Bé Sơn kêu thét lên, sợ hãi tột cùng, dù ông ta định âu yếm nó. Rồi cả ông ta, cả mẹ, cả ta đều sững lại khi nghe tiếng quát của Nam:
- Để cho nó yên.
Ta bịt tai lại về phòng, biết rằng mẹ sắp lên tiếng. Trong khi đó, ông ta lè nhè hát một bài hát về chuyện tình dang dở...
Ngày... tháng... năm...
Ta dẫn Sơn ra bờ sông, dạy nó ném thia lia. Bàn tay nó nhỏ không điều khiển được viên đá. Nó ngồi trầm mặc như người lớn. Ta ôm nó vào lòng. Thân hình nó lạnh ngắt, hay do ta đang nóng? Nhức đầu lắm. Dòng sông cứ chao qua chao lại. Ta xuống sông rửa tay, tự nhiên chân khuyu xuống, suýt nữa ngã nhào xuống sông.
Ta dẫn Sơn đến nhà Loan. Ta ngã xuống giường không dậy nổi. Mắt ta thấy một tấm màn màu đen, đen lắm. Ta cảm giác một bàn tay già nua vuốt trán ta, đắp vào đấy cái gì lạnh lạnh. Ta thấy bầu trời như dịu lại. Ông mặt trời không còn cau mặt giận dữ. Những áng mây sà xuống bên ta. Mưa rơi...
Ta tỉnh dậy. Không có mưa. Mê đấy. Ta nhìn ra ngoài cửa sổ. Ánh nắng gay gắt. Mặt trời đang đứng trên đỉnh đầu, ngạo nghễ nhìn ta.
Ngày... tháng... năm...
Nam đưa ta xem một bức tranh. Ta ngạc nhiên khi thấy người trong tranh là ta, duy có điều lại khoác trên vai một đôi cánh màu trắng. Ta hỏi:
- Mày vẽ hả? Vẽ gì kỳ vậy?
- Tôi đâu có vẽ anh, tôi vẽ một thiên thần.
Bức tranh được cả lớp chuyền tay nhau xem. Thế là bọn chúng đặt cho ta là thiên thần luôn.
Ngày... tháng... năm...
Loan đến nhà, nói dăm câu vô nghĩa với ta rồi cố tìm cách làm bé Sơn cười. Loan chốc chốc lại lén nhìn ta vẻ sốt ruột, dường như đang chờ đợi gì. Ta thấy Nam cứ mở cửa phòng nhìn ra rồi lại rụt cổ vào. Hiểu rồi. Ta về phòng mình đóng sập cửa lại. Ta đến bên cửa sổ nhìn ra thấy Nam và Loan ào chạy ra đường.
Ta mang tập thơ ra đọc. Thơ buồn. Hình ảnh Nam mạnh mẽ kiên quyết, Loan sắc sảo hồn nhiên không dứt khỏi tâm trí ta. Ta quẳng tập thơ lên giường, bực bội đi xuống bếp. Ta hỏi chị Lan:
- Nam và Loan đi đâu vậy?
- Chị đâu biết.
Ta ra phòng khách. Bé Sơn ngồi im tím, mắt chăm chăm nhìn vào khoảng không.
- Anh ba đi đâu? - Ta hỏi giật giọng.
Nó mở to mắt nhìn ta, lắc đầu. Ta tức tối đi ra ngoài. Việc gì mà chúng phải giấu ta? Chúng đi chơi chăng? Hẳn là không. Nam với Loan xung khắc nhau, ít khi nói chuyện gì mà không kết thúc bằng một cuộc cãi cọ hay giận hờn. Thế thì chúng đi đâu? Không hiểu nổi.
Nửa đêm, ta nghe tiếng Nam về. Bên kia phòng, nó cứ lục đục mãi. Dường như nó không ngủ được. Bất chợt tiếng đàn vang lên. Nó ngâm nga hát, bài hát rất lạ, âm u, buồn thảm...
Ngày... tháng... năm...
Ngôi nhà hoang được nhà nước mua để xây nhà trẻ. Bọn ta đến xem khánh thành. Cây phượng vẫn còn được giữ lại vị trí nó nằm giữa sân. Những trái phượng xanh dài lủng lẳng treo, tán lá tròn màu xanh, vòm trời cũng màu xanh. Loan và Nam đang ngồi trầm ngâm trên ghế đá một lúc rồi đứng dậy đi đâu đó. Ta đi theo. Nam quay lại nói:
- Anh về nhà đi.
- Có chuyện gì tụi mầy giấu tao phải không?
- Chuyện của thiên hạ. Anh biết anh sẽ buồn. Tôi không muốn anh buồn vẩn vơ.
- Sao mày biết được? Sao mày buồn được? - Ta giận dỗi.
- Thôi được, nhưng nghe xong là anh phải quên ngay, đừng nghĩ đến nó nữa. Lâu nay tôi và Loan đi tìm hiểu con ma nhà hoang?
- Con ma nhà hoang? Bộ chuyện đó có thiệt hả?
- Con ma thì không biết có không? Nhưng con người thì có. Đó là một người con gái thế hệ trước. Cô ấy có một đứa con hoang. Cô ấy bị xua đuổi, rẻ khinh, sỉ nhục. Đứa con cũng chết vì ốm đau quặt quẹo. Đau khổ quá, cô đã tự kết liễu mình bằng một sợi dây. Vì cái chuyện ấy mà mấy đời rồi ngôi nhà vẫn không bán được. Ai cũng chắc chắn rằng có tiếng hát ru con trong ngôi nhà.
- Thật không?
- Vì linh hồn không siêu thoát đó mà người ta đã đem bàn thờ cô vào chùa Ngọc Châu. Tôi và Loan đang định đến đó xem có thật không. Anh muốn đi thì đi nhưng nhớ là không được buồn vẩn vơ nghen.
Nhưng ở chùa bọn ta cũng không tìm ra sự thật.
Nửa đêm, ta choàng dậy, mồ hôi lấm tấm hai bên thái dương. Hình như ta nghe tiếng khóc. Ta ngồi im lặng lắng nghe. Không, không phải tiếng khóc mà là tiếng đàn. Nam đang đàn, tiếng đàn vang nhẹ trong đêm vắng, giống như tiếng mưa rơi từng giọt từng giọt xuống mái nhà. Nam hay đàn nửa đêm, những bản nhạc ngẫu nhiên mình nghĩ ra. Ta nằm xuống, cố ru giấc ngủ, nhưng ta có cảm giác mình đang nghe tiếng khóc, tiếng khóc âm thầm, dai dẳng.
Ngày... tháng... năm.
Thầy chủ nhiệm gọi Nam lên. Đội văn nghệ của trường mời nó tham gia. Nam từ chối. Ta hiểu, nó không thích bộc lộ những thứ mà mẹ cho là “cái gien nghệ sĩ của ba mày” cho mọi người biết. Nó bị đẩy qua chao lại giữa hai ý thích của ba và mẹ. Mẹ muốn nó học một cái gì thực tế hơn, là bác sĩ hay là kỹ sư chẳng hạn, còn ba thì nói nó có năng khiếu nghệ thuật. Mẹ cho tiền bắt nó phải học cho thật giỏi các môn thi đại học, còn ba cũng cắc củm từng đồng tiền gởi về cho nó học nhạc, học vẽ. Nó học quá nhiều và trở nên lầm lì. Ta cũng không biết nó thật sự thích cái gì. Nó có thói quen thường ngồi ở quán Vi khi không muốn về nhà và nửa đêm đàn những bản nhạc buồn thảm.
Lúc về nó nói với ta:
- Tôi không thích đàn cho đội văn nghệ. Nỗi buồn hay niềm vui với người thưởng thức đều khó đoán được.
- Mày sai rồi.
- Có thể. Nhưng cả bản thân tôi còn sợ tiếng đàn của mình.
Ta cũng thế. Cả ta cũng cảm thấy bất an, thấy cô đơn khi tiếng đàn của nó vang lên trong đêm vắng, tiếng đàn khóc cho số phận con người, cho những bi kịch mà mẹ cha gây ra, cho sự thiếu vắng tình thương, cho vũng nước ao tù khát khao chảy về biển cả, cho hồn ma tìm con bằng lời than xé lòng, bằng tiếng ru ấm áp mà cả những đứa trẻ con đang sống cũng thấy ước ao.
Ngày... thắng... năm...
Ta dẫn bé Sơn đi mua đồ chơi. Ta chỉ đủ thứ từ xe lửa đến máy bay nó vẫn lắc đầu. Ta thấy nó đang nhìn về phía tủ đựng búp bê. Ta hỏi: “Em muốn mua búp bê hả?”. Nó im lặng, nghĩa là đồng ý. Ta chọn con búp bê to, mắt xanh, tóc vàng, mặc áo đầm màu trắng, trên đầu cài cái nơ xanh.
Vừa về đến phòng, ta chợt khuỵu xuống, tưởng chừng không dậy nổi. Ta đau ran cả người, không còn biết mình đau ở đâu. Các khớp xương như muốn rời ra từng mảnh. Ta gượng leo lên giường. Đau không chịu nổi, đau thấu tận xương. Nằm rất lâu, ta mới xác định mình đau ở xương thật, từng cơn... từng cơn... Mắt thiên thần áo trắng trên tường nhìn ta thương hại.
Ngày... tháng... năm...
Ta đến lớp, thấy lạ hẳn. Mấy ngày nằm bệnh ta cứ nhớ về lớp, nhưng không phải lớp học này mà là lớp học trẻ con ngày xưa. Bọn ta còn bé, cứ chạy đùa thỏa sức. Rồi ta mơ thấy bờ sông. Ba đứa thi nhau ném thia lia, ba đứa trẻ lên mười, tóc rối bù. Loan giận Nam ăn gian, cầm viên đá đuổi theo. Viên đá rơi ngay vào đầu Nam, máu tuôn ra. Ta hét lên, chạy về phía Nam nằm. Mái tóc xoăn tuyệt đẹp của Nam cứ bết lại từng lọn ướt đẫm. Ta ôm đầu Nam vào lòng khóc như mưa. Nước mắt ta rơi xuống đầu Nam, hòa với máu.
Ngày... tháng... năm...
Mẹ chăm chăm nhìn ta rồi thở dài. Mẹ đứng bên cửa sổ, mắt mông lung nhìn ra xa. Lúc mẹ hiền dịu như thế này, trông giống như bức tượng nữ thần. Gương mặt mẹ đầy đặn thanh tú, đôi mắt đẹp. Mẹ chợt quay lại, không nhìn ta, nói:
- Đi với mẹ.
Mẹ dẫn ta đến bác sĩ. Ta ngạc nhiên nhìn mẹ. Mẹ bị bệnh à? Không, chính là ta. Bác sĩ khám bệnh cho ta, ái ngại nhìn. Ta hoảng hốt: “Có chuyện gì vậy mẹ?”. Mẹ lắc đầu: “Không, không có gì”. Mẹ đưa ta đi chụp X quang và làm đủ mọi xét nghiệm. Mẹ với bác sĩ nói chuyện rất lâu, bỏ mặc ta đứng ngoài hành lang. Rồi mẹ đi ra, tránh ánh mắt dò hỏi của ta. Mẹ làm như là đang vội vã. Nhưng thật sự mẹ có chuyện gì phải vội vã đâu. Môi mẹ run run, bên thái dương lấm tấm mồ hôi.
Ta dắt xe ra. Mẹ giằng lấy chìa khóa: “Để mẹ chở con”. Ta ngồi phía sau lưng mẹ, mồ hôi túa ra với một linh cảm kinh hoàng. Mẹ chưa bao giờ có thái độ như thế, chưa bao giờ có vẻ lo sợ như thế. Ta gục đầu xuống vai mẹ, chợt muốn khóc nấc lên cho vơi nhẹ nỗi lòng, dù ta không biết được, cái gì đã làm nặng trĩu lòng ta. Và ta đã khóc thật, những giọt nước mắt trẻ thơ cuối cùng rơi trên lưng mẹ. Lần đầu tiên trong đời, mẹ không chế giễu những giọt lệ yếu mềm của ta.
Ngày... tháng... năm...
Ăn sáng xong, mẹ dúi vào tay ta gói thuốc. Nam nhìn mẹ khó hiểu.
- Thuốc gì thế? - Nó hỏi ta.
- Không biết.
- Việc gì đến mầy? - Mẹ quát.
- Không biết thì con hỏi, vậy mà mẹ cũng la! - Nó lầu bàu và quay lưng đi.
Uống thuốc xong, ta chạy vội theo nó. Nó nhìn xoáy vào ta:
- Anh không biết thật à?
- Ừ. Hẳn là nghiêm trọng lắm.
- Anh đừng điên. Việc gì mà mẹ chẳng xem là quan trọng.
Ta không nói gì, nhớ đến những cơn đau tận trong xương.
Ngày... thắng... năm...
Ta vào phòng Nam. Trước bàn học nó có treo bức tranh con tàu trắng. Con tàu to lớn hùng dũng lướt sóng. Những cánh buồm trắng phấp phới bay. Ánh nắng rải vàng trên mặt biển lấp lánh.
Ta thấy tập nhạc trên bàn nó. Ta lật từng trang, có những bài thầy viết cho nó, có những bài của ba, có những bài nó sưu tầm và cũng có những bài tự nó viết ra. Bài của nó âm điệu bao giờ cũng lạ và buồn. Có hai cánh bướm sẫm màu hoa phượng. Đó là của ta và Loan tặng cho nó hôm nào. Nó ép ngay bài “Tình yêu đơn côi”. Tựa đề thật khác thường. Lời nhạc cũng thật khác thường. Đó là tình yêu của hai kẻ luôn đi bên nhau nhưng không đoạn cuối, như đường ray xe lửa chạy bên nhau suốt đời mà chẳng bao giờ gặp nhau. Cuối cùng nó trân trọng viết tên mình: Vương Khắc Nam.
Ta không hiểu nổi, nó viết về ai? Ta lật tiếp. Bản nhạc mới nhất viết về tiếng khóc, tiếng võng đưa, tiếng hát ru con trong nhà hoang.
Ngày... tháng... năm...
Ta suy nghĩ suốt buổi sáng vẫn không biết tặng Loan món quà gì. Nam hình như quên mất ngày sinh nhật của Loan. Hằng năm, dì Yên làm chiếc bánh to. Sinh nhật chỉ có anh em ta và Loan, đôi khi có thêm mẹ. Những lúc ấy mẹ khác hẳn. Mẹ vui vẻ, làm nhộn cả bàn ăn. Dì Yên nói, mẹ là người có huyền năng hâm nóng không khí đang nguội lạnh. Vậy không hiểu sao không khí nhà ta lại lạnh băng.
Trưa nay Nam đi đâu mất. Ta chạy qua nhà Loan, thấy dì Yên đang bận gì đó, Dì cười:
- Loan lại biến đi đâu rồi. Dì chẳng biết sai ai. Con chạy đi mua vài thứ cho dì nghen. Cái con yêu tinh ấy, nó chỉ biết chạy rông lo chuyện người ta, không biết có nhớ hôm nay là sinh nhật mình không nữa.
Ta vừa len ra khỏi chợ thì Loan ở đâu chạy đến, giằng lấy chiếc túi trong tay ta, cười:
- Ở đâu ra thế? - Ta hỏi.
- Trên cung trăng rơi xuống! - Loan vẫn cười - Người ở cung trăng có khuôn mặt ngớ ngẩn lắm.
Ta mỉm cười, biết cô ấy đang trêu ta. Loan vung vẩy chiếc túi trong tay; nhẹ nhàng hất tóc ra phía sau:
- Thật thú vị khi được làm trung tâm của mọi người. Này hén, mẹ đang làm chiếc bánh cho Loan, sẽ có mười bảy cây nến đó. Nhỏ Hồng đang lo sốt vó, không biết sẽ tặng cho Loan thứ gì. Còn Trung, Trung sẽ tặng cho Loan gì nào?
- Đừng lo! - Ta cười xòa - Sẽ có quà xứng đáng với Loan.
- Thế ư? Cũng có thứ xứng đáng với Loan sao? - Loan cười tinh quái.
- A, tự hào thế?
- Hẳn rồi!
Ta quay về nhà, lại ngồi trầm ngâm trong phòng. Thiên thần trên tường dịu dàng nhìn ta. Bức tranh Nam vẽ ta mà ta luôn cảm tưởng đó là một ai khác, hay ít ra là một vị thần nào đó đang hộ mệnh cho ta. Ta nhớ đôi mắt tình nghịch của Loan, mái tóc dài bất trị tung bay loạn xạ. Mỗi ngày ta thấy Loan mỗi lạ, mỗi ngày ta thêm một khám phá mới về Loan.
Ta tặng Loan một quyển sách và mấy đóa hoa hồng. Nhìn thấy hoa hồng, Loan a lên, vỗ tay hồn nhiên. Khác với mọi năm, năm nay có thêm Hồng và Vịnh. Ngoại ngồi đầu bàn, đôi mắt già nua cứ ánh tia cười đôn hậu. Nam ngồi kế bên ngoại, hai tay nắm lấy nhau, mắt bình thản. Nhìn thấy hoa hồng, mắt nó thoáng xao động, nhưng chỉ một thoáng thôi.
Quà của Nam là một bức tranh. Loan mở quà của Nam ra và tim ta chợt thắt lại bất thường khi trước mắt ta hiện ra dây cam thảo sống động. Ta như nhìn thấy những hạt cam thảo nửa đỏ nửa đen trên triền núi, những trái cam thảo còn xanh và những trái cam thảo đã già, nứt vỏ bắn hạt ra xa. Những hạt cam thảo đẹp lung linh dưới ánh nắng mặt trời...
Tối, bọn ta đạp xe đi chơi. Vịnh nài nỉ mãi Hồng mới cho chở với một điều kiện nào đó. Nam nói với ta:
- Anh Hai đi với Loan đi. Tôi phải đến nhà bác Tân.
Bác Tân là bạn của ba, là người ba gởi gắm để dạy nhạc cho nó. Không để ta kịp nói gì, nó đã bỏ đi. Loan đứng nhìn theo một hồi rồi phóng lên yên sau xe ta với vẻ trẻ con như ngày nào. Vịnh ngâm nga:
- Con đường rộng thênh thang - Ta đi trong nắng vàng...
- Giờ này làm gì có nắng vàng, thi sĩ ơi!
Chỉ có ánh đèn rải từng chùm sáng xuống mặt đường. Chẳng có thi sĩ, chỉ có bọn ta với những tâm hồn phơi phới, tràn ngập những ước vọng, mộng mơ.
Chị Lan mở cổng cho ta. Chị nhìn ta cười ranh mãnh:
- Có gì vui thế?
- Chẳng có gì đâu. Em chỉ muốn bay thôi.
- Thế nghĩa là vui lắm rồi! - Chị cười hồn hậu.
Ta vào nhà. Ánh sáng tràn ngập phòng, tràn ngập ánh mắt ta. Ta mở cửa phòng, chợt nghe tiếng đàn khe khẽ bên phòng Nam. Nam đang hát. Ta lắng nghe, tiếng hát nhẹ nhàng, trầm lắng, âm điệu lạ lùng. Ta chợt nhận ra câu hát trong “Tình yêu đơn côi”. Lần đầu tiên ta nghe nó hát bài hát kỳ quặc đó. Ta xô mạnh cửa phòng, bài hát bị cắt ngang. Nam đang ngồi trên giường, cây đàn hờ hững đặt trong lòng. Nó có vẻ bối rối. Vì ta vào đột ngột? Vì ta nghe bài hát lạ kỳ kia?
- Sao anh về sớm vậy?
- Giờ mà sớm gì nữa. Mày hát tiếp đi.
- Nghe làm gì. Chẳng vui đâu. Vớ vẩn lắm.
- Có gặp bác Tân không?
- Tôi không đến đó.
- Sao thế?
- Không có gì.
Ta thấy hỏi thêm cũng vô ích, nên trở về phòng. Nửa đêm ta lại nghe nó đàn, vẫn bài hát ấy. Nó không hát, chỉ đàn, nhưng bản đàn càng buồn hơn trong đêm vắng. Ta cảm thấy nỗi đơn côi thật sự trong âm điệu lạ lùng đó. Đơn côi. Tình yêu mà cũng đơn côi.
Ngày... tháng... năm...
Cả trường đi lao động. Loan chạy tới chạy lui, phân công người này mang thứ này, người kia mang thứ khác. Loan cắt đặt công việc nhanh nhẹn, gọn gàng. Loan cười với ta: “Nhìn gì thế?”. Thoắt cái, cô biến mất. Nam chở ta. Nó bảo:
- Mẹ mà biết anh trốn đi sẽ có chuyện nữa.
- Không sao đâu.
- Không sao. Đêm qua còn phải uống thuốc mà bây giờ...
- Thôi đi. Nghe phát chán.
Ta khiêng đất với Vịnh. Nó cứ nháy nhó điều gì ta không hiểu. Ta thấy mệt nên ngồi nghỉ. Những cơn đau phía lưng đang trở lại. Ta thầm mong, đừng đau như thế, đừng nhói lên như thế.
Ta đứng dậy, chợt thấy tối sầm trước mặt. Mặt đất đang nghiêng dần, nghiêng dần, thăm thẳm một bờ vực sâu. Ta rơi tõm xuống đó, thoáng nghe tiếng la hét từ xa, rất xa vọng đến.
Ta nằm trên giường, mắt nhắm nghiền. Có lúc ta tỉnh lại, thầm nghĩ, thế là xong, thiên thần đã nhẹ cánh bay đi. Nhưng nếu đã bay sao ta còn nghĩ được. Rồi ta lại thiếp đi, chìm dần trong đám sương mù ảo giác.
Đến tối ta tỉnh lại thật sự. Ta ngồi dậy, nhưng một cơn đau điếng người chạy dọc sống lưng. Ta quặt người xuống, chăn gối mềm nhũn không làm giảm cơn đau của ta. Rồi bất chợt, cơn đau biến mất. Ta có cảm giác chân ta và cả cơ thể ta không còn là của ta nữa, một cái gì trống rỗng, vô cảm, một cái gì như chơi vơi, như không trọng lượng. Không còn cảm giác đau nữa. Không còn cảm giác gì nữa.
Bên ngoài, tiếng mẹ quát tháo ầm ĩ. Mẹ nguyền rủa nhà trường tối ngày bày chuyện đi lao động. Mẹ la mắng Nam đã chở ta đi. mẹ khóc lóc than vãn sao trời bắt mẹ phải chịu số phận cay nghiệt như thế này. Mẹ hạch cả Loan: “Cả con nữa, con không biết nó yếu lắm hay sao còn bắt nó khiêng đất? Lỡ nó có bề gì thì con với Nam phải hối hận hay không?”. Ta nghe tiếng Loan khóc.
Suốt đêm ta không ngủ và đã phí sức để nhận ra tình trạng của mình. Dễ hiểu quá những phần không cảm giác. Dễ hiểu quá cái đau ở trong xương.
Ngày... tháng... năm...
Chị Lan mang cháo vào. Ta nhìn xoáy vào đôi mắt chị: một ngấn nước mắt còn đọng lại trên mi. Ta muốn vùng dậy, xô chị ra khỏi phòng, nhưng những cố gắng thật thảm bại. Ta bật khóc nức nở, quơ tay gạt phăng cái mâm trên tay chị. Chén cháo rơi xuống gạch vỡ tung tóe. Ta giận dữ đấm tay xuống nệm: “Đi ra! Đi ra...”. Ta nghiến răng, suýt cắn phải môi. Chị Lan hoảng hốt, lắp bắp, mặt chị tái xanh. Ta hét lên: “Đi ngay!”.
Chị chạy vội ra ngoài. Ta tức tưởi khóc. Mẹ đi vào nghiêm mặt: “Con làm gì thế?”. Ta quay mặt vào trong, nấc từng cơn. Mẹ ngồi xuống giường, dịu dàng nói, tự thân giọng nói dịu dàng kia đã là đáng ngại rồi.
- Con đừng có khùng điên như vậy. Chỉ vài ngày là sẽ dậy được - Mẹ đặt tay lên người ta. Ta hung bạo hất ra:
- Mẹ đừng có nói dối. Mẹ nói dối tài lắm. Mẹ luôn luôn lừa dối con. Con không tin mẹ nữa, không tin nữa.
Mắt mẹ long lên nhưng chợt dịu xuống. Mẹ đứng dậy, sửa lại áo. Bóng mẹ cao lớn, kiêu hãnh:
- Con lúc nào cũng thế, yếu đuối, nhu nhược.
- Phải, con yếu đuối. Mẹ cố tình sinh ra con như thế để dễ lừa dối con.
- Im không. Chỉ quen vớ vẩn. Lan, mang cháo khác vào. Ăn xong cho nó uống thuốc trên bàn ấy.
Mẹ đi ra. Chị Lan rón rén vào. Ta vùi đầu vào gối, nhắm mắt lại. Bóng tối trải dài. Bóng tối không có màu gì. Người ta nói có màu đen. Không phải đâu, nó chẳng có màu gì, âm u, trống rỗng.
Ngày... tháng... năm...
Ta về nhà. Nằm trên giường mình ta thấy bình tĩnh hơn. Ta thử một lần nữa, nhưng vô ích. Chỉ là ước mơ hão thôi Trung ơi. Sẽ chẳng bao giờ, chẳng bao giờ được đón ánh mặt trời, được đi ra bờ sông ném thia lia, được trèo lên núi cùng Nam và Loan hái những hạt cam thảo. Thiên thần trong trắng quá, không tin những nghiệt ngã cuộc đời.
Chiều, Loan đến. Loan đứng bên giường ta, mắt đỏ hoe. Ta chăm chú nhìn Loan rồi xô mạnh cô ra. Loan bật khóc nức nở, giấu vào tay ánh mắt thương hại của mình.
- Tha lỗi cho Loan, Loan không cố ý nhìn Trung như vậy. Loan...
Cô òa lên khóc, lao nhanh ra khỏi phòng. Thế là xong. Đừng mong trở lại với cuộc đời thường. Bây giờ chỉ còn một điều, xót thương, tội nghiệp.
Thiên thần chẳng tồn tại lâu trong cuộc đời. Ta không phải là thiên thần nên chẳng thể bay đi. Ta trở về với đúng nghĩa con người, với bao niềm vui và nỗi khổ. Niềm vui đã vỗ cánh bay xa, mang theo những ước mơ hoài bão, mang theo cả linh hồn ta...
Ngày... tháng... năm...
Ta bảo Nam đem các tập thơ cho ta đọc. Thơ buồn lắm. Nguyễn Bính là ai? Con người phiêu bạt kia viết nên những vần thơ man mác buồn, bùi ngùi nhớ tiếc: “Cầm như đồng kẽm ngang đường đánh rơi”. Ta cũng là đồng kẽm đây. Mẹ hãy vứt ta ra khỏi cuộc đời đi. Ta là đồng kẽm đây, chỉ nặng phiền thêm cho mẹ...
Ngày... tháng... năm...
Cuộc sống vô nghĩa nhàn chán. Ta cảm thấy mình yếu thêm. Hàng giờ... hàng ngày... hàng tháng trôi qua, vẫn màu trắng ấy, vẫn những giọng nói đều đều cố làm ra vẻ dịu ngọt ấy.
Nét chán nản mệt mỏi hiện dần trong mắt mẹ. Mẹ trở về giống như ngày xưa, cáu kỉnh, nóng nảy và phiền trách. Mẹ lại cãi nhau với ông ấy. Không chịu nổi nữa, ta gọi Nam. Ta khóc nấc lên:
- Đưa tao đi, đưa tao đi. Không thể ở đây được nữa.
- Anh điên hả? Đi đâu?
- Đi đâu cũng được, lên ở với ba, hay vào chùa cũng được.
- Làm sao đi được, làm sao mà anh đi được?
Bất thần, nó quỳ thụp xuống giường òa lên khóc, tiếng khóc của con người cứng rắn thật đáng thương.
Ngày... tháng... năm...
Nam quanh quẩn bên ta. Nó thường bên cạnh ta, im lặng, vâng lời. Nó làm mọi việc cho ta như một người hộ lý, chu đáo còn hơn cả mẹ. Nó đứng bên cửa sổ, ánh sáng bao quanh nó. Nó đứng bất động, đôi mắt đăm đăm nhìn ra xa. Cả mái tóc nó cũng như hóa đá.
Lòng ta đau nhói khi nghĩ những khổ đau cả hai đang gánh chịu sắp dồn hẳn sang nó. Từ đây, mình em lần bước trên đường đời. Người duy nhất hiểu được em vội bỏ em đi. Thứ lỗi cho ta, con chim non gãy cánh sắp tách khỏi đàn, một vì sao lẻ loi sắp rơi.
Ta lại nghĩ về Loan. Ta đã tặng Loan hoa hồng, không biết Loan có hiểu hay không. Chắc là không. Loan còn quá trẻ, cả ta cũng thế, làm sao xác định được đúng nghĩa hoa hồng. Nhưng nghĩ đến mai này Loan sẽ lớn lên, sẽ quên hẳn ta trong cuộc đời, quên hẳn vị thiên thần từng hiện diện ở trần gian, lòng ta đau nhói. Không, không thể thế được, đừng làm khổ người khác bằng sự ích kỷ của mình. Hãy mong niềm vui sẽ đến với Loan. Mong hạnh phúc sẽ đến với Loan. Mãi mãi hồn nhiên, mãi mãi trong sáng.
Dù gì đi nữa, ý nghĩ ta vẫn hướng về Nam. Ta chưa nghe trọn bài “Tình yêu đơn côi”, chưa biết được bài hát viết về ai. Mẹ nói đúng, cái gen của ba đã truyền cho nó. Càng lớn nó càng giống ba, lúc vui lúc buồn không ai đoán được. Nhưng thật sự ba cũng đâu có buồn bã âu sầu như nó.
Sao ta cảm thấy lòng ta thanh thản dù người càng lúc càng yếu đi. Quá sớm như vậy sao, hỡi thiên thần áo trắng...
Ta lại đi ra bờ sông. Con sông này là bạn của ta. Nó bắt nguồn ở Trung Quốc, chảy qua bao miền quê, mới đến thị trấn này. Ta đi khắp nơi, nhìn vào từng căn nhà, từng góc phố. Dọc bờ sông là những ngôi nhà cổ có hàng rào bao bọc. Đứng ngoài nhìn vào, người ta có thể thấy tủ, bàn ghế... rất cổ xưa. Những bàn thờ u uất, những câu đối nạm chữ vàng, những cánh cửa chạm trổ tinh vi. Ta đi mỏi cả chân, cảm thấy đau các khớp xương nhưng ta không muốn về. Chiều nay, ông ta lại đến. Sao mà ta ghét ông ta đến thế. Mái tóc ông ta hình như được chải bằng sáp, rin rít. Đôi mắt toàn tròng trắng, nhìn xoáy vào người khác bằng cái nhìn đểu đểu. Trong mắt ông ta có những con quỷ đang nhảy nhót. Ba bây giờ cũng đã có vợ khác. Nếu mẹ cũng lấy chồng thì không có gì là lạ. Tại sao mẹ lại không làm như ba, mà lại quen với ông ta, một người đã có vợ con lâu lâu mới xuất hiện, quấy động cả nhà ta bằng tiếng nhạc, bằng tiệc tùng và những trận cãi vã.
Dù đi mãi, ta cũng phải về nhà. Con chim có tổ, con người cũng thế. Con chim về tổ có mang tâm trạng giống ta không? Mấy lần ba muốn mang anh em ta lên Sài Gòn ở với ba, nhưng mẹ quyết liệt không chịu. Mẹ nói ba chưa nuôi nổi bản thân mình làm gì nuôi nổi người khác, Ta hỏi ba có đúng không. Ba nói đúng như vậy rồi ba lặng lẽ ra đi. Nhà ba là một căn nhà nhỏ lụp xụp trong một con hẻm vắng. Nơi đó có dì Liên và em Thanh bé bỏng. Nhưng lần nào lên đó chơi vài ngày anh em ta đứa nào cũng thích. Tiếc rằng mỗi mùa hè, anh em ta chỉ được ở vài ngày ngắn ngủi thôi.
Hôm nay ta rất buồn. Ta lại ước muốn đến nhà Loan. Loan hay chế giễu những nỗi buồn của ta. Ngoại an ủi ta, còn cô ấy chế giễu, thậm chí quát nạt. Ấy vậy mà những nỗi buồn trong ta nhẹ bớt. Ta đã trút đi đâu? Ta không trút sang ngoại, không trút sang Loan. Vậy nó đi đâu? Vào không khí ư? Không hiểu nổi. Nỗi buồn nặng trĩu như đá, vậy mà bay như hư không.
Ngày... tháng... năm...
Lại mệt. Chán lắm. Ta rủ Nam đi hái hoa phượng. Nó cười nhạo ta lớn rồi mà còn chơi phượng, nhưng nó vẫn theo ta. Xưa nay nó vẫn vậy, luôn chìu theo ý thích của ta. Nó ương bướng với tất cả mọi người, kể cả ba và mẹ, nhưng lại luôn vâng lời ta, dù ta chỉ hơn nó một tuổi, dù ta ốm yếu hơn nó nhiều. Hai đứa rủ Loan đến nhà hoang. Đó là một ngôi nhà cổ. Chủ nhân là bác hai Tài đã dọn về Sài Gòn ở; kêu bán đất bán nhà nhưng để rất lâu rồi không ai mua. Khu vườn có cây phượng đã già và đám cỏ rậm rạp xung quanh. Người ta đồn rằng ngôi nhà có ma, đêm đêm có tiếng võng đưa kẽo kẹt. Không ai dám đến đây vào ban đêm. Ban ngày, bọn trẻ vào bắn phá tổ chim. Cây phượng ở đây to, thân xù xì, hoa nở đặc cả tán lá. Ta với Nam trèo lên. Nó leo thoăn thoắt.
Loan ép được nhiều bướm nhất. Bướm của cô đẹp. Nam đứng nhìn, ra vẻ coi khinh trò chơi trẻ con. Bướm của ta cứ bị gãy cánh, Nam cười lớn:
- Số phận anh không bằng Loan rồi.
- Còn mày.
- Thiên cơ bất khả lộ.
Ta và Loan mỗi đứa tặng nó một con. Dù cười nhạo bọn ta, nó vẫn nhận. Nó đem về nhà, ép hai cánh bướm mỏng manh vào tập nhạc.
Tối, ông ta lại đến. Ông ta say. Ông ta ôm bé Sơn vào lòng vuốt ve nó. Bé Sơn sợ hãi giương mắt nhìn ta. Ta đến lôi nó ra. Ông ta giằng lại, giọng lè nhè:
- Cháu làm gì vậy? Bác thương nó mà.
Bé Sơn thoát ra, nép kín sau cánh cửa. Ông ta ngật ngưỡng tiến về phía nó, hai tay giơ ra như hai móng vuốt. Bé Sơn kêu thét lên, sợ hãi tột cùng, dù ông ta định âu yếm nó. Rồi cả ông ta, cả mẹ, cả ta đều sững lại khi nghe tiếng quát của Nam:
- Để cho nó yên.
Ta bịt tai lại về phòng, biết rằng mẹ sắp lên tiếng. Trong khi đó, ông ta lè nhè hát một bài hát về chuyện tình dang dở...
Ngày... tháng... năm...
Ta dẫn Sơn ra bờ sông, dạy nó ném thia lia. Bàn tay nó nhỏ không điều khiển được viên đá. Nó ngồi trầm mặc như người lớn. Ta ôm nó vào lòng. Thân hình nó lạnh ngắt, hay do ta đang nóng? Nhức đầu lắm. Dòng sông cứ chao qua chao lại. Ta xuống sông rửa tay, tự nhiên chân khuyu xuống, suýt nữa ngã nhào xuống sông.
Ta dẫn Sơn đến nhà Loan. Ta ngã xuống giường không dậy nổi. Mắt ta thấy một tấm màn màu đen, đen lắm. Ta cảm giác một bàn tay già nua vuốt trán ta, đắp vào đấy cái gì lạnh lạnh. Ta thấy bầu trời như dịu lại. Ông mặt trời không còn cau mặt giận dữ. Những áng mây sà xuống bên ta. Mưa rơi...
Ta tỉnh dậy. Không có mưa. Mê đấy. Ta nhìn ra ngoài cửa sổ. Ánh nắng gay gắt. Mặt trời đang đứng trên đỉnh đầu, ngạo nghễ nhìn ta.
Ngày... tháng... năm...
Nam đưa ta xem một bức tranh. Ta ngạc nhiên khi thấy người trong tranh là ta, duy có điều lại khoác trên vai một đôi cánh màu trắng. Ta hỏi:
- Mày vẽ hả? Vẽ gì kỳ vậy?
- Tôi đâu có vẽ anh, tôi vẽ một thiên thần.
Bức tranh được cả lớp chuyền tay nhau xem. Thế là bọn chúng đặt cho ta là thiên thần luôn.
Ngày... tháng... năm...
Loan đến nhà, nói dăm câu vô nghĩa với ta rồi cố tìm cách làm bé Sơn cười. Loan chốc chốc lại lén nhìn ta vẻ sốt ruột, dường như đang chờ đợi gì. Ta thấy Nam cứ mở cửa phòng nhìn ra rồi lại rụt cổ vào. Hiểu rồi. Ta về phòng mình đóng sập cửa lại. Ta đến bên cửa sổ nhìn ra thấy Nam và Loan ào chạy ra đường.
Ta mang tập thơ ra đọc. Thơ buồn. Hình ảnh Nam mạnh mẽ kiên quyết, Loan sắc sảo hồn nhiên không dứt khỏi tâm trí ta. Ta quẳng tập thơ lên giường, bực bội đi xuống bếp. Ta hỏi chị Lan:
- Nam và Loan đi đâu vậy?
- Chị đâu biết.
Ta ra phòng khách. Bé Sơn ngồi im tím, mắt chăm chăm nhìn vào khoảng không.
- Anh ba đi đâu? - Ta hỏi giật giọng.
Nó mở to mắt nhìn ta, lắc đầu. Ta tức tối đi ra ngoài. Việc gì mà chúng phải giấu ta? Chúng đi chơi chăng? Hẳn là không. Nam với Loan xung khắc nhau, ít khi nói chuyện gì mà không kết thúc bằng một cuộc cãi cọ hay giận hờn. Thế thì chúng đi đâu? Không hiểu nổi.
Nửa đêm, ta nghe tiếng Nam về. Bên kia phòng, nó cứ lục đục mãi. Dường như nó không ngủ được. Bất chợt tiếng đàn vang lên. Nó ngâm nga hát, bài hát rất lạ, âm u, buồn thảm...
Ngày... tháng... năm...
Ngôi nhà hoang được nhà nước mua để xây nhà trẻ. Bọn ta đến xem khánh thành. Cây phượng vẫn còn được giữ lại vị trí nó nằm giữa sân. Những trái phượng xanh dài lủng lẳng treo, tán lá tròn màu xanh, vòm trời cũng màu xanh. Loan và Nam đang ngồi trầm ngâm trên ghế đá một lúc rồi đứng dậy đi đâu đó. Ta đi theo. Nam quay lại nói:
- Anh về nhà đi.
- Có chuyện gì tụi mầy giấu tao phải không?
- Chuyện của thiên hạ. Anh biết anh sẽ buồn. Tôi không muốn anh buồn vẩn vơ.
- Sao mày biết được? Sao mày buồn được? - Ta giận dỗi.
- Thôi được, nhưng nghe xong là anh phải quên ngay, đừng nghĩ đến nó nữa. Lâu nay tôi và Loan đi tìm hiểu con ma nhà hoang?
- Con ma nhà hoang? Bộ chuyện đó có thiệt hả?
- Con ma thì không biết có không? Nhưng con người thì có. Đó là một người con gái thế hệ trước. Cô ấy có một đứa con hoang. Cô ấy bị xua đuổi, rẻ khinh, sỉ nhục. Đứa con cũng chết vì ốm đau quặt quẹo. Đau khổ quá, cô đã tự kết liễu mình bằng một sợi dây. Vì cái chuyện ấy mà mấy đời rồi ngôi nhà vẫn không bán được. Ai cũng chắc chắn rằng có tiếng hát ru con trong ngôi nhà.
- Thật không?
- Vì linh hồn không siêu thoát đó mà người ta đã đem bàn thờ cô vào chùa Ngọc Châu. Tôi và Loan đang định đến đó xem có thật không. Anh muốn đi thì đi nhưng nhớ là không được buồn vẩn vơ nghen.
Nhưng ở chùa bọn ta cũng không tìm ra sự thật.
Nửa đêm, ta choàng dậy, mồ hôi lấm tấm hai bên thái dương. Hình như ta nghe tiếng khóc. Ta ngồi im lặng lắng nghe. Không, không phải tiếng khóc mà là tiếng đàn. Nam đang đàn, tiếng đàn vang nhẹ trong đêm vắng, giống như tiếng mưa rơi từng giọt từng giọt xuống mái nhà. Nam hay đàn nửa đêm, những bản nhạc ngẫu nhiên mình nghĩ ra. Ta nằm xuống, cố ru giấc ngủ, nhưng ta có cảm giác mình đang nghe tiếng khóc, tiếng khóc âm thầm, dai dẳng.
Ngày... tháng... năm.
Thầy chủ nhiệm gọi Nam lên. Đội văn nghệ của trường mời nó tham gia. Nam từ chối. Ta hiểu, nó không thích bộc lộ những thứ mà mẹ cho là “cái gien nghệ sĩ của ba mày” cho mọi người biết. Nó bị đẩy qua chao lại giữa hai ý thích của ba và mẹ. Mẹ muốn nó học một cái gì thực tế hơn, là bác sĩ hay là kỹ sư chẳng hạn, còn ba thì nói nó có năng khiếu nghệ thuật. Mẹ cho tiền bắt nó phải học cho thật giỏi các môn thi đại học, còn ba cũng cắc củm từng đồng tiền gởi về cho nó học nhạc, học vẽ. Nó học quá nhiều và trở nên lầm lì. Ta cũng không biết nó thật sự thích cái gì. Nó có thói quen thường ngồi ở quán Vi khi không muốn về nhà và nửa đêm đàn những bản nhạc buồn thảm.
Lúc về nó nói với ta:
- Tôi không thích đàn cho đội văn nghệ. Nỗi buồn hay niềm vui với người thưởng thức đều khó đoán được.
- Mày sai rồi.
- Có thể. Nhưng cả bản thân tôi còn sợ tiếng đàn của mình.
Ta cũng thế. Cả ta cũng cảm thấy bất an, thấy cô đơn khi tiếng đàn của nó vang lên trong đêm vắng, tiếng đàn khóc cho số phận con người, cho những bi kịch mà mẹ cha gây ra, cho sự thiếu vắng tình thương, cho vũng nước ao tù khát khao chảy về biển cả, cho hồn ma tìm con bằng lời than xé lòng, bằng tiếng ru ấm áp mà cả những đứa trẻ con đang sống cũng thấy ước ao.
Ngày... thắng... năm...
Ta dẫn bé Sơn đi mua đồ chơi. Ta chỉ đủ thứ từ xe lửa đến máy bay nó vẫn lắc đầu. Ta thấy nó đang nhìn về phía tủ đựng búp bê. Ta hỏi: “Em muốn mua búp bê hả?”. Nó im lặng, nghĩa là đồng ý. Ta chọn con búp bê to, mắt xanh, tóc vàng, mặc áo đầm màu trắng, trên đầu cài cái nơ xanh.
Vừa về đến phòng, ta chợt khuỵu xuống, tưởng chừng không dậy nổi. Ta đau ran cả người, không còn biết mình đau ở đâu. Các khớp xương như muốn rời ra từng mảnh. Ta gượng leo lên giường. Đau không chịu nổi, đau thấu tận xương. Nằm rất lâu, ta mới xác định mình đau ở xương thật, từng cơn... từng cơn... Mắt thiên thần áo trắng trên tường nhìn ta thương hại.
Ngày... tháng... năm...
Ta đến lớp, thấy lạ hẳn. Mấy ngày nằm bệnh ta cứ nhớ về lớp, nhưng không phải lớp học này mà là lớp học trẻ con ngày xưa. Bọn ta còn bé, cứ chạy đùa thỏa sức. Rồi ta mơ thấy bờ sông. Ba đứa thi nhau ném thia lia, ba đứa trẻ lên mười, tóc rối bù. Loan giận Nam ăn gian, cầm viên đá đuổi theo. Viên đá rơi ngay vào đầu Nam, máu tuôn ra. Ta hét lên, chạy về phía Nam nằm. Mái tóc xoăn tuyệt đẹp của Nam cứ bết lại từng lọn ướt đẫm. Ta ôm đầu Nam vào lòng khóc như mưa. Nước mắt ta rơi xuống đầu Nam, hòa với máu.
Ngày... tháng... năm...
Mẹ chăm chăm nhìn ta rồi thở dài. Mẹ đứng bên cửa sổ, mắt mông lung nhìn ra xa. Lúc mẹ hiền dịu như thế này, trông giống như bức tượng nữ thần. Gương mặt mẹ đầy đặn thanh tú, đôi mắt đẹp. Mẹ chợt quay lại, không nhìn ta, nói:
- Đi với mẹ.
Mẹ dẫn ta đến bác sĩ. Ta ngạc nhiên nhìn mẹ. Mẹ bị bệnh à? Không, chính là ta. Bác sĩ khám bệnh cho ta, ái ngại nhìn. Ta hoảng hốt: “Có chuyện gì vậy mẹ?”. Mẹ lắc đầu: “Không, không có gì”. Mẹ đưa ta đi chụp X quang và làm đủ mọi xét nghiệm. Mẹ với bác sĩ nói chuyện rất lâu, bỏ mặc ta đứng ngoài hành lang. Rồi mẹ đi ra, tránh ánh mắt dò hỏi của ta. Mẹ làm như là đang vội vã. Nhưng thật sự mẹ có chuyện gì phải vội vã đâu. Môi mẹ run run, bên thái dương lấm tấm mồ hôi.
Ta dắt xe ra. Mẹ giằng lấy chìa khóa: “Để mẹ chở con”. Ta ngồi phía sau lưng mẹ, mồ hôi túa ra với một linh cảm kinh hoàng. Mẹ chưa bao giờ có thái độ như thế, chưa bao giờ có vẻ lo sợ như thế. Ta gục đầu xuống vai mẹ, chợt muốn khóc nấc lên cho vơi nhẹ nỗi lòng, dù ta không biết được, cái gì đã làm nặng trĩu lòng ta. Và ta đã khóc thật, những giọt nước mắt trẻ thơ cuối cùng rơi trên lưng mẹ. Lần đầu tiên trong đời, mẹ không chế giễu những giọt lệ yếu mềm của ta.
Ngày... tháng... năm...
Ăn sáng xong, mẹ dúi vào tay ta gói thuốc. Nam nhìn mẹ khó hiểu.
- Thuốc gì thế? - Nó hỏi ta.
- Không biết.
- Việc gì đến mầy? - Mẹ quát.
- Không biết thì con hỏi, vậy mà mẹ cũng la! - Nó lầu bàu và quay lưng đi.
Uống thuốc xong, ta chạy vội theo nó. Nó nhìn xoáy vào ta:
- Anh không biết thật à?
- Ừ. Hẳn là nghiêm trọng lắm.
- Anh đừng điên. Việc gì mà mẹ chẳng xem là quan trọng.
Ta không nói gì, nhớ đến những cơn đau tận trong xương.
Ngày... thắng... năm...
Ta vào phòng Nam. Trước bàn học nó có treo bức tranh con tàu trắng. Con tàu to lớn hùng dũng lướt sóng. Những cánh buồm trắng phấp phới bay. Ánh nắng rải vàng trên mặt biển lấp lánh.
Ta thấy tập nhạc trên bàn nó. Ta lật từng trang, có những bài thầy viết cho nó, có những bài của ba, có những bài nó sưu tầm và cũng có những bài tự nó viết ra. Bài của nó âm điệu bao giờ cũng lạ và buồn. Có hai cánh bướm sẫm màu hoa phượng. Đó là của ta và Loan tặng cho nó hôm nào. Nó ép ngay bài “Tình yêu đơn côi”. Tựa đề thật khác thường. Lời nhạc cũng thật khác thường. Đó là tình yêu của hai kẻ luôn đi bên nhau nhưng không đoạn cuối, như đường ray xe lửa chạy bên nhau suốt đời mà chẳng bao giờ gặp nhau. Cuối cùng nó trân trọng viết tên mình: Vương Khắc Nam.
Ta không hiểu nổi, nó viết về ai? Ta lật tiếp. Bản nhạc mới nhất viết về tiếng khóc, tiếng võng đưa, tiếng hát ru con trong nhà hoang.
Ngày... tháng... năm...
Ta suy nghĩ suốt buổi sáng vẫn không biết tặng Loan món quà gì. Nam hình như quên mất ngày sinh nhật của Loan. Hằng năm, dì Yên làm chiếc bánh to. Sinh nhật chỉ có anh em ta và Loan, đôi khi có thêm mẹ. Những lúc ấy mẹ khác hẳn. Mẹ vui vẻ, làm nhộn cả bàn ăn. Dì Yên nói, mẹ là người có huyền năng hâm nóng không khí đang nguội lạnh. Vậy không hiểu sao không khí nhà ta lại lạnh băng.
Trưa nay Nam đi đâu mất. Ta chạy qua nhà Loan, thấy dì Yên đang bận gì đó, Dì cười:
- Loan lại biến đi đâu rồi. Dì chẳng biết sai ai. Con chạy đi mua vài thứ cho dì nghen. Cái con yêu tinh ấy, nó chỉ biết chạy rông lo chuyện người ta, không biết có nhớ hôm nay là sinh nhật mình không nữa.
Ta vừa len ra khỏi chợ thì Loan ở đâu chạy đến, giằng lấy chiếc túi trong tay ta, cười:
- Ở đâu ra thế? - Ta hỏi.
- Trên cung trăng rơi xuống! - Loan vẫn cười - Người ở cung trăng có khuôn mặt ngớ ngẩn lắm.
Ta mỉm cười, biết cô ấy đang trêu ta. Loan vung vẩy chiếc túi trong tay; nhẹ nhàng hất tóc ra phía sau:
- Thật thú vị khi được làm trung tâm của mọi người. Này hén, mẹ đang làm chiếc bánh cho Loan, sẽ có mười bảy cây nến đó. Nhỏ Hồng đang lo sốt vó, không biết sẽ tặng cho Loan thứ gì. Còn Trung, Trung sẽ tặng cho Loan gì nào?
- Đừng lo! - Ta cười xòa - Sẽ có quà xứng đáng với Loan.
- Thế ư? Cũng có thứ xứng đáng với Loan sao? - Loan cười tinh quái.
- A, tự hào thế?
- Hẳn rồi!
Ta quay về nhà, lại ngồi trầm ngâm trong phòng. Thiên thần trên tường dịu dàng nhìn ta. Bức tranh Nam vẽ ta mà ta luôn cảm tưởng đó là một ai khác, hay ít ra là một vị thần nào đó đang hộ mệnh cho ta. Ta nhớ đôi mắt tình nghịch của Loan, mái tóc dài bất trị tung bay loạn xạ. Mỗi ngày ta thấy Loan mỗi lạ, mỗi ngày ta thêm một khám phá mới về Loan.
Ta tặng Loan một quyển sách và mấy đóa hoa hồng. Nhìn thấy hoa hồng, Loan a lên, vỗ tay hồn nhiên. Khác với mọi năm, năm nay có thêm Hồng và Vịnh. Ngoại ngồi đầu bàn, đôi mắt già nua cứ ánh tia cười đôn hậu. Nam ngồi kế bên ngoại, hai tay nắm lấy nhau, mắt bình thản. Nhìn thấy hoa hồng, mắt nó thoáng xao động, nhưng chỉ một thoáng thôi.
Quà của Nam là một bức tranh. Loan mở quà của Nam ra và tim ta chợt thắt lại bất thường khi trước mắt ta hiện ra dây cam thảo sống động. Ta như nhìn thấy những hạt cam thảo nửa đỏ nửa đen trên triền núi, những trái cam thảo còn xanh và những trái cam thảo đã già, nứt vỏ bắn hạt ra xa. Những hạt cam thảo đẹp lung linh dưới ánh nắng mặt trời...
Tối, bọn ta đạp xe đi chơi. Vịnh nài nỉ mãi Hồng mới cho chở với một điều kiện nào đó. Nam nói với ta:
- Anh Hai đi với Loan đi. Tôi phải đến nhà bác Tân.
Bác Tân là bạn của ba, là người ba gởi gắm để dạy nhạc cho nó. Không để ta kịp nói gì, nó đã bỏ đi. Loan đứng nhìn theo một hồi rồi phóng lên yên sau xe ta với vẻ trẻ con như ngày nào. Vịnh ngâm nga:
- Con đường rộng thênh thang - Ta đi trong nắng vàng...
- Giờ này làm gì có nắng vàng, thi sĩ ơi!
Chỉ có ánh đèn rải từng chùm sáng xuống mặt đường. Chẳng có thi sĩ, chỉ có bọn ta với những tâm hồn phơi phới, tràn ngập những ước vọng, mộng mơ.
Chị Lan mở cổng cho ta. Chị nhìn ta cười ranh mãnh:
- Có gì vui thế?
- Chẳng có gì đâu. Em chỉ muốn bay thôi.
- Thế nghĩa là vui lắm rồi! - Chị cười hồn hậu.
Ta vào nhà. Ánh sáng tràn ngập phòng, tràn ngập ánh mắt ta. Ta mở cửa phòng, chợt nghe tiếng đàn khe khẽ bên phòng Nam. Nam đang hát. Ta lắng nghe, tiếng hát nhẹ nhàng, trầm lắng, âm điệu lạ lùng. Ta chợt nhận ra câu hát trong “Tình yêu đơn côi”. Lần đầu tiên ta nghe nó hát bài hát kỳ quặc đó. Ta xô mạnh cửa phòng, bài hát bị cắt ngang. Nam đang ngồi trên giường, cây đàn hờ hững đặt trong lòng. Nó có vẻ bối rối. Vì ta vào đột ngột? Vì ta nghe bài hát lạ kỳ kia?
- Sao anh về sớm vậy?
- Giờ mà sớm gì nữa. Mày hát tiếp đi.
- Nghe làm gì. Chẳng vui đâu. Vớ vẩn lắm.
- Có gặp bác Tân không?
- Tôi không đến đó.
- Sao thế?
- Không có gì.
Ta thấy hỏi thêm cũng vô ích, nên trở về phòng. Nửa đêm ta lại nghe nó đàn, vẫn bài hát ấy. Nó không hát, chỉ đàn, nhưng bản đàn càng buồn hơn trong đêm vắng. Ta cảm thấy nỗi đơn côi thật sự trong âm điệu lạ lùng đó. Đơn côi. Tình yêu mà cũng đơn côi.
Ngày... tháng... năm...
Cả trường đi lao động. Loan chạy tới chạy lui, phân công người này mang thứ này, người kia mang thứ khác. Loan cắt đặt công việc nhanh nhẹn, gọn gàng. Loan cười với ta: “Nhìn gì thế?”. Thoắt cái, cô biến mất. Nam chở ta. Nó bảo:
- Mẹ mà biết anh trốn đi sẽ có chuyện nữa.
- Không sao đâu.
- Không sao. Đêm qua còn phải uống thuốc mà bây giờ...
- Thôi đi. Nghe phát chán.
Ta khiêng đất với Vịnh. Nó cứ nháy nhó điều gì ta không hiểu. Ta thấy mệt nên ngồi nghỉ. Những cơn đau phía lưng đang trở lại. Ta thầm mong, đừng đau như thế, đừng nhói lên như thế.
Ta đứng dậy, chợt thấy tối sầm trước mặt. Mặt đất đang nghiêng dần, nghiêng dần, thăm thẳm một bờ vực sâu. Ta rơi tõm xuống đó, thoáng nghe tiếng la hét từ xa, rất xa vọng đến.
Ta nằm trên giường, mắt nhắm nghiền. Có lúc ta tỉnh lại, thầm nghĩ, thế là xong, thiên thần đã nhẹ cánh bay đi. Nhưng nếu đã bay sao ta còn nghĩ được. Rồi ta lại thiếp đi, chìm dần trong đám sương mù ảo giác.
Đến tối ta tỉnh lại thật sự. Ta ngồi dậy, nhưng một cơn đau điếng người chạy dọc sống lưng. Ta quặt người xuống, chăn gối mềm nhũn không làm giảm cơn đau của ta. Rồi bất chợt, cơn đau biến mất. Ta có cảm giác chân ta và cả cơ thể ta không còn là của ta nữa, một cái gì trống rỗng, vô cảm, một cái gì như chơi vơi, như không trọng lượng. Không còn cảm giác đau nữa. Không còn cảm giác gì nữa.
Bên ngoài, tiếng mẹ quát tháo ầm ĩ. Mẹ nguyền rủa nhà trường tối ngày bày chuyện đi lao động. Mẹ la mắng Nam đã chở ta đi. mẹ khóc lóc than vãn sao trời bắt mẹ phải chịu số phận cay nghiệt như thế này. Mẹ hạch cả Loan: “Cả con nữa, con không biết nó yếu lắm hay sao còn bắt nó khiêng đất? Lỡ nó có bề gì thì con với Nam phải hối hận hay không?”. Ta nghe tiếng Loan khóc.
Suốt đêm ta không ngủ và đã phí sức để nhận ra tình trạng của mình. Dễ hiểu quá những phần không cảm giác. Dễ hiểu quá cái đau ở trong xương.
Ngày... tháng... năm...
Chị Lan mang cháo vào. Ta nhìn xoáy vào đôi mắt chị: một ngấn nước mắt còn đọng lại trên mi. Ta muốn vùng dậy, xô chị ra khỏi phòng, nhưng những cố gắng thật thảm bại. Ta bật khóc nức nở, quơ tay gạt phăng cái mâm trên tay chị. Chén cháo rơi xuống gạch vỡ tung tóe. Ta giận dữ đấm tay xuống nệm: “Đi ra! Đi ra...”. Ta nghiến răng, suýt cắn phải môi. Chị Lan hoảng hốt, lắp bắp, mặt chị tái xanh. Ta hét lên: “Đi ngay!”.
Chị chạy vội ra ngoài. Ta tức tưởi khóc. Mẹ đi vào nghiêm mặt: “Con làm gì thế?”. Ta quay mặt vào trong, nấc từng cơn. Mẹ ngồi xuống giường, dịu dàng nói, tự thân giọng nói dịu dàng kia đã là đáng ngại rồi.
- Con đừng có khùng điên như vậy. Chỉ vài ngày là sẽ dậy được - Mẹ đặt tay lên người ta. Ta hung bạo hất ra:
- Mẹ đừng có nói dối. Mẹ nói dối tài lắm. Mẹ luôn luôn lừa dối con. Con không tin mẹ nữa, không tin nữa.
Mắt mẹ long lên nhưng chợt dịu xuống. Mẹ đứng dậy, sửa lại áo. Bóng mẹ cao lớn, kiêu hãnh:
- Con lúc nào cũng thế, yếu đuối, nhu nhược.
- Phải, con yếu đuối. Mẹ cố tình sinh ra con như thế để dễ lừa dối con.
- Im không. Chỉ quen vớ vẩn. Lan, mang cháo khác vào. Ăn xong cho nó uống thuốc trên bàn ấy.
Mẹ đi ra. Chị Lan rón rén vào. Ta vùi đầu vào gối, nhắm mắt lại. Bóng tối trải dài. Bóng tối không có màu gì. Người ta nói có màu đen. Không phải đâu, nó chẳng có màu gì, âm u, trống rỗng.
Ngày... tháng... năm...
Ta về nhà. Nằm trên giường mình ta thấy bình tĩnh hơn. Ta thử một lần nữa, nhưng vô ích. Chỉ là ước mơ hão thôi Trung ơi. Sẽ chẳng bao giờ, chẳng bao giờ được đón ánh mặt trời, được đi ra bờ sông ném thia lia, được trèo lên núi cùng Nam và Loan hái những hạt cam thảo. Thiên thần trong trắng quá, không tin những nghiệt ngã cuộc đời.
Chiều, Loan đến. Loan đứng bên giường ta, mắt đỏ hoe. Ta chăm chú nhìn Loan rồi xô mạnh cô ra. Loan bật khóc nức nở, giấu vào tay ánh mắt thương hại của mình.
- Tha lỗi cho Loan, Loan không cố ý nhìn Trung như vậy. Loan...
Cô òa lên khóc, lao nhanh ra khỏi phòng. Thế là xong. Đừng mong trở lại với cuộc đời thường. Bây giờ chỉ còn một điều, xót thương, tội nghiệp.
Thiên thần chẳng tồn tại lâu trong cuộc đời. Ta không phải là thiên thần nên chẳng thể bay đi. Ta trở về với đúng nghĩa con người, với bao niềm vui và nỗi khổ. Niềm vui đã vỗ cánh bay xa, mang theo những ước mơ hoài bão, mang theo cả linh hồn ta...
Ngày... tháng... năm...
Ta bảo Nam đem các tập thơ cho ta đọc. Thơ buồn lắm. Nguyễn Bính là ai? Con người phiêu bạt kia viết nên những vần thơ man mác buồn, bùi ngùi nhớ tiếc: “Cầm như đồng kẽm ngang đường đánh rơi”. Ta cũng là đồng kẽm đây. Mẹ hãy vứt ta ra khỏi cuộc đời đi. Ta là đồng kẽm đây, chỉ nặng phiền thêm cho mẹ...
Ngày... tháng... năm...
Cuộc sống vô nghĩa nhàn chán. Ta cảm thấy mình yếu thêm. Hàng giờ... hàng ngày... hàng tháng trôi qua, vẫn màu trắng ấy, vẫn những giọng nói đều đều cố làm ra vẻ dịu ngọt ấy.
Nét chán nản mệt mỏi hiện dần trong mắt mẹ. Mẹ trở về giống như ngày xưa, cáu kỉnh, nóng nảy và phiền trách. Mẹ lại cãi nhau với ông ấy. Không chịu nổi nữa, ta gọi Nam. Ta khóc nấc lên:
- Đưa tao đi, đưa tao đi. Không thể ở đây được nữa.
- Anh điên hả? Đi đâu?
- Đi đâu cũng được, lên ở với ba, hay vào chùa cũng được.
- Làm sao đi được, làm sao mà anh đi được?
Bất thần, nó quỳ thụp xuống giường òa lên khóc, tiếng khóc của con người cứng rắn thật đáng thương.
Ngày... tháng... năm...
Nam quanh quẩn bên ta. Nó thường bên cạnh ta, im lặng, vâng lời. Nó làm mọi việc cho ta như một người hộ lý, chu đáo còn hơn cả mẹ. Nó đứng bên cửa sổ, ánh sáng bao quanh nó. Nó đứng bất động, đôi mắt đăm đăm nhìn ra xa. Cả mái tóc nó cũng như hóa đá.
Lòng ta đau nhói khi nghĩ những khổ đau cả hai đang gánh chịu sắp dồn hẳn sang nó. Từ đây, mình em lần bước trên đường đời. Người duy nhất hiểu được em vội bỏ em đi. Thứ lỗi cho ta, con chim non gãy cánh sắp tách khỏi đàn, một vì sao lẻ loi sắp rơi.
Ta lại nghĩ về Loan. Ta đã tặng Loan hoa hồng, không biết Loan có hiểu hay không. Chắc là không. Loan còn quá trẻ, cả ta cũng thế, làm sao xác định được đúng nghĩa hoa hồng. Nhưng nghĩ đến mai này Loan sẽ lớn lên, sẽ quên hẳn ta trong cuộc đời, quên hẳn vị thiên thần từng hiện diện ở trần gian, lòng ta đau nhói. Không, không thể thế được, đừng làm khổ người khác bằng sự ích kỷ của mình. Hãy mong niềm vui sẽ đến với Loan. Mong hạnh phúc sẽ đến với Loan. Mãi mãi hồn nhiên, mãi mãi trong sáng.
Dù gì đi nữa, ý nghĩ ta vẫn hướng về Nam. Ta chưa nghe trọn bài “Tình yêu đơn côi”, chưa biết được bài hát viết về ai. Mẹ nói đúng, cái gen của ba đã truyền cho nó. Càng lớn nó càng giống ba, lúc vui lúc buồn không ai đoán được. Nhưng thật sự ba cũng đâu có buồn bã âu sầu như nó.
Sao ta cảm thấy lòng ta thanh thản dù người càng lúc càng yếu đi. Quá sớm như vậy sao, hỡi thiên thần áo trắng...
... Tôi đang ngồi trước bàn học của anh, trước quyển nhật ký đầy những niềm vui nỗi buồn của anh, không nghĩ được điều gì. Nghĩ gì đây khi thiên thần đã cất cánh bay xa. Anh đến, mang chút tươi đẹp cho đời; anh đi, một phần hồn tôi lặng chết.
Anh đã nằm ngoài nghĩa trang lạnh lùng. Từ nay anh sẽ không còn nghe tiếng đàn của tôi nữa, tiếng đàn của con người luôn tưởng tượng ra số phận của mình. Bài hát “Tình yêu đơn côi” tôi đã viết cho tôi. Hóa ra những tưởng tượng viển vông kia đang trở thành sự thật. Tình cảm anh dành cho Loan không cô đơn đâu. Nó sẽ sống mãi, sẽ bền chặt trong tim người đang sống. Tôi trân trọng tình cảm ấy. Hãy tin tôi, mọi thứ về anh sống mãi, không bao giờ chết.
Đánh máy: casau
Nguồn: VNThuquan.net - Thư viện Online
Được bạn: Ct.Ly đưa lên
vào ngày: 23 tháng 6 năm 2016