Chương 6
Ludovic Sénéchal sống sau trường đua ngựa của Marcq-en-Baroeul, một thành phố kín đáo sát cạnh thành phố Lille. Một nơi yên tĩnh, một ngôi nhà riêng theo phong cách “đương đại” bằng gạch, khu vườn đủ nhỏ để không phải mất cả ngày thứ Bảy cho việc cắt cỏ. Lucie ngước mắt nhìn lên phía cửa sổ tầng hai, khẽ mỉm cười. Chính trong căn phòng nhỏ điệu đà đó, cô và Ludovic đã làm tình với nhau lần đầu tiên. Một dạng dạ hội Meetic, giao trọn gói. Người ta gặp nhau lúc đầu là giả, rồi sau đó là thật, người ta ngủ với nhau rồi sau đó mới nhìn ra.
Cô đã nhìn ra. Ludovic là người đàn ông tốt trên mọi phương diện - nghiêm túc, biết quan tâm, khoác trên người cả đống tính từ lấp lánh khác - nhưng lại thiếu bay bổng trầm trọng. Một cuộc đời yên ổn, chỉ có xem phim, đắm đuối cả ngày ở Ủy ban An sinh Xã hội rồi lại xem phim. Chưa kể xu hướng đắm chìm trong u sầu đến mức đáng lo ngại. Cô khó mà hình dung được anh trong vai trò người cha tương lai của hai đứa con gái song sinh, người sẽ khuyến khích chúng tham gia các cuộc thi khiêu vũ hoặc đạp xe cùng chúng.
Lucie tra chìa khóa vào ổ, nhưng nhận thấy cửa không khóa. Rất dễ đoán nguyên nhân việc này: trong lúc hoảng loạn, Ludovic đã bỏ mặc tất cả. Cô bước vào nhà, xoay khóa cửa lại. Căn nhà rộng và đẹp, hiện đại, ở đây có không gian mà cô và hai con gái cô còn thiếu. Một ngày nào đó, có thể…
Cô nhớ lại vị trí tầng hầm. Những buổi xem phim, với bia và bỏng ngô rang bằng chảo, có thứ gì đó đáng nhớ, phi thời gian. Khi bước trong hành lang, cô nhìn thấy những đồ vật bị đổ hoặc vỡ. Cô hình dung rất rõ cảnh Ludovic quờ quạng từ dưới đi lên, hoàn toàn không nhìn thấy gì, và va đập khắp nơi trước khi gọi được cho cô.
Lucie bước xuống loạt bậc tam cấp dẫn đến rạp phim bỏ túi. Kể từ năm ngoái, không có gì thay đổi cả. Thảm đỏ treo tường, mùi thảm cũ, không khí những năm 1970… Nơi này có nét quyến rũ riêng. Trước mặt cô, chiếc màn chiếu gắn hạt thủy tinh phập phồng trong luồng sáng trắng của máy chiếu. Henebelle đẩy cánh cửa ca bin nhỏ xíu nóng hầm hập như một cái lò, do ngọn đèn công suất lớn chạy bằng khí xenon. Tiếng ầm ì nặng nề bao trùm không gian, trục cuốn nhận phim quay một cách vô ích, đầu mút cuốn phim đập vào không khí theo mỗi vòng quay. Không nghĩ ngợi gì, Lucie ấn vào cái nút lớn màu đỏ trên hộp đựng phim, một cỗ máy to tướng nặng sáu mươi ki lô. Rốt cuộc, những tiếng ầm ì cũng ngừng lại.
Cô ấn vào một công tắc, đèn nê ông sáng lên. Trong căn phòng nhỏ, những chiếc vỏ đĩa rỗng, những máy nghe nhạc, những tấm áp phích chất đống bừa bộn. Đúng là dấu vết của Ludovic, hỗn độn một cách trật tự. Cô cố gắng nhớ lại các thao tác lắp một cuộn phim: đảo ngược các trục nhả và trục nhận bằng cách luồn chúng vào các cánh tay của máy chiếu, cố định bằng các núm kéo, ấn vào “động cơ”, kết nối các răng của cuộn phim với răng của trục nhả… Với từng ấy cái nút trước mặt cô, việc tác nghiệp phức tạp hơn vẻ bề ngoài rất nhiều, nhưng Lucie vẫn khởi động được cỗ máy, thật may mắn làm sao. Nhờ phép thuật của ánh sáng và thị giác, sự tiếp nối của các hình ảnh tĩnh sẽ biến thành một chuyển động hoàn hảo. Điện ảnh ra đời.
Lucie tắt ngọn đèn nê ông, đóng cánh cửa ca bin trên cao và bước xuống ba bậc tam cấp dẫn đến phòng chiếu. Cô đứng sát bức tường cuối phòng, hai tay khoanh trước ngực. Căn phòng nhỏ trống trải với mười hai chiếc ghế bằng vải giả da màu xanh lá có thứ gì đó khiến tinh thần suy sụp sâu sắc, chẳng khác nào chủ của nó. Khi nhìn chăm chăm màn hình, Lucie không thể ngăn mình cảm thấy một nỗi e sợ. Ludovic đã nói đến một bộ phim kỳ lạ , và lúc này anh đang bị mù… Thế lỡ có thứ gì đó nguy hiểm trong những hình ảnh này, giống như… giống như một thứ ánh sáng chói lóa đến mức có thể khiến ta bị mù thì sao? Lucie lắc đầu, chuyện đó hoàn toàn ngu ngốc. Chắc chắn là Ludovic có một khối u ở não.
Tia sáng ngập ngừng xuyên qua bóng tối rồi chiếu một quầng sáng rực lên hình chữ nhật lớn màu trắng. Đầu tiên là một hình đen đồng nhất lan ra. Rồi năm đến sáu giây sau, một vòng tròn màu trắng hằn sâu ở góc trên bên phải. Đột nhiên, tiếng nhạc làm bốn bức tường như rung lên. Một giai điệu vui vẻ, giống như ta thường nghe thấy trong những hội chợ cổ xưa, hoặc ở các vòng ngựa gỗ. Mặc dù vậy, Lucie mỉm cười trước những tiếng lách tách vụng về loáng thoáng. Bản nhạc nền này hẳn phát ra từ một đầu đĩa cũ loại 45 vòng hoặc tệ hơn, từ một chiếc máy hát.
Không nhan đề cũng chẳng phần giới thiệu. Khuôn mặt một phụ nữ, quay cận cảnh, hiện ra trong hình bầu dục ở giữa màn hình. Xung quanh hình bầu dục đó, hình ảnh vẫn còn rất tối, tạo nên bởi một thứ sương mù xam xám, gần như màu đen, như thể nhà làm phim đã đặt một tấm che đằng trước ống kính. Rốt cuộc, người xem có cảm giác mình đang nhìn trộm, đang quan sát cảnh tượng qua một lỗ khóa.
Lucie thấy nữ diễn viên thật xinh đẹp, hút hồn người xem với đôi mắt to bí ẩn. Cô ta chừng hai mươi tuổi, đang nhìn chăm chăm vào ống kính. Môi tô son đỏ đậm, mái tóc đen huyền vuốt gọn ra sau, một món tóc mai cong cong trước trán. Ta nhận ra phần trên của một chiếc áo vest kẻ ca rô, và một cần cổ thanh tân, trắng nõn. Lucie nghĩ đến những bức ảnh gia đình, bên trong những tấm lắc khắc khổ cất giấu trong những chiếc hộp trang sức cũ từ thế hệ ông bà. Nữ diễn viên không cười, vẻ mặt khá kiêu ngạo, kiểu phụ nữ định mệnh mà có lẽ Hitchcock* sẽ thích mời đóng các phim của ông. Đôi môi cô ta bắt đầu cử động, rất nhanh: cô ta nói gì đó, nhưng Lucie không thể bắt được từ nào trong những lời câm lặng của cô ta. Hai ngón tay - ngón tay đàn ông - thò từ trên xuống và banh mí mắt trái của cô ta ra. Đột ngột hiện ra từ bên trái, lưỡi của một con dao mổ rạch con mắt làm đôi, về phía bên phải, trong tiếng nhạc trường đấu ám ảnh và tiếng chũm chọe chát chúa.
Alfred Hitchcock (1899-1980) là nhà làm phim nổi tiếng người Anh. Ông được xem như một trong những đạo diễn lớn nhất lịch sử điện ảnh. Tên tuổi ông gắn liền với thể loại phim “toát mồ hôi lạnh”, trong đó có rất nhiều phim đã trở thành kinh điển.
Lucie nhìn đi chỗ khác, nghiến chặt hai hàm răng. Đã quá muộn, hình ảnh đó đã đập thẳng vào mắt cô, và điều đó khiến cô tức giận. Cô không hề phản đối những bộ phim kinh dị loại B - ngược lại, cô thường xuyên thuê những phim loại đó, nhất là vào các tối thứ Bảy - tuy nhiên cô ghét cách làm này: đổ ập điều không thể chịu nổi vào khán giả mà không cho họ có bất kỳ cơ hội nào tránh né. Thật thấp kém và hèn hạ.
Đột nhiên, tiếng nhạc ầm ĩ im bặt.
Không một tiếng động, ngoài tiếng máy chiếu ro ro khó chịu.
Hơi chấn động, Lucie quay nhìn lại màn hình. Chỉ thêm một cảnh loại đó nữa, cô sẽ dừng hết lại. Thật tình mà nói, với kỳ nghỉ ở phòng cấp cứu như mấy ngày qua, cô đã chịu đủ những cảnh máu me rồi.
Nỗi căng thẳng vừa tăng thêm một nấc. Lucie không còn cảm thấy yên tâm như trước nữa.
Máy chiếu tiếp tục rọi luồng sáng hình nón. Một đôi đế giày liền xuất hiện. Bằng một động tác dịch chuyển, chúng lùi xa về phía sau. Ánh sáng từ bầu trời tràn ra, khiến ta an lòng. Một bé gái tóc vàng, trang phục chỉn chu, đang chơi xích đu, môi nở nụ cười rạng rỡ. Cảnh phim đen trắng, vẫn là phim câm dù bé gái nói chuyện ở các cảnh khác nhau. Cô bé có mái tóc dài sáng màu, hẳn là màu vàng, và rạng ngời sức sống. Đôi đồng tử hút ánh sáng, những bóng cây tỏa xuống nhảy nhót trên làn da. Ánh sáng, các góc quay phim, các biểu cảm trên khuôn mặt trẻ thơ của cô bé khiến ta nghĩ rằng đây là phim của một nhà làm phim chuyên nghiệp. Các cảnh quay tĩnh - hẳn là người ta vác máy quay trên vai - thường xuyên dừng lâu trên mắt đứa trẻ. Trong sáng, thanh khiết, đầy sức sống. Con mắt chớp chớp, đồng tử thu hẹp lại, mở rộng ra, chẳng khác nào cửa điều sáng. Vòng tròn màu trắng không rời khỏi vị trí của nó ở phía trên bên phải, và Lucie phải vất vả lắm mới dứt được mắt ra khỏi đó. Không phải vì nó thu hút cô, mà đúng hơn là khiến cô khó chịu. Cô không biết giải thích thế nào, nhưng cô cảm thấy trong bụng cảm giác nhoi nhói như kim châm. Cảnh con mắt bị rạch ngang đã vĩnh viễn tác động đến cô.
Những cảnh quay rất ngắn tập trung vào bé gái nối tiếp nhau. Một loạt các cảnh quay rời rạc chồng lên nhau, như trong một giấc mơ, mà ta không thể định vị được cả trong không gian lẫn thời gian. Một số hình ảnh nhảy cóc, hẳn là do chất lượng cuộn phim. Ta chuyển từ con mắt bị rạch đến chiếc xích đu, từ chiếc xích đu đến bàn tay đứa bé đang chơi đùa với bầy kiến. Quay cận cảnh miệng đứa trẻ đang ăn, đôi mí mắt đứa trẻ cụp xuống rồi lại ngước lên. Một cảnh quay khác, ở đó cô bé đang âu yếm vuốt ve hai con mèo nhỏ trên cỏ trong vòng hai hoặc ba phút. Cô bé hôn hít chúng, ôm siết chúng vào lòng, trong khi màn sương mù - Lucie thật sự băn khoăn về cách thức dàn dựng - lan tỏa xung quanh. Khi đứa bé gái ngước mắt nhìn về phía máy quay, nó không còn đóng phim nữa. Nó mỉm cười đồng lõa, trò chuyện với một người nào đó mà nó quen biết. Một lần, đứa bé gái lại gần máy quay, và bắt đầu xoay tròn, xoay tròn. Hình ảnh cũng xoay tròn, đồng hành cùng vũ điệu, và giữa màn sương mù đó, gây ra cảm giác chóng mặt.
Cảnh phim tiếp theo. Có điều gì đó đã thay đổi trong ánh mắt đứa bé. Một dạng nỗi buồn thường trực. Hình ảnh rất tối. Xung quanh, màn sương mù nhảy nhót, đọng thành giọt. Máy quay tiến lên, lùi xuống để chế nhạo, đứa bé xua đuổi nó, hai bàn tay giơ ra phía trước, giống như người ta xua đuổi một con côn trùng. Lucie cảm giác cô đang không ở đúng chỗ của mình khi xem bộ phim này. Cô cảm thấy mình là kẻ thừa thãi, là kẻ nhìn trộm một cảnh tượng có lẽ đang diễn ra giữa một người cha và cô con gái nhỏ.
Rồi cũng đột ngột như thế, ta chuyển sang một cảnh khác. Lucie đảo mắt, đắm mình vào khung cảnh: một thảm cỏ rộng có hàng rào bao quanh, một nền trời tối tăm, mù sương, hỗn độn, và không hẳn là tự nhiên: các hiệu ứng đặc biệt chăng? Ở đầu kia thảm cỏ, đứa bé gái đang chờ đợi, hai cánh tay buông thõng. Trong bàn tay phải, con bé cầm một con dao thái thịt to quá khổ giữa những ngón tay nhỏ bé vô tội.
Hình ảnh đôi mắt phóng to. Chúng đang nhìn vào hư vô, hai đồng tử dường như giãn rộng. Có điều gì đó khiến đứa bé choáng váng, Lucie cảm thấy như thế. Máy quay, đặt sau hàng rào, nhanh chóng hướng về phía bên phải để tập trung vào một con bò mộng giận dữ. Con vật, thứ sức mạnh khủng khiếp đó, đang sùi bọt mép, cào móng xuống đất hoặc húc vào hàng rào. Đôi sừng của nó chĩa thẳng ra đằng trước, chẳng khác nào hai lưỡi gươm.
Lucie đưa tay lên che miệng. Dù sao, chúng cũng sẽ không…
Cô tựa người vào tay vịn ghế bành, nghiêng đầu về phía màn hình. Móng tay cô cắm xuống lớp vải giả da.
Đột nhiên, một cánh tay xa lạ xuất hiện trong khuôn hình và kéo một sợi dây. Tác giả hành động đó đã cẩn trọng giữ mình ở bên ngoài khuôn hình. Cửa chuồng mở ra. Con vật quá khích lao thẳng về phía trước. Thân hình nó toát ra sức mạnh thuần chất nhất, mãnh liệt nhất. Nó nặng bao nhiêu? Có lẽ là một tấn? Cuối cùng, nó bất động giữa khuôn hình, quay vòng tại chỗ và dường như tập trung vào đứa bé gái đang không nhúc nhích.
Henebelle lưỡng lự muốn quay lên ca bin chiếu phim và dừng hết lại. Không còn chơi đùa, không còn xích đu hay những nụ cười và thái độ đồng lõa nữa. Ta đang chìm vào điều không thể tưởng tượng. Một ngón tay đặt trên miệng, Lucie không thể rời mắt khỏi cái màn hình kinh khủng kia. Bộ phim đã cuốn hút cô. Trên trời, những đám mây đen phồng lên, mọi thứ tối sầm lại, như để chuẩn bị cho một cái kết bi thảm. Lucie liền có cảm giác về một sự dàn cảnh: cái Thiện chống lại cái Ác. Với một cái Ác quá lớn, quá mạnh, không thể tấn công. David chống lại Goliath.
Con bò mộng tấn công.
Sự câm lặng của bộ phim và sự thiếu vắng âm nhạc càng làm tăng cảm giác ngột ngạt. Ta đoán ra, nhưng không nghe thấy, tiếng động từ mỗi bước chân con vật, tiếng gầm gừ phát ra từ đôi cánh mũi nhầy nhụa của nó. Lúc này, máy quay đang nhắm vào hai đối tượng trong khuôn hình: bên trái là con bò mộng, bên phải là đứa bé gái. Khoảng cách giữa con quái vật và đứa bé gái bất động giảm dần. Ba mươi mét, hai mươi mét… Làm sao cô bé có thể không nhúc nhích như vậy? Tại sao nó không vừa chạy trốn vừa la hét? Lucie thoáng nghĩ đến đôi đồng tử giãn rộng của nó. Ma túy, thôi miên?
Con bé sẽ bị húc thủng bụng mất.
Mười mét. Chín, tám…
Năm mét.
Đột nhiên, con bò mộng chạy chậm lại, các cơ bắp trên người nó xoắn vặn, những cục đất bị hất tung lên. Nó khựng hẳn lại khi còn cách mục tiêu chưa đầy một mét. Lucie tưởng rằng đó là một cú dừng hình, cô không thở nổi nữa. Mọi chuyện sẽ tiếp tục, chắc chắn thế, và thảm kịch hẳn sẽ xảy ra. Nhưng không có gì nhúc nhích. Tuy nhiên, con quái vật vẫn tiếp tục thở hổn hển đến sùi bọt mép. Người ta đọc thấy trong đôi mắt điên cuồng của nó mong muốn được tiếp tục, được giết chóc, nhưng toàn thân nó lại không chịu tuân theo.
Bị tê liệt chính là cụm từ thích hợp với nó nhất.
Đứa bé gái nhìn con bò không chớp mắt. Nó bước lên trước một bước, cho đến khi trượt đến dưới mõm con vật, nặng hơn nó đến bốn, năm chục lần. Không để lộ bất cứ cảm xúc nào, con bé giơ lưỡi dao lên và chọc thủng cổ họng con vật bằng động tác dứt khoát. Cái khối đen đồ sộ đó bắt đầu trượt đi, và như bị khuất phục bởi một matador * điên cuồng, con vật đổ ập xuống trong tư thế nằm nghiêng, làm bốc lên một làn mây bụi.
Đấu thủ hạ sát trong các cuộc đấu bò.
Đột nhiên, màn hình tối đen, giống như lúc đầu. Vòng tròn màu trắng ở phía trên bên phải chầm chậm biến mất.
Và thế là, những ánh đèn nhấp nháy trong phòng, giống như những tràng pháo tay bằng ánh sáng. Bộ phim kết thúc.
Lucie vẫn bất động. Trong lòng choáng váng, cô cảm thấy rất lạnh. Cô căng thẳng xoa trán. Có đúng là cô đã nhìn thấy một con bò mộng nổi điên đứng bất động hoàn toàn trước mặt một bé gái và để mình bị chọc thủng cổ mà không hề phản ứng, tất cả xảy ra trong một cảnh quay dài, dường như không cắt cúp?
Cô rùng mình, quay trở lại ca bin điều khiển và ấn nút bằng động tác dứt khoát. Tiếng ro ro đứt đoạn, đèn nê ông kêu lách tách trở lại. Cảnh tượng đó khiến Lucie như được an ủi vô tận. Đầu óc gàn dở nào có thể quay thành phim những điều điên rồ như thế? Cô vẫn còn nhìn thấy màn sương mù dày đặc lan tràn trên màn hình, những cảnh quay cận đôi mắt, những cảnh tượng mở đầu và kết thúc phim, một sự bạo lực chưa từng thấy. Trong đoạn phim ngắn này, có điều gì đó mà những bộ phim kinh dị kinh điển không mang lại được: tính thực tế. Đứa bé gái, chừng bảy, tám tuổi gì đó, không có vẻ gì là một diễn viên. Hoặc ngược lại, con bé là một diễn viên phi thường.
Lucie đang chuẩn bị đi lên thì nghe thấy tiếng động trên tầng trệt. Tiếng đế giày lạo xạo trên mặt kính. Cô nín thở. Phải chăng cô đang mơ, do quá căng thẳng sau khi xem bộ phim? Cô cẩn trọng tiến lên, từng bậc từng bậc một. Cuối cùng, cô cũng lên đến phòng ngoài của ngôi nhà.
Cửa ra vào mở hé.
Lucie lao ra, cô chắc chắn đã xoay chìa khóa cửa lại khi đến đây.
Bên ngoài không có ai.
Sững sờ, Lucie quay trở vào trong nhà, quan sát xung quanh. Thoạt nhìn, không có thứ gì bị lục lọi, xáo trộn. Cô bước vào hành lang ở giữa và xem xét các phòng khác. Phòng tắm, phòng bếp và… phòng làm việc.
Phòng làm việc… Nơi Ludovic cất giữ tới hàng cân phim.
Cả ở phòng này cửa cũng đang mở hé. Lucie đánh bạo bước vào giữa những cái kệ xếp các cuộn phim. Hàng chục hộp nằm lăn lóc trên sàn nhà. Phim đổ ra từ mọi ngóc ngách. Nữ cảnh sát nhận thấy chỉ những hộp không dán nhãn - không tên phim, không tên nhà sản xuất, cũng không có năm sản xuất… - mới bị xáo trộn và lục soát.
Có ai đó đã đến đây lục lọi và tìm kiếm một thứ gì đó xác định.
Một bộ phim không tên.
Ludovic kể với cô là ngày hôm trước anh đã mua được một số cuộn phim ở nhà một người sưu tầm, bao gồm cả cuộn phim mà cô vừa xem. Cô lưỡng lự, quan sát kỹ căn phòng. Gọi một đội cảnh sát đến đây để xem xét là việc mà cô thấy không cần thiết. Không có dấu hiệu đột nhập, không có phá hủy, không có thứ gì bị mất trộm… Tuy nhiên, cô vẫn quay trở xuống tầng hầm và lấy cuộn phim lạ lùng kia, để mang nó đến nhà chuyên gia phục hồi phim, cô có danh thiếp của người này. Chắc chắn là cô chưa bao giờ xem một bộ phim ngắn có tác động tâm lý tồi tệ đến thế, cô cảm thấy trong lòng trống rỗng, dù cô vốn là khách quen của các ca mổ tử thi và hiện trường vụ án, đến nay cũng khá nhiều năm.
Cô ra đến bên ngoài và rốt cuộc có thể tự nhủ, thứ ánh sáng rọi thẳng vào mặt này không đến nỗi tệ lắm.