Chương 12

Sau bữa trưa tồi tệ cùng con gái - một lát thịt bò rô ti không xốt ăn kèm khoai tây luộc -, Lucie vòng qua nhà, một căn hộ nhỏ nằm giữa khối nhà ở sinh viên, dọc theo các khu phố quanh Đại học Công giáo. Đại lộ xanh rợp bóng cây nằm kẹp giữa những tòa nhà mang phong cách kiến trúc tân Gotic, trong đó có Đại học Công giáo nơi từ đó ào ạt tuôn ra vài ngàn sinh viên qua các đường giao thông chủ chốt của thành phố. Với từng ấy thanh niên xung quanh, với hai cô con gái đang lớn dần, mỗi ngày Lucie lại cảm thấy mình già đi một chút.

Cô mở khóa cửa, vào nhà rồi bỏ chiếc túi đựng quần áo bẩn vào phòng giặt. Nhanh chóng khởi động máy giặt để giải thoát bản thân khỏi những thứ mùi ám kinh khủng của bệnh viện. Rồi cô ngụp mình dưới làn nước ấm áp của vòi sen, để mặc những tia nước quất vào gáy, nhay vào ngực. Hai ngày không về nhà, ăn toàn đồ luộc, rửa ráy qua loa và nằm ngủ co quắp, thế là đủ để chứng tỏ cho cô thấy cô yêu cuộc sống riêng tư của mình thế nào, cuộc sống với hai cô con gái, những thói quen, bộ phim mà cô xem mỗi tối, xỏ chân trong đôi giày păng-túp hình con thỏ mà hai cô con gái sinh đôi - và mẹ cô - đã tặng cô nhân ngày sinh nhật. Chỉ khi phải rời xa những điều đơn giản nhất, ta mới nhận ra rằng nói cho cùng, chúng cũng không tệ đến thế.

Sau khi lau khô người, cô chọn một chiếc áo rộng bằng lụa màu xanh lục, nhẹ nhàng và mềm mại, thả buông xuống hông, phủ bên ngoài chiếc quần lửng dài ngang bắp chân. Cô thích vóc dáng của đôi chân rám nắng nhờ mỗi tuần đi bộ hai lần vòng quanh khu thành cổ. Từ khi hai cô con gái sinh đôi đi học và ăn trưa ở trường, cô đã tìm lại được cách tổ chức cuộc sống, cân bằng giữa công việc, thú vui và gia đình. Cô đã trở lại là một phụ nữ, như mẹ cô vẫn thường nói.

Cô tạt qua chỗ đặt máy tính để kiểm tra tài khoản Meetic. Lần thất bại với Ludovic không khiến cô nguội lạnh với những mối quan hệ trên máy tính. Cô vẫn chưa thể vứt bỏ được dạng quan hệ hư ảo và ngớ ngẩn này. Nó còn tệ hơn cả ma túy, nhưng lại cho phép cô tiết kiệm thời gian, chủ yếu là thế. Bởi vì, cũng như tất cả mọi người, cô lúc nào cũng chạy theo thời gian.

Bảy yêu cầu mới trên trang cá nhân của cô. Cô xem qua một lượt, loại bỏ luôn năm yêu cầu, để hai yêu cầu còn lại sang một bên, hai anh chàng tóc nâu bốn mươi ba và bốn mươi tư tuổi. Sự tự tin toát ra từ một người đàn ông ngoại tứ tuần chính là thứ mà cô ưu tiên tìm kiếm. Một sự hiện diện đáng tin cậy, mạnh mẽ, sẽ không bỏ rơi cô để chạy theo bất cứ cô ả nào mà anh ta gặp được.

Cô ra khỏi nhà, cảm thấy gáy mát lạnh. Cô liền nhận thấy chìa khóa khẽ cọ vào ổ khóa. Dường như có thứ gì đó bị vướng khi cô xoay chìa khóa vòng thứ hai. Lucie cúi xuống, quan sát kỹ phần kim loại, rồi lặp lại động tác khóa cửa. Và, mặc dù khóa được cửa, cô vẫn cảm thấy khó chịu. Bực mình, cô mở lại cửa nhà, đưa mắt rà soát khắp phòng khách, đi vào các phòng khác. Cô xem xét các ngăn tủ nơi cô xếp những chiếc đĩa DVD và những cuốn tiểu thuyết. Thoạt nhìn, không có thứ gì bị đụng chạm… Đương nhiên, cô nghĩ đến bóng ma đã xuất hiện ở nhà Ludovic. Kẻ từng lục lọi ở đó rất có thể đã ghi nhớ biển đăng ký xe của cô trong lúc bỏ đi, và đã lần tới tận nhà cô. Hẳn người khác thì sẽ nghĩ rằng đó là vì ổ khóa quá cũ, đã đến lúc phải tra cho nó chút dầu. Lucie mỉm cười nhún vai, rồi cuối cùng cũng lên đường. Cô phải chấm dứt việc lo lắng không đâu mới được. Nhưng ý nghĩ đó không ngăn cản cô nhìn vào gương chiếu hậu hồi lâu sau khi xuất phát, và tự thuyết phục mình rằng cái cuốn phim kỳ quặc chết tiệt kia đang rất an toàn ở nhà Claude Poignet.

Đến Liège, trong một chiếc xe cũ không có điều hòa, trên những đường quốc lộ xóc nảy mông của nước Bỉ, việc đó phải gọi là một chiến công, nhưng Lucie vẫn lái được thẳng một mạch tới nơi. Luc Szpilman mở cửa cho cô. Một chiếc khuyên đáng sợ xuyên qua môi dưới anh ta.

- Chị chính là người đã nói chuyện điện thoại với tôi đúng không?

Lucie gật đầu và giơ cho anh ta xem tấm thẻ cảnh sát ba màu. Cô đã giải thích việc mình đến đây bằng cách bịa ra một lý do khá xác đáng: một trong những cuốn phim mà Ludovic Sénéchal đang giữ khiến cảnh sát lo ngại, do chứa hình ảnh bạo lực.

- Đúng thế. Tôi có thể vào nhà được không?

Anh chàng nhìn cô dò xét bằng đôi mắt như mắt lợn. Cứ như thể tóc cô đã xổ tung trên đầu, theo phong cách của Tokio Hotel*.

Ban nhạc Đức.

- Chị vào đi. Nhưng đừng có nói với tôi là bố tôi có dính líu đến bất kỳ vụ buôn lậu nào nhé.

- Không, không đâu. Anh đừng lo.

Hai người ngồi trong phòng khách rộng, từ đó xuất phát một loạt bậc thang dẫn sâu xuống căn phòng bên dưới mặt sàn. Mái nhà bằng kính mở ra một khoảng trời trong veo, xanh thẳm. Lucie nghĩ đến một thứ chuồng động vật khổng lồ. Luc Szpilman bật nắp một lon bia, còn người đối thoại với anh ta chọn một cốc nước. Đâu đó trong nhà, có người đang chơi nhạc cụ. Những nốt nhạc nhảy múa, nhẹ nhàng và quyến rũ.

- Kèn clarinet. Bạn gái tôi đấy.

Thật đáng ngạc nhiên. Lucie những tưởng anh ta phải có một cô bạn gái chơi ghi ta điện hoặc nhạc cụ gõ nào đó. Cô quyết định không để mất thời gian và đi vào nội dung chính của cuộc gặp.

- Anh vẫn sống cùng bố sao?

- Tôi đành phải làm thế. Bố con tôi không thực sự trò chuyện với nhau nữa, nhưng ông ấy chưa bao giờ đủ dũng cảm tống tôi ra khỏi nhà. Thế nên đúng vậy, tôi đi đi lại lại giữa nhà này và nhà bạn gái tôi. Bây giờ, khi bố tôi không còn nữa, tôi nghĩ đây là lựa chọn bắt buộc.

Anh ta uống ực hết nửa lon bia - loại bia Chimay đỏ 7‎° - rồi đặt nó xuống mặt bàn bằng kính, bên cạnh chiếc gạt tàn vương đầy đầu mẩu thuốc lá. Nữ cảnh sát cố gắng định vị anh chàng khờ khạo này: một đứa trẻ ưa nổi loạn, chắc hẳn rất được chiều chuộng hồi còn thanh niên. Cái chết mới đây của người bố có vẻ không thực sự tác động đến anh ta.

- Hãy cho tôi biết bố cậu chết trong hoàn cảnh nào.

- Tôi kể hết với cảnh sát rồi và…

- Cậu kể đi.

Anh ta thở dài.

- Lúc đó tôi đang ở trong ga ra. Từ khi ông già tôi không còn xe ô tô, chúng tôi đã chuyển nhạc cụ của mình vào đó. Tôi đang sáng tác một đoạn nhạc, cùng với bạn gái tôi và một cậu bạn khác. Chắc là khoảng 20h25, tôi nghe thấy tiếng ầm lớn ở tầng trên. Lúc đầu, tôi chạy lên đây, vì vào giờ ấy đang có chương trình thời sự, bố tôi không bao giờ đứng dậy khỏi ghế bành. Sau đó, tôi lên tầng hai, rồi nhìn thấy cửa nhà kho, trên tầng ba, đang mở. Chuyện đó thật kỳ lạ.

- Tại sao?

- Bố tôi đã hơn tám xịch rồi. Ông vẫn di chuyển nhiều, thậm chí đôi khi còn đi bộ trong thành phố, để đến thư viện, nhưng không bao giờ leo lên đó nữa, bởi vì bậc thang quá dốc. Bất cứ khi nào muốn xem một bộ phim, ông đều nhờ tôi lấy.

Lucie biết mình đang đi đúng hướng điều tra. Một sự việc vừa đột ngột vừa bất thường đã gây cú hích đối với ông bố, thôi thúc ông leo lên gác mà không gọi con trai giúp đỡ.

- Sau đó thì thế nào, trên gác ấy?

- Chính ở trên đó, tôi phát hiện ra xác bố tôi, dưới chân thang.

Luc nhìn sững xuống đất, đôi đồng tử nở rộng, rồi bình tĩnh trở lại sau một tích tắc.

- Máu chảy ra từ bên dưới đầu bố tôi. Ông ấy đã chết. Tôi thấy thật kỳ lạ khi nhìn thấy ông như thế, bất động, hai mắt mở to. Tôi lập tức gọi cấp cứu.

Anh ta nhặt lon bia lên bằng bàn tay cứng rắn, không để lộ bất cứ cảm xúc gì. Ở đâu đó trong anh ta là một đứa trẻ chào đời muộn màng chắc hẳn chỉ nhìn thấy ở đấng sinh thành ra mình một ông già vụng về, chưa bao giờ chơi trận bóng nào cùng nó. Lucie hất cằm về phía bức tranh vẽ một người đàn ông đứng tuổi, ánh mắt kiên quyết, đôi đồng tử đen nhánh. Một khuôn mặt khắc khổ chẳng khác nào Vạn lý Trường thành.

- Ông ấy đấy sao?

Anh chàng gật đầu, hai bàn tay siết chặt lon bia.

- Bố tôi, trong thời kỳ huy hoàng nhất của ông ấy. Thậm chí tôi còn chưa ra đời khi người ta vẽ bức tranh đó. Nó được năm mươi năm rồi đấy, chị hình dung nổi không?

- Ông ấy làm nghề gì?

- Nhân viên bảo quản ở FIAF, Cơ quan Lưu trữ Phim Quốc tế, và ông ấy vẫn thường xuyên đến đó, để lục lọi. FIAF là cơ quan chịu trách nhiệm bảo tồn di sản điện ảnh của nhiều nước. Bố tôi đã sống cả đời trong ngành điện ảnh. Đó là đam mê lớn của ông, cùng với lịch sử và địa chính trị trong vòng một trăm năm trở lại đây. Những xung đột lớn, chiến tranh lạnh, gián điệp và phản gián… Ông ấy biết rất nhiều chuyện về những chủ đề đó.

Anh ta ngước mắt lên.

- Khi nói chuyện điện thoại, chị đã kể với tôi là có vấn đề xảy ra với một trong những cuộn phim trên gác đúng không?

- Đúng thế, chắc là cuộn phim mà bố cậu đã muốn lấy ra, tối hôm đó. Một phim ngắn sản xuất năm 1955, trong cuộn phim có cảnh mở đầu là một phụ nữ bị rạch một bên mắt. Cậu có biết gì về cuộn phim đó không?

Anh chàng im lặng suy nghĩ một lát.

- Tuyệt đối không. Tôi không bao giờ xem những cuộn phim của bố tôi, toàn những phim gián điệp cũ mà tôi không thích. Hơn nữa, bố tôi ấy, ông luôn xem phim trong phòng riêng. Ông mê mẩn điện ảnh đến phát điên, và rất kiên trì, có thể xem đi xem lại một bộ phim thậm chí đến hai, ba chục lần.

Anh chàng buông một tiếng cười căng thẳng.

- Bố tôi… Tôi tin nhiều cuộn phim trong số đó là ông ấy xoáy được ở FIAF.

- “Xoáy được”?

- Xoáy được, đúng thế. Đó là một trong những khiếm khuyết nhỏ của bố tôi với tư cách một người sưu tầm phim, ông không bao giờ ngăn cản nổi bản thân không làm việc đó. Một kiểu thói tật ám ảnh, chị có thể gọi như thế. Tôi biết bố tôi dàn xếp được với không ít đồng nghiệp cũng làm tương tự. Bởi vì, thông thường, những cuộn phim này không bao giờ ra khỏi nơi lưu trữ. Nhưng bố tôi, ông không muốn chúng mục ruỗng trong những hành lang mênh mông vô hồn. Ông thuộc kiểu người thích vuốt ve những hộp phim chẳng khác nào ta vuốt ve một con mèo già.

Lucie nghe anh ta nói, rồi kể với anh ta về bé gái ngồi trên xích đu, về cảnh quay con bò mộng. Luc tiếp tục phủ nhận và anh ta có vẻ thành thật. Cô liền đề nghị anh ta đưa mình lên gác.

Trong khoang cầu thang, cô hiểu tại sao ông bố không leo lên đây nữa, các bậc thang dựng đứng. Khi lên đến căn gác, Luc đi về phía chiếc thang và kéo nó đến tận góc đối diện:

- Cái thang nằm chính xác ở chỗ này khi tôi phát hiện ra xác bố tôi.

Lucie chăm chú quan sát căn gác. Hang động riêng tư của một người có niềm đam mê cuồng nhiệt.

- Tại sao nó lại bị di chuyển?

- Có cả đống người đã ghé qua đây, và có nguy cơ là còn nhiều người khác đến nữa. Từ sáng hôm qua, các cuộn phim được bán rất nhanh.

Lucie cảm thấy một sự kết nối đột ngột vừa hình thành trong đầu cô.

- Tất cả những người đến đây đều mua phim sao?

- Ờ… Không, không phải tất cả.

- Cậu nói rõ xem nào.

- Có một gã, đến ngay sau bạn cô, gã có vẻ kỳ lạ.

Anh ta trả lời nhát gừng, không còn linh hoạt cho lắm. Rõ ràng là do tác dụng của lon bia.

- Cậu nói rõ hơn nữa xem.

- Gã có mái tóc rất ngắn. Tóc vàng hoe, cắt kiểu đầu đinh. Chưa đến ba mươi tuổi. Một gã to con đi giày cao cổ bằng da bò hoặc thứ gì đó đại loại thế. Gã lục lọi khắp căn gác, cứ như thể gã tìm kiếm thứ gì đó rất cụ thể trong số các cuộn phim. Rốt cuộc, gã chẳng mua gì cả, nhưng lại hỏi tôi xem đã có người nào đến và mua phim mang đi không. Tôi liền kể với gã về anh chàng Ludovic Sénéchal của chị. Khi tôi kể xong, về cuộn phim không dán nhãn mà anh ta đã mang đi, gã đó bảo tôi là gã rất muốn nói chuyện với Sénéchal. Nghe thế, tôi liền cho gã địa chỉ của anh ta.

- Cậu có địa chỉ của Ludovic sao?

- Trên tấm séc bốn trăm euro mà anh ta đã đưa cho tôi.

Vậy là mọi chuyện bắt đầu từ đây. Cũng giống như Ludovic, nhân vật bí ẩn kia hẳn là đã đọc được thông tin quảng cáo rồi lao đến. Gã đến quá muộn, bởi vì Ludovic, vốn sống ngay gần biên giới, đã giành phần thắng. Điều này có nghĩa là gã đó chuyên hớt đồ cũ, theo dõi các quảng cáo vặt suốt bấy lâu nay, với hy vọng thầm kín là sẽ tìm được cuộn phim bị thất lạc?

Lucie nấu cháo Szpilman thêm hồi lâu. Người khách kia đi đến đây bằng một chiếc xe phổ biến, theo anh ta thì là một chiếc Fiat màu đen. Biển đăng ký ở Pháp, nhưng anh chàng người Bỉ không thể nào nhớ được số cụ thể.

Hai người quay trở xuống phòng khách. Lucie ngắm nghía chiếc ti vi màn hình phẳng khổng lồ được gắn trên tường. Szpilman vừa kể rằng ít phút trước khi chết, bố anh ta đang nghe thời sự.

- Cậu có chút ý tưởng gì về nguyên nhân có thể thôi thúc bố cậu đột ngột leo lên gác không?

- Không.

- Ông ấy thường xem kênh nào?

- Kênh truyền hình trung ương của nước chị, TF1. Đó là kênh ông ấy yêu thích nhất.

Lucie ghi nhớ rằng cô sẽ phải xem lại chương trình tin tức vào tối ngày ông già chết, biết đâu đấy.

- Có người nào đến đây, trước khi ông ấy leo lên gác không? Buổi sáng, hoặc buổi chiều hôm đó?

- Theo tôi biết thì không.

Cô đảo mắt nhìn nhanh một vòng. Không có đường dây điện thoại cố định trong căn phòng này.

- Bố cậu có điện thoại di động không?

Luc Szpilman gật đầu. Lucie tự rót cho mình một cốc nước từ bình, tỏ thái độ thoải mái. Nhưng trong thâm tâm, cô đang cảm thấy sôi sục.

- Thế lúc chết, ông ấy có cầm điện thoại di động theo không?

Chàng thanh niên có vẻ hiểu ra. Anh ta di mạnh ngón trỏ lên mặt chiếc bàn thấp.

- Khi ấy nó ở đây. Sáng nay tôi đã nhặt và để nó lên giá, đằng kia. Cảnh sát thậm chí còn chẳng hề quan tâm đến nó. Chị cho rằng…

- Cậu cho tôi xem được không?

Luc đi lấy chiếc điện thoại. Không còn pin, đương nhiên. Anh ta nối nó với bộ sạc cắm vào ổ điện rồi đưa cả bộ cho Lucie. Một chiếc điện thoại cũ mèm, nhưng vẫn cho phép xem lại nhật ký cuộc gọi, với đầy đủ thông tin ngày giờ. Cô quan tâm trước hết đến những cuộc gọi đã nhận. Cuộc gọi cuối cùng được thực hiện hôm trước ngày ông già chết, vào chiều Chủ nhật. Một người nào đó tên là Delphine De Hoos. Luc giải thích rằng đó là một y tá, thỉnh thoảng bà ấy đến đây để lấy máu cho bố anh ta. Những cuộc gọi khác cách xa về mặt thời gian, và theo lời anh con trai, đều là những cuộc gọi bình thường. Chỉ là vài người bạn cũ hoặc các đồng nghiệp ở FIAF, thỉnh thoảng bố anh ta vẫn cùng họ uống một ly vodka.

Lúc này, Lucie chìm đắm trong danh sách các cuộc gọi đi. Tim cô nảy lên một nhịp.

- Này, này…

Cuộc gọi đi cuối cùng được thực hiện vào ngày thứ Hai tồi tệ đó, vào lúc 20h09. Khoảng mười lăm phút trước khi cái thang bị đổ. Nhưng còn một điều đáng quan tâm hơn là ngày giờ cuộc gọi. Đó chính là số điện thoại, một số khá lạ lùng: +1 514 689 8724.

Lucie cho Szpilman xem màn hình điện thoại.

- Bố cậu đã gọi ra nước ngoài vài phút trước khi chết. Cậu có biết số điện thoại hoặc mã quốc gia này không?

- Có lẽ là ở Mỹ chăng? Cũng có khi bố tôi gọi đến đó, để phục vụ cho các nghiên cứu lịch sử của ông.

- Không, tôi không nghĩ thế.

Lucie lấy điện thoại di động của chính cô ra và bấm số, một linh cảm lướt qua đầu cô. Cô không chắc chắn đến mức sẵn sàng mang tay mình ra cược, nhưng…

- Tôi muốn biết số điện thoại này là của nước nào: +1 514 689 8724.

- Xin chờ một lát.

Một khoảng im lặng. Kẹp điện thoại di động giữa tai và vai, Lucie hỏi xin Luc một chiếc bút cùng một tờ giấy. Rồi cô nhanh chóng ghi lại số điện thoại. Giọng nói ở đầu kia vang lên.

- Thưa chị? Đó là mã vùng của tỉnh Québec. Chính xác hơn là Montréal.

Lucie gác máy. Một từ thoát ra khỏi môi cô, trong lúc cô chăm chú nhìn Luc.

- Canada…

- Canada ư? Tại sao bố tôi lại gọi đi Canada? Chúng tôi chẳng quen biết ai ở đó cả.

Lucie để bản thân có thời gian tiêu hóa thông tin. Vì một lý do nào đó, Wlad Szpilman đã đột ngột gọi cho một người sống ở đất nước nơi sản xuất ra bộ phim. Cô lần ngược các cuộc gọi đã thực hiện, cho đến một tuần trước đó. Không có dấu vết nào của số điện thoại kia.

- Bố cậu có ghi chép thông tin liên quan đến các phim của ông ấy, các mối liên hệ không? Có phiếu hay sổ sách gì không?

- Tôi chẳng bao giờ để ý cả. Những năm gần đây, cuộc sống của bố tôi chỉ quẩn quanh trong vài mét vuông, giữa phòng này, phòng chiếu phim và phòng làm việc của ông.

- Tôi có thể xem qua phòng làm việc của bố cậu không?

Luc lưỡng lự, uống nốt lon bia.

- Được thôi. Nhưng chị sẽ thực sự phải giải thích cho tôi biết đang xảy ra chuyện gì. Ông ấy là bố tôi, tôi có quyền được biết.

Lucie gật đầu. Luc đưa cô vào một căn phòng sạch sẽ, rất ngăn nắp, có máy tính, tạp chí và sách báo. Nữ cảnh sát xem qua các loại giấy tờ, các ngăn kéo. Chỉ toàn là trang thiết bị văn phòng, một máy tính để bàn, không có gì đáng ngờ cả. Giá sách, ở cuối phòng, chứa rất nhiều sách lịch sử, về các cuộc chiến, các cuộc tàn sát, các lần diệt chủng. Người Armenia, người Do Thái, người Rwanda. Còn có cả một mảng sách về lịch sử ngành gián điệp. CIA, MI5, thuyết âm mưu. Rồi những cuốn sách bằng tiếng Anh, với những cái tên chẳng gợi lên điều gì đặc biệt đối với Lucie. Bluebird, Mkultra, Artichocke. Có vẻ như Wlad Szpilman rất quan tâm đến mặt đen tối của thế giới trong thế kỷ vừa qua. Lucie quay sang Luc và chỉ tay vào những cuốn sách.

- Cậu có nghĩ rằng bố cậu che giấu điều gì nghiêm trọng, bí mật không?

Chàng thanh niên nhún vai.

- Bố tôi ấy hả, đúng ra ông là người hoang tưởng. Không phải kiểu người kể cho tôi nghe những chuyện đó, đây là khu vườn bí mật của ông.

Sau khi dạo một vòng quanh phòng, Lucie được Luc Szpilman tiễn ra tận cửa, cô cảm ơn anh chàng và đưa cho anh ta tấm danh thiếp cảnh sát, mặt sau ghi số điện thoại di động cá nhân của cô, để phòng khi. Khi đã yên vị trong xe, cô lấy điện thoại di động ra rồi bấm số điện thoại kỳ quặc ở Canada kia. Bốn hồi chuông lanh lảnh vang lên, rồi cuối cùng cũng có người nhấc máy. Không một tiếng động, không có tiếng “A lô”. Lucie liền lên tiếng:

- A lô?

Im lặng hồi lâu. Lucie nhắc lại:

- A lô? Có ai ở đó không?

- Cô là ai?

Giọng đàn ông, đặc sệt âm sắc Québec.

- Tôi là Lucie Henebelle. Tôi gọi từ…

Một tiếng cạch đột ngột. Người kia đã gác máy. Lucie nghĩ đến một người khó tính, đầy cảnh giác, đang đề phòng. Sửng sốt trước cuộc trò chuyện ngắn ngủi, cô ra khỏi xe và quay lại gõ cửa nhà Szpilman.

- Lại là chị sao?

- Tôi cần chiếc điện thoại của bố cậu.