Chú Thích

[1] Theo Kinh Thánh, Jonas được Chúa cử đến Ninive, một thành phố đồi bại. Nhưng vì sợ người dân thành phố này, Jonas đã rẽ sang Jaffa để lên tàu trốn sang Tarsis. Trong cuộc hành trình, tàu của Jonas phải đối mặt với bão tố giận dữ của Chúa trời và mọi người trên tàu buộc phải rút thăm xem ai là người chịu trách nhiệm về cơn cuồng nộ này. Số phận chỉ định Jonas, anh ta bị ném xuống biển, bị một con cá voi khổng lồ nuốt chửng và sau ba ngày ba đêm mới được nó nhả ra.

[2] Tiếng Latin: Đừng đặt ngọc vào tay kẻ phàm phu.

[3] Đồ uống cocktail làm từ sữa sôcôla pha với rượu.

[4] Chỉ vua Mithridate VI (132-63 trước Công nguyên), người đã miễn dịch thành công với các thể loại chất độc của thời kỳ đó bằng cách tập uống những liều thuốc độc nhỏ.

[5] Tên một dòng vua ở Pháp.

[6] Alfred Jarry (1873-1907), nhà thơ, tiểu thuyết gia kiêm nhà viết kịch người Pháp, người đã sáng tạo ra thuật ngữ “pataphysique”, chỉ môn khoa học và giải pháp ảo, gán một cách tượng trưng cho những nét phác thảo đặc tính của các sự vật được miêu tả bởi khả năng tiềm tàng của chúng.

[7] Tiếng Latin: Hai lần hão huyền vẫn cứ là hão huyền.

[8] Tiếng Latin: phi logic.

[9] Chiens écrasés: từ lóng để chỉ mục Tin vặt.

[10] Tiểu thuyết gia người Mỹ (1921-1995), chuyên thể loại tâm lý học ly kỳ, tiêu biểu là “Strangers on a train”.

[11] Mort à crédit: tác phẩm của Louis-Ferdinand Céline (1894-1961).

[12] La Nausée: tác phẩm của Jean-Paul Sartre (1905-1980).

[13] Trong nguyên bàn có hiện tượng chơi chữ đồng âm giữa ingrat (dậy thì) và gras (phát phì), dịch giả cố gắng chuyển tải ý tương ứng.

[14] Tên gọi khác của bom xăng – một loại vũ khí xuất hiện vào thời kỳ cuối Thế Chiến II – được đặt theo tên Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga lúc bấy giờ.

[15] Tiếng Latin: Phụ nữ không là gì khác ngoài tử cung.

[16] Antoine Quentin Fouquier de Tinville (1746-1795), công tố viên của tòa án Cách mạng Pháp, đã xét xử nhiều nhân vật lịch sử nổi tiếng như hoàng hậu Marie-Antoinette, Charlotte Corday...

[17] Ngày thứ Ba ăn mặn trước một tuần ăn chay theo quan niệm của tín đồ Thiên Chúa giáo.