trốn thoát

Đục, và lạnh lẽo. Khối sương chậm rãi áp sát bà. Ung dung này là vì biết con mồi đã bị trói cứng bằng cơn đau.

“Vậy là không phải thằng cha sọ đầu với lưỡi hái vắt vai", bà có chút nhẹ nhõm nghĩ về kẻ đón mình đi. Vài phút trước bà còn tưởng nếu không phải ông thần chết xấu hoắc, thì sẽ là người mẹ vắn số, hiện ra với viền sáng quanh đầu, vẫn trẻ như hồi bỏ đám con qua trời. Người quay lại, chẳng nói rằng, nhưng mặt đượm buồn, lặng lẽ nắm lấy tay bà dẫn qua cánh cửa bạc. Hoạt cảnh giống hệt như giấc mơ vài đêm trước, mà lúc thức dậy bà còn cảm giác mùi dầu dừa phảng phất.

“Hồi khuya mẹ biểu tui đi theo, giờ hơi sợ”, bà nhớ mình kể chồng nghe khi trở dậy, nghe gai gai sống lưng, chính bà không rõ do hơi sương buổi mai hay lạnh từ trong chiêm bao còn sót lại.

“Tào lao”, ông nói, trong lúc gắng hết sức cố định mấy sợi tóc còn sót lại trên phần đỉnh đầu gần hói trụi, phải mơ có thật thì tôi đã mọc cánh bay đi đây đó chơi”.

Ông sẽ nhớ lại buổi nói chuyện đó, lúc phát hiện ra bà nằm trên sàn nhà tắm, người vừa kịp lạnh. Khi ấy đám sương đã bóc tách xong linh hồn xanh mỏng của bà khỏi khối xác vô tri. Bà đoán vía mình sẽ lùng nhùng một lúc lâu, vì không quen với trạng thái không trọng lượng.

Nhưng bây giờ hồn xác vẫn chung chịu nỗi đau trái tim nát vụn. Cái lồng ngực bị bóp nghẹt khiến bà tê dại, không thể ngúc ngoắc nổi một ngón tay. Tiếng rên đau vài ba phút trước còn khiến chính bà xấu hổ thấy mình thật thảm hại, giờ đã mòn như cái thở dài.

“Mình có thể kêu”, bà nghĩ, trong lúc hắng giọng thử. Chỉ là không biết tiếng mình có thể vang tới mức nào. Thằng Bảo đang coi bóng đá bên kia vách, bà biết nó vẫn đang ở đó, nửa nằm nửa ngồi trên ghế tựa, cùng với đứa bé gái ngủ khoanh trong lòng. Bà tin nếu dốc hết sức, tiếng kêu cứu của mình sẽ lọt qua hàng rào âm thanh được dựng nên bởi cái giọng khoa trương phi thường của bình luận viên đài truyền hình quốc gia. Như thể người xem tivi đều mù, và nếu anh ngưng nói họ chẳng cách nào biết trái bóng đang lăn ở phần sân ai và huấn luyện viên của đội nào đang nổi nóng.

Ngó đám sương hơi lùi lại chừng như muốn ngắm trọn con mồi lần nữa, bà nghĩ mình mà kêu cứu, chúng sẽ bỏ đi. Bà sẽ quay về hong tay trong khói lạnh, ra vườn đốt Lá, bắt giàn cho đám dây leo, sau những ngày nằm viện chịu trói với mở dây nhợ ràng rịt quanh mình. Chồng bà lại thả bộ ra quán nước gỡ ván cờ bị thua bữa trước, và thằng Bảo vẫn nằm ườn dán mắt lên tivi. Mọi thứ về y như cũ, nhưng có một thứ đã khác. Bảo đã cứu bà. Nó vẫn lừ lừ như mọi khi, không thèm ngó ngàng ai, nhưng sự tồn tại của nó tự lên tiếng, “má còn sống là nhờ tui, nhớ đó”.

Hình dung đó làm bà nản. Trận bóng đá đã tàn, anh bình luận viên chừng như tiếc nuối, nói vói theo tới những giây cuối. Bảo chuyển kênh, những âm thanh loạn lạc, lộn nhào. Lần nào nghe tivi chuyển kênh, bà cũng có cảm giác như thằng con mình đang rơi qua những tầng cây trong vực thẳm. Nhưng rốt cuộc nó sẽ chụp được thứ gì đó, một trận bóng chuyền, hay cầu lông. Kiểu nào thì kênh thể thao cũng sẵn những cuộc chơi.

Giờ là bóng rổ. Có thể nghe tiếng bóng dội trên sàn. Có thể hình dung ánh sáng xanh của màn hình vờn trên gương mặt phị ra của thằng đàn ông sắp bốn mươi. Thứ ánh sáng đã dựng nên một tường thành không thể hủy hoại. Vài tháng trước tình cờ nhìn thấy thằng Bảo mặc áo bảo vệ ngồi trước ngân hàng, mặt cúi gằm vào điện thoại, bà tự hỏi giữa nó và cái ánh sáng xanh lạnh kia, đã có thứ mật ước gì mà không thể dứt khỏi nhau.

Bà vẫn nhớ những lần lao mình vào bức tường xanh lạnh đó, tìm cách xuyên qua nó, để chạm vào thằng nhỏ đang tự nhốt mình bên trong. Bà nghĩ nếu áp sát vào, dùng ngọt lạt có thể kéo thằng con cầu tự trở lại với mình. Nhưng ngọt lạt chẳng thấm gì, thưởng phạt không lay chuyển, nước mắt chẳng làm tan chảy nổi, đôi khi bà cầu cứu những bậc thánh linh. Đâu phải mình không làm gì, mình hết cách mới bỏ cuộc đó chớ, sau này bà nghĩ vậy, thấy thằng con lùi lại đầy thù nghịch mỗi khi mình cố bước tới gần.

Bây giờ cũng vậy, thằng Bảo không phải chỉ cách mình cái tường gạch, bà nghĩ, ngó đám sương liếm láp đôi ống chân, chậm rãi ngược lên gối. Hơi sượng lạnh xuyên qua tủy xương ăn luồn đến ngực, khiến cơn đau chết được dịu đi, bà có thể cảm nhận được nước xăm xắp dưới lưng mình. Đổ xuống khi mới xỏ được mỗi một ống quần, bà vẫn mình trần nằm trên sàn gạch, đôi vú nhão chảy ra hai bên sườn, tròng trành.

Một bà già chết đơ trên sàn nhà tắm, với mỗi ống quần dính trên người. Hình ảnh kỳ cục nọ sẽ được trưng suốt trong đám tang mình, bà ngờ vậy. Không hoàn toàn vì trắc ẩn, người ta quan tâm cách thức chết của kẻ khác để chỉnh sửa tương lai, vào giây phút cuối của chính mình. Họ nghĩ nếu biết cách, thì cuộc ra đi ấy sẽ vô cùng hoàn hảo.

“Gì thì cũng mặc quần áo tử tế chớ”, ai đó thở dài.

Đám tang chính mình hiện ra trong đầu sinh động tới mức, bà còn nhìn thấy ông chồng lưng còng đi, mặc kệ mớ tóc sót nằm loạn lạc, gặp ai cũng rên mỗi câu “tôi chơi còn chưa hết ván cờ”. Bằng cách đó ông trấn áp cảm giác tội lỗi bập bùng trong lòng bởi đã vắng nhà lúc sự cố xảy ra, cùng sự bối rối lúc ngồi nặn vọt từng chữ cho bài ai điếu vợ, ông nhận ra đời người sao có thể chỉ gói gọn bằng mấy dòng ngắn ngủi kia.

Và mấy ông già trong ban nhạc lễ ngủ gật lúc thưa khách viếng. Cái dùi gỗ lâu lâu lại văng mình vào mặt trống tạo nên những tiếng động khiến không khí ban trưa chới với. Mấy chị đầu bếp được thuê trọn gói chuẩn bị cho bữa chiều. Tro vàng mã trong cái chậu đặt dưới áo quan bay loạn mỗi lần gió tuôn qua. Mấy miếng khổ qua kho chay khô cong trong mâm cơm cúng.

Chỉ thằng Bảo, bà không tưởng tượng được nó làm gì trong đám tang của mình.

Nó đội tang. Hoặc không. Nó chưa quên bà từng nói bằng chất giọng lạnh lẽo, không chút run rẩy, rằng từ giờ bà không có đứa con nào, lúc bà chết, cũng vậy.

Hôm đó là ngày cưới thằng Bảo.

“Sao phải đúng bữa nay?”, nghe kể lại nó hắt đổ cả bàn ăn, tức tối.

Ba nó cũng giận run, bứt áo vét ném luôn ngoài cửa, “Từ bỏ con ngay trong ngày cưới nó, bà ác vừa thôi, chừa người ta ác với”.

Bà không nói gì, nhìn vào kiếng soi, lớp phấn son giờ đã được rửa trôi bằng nước mắt. Trước tiệc cưới bà tới tiệm làm đẹp nhờ họ hãy bôi trét thật đậm đà, giấu biệt sắc da tái dại. Từ ý nghĩ độc địa kia xuất hiện, những mạch ẩn dưới gương mặt bà không còn máu. Bà giặm phấn dày lên.

“Nay đâu phải ngày thường", bà cười, nói với chồng khi thấy ông suýt nữa không nhận ra bà vợ sau tấm mặt nạ sặc sỡ. Tự hỏi giọng mình có chút run rẩy bất thường nào không. Và suốt buổi tiệc tưởng chừng như dài hàng thế kỷ, bà kiệt sức chờ đợi cái khoảnh khắc chỉ còn họ hàng bạn bè thân thiết của hai bên dâu rể, trong gương mặt đầy màu sắc, bà quay lại cái sân khấu vừa nãy mình nhận ly rượu dâng từ tụi nhỏ,

“Bảo, nghe cho kỹ, từ giờ, chúng ta là người dưng nước lã. Nhân duyên má con tới đây thôi nghen".

Một cú cắt đuôi hoàn hảo. Lúc đó bà nghĩ vậy. Oán giận đẩy thằng Bảo bỏ đi một nước. Đứa con bị từ chối không ghé qua cho tới khi căn nhà cũ được rao bán. Có lần nó tới lấy mấy đôi giày, bà gọi lên vườn kiểng trên tầng thượng, tiếng vang hết cỡ,

“Ông ơi, có khách!”.

Ngó ra cổng thấy chiếc xe thằng Bảo dựng ở lòng đường, vẫn đang nổ máy. Vợ nó ngồi vắt vẻo yên sau, bà lại khoa trương giọng mình,

“Khỏi, khách đi luôn rồi”.

Bảo bỏ đi, cổng đóng sầm sau lưng. Cách nó sập của trước mặt bà không bao giờ thay đổi. Hung bạo, cắt đôi hai thế giới. Một lần nào hồi nó mười sáu tuổi, cú sập làm bẹp dúm hai ngón tay bà.

Vị khách đó không quay lại, kể cả khi bà chuyển sang nhà mới, xa về phía ngoại ô. Vách nhà không có tấm ảnh nào cho thấy gia chủ từng có một đứa con. Ở đó, bà ngủ căng giấc, bởi không phải canh chừng cái ánh sáng xanh lập lờ ở phòng bên, chừng nào nó chưa tắt thì thằng con bà vẫn thức. Giờ chỉ việc ngủ sâu, và mơ. Nghe tiếng cười trẻ con nắc nẻ đâu đó ngoài sân. Thấy gương mặt mình nảy mầm khi được gói trong đôi tay bụ có ngấn như củ sen. Thấy vía mình tung hứng một đứa con nít dưới tàn cây me tây đang trổ lửa. Trong chiêm bao bà không khóc, cảnh ấy sao phải khóc, nhưng bà luôn bị nước mắt mình đánh thức. Không hiểu tại sao.

Nước mắt luôn là thứ khó hiểu, vô chừng. Nhiều khi chính bà cũng thấy bịnh hết sức. Như cái lần tình cờ nhìn thấy chữ “Mẹ Yêu” hiện trên màn hình điện thoại thằng Bảo, nhận ra không phải số của mình, bà khóc một trận. Bà không có cái tên nào trong đó. Những cuộc gọi đến và đi, chỉ để lại trụi một dãy số xám tro.

“Có sao đâu”, ông chồng xịt nước giấm vô chân tường cho bầy kiến bỏ đi, giũ giũ cái đầu như khó thể tin nổi sao con người ta có thể khóc vì một chuyện tầm phào vậy, “nó thuộc lòng số điện thoại em, không phải sao?”.

Bà chịu là ông đúng, kéo vạt áo lau mặt, nhưng lát sau mặt lại ướt ròng. Chắc tuyến lệ mình bị lỗi, bà nghĩ bỏ đi ra vườn trước khi ông chồng bực mình. Nhưng không phải lúc nào nước mắt cũng mau. Lần bị chẹt giập xương ngón tay, mắt vẫn ráo hoảnh như phần cơ thể tê phù đó không phải của bà.

Giống như bây giờ, trong cơn đau nghẹt thở và đám sương đã nuốt bà đến tận thắt lưng, mắt bà ráo hoảnh. Tới tủi thân cũng không. Đầu thao láo nghĩ tới nước trên sàn nhà mãi chưa rút hết, chắc chỗ nghẽn nghiêm trọng hơn rồi. Bữa trước bà nói ống thoát bị sao rồi, ông chồng thò đầu vào phòng tắm, nói,

“Hơi chậm thôi, không phải là không rút”, ngẫm nghĩ một lúc, ông búng ngón tay sảng khoái, “chỉ cần tắm ít nước lại, là khỏi sợ tràn ra ngoài”.

Cách đó quá dễ. Với diện tích bề mặt của hai con người bị lão hóa, ngày càng teo héo hình hài, xối một vài gàu nước đã đủ sạch. Lúc đó thằng Bảo chưa quay về.

Nó về lúc nửa đêm, tóc váng một cơn mưa mỏng, đứa trẻ ngủ trên vai, nước dãi chảy thành sợi. Một hình ảnh khiến bất cứ người xa lạ nào cũng sẵn lòng mở cửa. “Chắc nó chỉ ngủ lại đêm nay thôi, sáng mai là xách dái đi”, chồng bà nói, lục tủ tìm tấm mền dày, có thể trải ra sàn nằm ngủ đỡ. Trong nhà không căn phòng nào dư ra, ngoài phòng ông bà, một chỗ ngả lưng vách lửng, không lắp cửa. Họ vẫn nhớ hồi ở nhà cũ, đi qua phòng thằng Bảo, hơi lạnh len qua khe cửa, mang theo mùi mốc của những lon nước có gas, vỏ trái cây đóng meo, quần áo ngấm mồ hôi, tinh trùng hoại tử. Phòng thằng con chính xác là một cái hang.

Không nên có cái hang khác trong ngôi nhà mới này, nơi mà bà nghĩ mình sẽ làm lại từ đầu, sống ung dung như hồi son rỗi. Nhưng từ Bảo về, bà nhận ra hang động không cần có hình khối. Cha con nó xà quây khoảng trống giữa nhà, chỗ trước tivi, xung quanh chẳng rào chắn gì, nhưng chúng vẫn như những sinh vật thuộc về hang sâu.

Và thằng Bảo làm trò ảo thuật ngược thời gian. Bà cảm giác như đang ở quãng mười lăm năm trước. Chung quanh chỗ thằng con bà là xương gà, áo dơ, mấy tô cơm bám vệt nước tương trông như thể tác phẩm nghệ thuật trừu tượng. Hai cha con nó ngủ tới trưa trờ thì dậy, lục lọi thức ăn. Mấy bữa bà nấu món hai đứa không ưa, tụi nó để cho thiu luôn, bẻ mì tôm ăn sống. Và ngay cả lúc ăn, ánh sáng xanh của điện thoại nhảy múa trên mặt Bảo, thứ khiến nó cười sặc sụa, lúc khác lại điên tiết chửi thề.

Thứ duy nhất khiến bà nhận ra đây là hiện tại, không phải hồi thằng Bảo chưa vào đại học, là đứa bé gái lúc nào cũng cuộn trong lòng cha nó. Như con mèo họ lao. Dáng vẻ khiến cho bà phẫn nộ khi nhìn thấy nó lần đầu. Cha mẹ nó nuôi con kiểu gì mà để con nhỏ nhọn như một mũi dao, ngó vào thấy nhói. Con nhỏ bốn tuổi, bà biết chắc năm nó sinh, hôm đó một người bạn báo tin nhìn thấy thằng Bảo chạy thang bộ bệnh viện đi mua băng rún. Nghe điện thoại một cách ơ hờ, bà hình dung thằng Bảo bắt đầu thấm đòn, râu ria chởm lên vì thiếu ngủ, ngồi trước chậu giặt tã trẻ nít trong lúc canh chừng nồi nước xông. Nó vẫn chưa được ôm con. Không phải vì quá nhiều người ở đó, mà cô vợ nghĩ vết chai nhỏ cũng là quá sức chịu đựng của một đứa trẻ sơ sinh, và sinh linh bé nhỏ có thể tổn thương nặng bởi đám râu tua tủa hay những móng tay dài ra chưa kịp cắt. Tức giận khi ai đó nói đầu em bé bị cứt trâu (sao lại dùng từ thô tục vậy với một đứa trẻ chẳng biết gì ngoài khóc), cô sản phụ còn sửng cồ mỉa mai một người chung phòng càm ràm em bé khóc điếc tai, “Chắc hồi mới sinh dì chỉ hát, không có khóc đâu ha”.

Nhưng con đàn bà giương gai bảo vệ con mình, chắc không phải mẹ của đứa bé hom hem này, bà nghĩ. Đứa bé không được chăm chút, rõ là vậy. Mái ngố trước trán được cắt như chuột gặm và mấy cái áo không sứt chỉ, cũng mất nút.

“Chẳng hiểu tụi nó nuôi con kiểu gì?", có lần bà buột miệng càm ràm.

“Ờ, xương con nhỏ rờ vô muốn đứt tay”, chồng bà đồng tình, giọng có chút sửng sốt khi thấy vợ tỏ ra quan tâm tới đứa trẻ tới nhà nửa tháng trước.

Suốt tuần đó, bà tự hỏi có nên vẫy tay gọi đứa trẻ lại hay không. Con nhỏ có lần mon men tới bà từ phía sau, khẽ chạm vào rồi bỏ chạy. Chừng như nó muốn xác nhận chuyện bà già kia có thể sủa, hoặc cắn xé mình. Chắc là ai đó, nhiều hơn một người, đã mô tả cho đứa nhỏ nghe về bà, với bức ảnh con chó sói trước mặt. Sau lần đó, con bé hay đứng đằng xa ngó bà, đầy cảnh giác như sẵn sàng trốn chạy nếu bà nhe nanh ra. Con nhỏ chỉ không dè chừng ly sữa, miếng đu đủ chín, đôi khi là cái bánh tàn ong. Bà giả bộ quên mấy thứ đó ở góc bàn ăn, và chúng nhanh chóng biến mất vào cái bụng lép kẹp của đứa nhỏ.

Con bé ở lại, trong nhà vẫn không có tiếng trẻ. Sự trầm ngâm, ít nói của đứa nhỏ cũng làm bà phẫn nộ, không biết mẹ nó nuôi dạy kiểu gì, mà một đứa con nít không thể líu lo”. Hoặc nằm khoanh trong lòng cha nó, hay thầm thì gối ôm hình con sâu róm, và đôi khi gặm nhấm đuôi tóc mình khi nhón chân qua cửa sổ ngó ra vườn. Bà mong con nhỏ lúc nào đó chống lại thằng cha, khóc ỉeo đòi kem, hoặc nằm vạ ra đất. Và bà nhìn cảnh đó cười thầm, nghĩ thằng Bảo cũng nên nếm thử cái cảm giác bị máu thịt của mình phản bội. Nhưng con nhỏ nửa lời cãi lại cũng không. Nó có khuất đâu đó thì thằng Bảo cũng không nhìn theo, kiểu tự tin rằng con bé không bao giờ đi xa quá. Mắt Bảo vẫn dán vào màn hình điện thoại. Bà nghe tiếng những viên bi đi vào hàng cùng màu, để rồi biến mất.

Từ về nhà, thằng Bảo không còn chơi mấy trò nhập vai lập băng nhóm đánh nhau, múa đao tạo ra những cơn lốc trên đầu, hay cầm súng đi vào những ngôi nhà luôn có kẻ thù chờ sẵn. Nó chỉ nằm gần như bất động, xếp những viên bi sặc sỡ vào hàng.

“À, chỉ lấy điểm thôi, không phải đấu với ai”, nhỏ bán vé số nói, vẻ sành sỏi. Lại như trước đây, bà hỏi thăm ai đó về trò chơi thằng con đang chìm vào, như muốn chắc chắn cái thứ ấy không quá sắc nhọn, có thể làm nó chảy máu.

Bảo có vài sáng chạy xe chở con bé đi đâu đó, chồng bà dáo dác ngó quanh rồi lén bỏ vô túi nó ít tiền. Chừng như chỉ đi ngồi quán thôi, nửa buổi lại về. Chừng như nó đã thôi làm ở công ty bảo vệ. Cả vợ nó, bà không biết hai đứa đã rủ nhau ra tòa dứt duyên chưa, hay chỉ đang cãi nhau. Những lúc cố nhớ rõ gương mặt cô con dâu mà bà chỉ có khoảng tám giờ đồng hồ chính thức làm mẹ chồng, từ lúc lên đèn trước bàn thờ tổ tiên cho tới gần cuối tiệc cưới, bà lén ngắm đứa bé gái. Nó giống mẹ. Cô gái đã từng khiến thằng Bảo dầm mưa chạy đi mua trà sữa mang tới nhà, tặng túi xách đắt đỏ bằng tiền bán cây đàn dương cầm, từ chối du học để khỏi phải xa nhau, và một bữa nó báo tin không muốn đợi đến khi tốt nghiệp,

“Tui cưới vợ”.

“Ờ, thì cưới”, bà chống cây chổi bông cỏ đứng thở. “Cưới xong tụi này ở riêng".

Mọi chuyện bên nhà gái sắp đặt sẵn. Bên đó nói phải làm đủ lễ. Ờ, thì đủ lễ. Mẹ ở bển nói tiệc cưới đãi chung, đặt bàn ở nhà hàng nổi cho sang. Ờ, thì nhà hàng nổi. Nhà đất mà má hứa cho, phải sang tên cho vợ chồng tui trước đám cưới. Ờ, thì sang tên.

Những cái gật đầu dễ dãi, khi ấy đã được hiểu như sự rộng lòng. Chỉ đến một khoảnh khắc nào đó, người ta mới nhận ra, bà buông xuôi chính là cho cuộc chạy trốn.

“Vậy mà cuối cùng cũng không thoát”, bà thở hắt ra, nghe bên vách một cuộc chuyển kênh. Đám sương đã trườn tới ngực bà, giờ thì hoàn toàn không còn cơn đau nào bên trong cái xác thân nặng trịch. Giờ kêu lên vẫn còn kịp, bà nghĩ. Câu đầu tiên bà nói với thằng Bảo từ khi nó trở về. Nghĩ mà mất mặt.

Bà đưa mắt ngó quanh. Cái sào ngắn vắt khăn tắm, vòi hoa sen đã bong tróc lớp mạ bạc, kệ đựng xà bông, mấy thứ nọ đã nhòa không còn đường nét. Chỉ còn nhìn thấy ô cửa nhỏ dây mồng tơi thò ngọn vào rình mò, ống đựng bàn chải dạo gần đây đã chật lên. Cây lược giắt trên miệng ống, mới một tuần đã nhớt thứ bợn keo vuốt tóc của thằng Bảo, và tuýp kem đánh răng không đậy nắp, đốm kem phía trên miệng khô quánh queo. Tật đụng đầu bày bừa ra đó, Bảo di truyền sang cả đứa nhỏ. Cái bản sao họ cũng biết rải vỏ kẹo khắp nhà, cơm rơi bánh rớt suốt đường đôi chân gầy gò ấy đi qua.

“Mình thiệt là quá ớn chuyện đi thu dọn cho tụi nó rồi”, bà nghĩ, trong lúc chờ đám sương khỏa lên gương mặt phẳng lặng của mình.