Chương 17

Ngày nọ, Ada gói ghém một giỏ đồ ăn và dẫn chúng tôi đến bờ biển bằng xe lửa. Hoặc, tôi nên nói vầy, bà gói vài cái sandwich trong giấy sáp từ một ổ bánh đã cắt lát sẵn, và bà để chúng vào chiếc túi mua sắm có dây rút - bà đang biến thành một thứ bạn vẫn thấy trên đài BBC, trong một phút, đi dọc theo con đường làng trong chiếc váy dài, với ruồi nhuế và những đốm bụi nhảy nhót trong ánh nắng quanh tóc. Thế mà không. Dù đây là tâm trạng chung, hoặc tâm trạng được nhớ lại, của chuyến đi này, nhưng Ada không bao giờ mặc cái váy dài có tay áo loe rộng, bà mặc váy liền (quả là vội vàng, khi nhớ chuyện này, bây giờ), một chiếc váy liền in hoa tử đinh hương lấm chấm - rất giống váy hoa mặc trong nhà, nếu không vì cái nền đen lạ lùng, cổ áo và ống tay được viền bằng hình hoa in tương tự, có điều những bông hoa ở đây thì xanh dương nhạt, và điều này tạo cho chiếc váy một vẻ khác biệt nào đó, dù nó chỉ là một chiếc váy hoa bình thường, với một chỗ thắt lại ở eo lưng và chân váy đủ dài, và một lớp phủ hơi bóng trên mặt vải, nó sột soạt khi bà di chuyển.

Chúng tôi ngồi trên xe lửa bên cạnh bà suốt đường đến Donabate, nằm cạnh biển, và chúng tôi nghịch với sợi dây da ở ô cửa sổ trên cùng, hoặc mở cửa để nhìn dọc theo hành lang, và sau đó đẩy nó đóng lại. Băng qua đồi Howth là lên tới Malahide, xe lửa đi vào những vùng cát phẳng ngoại vi hạt Bắc Dublin, mà tất cả người nhà Hegarty đều biết nghĩa là “nghề vườn thương phẩm” tựa như Navan có nghĩa là “những tấm thảm” và Newbridge là “dao nĩa và dây thừng”. Chúng tôi nhìn ra cửa sổ, tự hỏi “nghề vườn thương phẩm” trông ra sao nếu chúng tôi đi qua nó, và chúng tôi chơi trên các ghế ngồi, và tôi cho rằng, hoàn toàn hạnh phúc.

Chúng tôi sắp tới một nơi gọi là Thánh Ita, và sau đó chúng tôi sẽ tới biển. Nơi đầu tiên này là một điểm đến khác lạ. Chúng tôi có một bà chị Ita, bà này, ngay cả hồi đó, là người khó ưa nhất trong tất cả chúng tôi, mà có lẽ đứa con gái nào cũng vậy, vào lúc ngực chúng bắt đầu nhú lên.

Thánh Ita là một nữ tu Ireland thời xưa, bà này, vì tình yêu đối với Giêsu lúc sơ sinh, đã cầu nguyện xin có khả năng nuôi con - và “sữa đã đến”. Vì vậy, hôm đó trên xe lửa, không phải là chúng tôi đang đi về một địa điểm, mà về phía một ý tưởng mụ mẫm nào đó về việc “nuôi con nhỏ”, bất kể điều đó có nghĩa gì với tôi ở tuổi lên tám: một phụ nữ dịu dàng quấn băng quanh miệng một đứa bé sơ sinh, hoặc một y tá mỉm cười chờ đợi - một cái gì kỳ quặc và dễ thương đằng sau cái đồng hồ treo lòng thòng và miếng vải trắng trên ngực bà. Chúng tôi quả thực đang du hành vào một vùng trắng xóa, xình xịch xình xịch. Và tôi chỉ nhớ được độ trắng xóa, khi cuối cùng chúng tôi đến nơi, một bầu trời trắng cháy sém, trong lần cháy bỏng cuối cùng của màu trắng, gặp được một mặt biển xám xịt, xa mù.

Trong khi đó, tôi ngồi trong toa xe cạnh chiếc váy hoa của Ada, lôi một chuỗi hạt nhựa ra khỏi đôi môi mím chặt, có lẽ vậy, và ngoạm chúng lại vào miệng. Chắc hết cỡ bốn mươi phút là tối đa, chuyến du hành bằng xe lửa bất tận, ly kỳ này. Kitty và tôi trong những chiếc áo in hoa bằng vải lanh kẻ sọc màu sắc khác nhau, nó màu hồng, tôi màu xanh, và Liam, như hầu hết con trai khác, mặc đồ màu xám và xanh biển. Chúng tôi xình xịch chạy tới, nẩy tưng thích thú trên những chiếc ghế lò xo, cùng với nhau, như những diễn viên trên sân khấu. Rồi, xuống ở nhà ga! Hơi nước rít lên, và Ada mặc lại bộ váy tay loe của bà, khi chúng tôi trèo lên những bậc thang dẫn lên ngôi làng nhỏ và cây cầu vòm từ đó, ta có thể nhìn thấy những đường ray tách về phía Bắc đến Rush và Lusk. Có một cửa hàng bán kem que và bạn có thể ngửi mùi của biển, nhưng Ada còn phải đi xa hơn và chúng tôi đứng tại trạm xe buýt chờ cho đến khi một người lạ dừng lại trên chiếc xe màu xanh bạc hà và tất cả chúng tôi leo lên phía sau xe. “Quý vị tới bệnh viện hả?” người đàn ông ngồi sau tay lái nói và Ada nói, “Thánh Ita, phải,” trong một hơi thở dài. Người lạ để nó lắng xuống, cái chữ nặng nề này bây giờ bên cạnh chúng tôi trên xe. Ông sẽ không đi đến tận cổng, ông ta nói; ông ta sẽ để chúng tôi xuống đủ gần. Thói quen của ông, hiển nhiên rồi, là đón người ở trạm xe buýt này, và tôi biết qua cách ông ta nói chữ “bệnh viện” rằng Thánh Ita không phải là một bệnh viện. Nếu chúng tôi đến bệnh viện, hẳn Ada đã nói.

Có một cô bé ngồi ở ghế hành khách phía trước, khoảng năm tuổi. Cô bé có đôi mắt tròn xoe lạ lùng, không giày, không áo thun, và cô bé ngồi, vui như chim với cha cô ở ghế trước. Chúng tôi nhìn nhau khi chiếc xe dừng lại, và cô bé vẫn nhìn khi chúng tôi bước ra, giống như cô bé cũng thích bước ra với chúng tôi, bất chấp thời vận của cô bé. Và một phần của tôi đi theo cô khi chiếc xe lăn bánh.

Một phần khác của tôi, những năm sau này, vẫn đi xuôi theo con đường nơi người lạ thả chúng tôi xuống. Đó là con đường dài thẳng, một con đường quê; dù cũng có một con đường bê tông đích thực chạy dọc theo một bên nó, con đường bê tông này là nơi chúng tôi đi, ba đứa nhỏ cùng một phụ nữ với chiếc túi dây rút của bà. Có một con mương chạy dọc theo con đường này và sau đó là một cánh đồng ngô lớn, rung rinh. Phía bên kia con đường là một hàng cây xác xơ, kỳ lạ và một vạt bãi lầy trũng. Nửa đường dọc bên chúng tôi, một ngôi nhà nhỏ đứng giữa cánh đồng, và chúng tôi chờ xem liệu có một con đường mòn nào chạy lên tới đó không, hay nó có bị bỏ hoang giữa đám ngô không.

Xa trước mặt chúng tôi - và đây là con đường xa nhất, thẳng nhất, mà tôi từng đi, ở tuổi lên tám - có một người đàn ông với hai cây gậy, và ông ta lê thân tới, một vai chồm qua đầu cây gậy này, rồi đến vai kia, hai chân ông ta đi ngược với hoặc theo sau nhịp điệu này, giống như ông ta chỉ sử dụng những cây gậy này để trình diễn. Ông ta thấp và rất cường tráng. Ông ta vặn bàn tay ở chỗ cổ tay, khi cái vai còng khom đó hạ xuống, và cây gậy có thể hơi vung vẩy trước khi ông chuyển sang bên kia. Chồm vặn vung bước. Chồm vặn lắc bước. Chẳng có gì bất ổn với hai chân của ông, trong chừng mực như tôi thấy, duy có điều chúng chậm chạp, và con đường thì rất dài. Chồm, vặn, đảo, bước. Vai, bàn tay và có lẽ, đúng, chân. Và chúng tôi hẳn sẽ vượt qua ông ta, nhưng con đường thì quá dài, và Ada bị chậm lại bởi đứa này hoặc đứa nọ trong bọn tôi, cho đến khi do khoảng cách và sự kích động của ngày hôm đó, tôi nghĩ rằng có điều gì khác bất ổn với người đàn ông có hai cây gậy, điều gì đó chúng tôi sẽ không biết cho đến khi chúng tôi đi qua, một vẻ biến dạng trên khuôn mặt ông, hoặc một biểu lộ mà chúng tôi chưa thấy được. Chúng tôi gần hơn nhưng chúng tôi vẫn chưa bắt kịp, vì ông ta cứ đi tới một cách hữu hiệu, vượt được quãng đường nhiều hơn mức bạn vẫn nghĩ đối với một người đàn ông có đôi chân khuyết tật, và chúng tôi có thể thực sự vượt qua ông ta nếu như Kitty không nhảy nhót trên đường, hoặc Ada tạm dừng lại do phải chuyển tay mang vác và những thao tác cần thiết với cái túi có dây rút, trong đó không chỉ có bánh sandwich trứng bọc giấy sáp, mà còn một số thứ khác. Có những gói nhỏ khác trong đó, quá tốt cho buổi cắm trại của chúng tôi, những túi nhỏ của bà già, bọc trong giấy gói và băng keo, một gói trong đó trông giống hộp kẹo sô cô la After Eights, và một gói rất méo mó, xét cho cùng có thể là bất cứ thứ gì. Và Ada đựng chúng trong một chiếc túi nhựa riêng bên trong chiếc túi dây, tên được ghi bằng bút bi ở phía trước. Bà định đi thăm ai đó trong bệnh viện, và sau đó chúng tôi sẽ đến bãi biển. Và dĩ nhiên tôi đã biết điều này từ đầu - chúng tôi sẽ đến thăm cậu Brendan, dù ở tuổi lên tám tôi không thể hiểu rằng cậu tôi nhất thiết phải là con trai của Ada, hoặc tôi không biết ý nghĩa của từ đó - “con trai”. Nhưng chắc chắn từ đầu tôi đã biết chúng tôi sẽ đến thăm cậu Brendan ở Thánh Ita, vốn không hẳn là một bệnh viện, và sau đó chúng tôi sẽ đi lội nước biển.

Liam, đặc biệt, nghịch ngợm và cô đơn, anh muốn đi trên bờ bên kia và nhìn xuống cánh đồng thấp đang chuyển thành bãi lầy, nhưng Ada sẽ không cho phép anh, anh phải đi theo con đường mòn này, bởi vì con đường này là để đi, và mẹ chúng tôi sẽ nói gì nếu như Ada đưa anh trở về với bà mà bị gãy tay chân vì một chiếc xe? Và ngay khi nhắc đến mẹ chúng tôi mọi thứ trở nên hơi tệ hại hơn, bởi vì Liam là gì với tôi ngoài một “anh trai” và anh là gì với mẹ tôi trừ “con trai”, và khi tôi nhìn lên thì hai-cây-gậy-già đã biến mất, và chúng tôi đi qua một khoảng trống dài trong cánh đồng ngô, nếu như có một khoảng trống dài trên cánh đồng ngô, ngôi nhà gỗ trôi êm giữa cánh đồng ngô đằng sau chúng tôi, toàn màu vàng nâu lên tới hai be mạn của nó.

Tôi không nhớ được bệnh viện. Theo tôi đoán Ada không dắt chúng tôi vào trong. Có một sân chơi bóng ném trong khuôn viên và bà để chúng tôi ở đó, và chúng tôi chơi giữa những bức tường bê tông của nó. Trên gò cao đằng sau sân bóng ném có một tháp tròn, giống như tháp tròn Ireland trên những bìa vở tập viết của chúng tôi, bên cạnh đó là một bình đá khổng lồ, có lẽ cao trên ba chục mét, và có một tháp nước, chúng đứng canh từ trên đồi, giống một phụ nữ mập và một ông gầy, đang nhìn ra xa tít biển khơi. Biển ở đó, ngay chân đồi. Một biển dữ dội, bên dưới một bầu trời trắng lạnh giá. Và chúng tôi hẳn có thể chạy xuống đó, nhưng Ada đã buộc chúng tôi ở nguyên tại chỗ, vì vậy chúng tôi chơi một chút trong sân bóng ném, chẳng làm gì, chỉ thích hình dạng của nó, và thích được ở trong đó; bức tường cuối sân và hai bức tường dốc bên cạnh, giống như cắt bỏ một đầu của cái hộp đựng giày. Một bên là tháp tròn và tháp nước, một bên là bức tường gạch đỏ. Chúng tôi không nhìn bức tường này, hoặc nhìn những cửa sổ hai cánh bẩn thỉu không có chấn song, nơi những người điên ở, và chúng tôi không nghĩ đến chuyện người điên làm gì khi họ thấy trẻ con - ăn thịt chúng, tôi nghĩ, mút vào tai chúng và nói lảm nhảm - vì vậy chúng tôi đóng trò làm Con Ngoan cho những người điên đang theo dõi kia cho đến khi Ada quay lại với chiếc túi dây đã vơi một nửa, hài lòng không tả xiết, khi thấy chúng tôi vẫn chơi ở đó.

“Nào,” bà hẳn đã nói, và chúng tôi không nói cho bà biết về một người điên mà chúng tôi thấy từ biển đi ngược lên con đường, chậm, ngốc nghếch, bẩn thỉu và khủng khiếp, người đó nhìn thẳng vào chúng tôi khi ông ta lê bước qua.

Sau đó, hẳn sẽ có biển. Ada đưa chúng tôi vào một tiệm rượu để uống nước chanh đỏ, quán có mái màu đen có kẻ những chữ trắng to. Chắc là chúng tôi đã đón xe buýt trở lại trạm tại cổng bệnh viện, và đón xe lửa về nhà.