Chương V
Đứa nhỏ cựa mình ở trên giường, khóc. Hậu phải đứng lên, lại du nó, và kéo chăn đắp kín người nó. Rồi nàng quay về chỗ ngồi cũ, nhân có đứa nhỏ nói luôn:
- Đấy, cái kết quả của sự lấy chồng ấy là thằng bé này. Năm nay nó bẩy tuổi. Nó giống bố nó như đúc. Sau khi em đẻ nó được sáu tháng thì em bỏ nhà chồng ra đi. Nói rằng em bỏ thì không được đúng. Chính thực, em bị hất ra ngoài gia đình chồng em. Cả cái gia đình ấy không muốn chứa ở trong nhà một nàng dâu đã làm đĩ. Chồng em là một người rất tốt, nhưng phải cái tính nhu nhược. Em gặp hắn một đêm tháng một ở trong xóm Cánh gà, cũng như bốn năm sau, em gặp Thuyết ở tỉnh Thanh. Hắn là con nhà giầu và làm thư ký ở sở Thương chính. Tình cờ mà hắn đi chơi, chứ không phải là người chơi bời. Hắn cũng thú thực với em rằng đêm ấy là đêm đầu tiên đi hát, các bạn kéo đi. Mà xem cách cử chỉ ngượng nghịu của hắn thì em cũng đoán ra ngay. Đối với một người con trai ngây thơ như thế, em không thi hành cái mộng thoát ly của em, thì còn cơ hội nào nữa? Em liền gắn bó. Và hắn cũng đem hết tim dạ để yêu em. Từ đấy đêm nào hắn cũng đến hát. Rồi sau ba tháng hẹn hò, hắn chuộc em ra khỏi cảnh đào hát. Hắn thuê riêng một căn nhà ở phố Belgique cho em ở và dấu kín cả nhà không cho ai biết. Dần dần gia đình hắn cũng biết. Người chị hắn đến yêu cầu em buông tha hắn và hứa sẽ đền bù một số tiền. Nhưng em nhất định không nghe, vì em đã có mang. Biết không thể lìa bỏ em được mà lại sợ em làm vỡ lở câu chuyện mang tai mang tiếng, gia đình chồng em phải bằng lòng, xếp đặt công chuyện cho thành hôn lễ. Một người đứng nhận em làm con nuôi. Rồi công việc cưới xin thành lễ. Em về làm dâu, rất mực chiều chuộng mẹ chồng, em chồng cùng các người họ hàng thân thuộc với gia đình chồng em. Họ thấy em ngoan ngoãn thế, đã không nhận sự tử tế của em thì thôi lại còn cho em là vờ vịt giả dối như thế để bòn khoét cho dễ. Rồi tiếng nặng tiếng nhẹ, họ đay nghiến em, trách móc chồng em. Họ không bao giờ quên nhắc cho chồng em biết rằng bọn cô đầu lấy người nào thì người ấy sẽ bị bùa mê bả dột đến khánh kiệt gia tài. Họ không bao giờ quên nhắc cho em biết rằng họ đã đề phòng tất cả những sự làm hại của em đối với chồng em. Mới đầu em hết sức nhẫn nhục, thế nào cũng bấm bụng cam chịu. Tưởng em nhu nhược, họ lại lấn già. Họ cố ý đuổi hết đầy tớ trong nhà đi để em phải làm những công việc của chúng. Và họ cũng để cho em ăn uống hẩm hiu như một đứa đầy tớ. Em than phiền với chồng em thì hắn chỉ thở dài và khuyên nên nhẫn nhục. Nhưng đã đến nước ấy thì anh bảo nhẫn nhục sao được nữa? Em thấy bao nhiêu sự tử tế của em đều là thừa. Mà càng tử tế thì họ lại càng làm quá. Hình như họ không nhìn nhận em là một người nữa. Đối với họ thì em là yêu tinh ma quỷ hay rắn rết hùm lang, lúc nào cũng chực ăn thịt các người trong nhà. Anh xem thế có lạ không? Sau cùng, họ hành hạ bạc đãi em quá lắm, em không nhịn nữa. Thế là từ đấy, trong gia đình chồng em, không ngày nào là không xảy ra những chuyện cãi cọ lôi thôi. Họ làm già. Em làm già hơn. Họ đánh, em đánh lại. Em đập phá đồ đạc và em dọa đi trình bóp. Họ thấy em làm dữ, họ sợ không dám đụng đến em nữa. Nhưng anh bảo sống trong một gia đình như thế thì sống làm gì? Đêm đêm em nguyền rủa chồng em. Khổ tâm quá, hắn liền nói khuyên em nên bỏ nhà ra đi, hắn sẽ chu cấp. Em không nghe. Sau rốt hắn phải mua lén một bát họ trăm hai, mua non để đưa cho em…
Nhưng em cũng chưa đi. Em còn ở lại, sinh đẻ xong được ít lâu rồi mới ra khỏi nhà. Em đã toan để đứa con lại cho họ nuôi, nhưng em nghĩ muốn trả thù họ bằng cách đem đứa con đi. Mà lại là đứa con giai! Họ nhất định giữ. Em dọa nếu không cho em mang đi thì em bóp chết đứa bé. Lúc ấy họ mới buông. Em đã trù tính rồi món tiền trăm bạc, em sẽ nuôi con và buôn bán làm ăn lương thiện.
Không ngờ, sự buôn bán chỉ toàn đem lại cho em những việc thất bại… Ấy cũng chỉ vì em muốn làm người lương thiện. Hình như những người ở chung quanh em chỉ muốn cho em bát cơm tấm áo khi em hư nết. Còn nếu mà giữ trinh giữ tiết thì họ cướp cơm áo của em đi. Không thể sống được trong một gia đình mà người ta gọi là lương thiện, không thể sống được yên thân nếu không đem nhan sắc của mình ra chiều chuộng người đời thì anh bảo em còn cách nào, nếu không lại quay về đời đào hát? Chẳng thà cứ sống đàng hoàng cái đời giang hồ em còn thấy sướng hơn, sống cái đời đĩ điếm nửa chừng hay cái đời tôi mọi trong một gia đình lương thiện. Anh xem đấy, trở về cuộc đời lương thiện có dễ dàng như người ta tưởng đâu.
– Thế đứa con chị gửi vào đâu? Vì hình như sau hồi đó thì chị vào Thanh mà dạo ấy tôi không thấy chị có cháu.
- Phải, sau dạo đó thì em vào Thanh, sống cái đời đào hát. Còn cháu, em cũng đem theo vào trong, nhưng gửi một người quen, thuê vú bõ nuôi nấng. Tự nhiên em thấy rằng đời em chỉ còn có đứa con ấy là hạnh phúc, nên em cứ cố sức nuôi nấng nó. Bao nhiêu tiền em có, em đem bù trì cả cho nó.
- Đến lúc gặp Thuyết…
- Vâng, đến lúc gặp Thuyết thì em đang là một người mẹ. Thuyết gặp em, yêu em và tha thiết ngỏ tình yêu với em. Thấy Thuyết tha thiết quá, em cảm động. Nhưng em vẫn chưa quên sự lấy chồng vừa qua đã làm em khổ sở thế nào. Em đem câu chuyện kể hết cho Thuyết nghe. Thì Thuyết bảo với em rằng những sự lôi thôi ấy không thể có được. Vì Thuyết không có gia đình, chỉ sống có một mình mà lại kiếm đủ tiêu. Em nghĩ rằng với cảnh ngộ ấy có thể sống với Thuyết lâu bền được. Em cũng đành liều một phen nữa xem sao. Ấy thế là em lấy Thuyết và đem con về nuôi. Thuyết cũng khoan dung, cho phép em nuôi đứa con của người chồng trước. Chúng em ăn ở với nhau rất là đằm thắm. Em đã mừng thầm. Trong những ngày đầu, cái sung sướng của em thật là tuyệt. Em giống như người đi đường xa gặp rét, thình lình gặp ở giữa đường một nhà quen, được ngủ nhờ một đêm trên chăn dưới đệm. Huống hồ em còn hơn người lữ khách ấy là em không ngủ nhờ. Em ngủ ở nhà em. Em trù tính công việc làm ăn để cùng Thuyết gây dựng một tương lai chắc chắn. Thuyết cũng đồng ý với em. Nếu bây giờ em ngoảnh lại cuộc đời từ trước đến nay, em cũng chỉ còn nhớ tiếc cái thời êm ái ấy. Quả như lời Thuyết nói, em không gặp một sự lôi thôi gì ở phần gia đình. Em tự do hưởng cái hạnh phúc của đời em với một người chồng. Chúng em sống như vậy được hơn một tháng… Hy vọng của em chung quy chỉ là giấc mộng. Anh lấy làm lạ ư? Em tưởng không có gì lạ cả. Bởi lúc em quá tin ở hạnh phúc, em không nhận thấy rằng sự chung thủy là một điều trên sức người đàn ông – xin lỗi anh – nên em mới dám hy vọng đặt cả cuộc đời tương lai vào tình yêu của Thuyết. Tình yêu ấy nhạt dần. Tính nết đàng điếm hoang toàng của Thuyết, em tưởng em đã làm mất đi được thì ra nó vẫn còn. Thuyết lại đi chơi suốt đêm này qua đêm khác. Em hết sức can ngăn, nhưng vô công hiệu. Em thừa biết rằng nếu Thuyết lại đi hát thì rồi sẽ lại gặp một người cô đầu khác và sẽ bỏ em. Thành ra từ đấy em phải phòng thêm. Quả nhiên, em đoán không sai. Sau khi sống một ít ngày lẻ loi hiu quạnh, em thấy một hôm Thuyết phũ phàng chửi đánh em vì một chuyện chẳng có nghĩa lý gì. Em biết ngay là Thuyết đã có nhân tình mới. Em liền bảo Thuyết: “Anh không phải tàn nhẫn. Nếu bây giờ anh yêu người khác không yêu tôi nữa thì chúng ta xa nhau ra, chỉ có thế thôi!” Thuyết cũng bằng lòng như thế. Với một số tiền nhỏ em để dành dụm được, tay ẵm đứa con thơ, một lần nữa, em lìa bỏ cuộc đời gia đình để trở lại sống cuộc đời mưa gió. Từ bấy đến nay, em cũng không làm đào hát nữa. Em sống bằng nghề khiêu vũ. Em thấy rằng sống thế này, dù khổ đến thế nào đi nữa, cũng còn khổ ít hơn cái đời tôi mọi của người đàn bà trụy lạc muốn quay về sống lương thiện.
Nàng đã ra chiều mệt mỏi. Thỉnh thoảng một cơn ho đã cắt đứt câu chuyện. Nghỉ giây lâu, nàng kết luận:
- Đấy, anh xem đời em có cực nhục không? Hai lần em muốn thoát ly đời trụy lạc, hai lần em cũng thất bại. Thất bại không phải lỗi ở em. Mà lỗi ở gia đình cổ lỗ, lỗi ở người đàn ông. Em chắc rằng các chị khác muốn thoát ly đời trụy lạc cũng đã thường gặp những cảnh ngộ như em. Chứ đời nào chúng em lại không ao ước sự thoát ly, như lời anh nói lúc nãy. Lấy người đứng đắn thì gia đình người ấy phá, lấy người chơi bời thì chính người ấy phá, riêng chúng em chẳng có quyền gì. Anh có thấy cảnh ngộ nào ở đời, thương tâm hơn cảnh ngộ của chúng em không?
Rồi nàng lầm bầm như để trả lời cho một sự khinh bỉ:
– Làm đĩ! Làm đĩ! Tuồng như ngoài chúng em ra, trong xã hội này đàn bà không ai làm đĩ nữa!
Tôi ngồi im lặng hút thuốc lá, suy nghĩ về cuộc đời của người đàn bà đau khổ vừa than thở với tôi. Bên ngoài gió vẫn rú rít trên cành cây khô. Và đêm đông vẫn tịch mịch như một sự chết.
Tôi nhìn Hậu. Nàng đang mơ mộng. Nàng đang hồi tưởng…
Có lẽ nàng đang hồi tưởng đến cái đêm rùng rợn ở phố Bàng. Cái đêm đầu tiên mà giải yếm nàng rơi thõng xuống một chiếc đệm bông…