Dưới vòm cây nguyện ước
trong khuôn viên những ngôi trường mà tôi đã học, thật may mắn là luôn có những gốc phượng. Tuy chỉ độ dăm ba gốc thôi, nhưng cứ sang hạ chúng đồng loạt khai thị những bông hoa đầu tiên chấm đỏ giữa nền trời xanh. Khi tiếng trống vãn hồi niên học, phượng mới bung nở hết sức như để nhắc khéo rằng, những ai vội bỏ quên tuổi học trò của mình thì có nghĩa sẽ phải nuối tiếc một sắc màu đượm thắm kỷ niệm.
Từ độ mùa xuân chín, ở quê có rất nhiều loài hoa dại nở rặc khắp những miền cỏ. Suốt quãng đường đi học, lũ trẻ chúng tôi mải mê cúi xuống ngắm hoa một cách hồn nhiên. Tất cả loài hoa ấy đều được phủ cánh bằng gam màu lạnh, như xuyến chi thì trắng, hoa me lại tím... Cho đến một ngày, khi ngẩng đầu ngước lên mới bắt gặp một màu hoa nổi bật - chói đỏ đến nao lòng. Cánh hoa xòe ra như con hồng điệp vừa nhón chân đậu xuống cành, đầu cánh lại lả lơi với gió như sắp bay. Một chút gì đến rất vội rồi luống cuống thúc giục người ta phải ngắm nhanh kẻo vụt đi mất. Hoa ấy ngày xưa người ta đặt tên là Phượng và sau này chúng tôi gọi theo một cách khác là hoa Nguyện ước. Đơn giản bởi những ngày tháng cuối cùng của tuổi học trò, chúng tôi được dịp ngồi lại với nhau lâu hơn để chuẩn bị cho kỳ thi tốt nghiệp và tuyển sinh đại học. Dưới tàng phượng, ghế đá, tiếng thầm thì và ước mơ. Có đứa chẳng ngại ngần lấy mảnh chai khắc vào gốc cây những lời hứa hẹn, cả cái ngày cụ thể sẽ gặp nhau cũng in hằn vào sâu trong thân phượng. Bất cứ một gốc phượng nào trong sân trường cũng đều có những dòng chữ, con số. Mà thật lạ, qua mấy năm sau dấu vết ấy vẫn còn vẹn nguyên như lời ước nguyện mãi xanh cùng năm tháng.
Búp phượng chìm khuất trong vòm lá rất khó nhận thấy. Đến khi bung nở thì cái vỏ bọc màu xanh xòe ra tạo thành đài hoa. Trông vào rất giống một bàn tay thon thiếu nữ, duyên dáng nhưng đủ tin cậy để nâng niu những cánh hoa mềm. Vườn trường bữa đó chỉ độc một loài hoa đỏ ấy thôi. Thỉnh thoảng gió thổi qua, một đàn lá nhỏ nhẹ rơi xuống cùng với dăm cánh chín sớm tựa đầu lên sân. Mỗi đứa chúng tôi đều tự chọn cho mình một bông hoa và gửi vào đấy ước mơ của mình. Trường cấp ba của chúng tôi, trước đây có tên là trường Nguyễn Hoàng. Trong những bức ảnh trắng đen còn lưu giữ lại, dễ dàng nhận ra những gốc phượng, ngày ấy và bây giờ vẫn còn đây. Mỗi thế hệ học sinh đi qua cổng trường, ít nhẩt đều gói gắm mang theo một vài cánh phượng nhiệt huyết, cũng như gửi lại đôi ba cánh phượng truyền lửa. Chính cánh phượng tươi rói ấy đã gợi cho tôi hình ảnh về những cánh buồm đỏ thắm trong cuốn tiểu thuyết của Alechxandre Grin. Cô bé A-xôn trong truyện đã nói với người đốt than rằng: Hãy biết ước mơ, vì chúng ta là con người. Một chân lý giản đơn vậy thôi. Và chúng tôi, những cô cậu học trò cuối cấp đã đứng dưới những cánh phượng đỏ để ước nguyện.
Không chỉ riêng trong sân trường, cả hai bên con đường chính của thị xã Quảng Trị cũng đều có những gốc phượng, tuổi đã già mà lá vẫn xanh, và mùa hè nào cũng cho hoa đều đặn. Buổi sáng đi qua, trong màn sương màu hoa đỏ ngoi ra nhờ nhạt. Đến khi tan trường, về lại cũng con đường ấy thì màu đỏ hiện rõ rệt dưới nắng và thắp lên trên cao. Những cánh phượng như tranh nhau bung hết mình rồi lảy lảy cánh mềm mời gọi. Có một người bạn đam mê môn lịch sử đã giải thích về sắc đỏ tột cùng của những cánh phượng nơi đây. Rằng bởi mảnh đất này là nơi diễn ra những cuộc súng đạn khốc liệt nhất của chiến tranh, không sao quên được mùa hè đỏ lửa năm 1972 tại chiến trường Quảng Trị, 81 ngày đêm thức với Thành Cổ. Nên chi sắc đỏ của cánh phượng hôm nay đã được nhuốm thêm trang sử hồng đầy máu và lửa hôm qua.
Mùa hè cuối cấp, chúng tôi biết rằng tuổi học trò đã đi trên chuyến xe sau cùng. Và như một người hành khách vội vã, tôi luống cuống giật lấy một tấm vé hình trái tim. Khung cửa sổ nơi chỗ tôi ngồi, ngày ngày có gương mặt của một người con gái tên T đi qua dưới vòm cây nguyện ước.