TRÊN ĐUỜNG SỐ 4 15 CÂY SỐ GIỮA THẤT KHÊ - LŨNG PHẦY

Một trận vận động phục kích phối hợp với bố trí trận địa của các binh đoàn chủ lực và địa phương.

– 53 xe địch bị tiêu hủy trong đoàn xe 114 chiếc.

– Đại bác 75 ly bắn tan nát đồn Lũng Phầy ngày 25-4-1949.

Tường thuật của phóng viên V.Q.Q tại

Từng đội viên. Nó đòi hỏi những sáng kiến linh động, sự quyết tâm, sự bền bỉ dẻo dai của các cấp chỉ huy và các chiến đấu viên. Nó huy động những binh đoàn gồm tất cả các binh chủng (pháo binh, trợ chiến, công binh, bộ binh) và nó phối hợp cùng một lúc lối đánh: vận động phục kích, bố trí trận địa, xung phong hung hãn, công đồn, bố trí địa lôi, chim sẻ.

Trận địa chính ở giữa hai đồn Bông Lau, Lũng Phầy dài hơn 7 cây số. Quãng đường hiểm trở chạy dài qua cây số 58, qua một cái đèo (Đèo Cả) nằm giữa dãy núi đất Khao-pia 11 ngọn (bên phía Tây Nam) và dãy núi đá (bên phía Đông Bắc). Dãy núi đá và đường cái cách nhau một vực sâu dưới có suối. Dãy Khao-pia liền với đường cái có những lối mòn từ đường cái lên đỉnh (địch vẫn dùng để lên núi bố trí).

Quân ta chia ra chiều bộ phận lớn:

1 - Bộ binh xung phong và công binh phục sát đường cái dọc theo chân núi Khao-pia. Những chỗ núi dựng đứng thành vại xuống mặt đường từ 5 đến 15 thước thì bố trí bom, địa lôi, lựu đạn sẵn sàng ném vào trong các xe đi qua sau khi phát hỏa.

2 - Các thứ trọng liên, đại liên tập trung trên các đỉnh núi đá bên Đông Bắc có nhiệm vụ từ phút đầu bắn nã tiêu hủy đoàn xe, tiêu diệt địch, bắn dọn đường cho bộ binh xung phong, và bắn phi cơ.

3 - Một binh đoàn có đủ đại liên, piat... phục từ xa chiến trường khi phát hỏa sẽ cấp tốc vận động chiếm lĩnh những đỉnh núi Khao-pia, tiêu diệt và đánh bật đi những quân địch bố trí hoặc tuần tiễu trên đó để chúng không đánh được xuống đầu bộ binh phục dưới đường. Và sẵn sàng dự bị xung phong

4 - Một khẩu 75 ly bắn khiên chế đồn Lũng Phầy và nếu có thể được một bộ phận xung phong tiêu diệt đồn.

5 - Những bộ phận khiên chế Thất Khê, Bông Lau, những tổ địa lôi, chim sẻ trên các đường mòn địch hay sục sạo và dưới khe suối bên đường, bố trí từ đồn Lũng Phầy lên tới Nà Pa hoặc sẽ đánh chặn đầu đoàn xe lên, hoặc sẽ đánh tập hậu đoàn xe về.

NHỮNG SỰ CHUẨN BỊ VÀ ĐÁNH... HỤT

Kế hoạch đặt xong, bộ đội ra trận, qua rừng, qua núi, lội suối ngày đêm, bộ đội chuyển đi không hết hùng dũng nhưng bí mật lặng lẽ tiến ra đường số 4. Các bộ phận trợ chiến qua đường, sang Đông bắc, vượt lên các đỉnh núi đá bố trí. Rặng núi đá bên kia vườn đã là vùng địch hậu. Dân chúng bí mật đón tiếp bộ đội thực là cảm động. Những hang đá chót vót xa bản,xa chợ, xa suối đã được đồng bào xếp dọn, sàn nứa ngả lưng, nước uống, lương thực đầy đủ, tuy rằng bộ đội, dân chúng chẳng được thấy mặt nhau. Nhưng bộ phận phía Tây Nam gần ra tới đường thì đã nghe tiếng xe địch từ Cao Bằng về. Không kịp nữa! Và 5 ngày nữa xe địch mới lại ngược.

Nhưng cũng là một dịp để nghiên cứu thêm thực địa và kế hoạch.

Rồi các binh đoàn lại chuyển vận tới các nơi bố trí, phục kích và chờ. Những cơn mưa ban đêm và những cơn mưa nắng bất thường ban ngày không làm cho ai sao nhãng một việc: lắng tai nghe tiếng động cơ và hết sức im lặng, bí mật.

NHỮNG PHÚT HỒI HỘP VÀ OANH LIỆ

Nhưng đoàn xe vận tải vẫn chưa lên. Quân ta phục trên hàng chục cây số, đồi núi không có một tiếng động. Địch không chút nghi nhờ. Thực là một sự giữ bí mật hiếm có.

Rồi đoàn xe lên, các tiếng động cơ theo nhau rầm rộ lên mãi. Toán xe thứ nhất đã vào trận địa: Từng thùng ét xăng lớn, từng xe chở nặng vải bạt phủ kín. Rồi toán thứ hai, thứ ba... từ các đài quan sát đến các vị trí chỉ huy điện thoại báo cáo từng phút và nhận các mệnh lệnh.

16 giờ một phát ba-dô-ca nổ. Tiếp đến theo mấy tiếng bom. Rồi từ trên núi đá các cỡ súng trọng liên, đại liên, trung liên tập trung hỏa lực xuống suốt dọc đường cái. Đoàn xe đã ngừng lại giơ sườn ra trước làn đạn. Ngay 5 phút đầu các lính hộ vệ tài xế bị tiêu diệt gần hết. Chúng nhảy liền xuống vực bên đường: nhưng ở dưới các tổ chiến đấu đã chờ chúng. Một số sẵn sàng đầu hàng.

Cũng ngay phát đầu bộ phận chiếm lĩnh đỉnh núi Khao Pia đã xông lên tới vị trí và tiêu diệt chớp nhoáng 2 bộ phận địch từ Bông Lau và Lũng Phầy lên. Toán ở đèo Cá chui xuống hố đào sẵn cắm cổ súng lên trời bắn lia lịa. Ta bò sát xuống tận nơi dùng lựu đạn và tôm sông tiêu diệt bọn chúng.

Đồng thời pháo binh bắn sụp lô cốt các ổ súng trong đồn Lũng Phầy. Địch phải bỏ đồn rút ra ngoài.

Ở Thất Khê, moóc-chi-ê của ta câu vào đồn địch: khẩu đại bác 105 chúng không hoạt động được.

Chỉ có sát đồn Lũng Phầy địch hoạt động được mạnh hơn cả, vì có một đại đội ở Đông Khê xuống. Ta và địch bắn nhau dữ dội ở đây, nhưng địch cũng không làm gì được để cứu giúp đoàn xe.

Sau gần 30 phút các súng của ta ngừng bắn. Kèn xung phong vang dậy. Các đội xung phong nhẩy xuống đường tiêu diệt và bắt nốt những tên sống sót và đánh theo dọc đường cái liên lạc chặt chẽ với nhau. Các đồ trên xe bị lật đổ xuống đường: từng hòm súng lớn, từng hòm đạn lớn nhỏ chuyển sang tay quân ta. Các thứ quân dụng, lương thực, đồ hộp, rượu, thuốc lá nhiều vô kể (những thực phẩm để tiếp tế cho ngày hội lê dương của chúng). Ta chiếm không xuể và phá hủy ngay tại chỗ.

Công binh tiếp tục thu ở chiến trường và thiêu hủy các xe.

Lúc đó 4 khu trục và một máy bay bà già mới bay tới lượn trên chiến trường và ném hai quả bom xuống cạnh đồn Lũng Phầy.

Nhưng pháo binh đã rút. Các súng lớn bắn xe lúc nãy thi nhau bắn máy bay. Mấy chiếc khu trục đành lượn vơ vẩn trên cao không chủ đích rồi bay về kèm một chiếc bị trọng thương.

Sâm sẩm tối đại bác 105 ở Thất Khê mới bắn được 2 phát nhưng không trúng vào đâu cả.

THẮNG LỢI, 53 XE BỊ TIÊU HỦY.

Vũ khí ta thu được 2 đui xết, 12 khẩu đại liên 30M2, trung liên, 2 moóc-chi-ê 81, 4 moóc-chi-ê 60, 12 mas tôm xông, 12 si-ten, 8 các bin, 1 súng ngắn, 162 súng trường, 1 máy VTĐ, nhiều máy ảnh.

Địch chết 25 vừa Âu vừa da đen trong đó có một sĩ quan, nhiều hạ sĩ quan. Chúng bị thương 300. Tù binh ta bắt được: 57 Âu và da đen.

498 thùng xăng bị đốt, số bạc Đông Dương tiền lương tháng 4 và tháng 5 của trung đoàn 3 lê dương ở Cao Bằng.

Thiệt hại của địch ước chừng 25 triệu bạc.

Thế là sau các trận bắn Trại, đèo Khách trận phục kích lớn này trong chiến dịch Đường số 4 mùa xuân 49 đã cùng với các mặt trận trong toàn quốc, làm một cái đà sôi nổi rầm rộ cho cuộc chuẩn bị tổng phản công.

(Báo Vệ quốc quân, 1949)