London, 1623
Tôi chỉ từng yêu một lẫn trong đời. Tôi cho rằng điều đó biến tôi thành kẻ lãng mạn, theo một nghĩa nào đó. Cái ý niệm rằng ta có một tình yêu đích thực, rằng không ai khác có thể sánh nổi sau khi người kia ra đi. Đó là một ý niệm ngọt ngào, nhưng hiện thực thì lại phũ phàng. Phải đối mặt với tất cả những năm tháng cô đơn về sau . Phải tồn tại khi mũi tên chỉ lối của ta đã không còn.
Và mũi tên chỉ lối của tôi, trong một thời gian, là Rose.
Nhưng sau khi nàng ra đi, biết bao kỷ niệm tươi đẹp đã bị che mờ bởi kỷ niệm cuối cùng. Một kết thúc đồng thời là một khởi đầu khủng khiếp. Cái ngày cuối cùng tôi ở bên nàng. Bởi chính ngày này, ngày tôi đến phố Chapel gặp nàng, đã định hình vô số ngày trong suốt bao nhiêu thế kỷ.
Vậy nên...
Tôi đang đứng bên ngoài cửa nhà nàng.
Tôi gõ cửa và đợi rồi lại gõ lần nữa.
Người canh gác, người tôi đã đi qua nơi góc phố, tiến lại chỗ tôi.
“Đây là nhà bị đánh dấu đấy, chàng trai.”
“Vâng. Tôi biết mà.”
“Cậu không được vào đó đâu... Không an toàn.”
Tôi giơ tay ra. “Lùi lại đi. Tôi cũng nhiễm bệnh rồi. Chớ đến gần thêm nữa.”
Đó là lời nói dối, tất nhiên, nhưng hiệu quả. Người canh gác vội vàng lùi lại né tôi.
“Rose,” tôi nói, qua cánh cửa. “Anh đây. Là anh đây. Tom. Anh mới gặp Grace. Bên sông. Con bé nói là em ở đây...”
Mất một lúc, nhưng rồi tôi nghe thấy giọng nàng, từ trong nhà. “Tom à?”
Nhiều năm rồi tôi mới được nghe giọng nói ấy.
“Ôi, Rose, mở cửa đi. Anh cần gặp em.”
“Không được đâu, Tom. Em bị bệnh mà.”
“Anh biết. Nhưng anh sẽ không bị lây đâu. Suốt mấy tháng nay, anh đã tiếp xúc với nhiều người mắc bệnh dịch rồi, nhưng đến cảm lạnh anh còn không bị nữa là. Đi mà Rose, mở cửa đi.”
Nàng làm theo.
Và nàng kìa, một người phụ nữ. Chúng tôi cùng độ tuổi, xấp xỉ nhau, nhưng giờ trông nàng như gần năm mươi, trong khi tôi vẫn tựa thiếu niên.
Da nàng xám ngoét. Những vết lở loét loang lổ trên mặt nàng như các lãnh thổ trên bản đồ. Nàng đứng còn không vững. Tôi cảm thấy day dứt khi bắt nàng rời khỏi giường nhưng nàng có vẻ vui khi gặp tôi. Nàng nói, giọng đứt quãng, khi tôi dìu nàng trở lại giường.
“Anh trông trẻ quá, vẫn... Anh vẫn là thanh niên... gần như một cậu trai.”
“Anh có một nếp nhăn mờ rồi, trên trán ấy. Nhìn mà xem.”
Tôi nắm tay nàng. Nàng không thể thấy nếp nhăn ấy.
“Em xin lỗi,” nàng nói. “Em xin lỗi vì đã bảo anh đi.”
“Đó là việc đúng đắn mà. Nguyên sự tồn tại của anh cũng là tai họa cho em.”
Tôi cũng nên nói, trong trường hợp cần phải nói: tôi không chắc những lời tôi viết ra đây có phải những lời đã thực sự được thốt ra hay không. Có thể là không. Nhưng đây là cách tôi ghi nhớ những chuyện đó, và tất cả những gì chúng ta có thể làm là thay vì trung thành với bản thân thực tế thì ta trung thành với những ký ức của mình về thực tế, vốn là thứ có liên quan mật thiết nhưng không bao giờ chính xác y chang.
Dẫu vậy tôi hoàn toàn chắc chắn, từng lời một, khi ấy nàng đã nói: “Có một bóng tối bao vây tất cả. Nó là sự mê man kinh khiếp tột cùng.” Và tôi thấy kinh hãi cái nỗi kinh hãi của nàng. Tôi đồ rằng đó là cái giá phải trả của tình yêu: thẩm thấu nỗi đau của đối phương như thể nỗi đau của chính mình.
Nàng cứ hết mê lại tỉnh.
Căn bệnh đang trở nặng, gần như theo từng phút. Hiện giờ nàng hoàn toàn đối lập với tôi. Trong khi với tôi cuộc đời trải dài về phía trước tới một điểm xa vời gần như vô tận trong tương lai, thì với Rose đoạn kết đang kề cận trong gang tấc.
Trong nhà tối om. Tất cả cửa sổ đã bị bịt lại bằng ván gỗ. Nhưng khi nàng nằm trên giường trong bộ đồ ngủ âm ẩm, tôi có thể thấy khuôn mặt nàng sáng lên như đá cẩm thạch nhàn nhạt, những mảng xám mảng đỏ loang lổ trên da nàng. Cổ nàng sưng phồng lên với những cục bướu to bằng quả trứng. Thật kinh khủng, như một dạng xúc phạm, khi thấy nàng biến đổi thế này.
“Ổn cả rồi, Rose. Ổn cả rồi.”
Mắt nàng trố ra thất đảm, như thể có gì đó bên trong hộp sọ, đang từ từ chen lên từ phía sau.
“Nhẹ thôi, nhẹ thôi, nhẹ thôi... Mọi chuyện rồi sẽ ổn cả thôi...”
Nói vậy đúng là cười ra nước mắt. Mọi chuyện sẽ chẳng ổn đâu.
Nàng khẽ rên rỉ. Tấm thân nàng quằn quại đau đớn.
“Anh phải đi đi.” Giọng nàng khô khốc.
Tôi cúi người hôn lên trán nàng.
“Cẩn thận đấy,” nàng nói.
“An toàn mà.” Kỳ thực, tôi không biết chắc là có đúng như vậy không. Tôi nghĩ là đúng, nhưng chẳng biết được, khi mới sống trên đời có bốn mươi hai năm (và trông chỉ già hơn chút xíu so với cái tôi hồi Rose mới gặp, khi nàng tưởng tôi mới mười sáu tuổi). Nhưng tôi mặc kệ. Cuộc sống đã chẳng còn ý nghĩa trong những năm tháng cách xa nàng.
Cho dẫu tôi không gặp lại Rose kể từ năm 1603, tình yêu vẫn còn đó, vẫn dạt dào như vậy, và giờ nó đang gây đau đớn. Nó gây đau đớn hơn bất cứ cơn đau thể xác nào có thể làm được.
“Chúng ta đã hạnh phúc, phải không Tom?” Lúc này, dư quang nụ cười lờ mờ hiện lên trên mặt nàng. Tôi nhớ lại hồi đi qua Kho Yến Mạch, quẩy những thùng nước kĩu kịt, vào một sáng thứ Ba nào đó đã quá đỗi xa xăm, vui vẻ trò chuyện cùng nhau. Tôi nhớ lại niềm hạnh phúc trong nụ cười và cơ thể nàng, khi nó quằn quại vì khoái lạc chứ không phải bởi đau đớn, và niềm vui khi cố giữ yên lặng để tránh đánh thức em nàng. Tôi nhớ lại những chuyến đi bộ dài trở về từ khu Bankside, tránh lũ chó hoang và bì bõm lội bùn, cảm thấy yên lòng khi chỉ cần nghĩ rằng nàng sẽ ở cuối hành trình về nhà, và là mũi tên chỉ hướng trên hành trình đó.
Tất cả những lần ấy, tất cả những cuộc chuyện trò kia, tất cả mọi thứ đó, cô đọng lại thành một sự thật căn bản nhất giản đơn nhất.
“Đúng vậy... Anh yêu em, Rose. Anh yêu em nhiều lắm.”
Tôi muốn đỡ nàng dậy bón cho nàng bánh nhân thịt thỏ và chút quả anh đào, giúp nàng khỏe lại. Tôi có thể thấy nàng đang đau đớn đến mức chỉ muốn chết quách đi nhưng tôi không biết điều đó sẽ có nghĩa là gì. Tôi không biết thế giới này sẽ làm sao để toàn vẹn được.
Tôi còn muốn một điều nữa. Một câu trả lời mà tôi tha thiết hy vọng nàng sẽ có.
“Em yêu, Marion đâu?” tôi hỏi.
Nàng đăm đắm nhìn tôi hồi lâu. Tôi chuẩn bị tinh thần đón nhận tin dữ. “Nó chạy trốn...”
“Gì cơ?”
“Con bé giống anh.”
Mất một lúc tôi mới hiểu ra.
“Con bé không già đi ư?”
Nàng chậm chạp nói, giữa những tiếng thở dài, ho hắng và rên rỉ. Tôi bảo nàng không cần phải nói gì đâu, nhưng nàng cảm thấy cần làm vậy. “Vâng. Và người ta bắt đầu chú ý khi thấy bao năm trôi qua rồi mà con bé vẫn không thay đổi. Em bảo nó là hai mẹ con lại phải chuyển đi thôi và chuyện đó khiến nó rất phiền lòng, rồi Manning đến chỗ bọn em...”
“Manning ư?”
“Và đêm đó con bé đã bỏ trốn, Tom ạ. Em đuổi theo nhưng nó đã mất tăm. Con bé không bao giờ quay lại. Em không biết nó đi đâu hay liệu nó có được an toàn không. Anh phải cố tìm ra con. Anh phải cố chăm sóc nó... Xin anh, giờ hãy thật mạnh mẽ nhé, Tom. Anh tìm con đi. Em sẽ ổn mà. Em sẽ đoàn tụ với các em trai của em...”
Chưa lúc nào tôi cảm thấy yếu ớt hơn thế, dẫu vậy tôi sẵn sàng trao cho nàng bất cứ thứ gì, kể cả bí mật về sức mạnh và hạnh phúc tương lai của tôi.
“Anh sẽ mạnh mẽ, Rose của anh.”
Nàng buông hơi thở yếu ớt. “Anh sẽ mạnh mẽ.”
“Ôi, Rose ơi.”
Tôi cần tiếp tục gọi tên nàng và để nàng không ngừng nghe thấy tiếng tôi. Tôi cần nàng tiếp tục là một thực tại sinh động.
Chúng ta là thần dân của thời gian, và thời gian bắt ta ra đi...
Nàng bảo tôi hát cho nàng nghe. “Bất cứ điều gì trong lòng anh đi.”
“Lòng anh đang buồn lắm.”
“Thế thì hát bài buồn vậy.”
Tôi định vớ lấy cây đàn luýt nhưng nàng chỉ muốn nghe giọng tôi, mà tôi thì chẳng tự hào cho lắm về giọng hát chay của mình, kể cả trước mặt Rose, dẫu vậy tôi vẫn hát cho nàng nghe.
Nàng mỉm cười, tựa mùa xuân của tôi khiến niềm vui đâm chồi,
Nàng chau mày, tựa mùa đông muộn phiền hỡi ôi...
Nàng nở nụ cười mong manh, buồn bã và tôi cảm thấy cả thế gian như đang trôi tuột đi, và tôi những muốn trôi theo nó, tới bất cứ nơi nào nàng đến. Tôi không biết làm thế nào để là chính mình, một cái tôi kỳ dị và bất thường, nếu thiếu nàng. Tôi đã thử, tất nhiên. Tôi đã tồn tại ngần ấy năm vắng bóng nàng, nhưng cũng chỉ đến thế mà thôi. Một sự tồn tại. Một cuốn sách không câu chữ.
“Anh sẽ tìm Marion.”
Nàng nhắm mắt lại, như thể đã nghe thấy điều cuối cùng mình muốn nghe.
Lúc này nàng xám ngắt như bầu trời tháng Một.
“Anh yêu em, Rose.”
Và tôi dò dẫm khuôn miệng nàng, dò dẫm cái đường kẻ giữa hai bờ môi nứt nẻ, tái nhợt hòng tìm kiếm một đường cong mỏng mảnh nhất, một phản ứng mong manh nhất, song nàng đã bất động. Bất động đến kinh hoàng. Chỉ duy có những hạt bụi li ti là chuyển động.
Tôi van vỉ Chúa, tôi cầu xin, khẩn nài và kì kèo mặc cả, nhưng làm gì có chuyện mặc cả với Chúa. Chúa không nhượng bộ, chỉ làm thinh và chẳng màng để tâm. Thế là nàng chết, còn tôi sống, và một cái hố ngoác miệng ra, tối tăm không đáy, và tôi rơi xuống, rơi mãi qua bao thế kỷ.