CHƯƠNG XXXIX

HOÀ VÀO SỰ CHÁN NẢN CỦA TÔI là cơn ám ảnh và vết cắn của một khoảnh khắc hạnh phúc mà tôi vừa trải qua. Nếu như tôi chưa nói đến điều ấy thì đó là bởi vì tôi thiếu tài năng. Mỗi lần ngẩng đầu và cầm cuốn sổ lên, tôi lại thấy chất giọng yếu ớt và khả năng nghèo nàn của mình như một câu chửi thề nhằm vào tất cả những gì tôi cố nói, tất cả những gì tôi từng yêu. Có thể một ngày nào đó, một nhà văn lớn sẽ tìm thấy trong tất cả những gì tôi đã sống qua cảm hứng đúng tầm với mình và vì thế, việc tôi viết ra những dòng này không phải là một việc vô ích.

Tại Bangui, tôi ở trong một căn nhà gỗ nhỏ mất hút giữa những lùm chuối, dưới chân một quả đồi nơi mà đêm nào cũng thế, vầng trăng treo lơ lửng như một con chim cú phát sáng. Tối tối, tôi đến ngồi bên thềm một hội quán ven sông, đối diện với đất nước Congo, ranh giới của đất nước này bắt đầu ở bên kia bờ; và tôi nghe đĩa nhạc duy nhất người ta mở tại đó: Remember our forgotten men[*].

[*]( Hãy nhớ những người đã bị lãng quên của chúng ta (tiếng Anh trong nguyên bản).)

Một hôm tôi gặp nàng đang bước đi trên đường, hai bầu vú để trần, đầu đội một giỏ hoa quả.

Toàn bộ vẻ lộng lẫy của cơ thể người thiếu nữ đang ở độ thanh xuân mềm mại, toàn bộ vẻ đẹp của cuộc sống, của niềm hy vọng, của nụ cười, và một dáng đi như không bao giờ có chuyện gì có thể xảy đến. Louison mười sáu tuổi và mỗi lần nhìn bầu ngực của nàng trái tim tôi đập nhanh bất thường, đôi khi tôi lại có cảm giác đã nắm bắt được tất cả, đã hoàn thành tất cả. Tôi đến gặp bố mẹ nàng và chúng tôi tổ chức đám cưới theo nghi lễ bộ lạc nàng; người làm chứng cho tôi là vị hoàng thân người Áo Stahremberg, những thăng trầm trong một cuộc sống đầy biến động đã biến anh thành trung úy phi công trong phi đội của tôi. Louison đến ở với tôi. Trong đời mình, tôi chưa bao giờ cảm thấy một niềm vui lớn hơn, niềm vui được lắng nghe và được nhìn ngắm. Nàng không biết dù chỉ một từ tiếng Pháp còn tôi thì không hiểu gì những điều nàng nói, có điều cuộc sống vẫn rất tươi đẹp, rất hạnh phúc và không tì vết. Đó là một giọng nói có khả năng làm cho bạn mãi mãi thờ ơ với tất cả các loại nhạc khác. Tôi không rời được mắt khỏi nàng. Những đường nét thanh tú, đôi cổ tay mong manh lạ thường, đôi mắt tươi vui, mái tóc dịu dàng - nhưng ở đây tôi còn có thể nói được gì nữa để không bóp méo kỷ niệm của mình cũng như sự hoàn hảo mà tôi biết rất rõ? Và rồi, tôi nhận ra nàng có ho đôi ba tiếng, tôi lo lắng, cứ nghĩ rằng bệnh lao phổi đã ở trong cơ thể xinh đẹp ấy, xinh đẹp đến nỗi khó mà được yên thân, thế là tôi đưa nàng đến khám tại nhà bác sĩ thiếu tá Vignes, chuyện ho hắng không vấn đề gì, nhưng Louison có một vết gì đấy khác thường ở tay làm ông bác sĩ để ý. Tối hôm đó, ông đến gặp tôi ở căn nhà gỗ. Ông có vẻ buồn bực. Ai cũng biết tôi đang sống hạnh phúc. Điều ấy rõ như ban ngày. Ông nói nàng bị bệnh hủi và tôi phải sống cách ly với nàng. Ông nói điều đó không được tự tin cho lắm. Tôi phủ nhận một lúc lâu. Tôi phủ nhận, đơn giản và thuần túy là phủ nhận. Tôi không thể tin vào một tội ác tày trời như vậy. Tôi trải qua một đêm kinh khủng cùng Louison, nhìn nàng ngủ trong tay mình, gương mặt nàng vẫn rạng rỡ tươi vui ngay cả trong giấc ngủ. Thậm chí giờ đây tôi còn không biết là tôi yêu nàng hay chỉ đơn giản là không thể rời mắt khỏi nàng. Tôi ôm Louison trong tay lâu hết mức. Vignes không nói gì với tôi, không trách cứ gì tôi. Ông chỉ nhún vai khi tôi chửi thề, báng bổ, dọa dẫm. Louison bắt đầu được điều trị, nhưng tối nào nàng cũng quay về ngủ bên cạnh tôi. Tôi chưa bao giờ ôm vào lòng một cái gì mà thấy âu yếm hơn và đau khổ hơn thế. Tôi chỉ chấp nhận rời xa nàng sau khi người ta giải thích cho tôi kèm theo một bài báo làm chứng - mà tôi không tin - rằng ở Leopoldville, người ta vừa thử nghiệm một liệu pháp mới chống lại khuẩn Hansen và đã đạt được những kết quả chắc chắn trong việc ổn định và thậm chí là chữa khỏi căn bệnh. Tôi đưa Louison lên một chiếc “cánh bay” nổi tiếng do thượng sĩ Soubabère lái, chiếc máy bay này đi lại giữa Brazzaville và Bangui. Nàng rời xa tôi, còn tôi đứng lại trên sân bay, không còn gì để bấu víu, tay tôi siết lại thành nắm đấm, có cảm giác như không chỉ nước Pháp mà cả thế giới đều đang bị quân thù chiếm đóng.

Cứ nửa tháng, Hirlemann lại lái một chiếc Blenheim đi liên lạc quân sự với Brazza, chúng tôi đã thỏa thuận là trong chuyến tới tôi sẽ đi theo, cả người tôi như trống rỗng: tôi cảm thấy sự thiếu vắng Louison trong từng tế bào da mình. Hai tay tôi dường như vô dụng.

Trong lúc tôi đang chờ ở Bangui thì chiếc máy bay của Hirlemann bị mất một cánh quạt khi bay trên vùng trời Congo rồi rơi xuống một cánh rừng ngập nước. Hirlemann, Béquart, Crouzet tử nạn ngay tại chỗ. Anh thợ máy, Courtiaud, bị gãy một chân; chỉ có Grasset, chịu trách nhiệm vô tuyến, là bình an vô sự. Để người ta phát hiện ra mình, Grasset nảy ra sáng kiến bắn súng máy nửa tiếng một lần. Mỗi lần như thế, dân làng thuộc một bộ tộc gần đó, những người đã thấy máy bay rơi xuống và chạy đến ứng cứu, lại hoảng sợ chạy mất dạng. Họ phải ở lại đó ba ngày và Courtiaud, chết gí một chỗ vì vết thương quá nặng, suýt phát điên khi ngày đêm phải chống chọi với những con kiến lửa cứ tìm cách bâu vào vết thương của anh. Tôi đã đi với Hirlemann và Béquart nhiều lần; may thay, một cơn sốt rét trời cho đã giúp tôi quên đi tất cả mọi thứ trong vòng một tuần.

Thế là chuyến đi Brazzaville của tôi bị dời lại sang tháng sau đó, chờ Soubabère về. Nhưng Soubabère cũng mất tích trong một cánh rừng Congo cùng chiếc “cánh bay” kỳ lạ mà anh là người duy nhất biết lái cùng anh bạn người Mỹ Jim Mollison. Tôi nhận được lệnh gia nhập phi đội ở mặt trận Abyssinie. Lúc đó tôi không biết rằng những trận đánh với quân Ý có thể nói là đã kết thúc và tôi sẽ chẳng được ích lợi gì cả. Tôi theo lệnh. Không bao giờ tôi gặp lại Louison nữa. Tôi được đồng đội báo tin về nàng vài ba lần gì đấy. Nàng được chăm sóc rất tốt. Nàng còn có hy vọng. Nàng hỏi khi nào tôi quay trở lại. Nàng rất vui tươi. Và rồi im hơi lặng tiếng. Tôi viết thư, thỉnh cầu lên cấp trên, gửi một vài bức điện khá sỗ sàng. Không có tin gì cả. Các quan chức quân đội im lặng như băng. Tôi la hét, phản đối: giọng nói dễ thương nhất trần đời đang gọi tôi từ một trại hủi buồn bã nào đó ở châu Phi. Tôi được cử sang Libye. Tôi cũng được yêu cầu khám sức khỏe để xem có bị bệnh hủi hay không. Tôi không bị. Nhưng không ổn. Tôi chưa bao giờ hình dung được người ta lại có thể bị ám ảnh bởi một giọng nói, bởi một cái cổ, bởi đôi bờ vai và đôi bàn tay như thế. Tôi muốn nói nàng có đôi mắt khi nhìn vào ta thấy cuộc sống thật dễ chịu, dễ chịu đến nỗi từ đấy, tôi không còn biết đi đâu, về đâu nữa.