Vài lời và tri ân

Willie Nelson có lần nói đôi khi ta phải viết một ca khúc hoặc đạp chân thủng cửa sổ. Tôi nghĩ, chọn lựa thứ ba là viết một cuốn sách.

Tôi cảm thấy nhu cầu viết cuốn sách này đã lâu rồi. Nhưng tôi cũng lo chuyện viết ra vì rõ ràng nó khá riêng tư và tôi lo là viết nó sẽ làm tôi sống lại một số thời khắc tồi tệ. Nên suốt một thời gian dài tôi viết về nó một cách gián tiếp, trong tiểu thuyết.

Hai năm trước tôi viết cuốn sách tên là Con người. Trong cuốn tiểu thuyết đó, nhiều hơn trong các cuốn khác tôi từng viết, tôi đã đề cập đến tình trạng suy sụp của mình. Câu chuyện, nói đúng nghĩa, là khoa học viễn tưởng theo truyền thống - một người ngoài hành tinh tới trái đất trong dạng người và từ từ thay đổi cách nhìn về loài người - nhưng thật ra tôi viết về sự xa lạ của bệnh trầm cảm và cách ta vượt qua và cuối cùng lại yêu thương cuộc đời.

Trong ghi chú cuối cuốn sách đó, tương đương với cái này, tôi công khai “thú thật” và nói rất vắn tắt về trải nghiệm rối loạn hoảng sợ và trầm cảm của mình. Chỉ chút xíu cởi mở đó đã gặp được phản hồi nồng nhiệt, nên tôi nhận ra mình đã lo sợ vu vơ. Thay vì khiến tôi thấy mình như đồ lập dị, cởi mở đã làm tôi nhận ra bao nhiêu người chịu các trải nghiệm tương tự lúc này hay lúc khác. Cũng như không ai trong chúng ta có thân xác khỏe mạnh 100%, không ai có tâm thần khỏe mạnh 100%. Chúng ta đều tương đối.

Lúc ấy tôi mới có tự tin để viết thêm chút đỉnh về trải nghiệm của mình trên mạng. Nhưng tôi vẫn không biết mình có bao giờ viết cuốn sách này không. Người khuyên tôi viết là Cathy Rentzenbrink tuyệt vời. Cathy là một trong những người ủng hộ năng nổ, tài giỏi và thẳng thắn nhất của cuốn sách, ủng hộ mục đích của chúng và, trong trường hợp này, khiến chúng tồn tại. Chị là người mà, trong lúc ngồi ăn bỏng ngô vị wasabi ở một cửa hàng Itsu, đã khuyên tôi viết cuốn sách về trầm cảm. Nên, nó đây, Cathy à. Hy vọng chị thích nó.

Cuốn sách này sẽ không được là cuốn sách này nếu không có biên tập viên. (Lợi điểm chính của sách so với đời sống là có thể viết nháp đi nháp lại, trong khi đời sống, than ôi, luôn là bản nháp đầu tiên.) Ghi công biên tập viên trong lời tri ân là điều bắt buộc nhưng cho dù đó không phải điều bắt buộc, đạo đức và logic vẫn đòi hỏi tôi nhắc đến vai trò của Francis Bickmore trong việc định hình cuốn sách này. Anh có vô số gợi ý đã giúp tôi nghĩ ra cách viết nó. Dù vậy thì chủ yếu tôi biết ơn đã có một biên tập viên thấy ổn với bản chất chồng chéo thể loại của cuốn sách này, người không hỏi, “thế nó là tự truyện hay sách self-help hay phỏng vấn?” Và anh đã thấy không vấn đề gì khi nó là từng chút của tất cả mấy thứ đó.

Và với tôi, điều này khiến Canongate là nhà xuất bản hoàn hảo. Tôi thấy như mình có thể làm một điều gì đó khác biệt và, nếu họ thấy thích, họ sẽ làm. Nên tôi thấy may mắn được bên họ. Họ xoay chiều sự nghiệp của tôi và tôi biết ơn Jamie Byng huyền thoại và tất cả những ai làm việc ở đó (Jenny Todd, Andrea Joyce, Katie Moffat, Jaz Lacey-Campbell, Anna Frame, Vicki Rutherford, Sian Gibson, Jo Dingley và cả nhóm) vì đánh liều theo tôi và ủng hộ những tác phẩm của tôi như họ đã làm.

Thôi được, tinh thần dào dạt làm ngạt thở này phải tiếp tục, khi tôi cảm ơn Clare Conville, đại diện của tôi, người hoàn toàn hiểu cuốn sách và trấn an tôi khi tôi vẫn còn rất căng thẳng về nó. Chị là người cừ khôi ta có bên cạnh và thiết yếu trong việc giúp lái Lý do để sống tiếp đi đúng hưởng.

Tôi còn cảm ơn tất cả những ai đã giúp và ủng hộ tôi và tác phẩm của tôi theo nhiều cách khác nhau qua nhiều năm. Tanya Seghatchian, Jeanette Winterson, Stephen Fry, SJ Watson, Joanne Harris, Julia Kingsford, Natalie Doherty, Annie Eaton, Amanda Craig, Caradoc King, Amanda Ross và rất nhiều người khác nữa. Tôi còn cảm ơn tất cả những chủ hiệu sách tôi gặp, họ đã bỏ rất nhiều công sức. Một nhắc nhở hiển nhiên phải có ở đây là cho Leilah Skelton, từ Waterstones Doncaster, cô đã làm những hũ bơ đậu phộng và ghim gài đặc biệt để vinh danh cuốn Con người. Tôi cũng cảm ơn tất cả những ai trên Facebook và Twitter đã giúp loan tin, nhất là các bạn trên Twitter đóng góp cho chương #lýdođểsốngtiếp.

Tôi luôn có một gia đình cởi mở và yêu thương và tôi cảm ơn họ vì giúp tôi nổi trên mặt nước, nhưng còn vì họ đã hoàn toàn thấy ổn về chuyện tôi viết cuốn sách này. Nên cảm ơn và tình yêu vô vàn vẫn luôn dành cho mẹ, ba, cũng như Freda, Albert, David và cả Katherine. Cảm ơn mọi người làm tấm lưới cho tôi. Tôi yêu tất cả.

Cảm ơn Lucas và Pearl, vì cho ba cả ngàn lý do mỗi ngày.

Và tất nhiên, cảm ơn Andrea. Vì mọi thứ.