CHÚ THÍCH
.
[1] Bài tựa của bản dịch tiếng Nga, Nhà xuất bản Văn Nghệ Matxcơva, 1983.
⚝ ✽ ⚝
[2] Prévost là tác giả cuốn “Hồi ký và chuyện phiêu lưu của một người có phẩm giá gồm nhiều tập. Cuốn truyện “Những cuộc phiêu lưu của hiệp sĩ Grieux và Manon Lescaut” – gọi tắt là Manon Lescaut – in thành tập thứ 7 của cuốn Hồi ký trên.
⚝ ✽ ⚝
[3] Nhà thơ cổ đại Latinh (65-8 trước CN) được xem như một mẫu mực về đạo đức, chủ trương sống chừng mực, điều độ để đạt được hạnh phúc.
⚝ ✽ ⚝
[4] Nhà thơ cổ đại Latinh (65-8 trước CN) được xem như một mẫu mực về đạo đức, chủ trương sống chừng mực, điều độ để đạt được hạnh phúc.
⚝ ✽ ⚝
[5] Nhà văn và nhà thơ Pháp (1636 – 1711) cũng bắt chước chủ trương như Horace vẻ mặt đạo đức, luân lý.
⚝ ✽ ⚝
[6] Rouen: thủ phủ của xứ Normandie, cách Paris 120 km về phía đông bắc.
⚝ ✽ ⚝
[7] Evreux: một thị trấn cách Paris khoảng 100 km.
⚝ ✽ ⚝
[8] Le Hayre: một cảng lớn ở cửa sông Seine, giao thương giữa Pháp và Mỹ phần lớn qua cảng này.
⚝ ✽ ⚝
[9] Nguyên văn là Hôpital, một cơ sở vừa là trại tế bần vừa là nơi giam giữ ở Paris vào thời kỳ này.
⚝ ✽ ⚝
[10] Louis: đơn vị tiền tệ ở Pháp lúc bấy giờ, trị giá 24 “livres” tức là 24 phơ-răng lúc bấy giờ.
⚝ ✽ ⚝
[11] Calais: một cảng nhỏ ở phía bắc La Havre khoảng 200 km.
⚝ ✽ ⚝
[12] Một số nhân vật phụ không tiện nêu tên, tác giả thường để dấu (…), ví dụ: Ông hầu tước..., Ông bá tước... (Chú thích của người làm ebook) .
⚝ ✽ ⚝
[13] Giáo đoàn là một tổ chức có tính chất tôn giáo và quân sự, còn gọi là “dòng”, hội viên của giáo đoàn được gọi là hiệp sĩ hay kỵ sĩ. Giáo đoàn Malte là giáo đoàn thành lập cuối thế kỷ 11, rồi dời sang ở đảo Malte từ 1518 đến 1798.
⚝ ✽ ⚝
[14] Một thành phố nhỏ cách Paris 175 km về phía bắc.
⚝ ✽ ⚝
[15] Écu: một êquy bằng 3 phơrăng lúc bấy giờ. Về sau bạn đọc còn thấy đồng “pixtôn” bằng khoảng 10 phơrăng, tức là 3 êquy.
⚝ ✽ ⚝
[16] Saint-Denis: một thị trấn ở phía bắc Paris.
⚝ ✽ ⚝
[17] Virgile tức Virgilius, thi hào cổ đại của Ý (70-19 tr CN).
⚝ ✽ ⚝
[18] Enéide: tác phẩm sử thi nổi tiếng của Virgile gồm 12 khúc.
⚝ ✽ ⚝
[19] Didon: Nhân vật trong Enéide, nàng yêu Enée nhưng sau lại bị Enée phụ bạc, buồn bã rồi tự sát.
⚝ ✽ ⚝
[20] Chủng viện Saint Sulpice, được thành lập năm 1641 chuyên đào tạo hàng giáo phẩm.
⚝ ✽ ⚝
[21] Saint Augustin (354-430 sau CN) nguyên là giám mục ở Hippôn (An-giê-ri), tác giả nhiều tác phẩm thần học, triết học, rất có ảnh hưởng đến khoa thần học ở phương Tây. Sau khi chết, được Nhà thờ công giáo phong “thánh”.
⚝ ✽ ⚝
[22] Tức là tên “tu sĩ Griơ” và “hiệp sĩ Griơ”.
⚝ ✽ ⚝
[23] Sorbonne: trường Đại học Tổng hợp nổi tiếng ở Paris, vào thời kỳ này là nơi thảo luận về thần học.
⚝ ✽ ⚝
[24] Galông: phù hiệu, cấp hiệu cùng với kiếm là những thứ trang phục của hiệp sĩ, Griơ đã bỏ chức “tu sĩ” để trở thành “hiệp sĩ”.
⚝ ✽ ⚝
[25] Công viên nổi tiếng ở Paris, thời kỳ này là cái vườn của cung điện Tuylơri, nơi ở của các vua Pháp.
⚝ ✽ ⚝
[26] Palais Royal.
⚝ ✽ ⚝
[27] Một trò đánh bạc bằng bài tây.
⚝ ✽ ⚝
[28] Saint-Lazare: đây là một tòa nhà ở Paris, mang tên thánh Lazare, từ thế kỷ 12 là trại hủi. Sau đó giao lại cho các linh mục dòng Lazare rồi thành nhà tù. Ngày nay đã bị phá bỏ.
⚝ ✽ ⚝
[29] Một học thuyết tôn giáo do Jansénius, một giám mục và thần học Hà Lan nêu lên, chủ trương một số người khi sinh ra đã được hưởng ân Chúa, còn một số người thì không được. Phái Gianxênít mâu thuẫn với phái Giêduyttơ.
⚝ ✽ ⚝
[30] Versailles: cung điện nổi tiếng ở Paris, nơi ở trước kia của nhiều vua Pháp.
⚝ ✽ ⚝
[31] Boulogne. .
⚝ ✽ ⚝
[32] Racine (1639-1699): nhà viết kịch thơ nổi tiếng của Pháp.
⚝ ✽ ⚝
[33] Saint André des Ares.
⚝ ✽ ⚝
[34] Một lối nhục hình chặt chân tay của tội nhân rồi để tội nhân chết dần trên một cái bánh xe.
⚝ ✽ ⚝
[35] Châtelet: tên của hai nhà tù ở Paris thời đó.
⚝ ✽ ⚝
[36] Grève: tên một quảng trường ở Paris – nay là nơi có tòa thị chính Paris – thời bấy giờ là nơi xử tử hình tội nhân.
⚝ ✽ ⚝
[37] Mississippi: tên một bang của nước Mỹ.
⚝ ✽ ⚝
[38] La Rochelle: một cảng nhỏ ở phía Tây Nam Paris, muốn đến đấy phải theo con đường băng qua thành phố Orléans. Còn cảng Le Havre nằm về Tây Bắc Paris, gần hơn đi La Rochelle, muốn đến đấy phải đi qua vùng Normandie.
⚝ ✽ ⚝
[39] Mantes: một địa điểm ở cách Paris khoảng 40 km, trên đường đi Le Havre.
⚝ ✽ ⚝
[40] Hiện nay tên Mỹ là New Orleans, một thành phố ở phía Nam Hoa Kỳ. Vào thời xảy ra câu chuyện này, người Pháp đang tranh nhau với người Anh xâm chiếm Bắc Mỹ. Họ đưa những người bị án tù, thành tích bất hảo sang đây khai thác, hình thành những khu thuộc địa và lấy tên những địa phương ở Pháp đặt cho những khu thuộc địa đó. (N.D.).
⚝ ✽ ⚝
[41] Đây là những bộ lạc người da đỏ.