PHẦN THỨ HAI

Sự có mặt của tôi và những cử chỉ lịch sự của M.T... đã xua tan nốt những sầu muộn của Manông. Tôi nói với nàng:

“Em thân yêu, chúng ta hãy quên đi những nỗi hãi hùng đã qua, chúng ta hãy trở lại sống hạnh phúc hơn bao giờ hết. Nói cho cùng, tình yêu là ông thầy giỏi. Số phận cho chúng ta nhiều niềm vui hơn là những gian khổ mà chúng ta phải chịu đựng.”

Bữa ăn tối quả thật là vui vẻ. Với Manông và với một trăm pixtôn, tôi tự hào và hài lòng hơn con người giàu có nhất Paris với kho tàng chồng chất của hắn ta. Phải tính toán sự giàu có thông qua những phương tiện dùng để thỏa mãn những dục vọng của mình. Tôi thì chẳng có dục vọng nào để thỏa mãn; ngay đến tương lai cũng chẳng làm tôi băn khoăn. Tôi hầu như chắc chắn là cha tôi sẽ không khó khăn gì trong việc gởi tiền cho tôi, đủ để tôi có thể sống đường hoàng ở Paris, bởi vì tôi đã đến tuổi hai mươi và có quyền đòi hưởng phần tài sản thừa kế của mẹ tôi. Tôi nói thật với Manông rằng toàn bộ tài sản của tôi chỉ có một trăm pixtôn. Chừng ấy cũng đủ để yên tâm chờ một tài sản lớn hơn mà tôi chắc là sẽ có, hoặc là do quyền thừa kế của tôi, hoặc là do đánh bạc.

Như vậy là trong những tuần lễ đầu tiên, tôi chỉ nghĩ đến việc vui hưởng thụ cái hoàn cảnh mới. Do còn nghĩ đến danh dự và cũng do còn đôi chút e dè đối với cảnh sát, tôi lần lữa ngày này qua ngày khác, không bắt mối trở lại với các “hội viên” của khách sạn T..., mà chỉ đến những sòng bạc ít tai tiếng hơn; tại đây, vận may đã giúp tôi tránh được nỗi nhục nhã phải dùng đến trò gian lận. Tôi ở thành phố một phần buổi chiều và trở về ăn tối ở Chaiô, thường là có M.T... đi cùng, cậu ấy càng ngày càng thân thiết với chúng tôi. Manông cũng tìm được cách để giải buồn. Nàng kết bạn với dăm cô bạn trẻ láng giềng, những người mà mùa xuân đến đã đưa họ trở lại Chaiô. Đi dạo hoặc tập dượt nhẹ nhàng theo giới tính là công việc của họ. Một sòng bạc mà họ quy định giới hạn, chu cấp món tiền thuê xe. Họ đi đón không khí trong lành ở rừng Bulônhơ [31] và buổi tối, khi trở về, tôi thấy Manông đẹp hẳn, hài lòng và say đắm hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, cũng nổi lên một vài đám mây có vẻ đe dọa tòa lâu đài hạnh phúc của chúng tôi, nhưng rồi chúng bị xua tan hết và cái tính thích đùa nghịch của Manông đã làm cho câu chuyện kết thúc một cách hài hước đến mức tôi cảm thấy vị dịu ngọt khi nhớ lại câu chuyện nói lên tấm lòng yêu thương và cả sự thông minh ý vị của nàng.

Đó là một hôm, tên đầy tớ duy nhất của chúng tôi, gọi riêng tôi ra và với vẻ hết sức lúng túng, nói rằng hắn có một điều bí mật quan trọng để báo với tôi. Tôi động viên hắn cứ nói thoải mái. Sau một hồi loanh quanh, hắn cho tôi biết có một đức ông người ngoại quốc hình như tỏ ra rất yêu mến cô Manông. Nghe nói thế, máu tôi như sôi lên.

“Thế cô nhà có yêu lại người ấy không?” – Tôi đột ngột cắt ngang, lẽ ra tôi phải từ tốn mới có thể làm sáng tỏ câu chuyện.

Sự nóng nảy của tôi làm thằng hầu sợ. Với một vẻ lo lắng, hắn thưa với tôi rằng hắn không biết rõ đến như vậy, nhưng từ mấy hôm nay, hắn quan sát thấy người ngoại quốc ấy thường xuyên đến rừng Bulônhơ xuống xe ngựa rồi một mình đi bộ vào các con đường phụ trong rừng, hình như muốn tìm cơ hội để nhìn hoặc gặp cô nhà; rằng hắn chợt nẩy ra ý nghĩ làm quen với đám gia nhân của người ngoại quốc đó để biết tên của ông ta; rằng đám người này cho biết đó là một ông hoàng người Ý và chính họ cũng nghi là ông ta đang có chuyện yêu đương gì đây. Rồi vừa run, hắn nói thêm rằng hắn không biết gì hơn nữa, bởi vì ông hoàng vừa từ trong rừng bước ra, đã thân mật đến gặp hắn, hỏi tên hắn, sau đó chắc là đoán được hắn giúp việc cho chúng tôi, ông ta đã khen hắn được phục vụ cho con người kiều diễm nhất thế giới.

Tôi sốt ruột chờ đoạn tiếp của câu chuyện. Nhưng hắn kết thúc bằng một vài lời xin lỗi rụt rè mà tôi cho là do sự nóng nảy khinh suất của tôi. Tôi giục hắn cứ thật thà kể hết, nhưng vô hiệu. Hắn thề thốt với tôi rằng hắn không biết gì hơn nữa và những điều mà hắn vừa kể với tôi đã xảy ra ngày hôm trước, và hắn chưa gặp lại đám tùy tùng của ông hoàng. Tôi trấn an hắn không chỉ bằng những lời khen ngợi mà còn bằng một món tiền thưởng hậu hĩ, và không tỏ ra nghi ngờ gì Manông với một giọng bình tĩnh hơn, tôi dặn hắn phải theo dõi nhất cử nhất động của người ngoại quốc kia.

Thực ra sự sợ hãi của tên người hầu để lại cho tôi nhiều mối nghi ngờ khắc khoải. Sự sợ hãi đó có thể làm mất đi một phần sự thật. Tuy nhiên, sau khi suy nghĩ, tôi trở lại yên tâm, lại còn nuối tiếc là đã tỏ ra nóng nảy. Tôi không thể xem việc Manông được người khác yêu là nàng phạm một tội ác... Có nhiều dấu hiệu chứng tỏ rằng nàng không hay biết gì về việc nàng được yêu; vả lại tôi sẽ sống ra sao nếu tôi cứ dễ dàng ghen tuông như vậy?

Ngày hôm sau, tôi lên Paris, không ngoài ý đồ tăng nhanh tài sản bằng cách đánh lớn hơn, nhằm có điều kiện để rời Chaiô ngay khi có những dấu hiệu lo ngại. Buổi tối, tôi không được tin gì khả dĩ làm tôi lo lắng. Người ngoại quốc đã xuất hiện trở lại ở rừng Bulônhơ và do đã làm quen được với người hầu của chúng tôi hôm qua, ông ta xáp lại với hắn, nói với hắn về tình yêu của ông ta, nhưng với những lời lẽ cho thấy Manông không liên quan gì đến. Ông ta hỏi hắn rất nhiều chi tiết. Cuối cùng, bằng những lời hứa hẹn hào phóng, ông ta tìm cách đưa hắn phục vụ cho lợi ích của ông ta, rồi rút ra một bức thư đã viết sẵn, ông ta cho hắn vài đồng lui vàng để nhờ hắn trao lá thư lại cho Manông, nhưng hắn không nhận.

Hai ngày trôi qua không có sự cố nào xảy ra. Ngày thứ ba thì sóng gió hơn. Khi từ thành phố trở về khá muộn, tôi được tin rằng trong khi đi dạo, Manông đã tách khỏi những người bạn của mình chốc lát, và người ngoại quốc, bám theo nàng không xa mấy, đã tiến lại gần nàng theo dấu hiệu của nàng, và nàng đã trao cho ông ta một lá thư mà ông ta hết sức vui mừng đón nhận. Ông ta chỉ có thể bày tỏ sự vui mừng đó bằng cách âu yếm hôn lên dòng chữ viết trên thư bởi vì Manông bỏ đi ngay. Nhưng, suốt ngày hôm ấy, nàng tỏ ra vui vẻ khác thường, và sau khi trở về nhà, nàng vẫn cứ vui như vậy. Chắc là tôi đã run lên theo từng lời nói của tên người hầu. Tôi hỏi hắn một cách buồn bã: “Chú có chắc rằng chính mắt chú thấy như thế không?”

Hắn viện Chúa Trời ra để chứng giám cho lòng thành thật của hắn. Tôi không biết những băn khoăn bứt rứt trong lòng tôi sẽ đưa tôi đến đâu, nếu Manông nghe thấy tôi về, đã đến gặp tôi với cái vẻ sốt ruột và những lời than phiền về sự chậm trễ của tôi. Chẳng đợi tôi trả lời, nàng đã ôm tôi, vuốt ve mơn trớn, và khi chúng tôi chỉ còn lại một mình, nàng trách móc tôi khá nặng nề thói quen hay về chậm. Do tôi im lặng nên nàng tiếp tục nói với tôi rằng từ ba tuần nay, tôi chưa ở với nàng trọn một ngày nào, rằng nàng không thể chịu đựng được sự vắng mặt của tôi lâu như vậy; rằng nàng yêu cầu tôi ít nhất xen kẽ một ngày đi vắng, một ngày ở nhà và ngay ngày mai, nàng muốn tôi ở gần nàng từ sáng cho đến tối. Tôi trả lời nàng bằng một giọng khá gay gắt: “Anh sẽ ở nhà, em đừng lo!”

Nàng chẳng chú ý gì đến nỗi phiền muộn của tôi và trong cơn vui vẻ mà tôi thấy quả là một cách khác thường, nàng vẽ lại cho tôi bằng muôn màu sắc cung cách nàng đã trải qua một ngày như thế nào! “Một cô gái kỳ lạ! – tôi nhủ thầm – mình sẽ chờ đợi cái gì xảy ra sau cái khúc dạo đầu này đây?” Tôi nhớ lại câu chuyện về cuộc chia tay lần thứ nhất của chúng tôi. Tuy nhiên, trong thực chất của niềm vui và những cái mơn trớn của nàng, tôi thấy có cái gì đó chân thật, phù hợp với cái vỏ bên ngoài.

Trong bữa ăn tối, tôi không khó khăn gì để giải thích nỗi buồn của tôi mà tôi không thể kìm được là do tôi thua bạc. Tôi cho rằng cái ý không rời Chaiô ngày hôm sau lại do Manông nghĩ ra, là một điều rất có lợi cho tôi. Nhờ nó tôi có đủ thì giờ để cân nhắc, suy nghĩ. Sự có mặt của tôi ở nhà sẽ tránh được mọi mối lo âu cho ngày hôm sau nữa và nếu tôi không nhận ra điều gì khiến tôi phải nói lên những điều khám phá của tôi, thì tôi cũng quyết tâm vào ngày hôm sau nữa chuyển chỗ ở vào thành phố, tại một khu phố, nơi tôi chẳng có gì phải rắc rối với những ông hoàng. Sự tính toán như vậy làm cho tôi trải qua một đêm yên tĩnh, nhưng nó không làm cho tôi bớt được đau khổ khi nghĩ đến một lần nữa nàng lại không chung thủy.

Khi tôi thức dậy, Manông nói với tôi rằng để trải qua một ngày trong căn hộ của chúng tôi, nàng không muốn tôi có vẻ luộm thuộm và rằng nàng muốn tự tay sửa tóc cho tôi. Tóc tôi rất đẹp. Nhiều lần nàng đã thích thú sửa tóc cho tôi, xem đó là trò giải trí, nhưng chưa lần nào tôi thấy nàng làm cẩn thận như lần này. Để cho nàng hài lòng, tôi phải ra ngồi trước bàn trang điểm của nàng và để cho nàng thử tất cả những tìm tòi nho nhỏ mà nàng nghĩ ra để trang điểm cho tôi. Trong khi làm việc, nàng thường bắt tôi quay mặt về phía nàng rồi tì hai bàn tay lên hai vai tôi, nàng nhìn tôi với một vẻ tò mò hau háu. Sau đó, nàng hôn tôi vài cái để bày tỏ sự hài lòng, rồi nàng lại bắt tôi ngồi lại vị trí cũ để nàng tiếp tục công việc. Trò đùa bỡn này kéo dài cho đến bữa ăn trưa. Sự thích thú của Manông trong việc này tự nhiên, nỗi vui mừng của nàng không có chút gì giả tạo, khiến tôi không thể nào nghĩ rằng cái vỏ bên ngoài chung thủy như vậy lại có thể đi đôi với sự rắp ranh phản bội đê hèn; đến mức đã nhiều lần tôi toan nói hết với nàng và cất đi cái gánh nặng đã bắt đầu đè nặng trong lòng tôi. Nhưng cứ mỗi lần định nói, tôi lại chờ chính nàng nói ra trước, và chưa chi đã thấy là mình thắng lợi.

Chúng tôi cùng vào trong phòng của nàng. Manông lại bắt đầu sửa mái tóc của tôi, và tôi thì vui vẻ chiều theo mọi ý muốn của nàng. Giữa lúc đó, người hầu vào bảo có ông hoàng... muốn gặp nàng. Cái tên ông hoàng ấy đã làm tôi cáu tiết.

“Cái gì vậy? Ai thế? Ông hoàng nào?” Tôi vừa kêu lên như vậy vừa đẩy nàng ra.

Nàng chẳng trả lời những câu hỏi của tôi. Nàng chỉ lạnh lùng nói với người hầu: “Mời ông ấy lên!”, rồi quay về tôi, nàng bảo tôi bằng một giọng quyến rũ: “Anh thân yêu, anh mà em tôn thờ, em xin anh chiều ý em trong một lát thôi! Em sẽ yêu anh một nghìn lần hơn, em sẽ biết ơn anh suốt đời!”. Tôi tức giận và ngạc nhiên không nói nên lời. Nàng nhắc lại những lời yêu cầu, còn tôi thì tìm lời lẽ để bác bỏ chúng một cách khinh bỉ. Nhưng nghe có tiếng mở cửa phòng ngoài, một tay nàng nắm chặt lấy tóc tôi, tay kia nàng cầm theo chiếc gương trang điểm của nàng, và cứ thế, nàng dùng tất cả sức lực để lôi tôi ra đến cửa phòng khách, rồi dùng đầu gối để đẩy cánh cửa, nàng đem lại cho ông khách ngoại quốc mà có lẽ tiếng động do chúng tôi gây ra đã khiến ông đứng lại giữa phòng, một quang cảnh làm ông ta không khỏi ngạc nhiên. Đó là một con người ăn mặc tươm tất, nhưng vẻ mặt thì cau có. Tuy lúng túng trước màn kịch đó, ông ta vẫn gập người xuống để chào. Manông không để cho ông ta kịp mở miệng. Nàng đưa cho ông ta cái gương rồi nói:

“Xin ông soi gương đi và nói cho tôi biết. Ông xin ở tôi tình yêu. Còn đây là người mà tôi yêu và tôi đã thề yêu anh ấy suốt đời. Ông hãy tự mình so sánh đi! Nếu ông nghĩ rằng có thể tranh với anh ấy trái tim tôi, xin ông hãy cho tôi biết ông căn cứ vào cái gì, bởi vì tôi xin tuyên bố rằng trong con mắt của kẻ tiện nữ này, tất cả các ông hoàng nước Ý cũng không bằng một sợi tóc mà tôi đang nắm đây!”

Trong lúc Manông đọc cái bài diễn văn nghịch ngợm mà chắc là nàng có chuẩn bị trước, tôi cố gắng nhưng vô hiệu để gỡ ra khỏi tay nàng, và thấy thương hại một con người đáng trọng, tôi định bụng sẽ đối xử lịch sự với ông ta để chuộc lại sự lăng nhục nho nhỏ đó. Nhưng ông ta đã tự trấn an dễ dàng và câu trả lời của ông ta, mà tôi thấy là hơi thô lỗ, đã làm cho tôi từ bỏ cái ý định đó. Ông ta nói với Manông qua một nụ cười gượng gạo:

“Thưa cô nương, quả thật là tôi đã mở mắt và tôi thấy cô nương không phải còn ngây thơ như tôi nghĩ”

Ông ta rút lui ngay, chẳng thèm nhìn lại Manông nhưng còn hạ giọng nói thêm rằng phụ nữ Pháp chẳng hơn gì phụ nữ Ý. Trong trường hợp này, chẳng có lý do gì khiến tôi phải làm cho ông ta có một ý niệm tốt hơn về phái đẹp.

Manông bỏ tóc tôi ra, ngồi phịch xuống một chiếc ghế bành rồi phá lên cười ầm ĩ khắp cả phòng. Tôi không che đậy sự xúc động của tôi trước một sự hy sinh mà tôi cho là chỉ xuất phát từ tình yêu như vậy. Tuy nhiên, tôi thấy rằng trò đùa hơi quá quắt. Tôi trách nàng. Nàng thuật lại rằng người tình địch của tôi, sau nhiều ngày ám nàng ở rừng Bulônhơ đã nhăn nhăn nhó nhó để tỏ tình với nàng, rồi ông ta quyết định viết cho nàng một bức thư bày tỏ nỗi lòng kèm theo tên tuổi và một chức tước; ông ta đã nhờ người đánh xe cho nàng và các bà bạn trao bức thư đó cho nàng; rằng ông ta đã hứa hẹn đủ điều, sẽ làm cho nàng giàu sang và sẽ tôn thờ nàng mãi mãi; rằng khi trở về đến Chaiô, nàng đã có ý định báo với tôi câu chuyện đó, nhưng thấy rằng nó có thể mua vui cho chúng tôi, nàng không thể cưỡng lại ý định chơi khăm ông hoàng kia một vố; rằng trong lời phúc đáp cởi mở, nàng đã mời ông ta đến gặp nàng ở nhà; rằng nàng còn tìm ra một cái thú thứ hai nữa là cho tôi tham gia vào cái trò đó mà không cho tôi biết tí gì. Tôi không hề nói với Manông một lời nào về những điều tôi đã biết qua một con đường khác và cơn say sưa trong tình yêu chiến thắng đã làm tôi chấp nhận tất cả những gì nàng làm.

Tôi đã từng nhận xét rằng trong suốt cuộc đời tôi, Chúa Trời đã giáng cho tôi những đòn trừng phạt nặng nề nhất chính vào lúc mà tôi tưởng là vận hội của mình vững như bàn thạch. Với tình bè bạn của M.T.., với sự yêu thương của Manông, tôi cảm thấy mình hạnh phúc đến mức không ai có thể làm cho tôi hiểu được rằng tôi phải lo sợ một tai họa mới nào nữa. Tuy nhiên, một tai họa sắp ập đến, một tai họa bi thảm đã dồn tôi đến cái cảnh ngộ mà ông đã thấy ở Pacy, cái tai họa nó xảy ra tuần tự để rồi đi đến cực độ đau thương đến mức ông khó mà tin rằng câu chuyện của tôi là trung thực.

Một hôm, chúng tôi đang ăn tối với M.T... thì nghe tiếng xe ngựa dừng trước cửa quán trọ. Tính tò mò khiến chúng tôi muốn biết ai lại đến vào giờ đó. Người ta báo với chúng tôi đó là G.M... trẻ, tức là người con trai của lão G.M... già trác táng, kẻ đã đưa tôi vào Xanh Lazarơ và Manông vào Nhà trừng giới. Nghe đến cái tên ấy, máu tôi đã dồn lên mặt. Tôi nói với M.T...:

“Trời đi đưa hắn lại đây cho tôi để tôi có thể trừng phạt sự hèn nhát của thằng bố hắn. Hắn không thể nào thoát nổi khi chưa so kiếm với tôi!”

M.T... không những biết rõ hắn mà còn là một trong những bạn thân của hắn, cố gắng làm cho tôi có những tình cảm tốt hơn đối với hắn. Cậu ấy đảm bảo với tôi rằng đó là một trang thanh niên rất dễ thương và không hề dính dáng gì đến hành động của cha hắn, rằng chính tôi chỉ gặp hắn một lát cũng không thể không mến mộ hắn vả cũng mong được hắn mến mộ trở lại. Sau khi đã hết lời nói tốt về G.M... con, M.T... yêu cầu tôi đồng ý để cậu ta đi mời hắn đến ngồi chung với chúng tôi và cùng dùng bữa với chúng tôi. Cậu ấy còn ngừa trước sự phản đối của tôi, về nguy cơ làm như thế là tiết lộ chỗ ở của chúng tôi cho con của kẻ thù của chúng tôi biết, và như thế là đưa Manông đến chỗ nguy hiểm – bằng cách đem danh dự và lòng tin ra đảm bảo rằng một khi hắn đã quen với chúng tôi, thì không ai bảo vệ chúng tôi tích cực bằng hắn ta.

Những lời đảm bảo đó của M.T... làm tôi thấy không có vấn đề gì nữa. Trước khi đưa G.M... vào, M.T... còn dành chốc lát để thông báo với hắn chúng tôi là ai. Hắn bước vào với cái vẻ quả thật làm chúng tôi có cảm tình ngay với hắn. Hắn ôm tôi hôn. Chúng tôi ngồi xuống. Hắn hết lời khen ngợi Manông, tôi, và tất cả những gì thuộc về chúng tôi. Hắn ăn uống rất ngon miệng. Sau khi ăn xong, câu chuyện trở nên nghiêm chỉnh hơn. Hắn cúi gằm xuống khi nói đến những điều thái quá mà ông bố hắn đã làm đối với chúng tôi. Hắn khúm núm xin lỗi chúng tôi rồi nói:

“Tôi xin nói vắn tắt vì không muốn gợi lại một ký ức làm tôi quá hổ thẹn.”

Nếu như lúc ban đầu những lời xin lỗi đó là thành thực, thì càng về sau, càng thành thực hơn bởi vì chỉ sau nửa giờ chuyện trò, tôi đã thấy được ngay những nét quyến rũ của Manông đã gây ấn tượng như thế nào với hắn. Mỗi lúc, đầu mày cuối mắt của hắn càng nồng nàn. Tuy nhiên, trong lời nói, hắn không để lộ điều gì; nhưng dù không chút ghen tuông, qua bao nhiêu kinh nghiệm trong tình trường tôi thừa biết những gì đã diễn ra. Hắn ngồi lại trò chuyện với chúng tôi trong một phần đêm hôm đó và từ biệt chúng tôi sau khi đã bày tỏ sự hân hạnh được quen biết chúng tôi và xin phép được thỉnh thoảng đến hầu chuyện chúng tôi. Sáng hôm sau hắn ra về, có M.T... cùng đi trên cỗ xe ngựa của hắn.

Như tôi đã nói, tôi không hề là con người hay ghen tuông. Hơn bao giờ hết, tôi tin tưởng vào những lời thề thốt của Manông. Người con gái quyến rũ ấy đã làm chủ tuyệt đối tâm hồn tôi đến độ ngoài sự quý trọng và tình yêu ra, tôi không còn có một tình cảm nào khác đối với nàng. Không những không hề cho việc nàng được G.M... con say mê là một tội lỗi, tôi lại vui sướng thấy được tác động của vẻ đẹp quyến rũ của nàng, và tôi tự hào được một người con gái mà mọi người đều thấy là đáng mến, yêu mình. Tôi còn cho rằng không cần nói với nàng những mối nghi ngờ của tôi. Trong suốt mấy hôm, chúng tôi bận sửa sang lại quần áo cho nàng rồi bàn luận xem chúng tôi có thể đi xem kịch mà không sợ người ta nhận ra không. M.T... đến thăm chúng tôi trước hôm cuối tuần. Chúng tôi hỏi ý kiến cậu ấy về chuyện đó. Cậu ấy cho rằng nên đi để làm vừa lòng Manông. Chúng tôi quyết định đi xem ngay tối hôm đó cùng với cậu ta.

Nhưng rồi cái quyết định đó đã không thể thực hiện được bởi vì M.T... đã kéo tôi ra một chỗ và nói riêng với tôi:

“Tôi hết sức lúng túng từ hôm đến thăm anh chị lần trước và việc tôi đến thăm hôm nay là hậu quả của chuyến thăm đó. G.M... yêu người yêu của anh. Cậu ta thổ lộ điều đó với tôi. Tôi là bạn thân của cậu ta và sẵn sàng hết mình giúp đỡ cậu ta; nhưng tôi cũng lại là bạn thân của anh. Tôi cho rằng những ý đồ của cậu ta là không đúng đắn và tôi đã lên án. Chắc là tôi đã giữ kín điều bí mật của cậu ta nếu như để tán tỉnh Manông, cậu ta có ý đồ sử dụng những cách thức thông thường, nhưng đằng này cậu ta lại biết rõ tính khí của Manông. Không biết do đâu, cậu ta biết rõ rằng chị ấy thích sung túc và lạc thú, còn cậu ta thì đã có một tài sản lớn, nên cậu ta đã nói với tôi rằng trước tiên cậu ta sẽ cám dỗ chị ấy bằng một món quà rất lớn và một món trợ cấp mười nghìn livre. Nói cho công bằng ra, chắc là tôi phải rất khổ tâm khi phản bội cậu ta, nhưng ngoài tình bạn của tôi với anh còn có vấn đề công lý nữa; hơn nữa tôi lại là nguyên nhân của sự si mê của cậu ta vì đã khinh suất giới thiệu cậu ta đến đây, tôi buộc phải báo trước những hậu quả của tội lỗi mà tôi đã gây ra.”

Tôi cảm ơn M.T... về sự giúp đỡ quan trọng như vậy và cũng với lòng tin cậy như cậu ấy đã tin tôi, tôi thừa nhận rằng tính nết của Manông quả là như G.M... nghĩ, nghĩa là nàng không chịu nổi đến cả cái tiếng “nghèo”. Tôi nói tiếp với M.T...:

“Tuy nhiên, khi chỉ có vấn đề sung sướng ít hay nhiều, tôi không nghĩ rằng nàng có thể bỏ tôi vì một người khác. Hiện nay, tôi đủ sức để cho nàng không thiếu một thứ gì và tôi dự tính tài sản của tôi sẽ mỗi ngày mỗi tăng. Tôi chỉ sợ có một điều là G.M... sử dụng việc cậu ấy biết chỗ ở của chúng tôi để chơi xấu chúng tôi.”

M.T... đảm bảo rằng tôi không phải lo về mặt đó; rằng G.M... có thể cuồng dại yêu đương, nhưng hắn không phải là một thằng đê tiện; rằng nếu hắn mà hèn nhát làm một hành vi đê hèn thì cậu ấy sẽ là người đầu tiên trừng phạt hắn để chuộc lại tai họa mà cậu ấy góp phần gây ra. Tôi nói với M.T...:

“Tôi rất cảm ơn về tình cảm đó, nhưng chờ cho bệnh đã nặng rồi, thì thuốc không chắc có hiệu quả, cho nên khôn ngoan nhất là phòng bệnh, chẳng thà rời bỏ Chaiô để tìm một chỗ ở mới còn hơn.”

“Vâng, đúng thế! – M.T… đáp – Nhưng anh khó mà dời đi cho kịp vì G.M... trưa nay đã có ở đây rồi, hôm qua cậu ấy nói với tôi như vậy và chính vì thế mà tôi mới đến đây từ sáng sớm để báo cho anh biết ý đồ của cậu ta.”

Một ý kiến gấp gáp như vậy làm tôi nhìn vụ này nghiêm chỉnh hơn. Vì nghĩ không thể nào tránh được cuộc thăm viếng của G.M... và cũng không thể nào ngăn cản được hắn tỏ tình với Manông, tôi quyết định tự tôi sẽ báo trước cho nàng biết ý đồ của người tình địch mới này. Tôi hình dung rằng một khi nàng đã biết rằng tôi đã biết những đề nghị mà hắn sẽ đưa ra với nàng mà lại đưa ra lúc có mặt tôi, thì nàng sẽ có đủ sức để từ chối. Tôi nói lên ý nghĩ đó với M.T... và cậu ấy đáp lại rằng đó là điều hết sức tế nhị. Tôi bảo M.T...:

“Tôi thừa nhận đó là tế nhị, nhưng tất cả những lý lẽ có thể có để người ta tin chắc ở người tình của mình, tôi đều có thể tin vào sự thương yêu của người tình của tôi. Chỉ có tầm vóc to lớn của những món quà biếu là có thể làm cho nàng lóa mắt, nhưng tôi đã nói với anh là nàng không hề quan tâm đến điều đó. Nàng yêu thích sự sung túc, nhưng nàng cũng yêu tôi và trong tình trạng công việc làm ăn của tôi hiện nay, tôi không thể nào tin rằng nàng lại bỏ tôi để chọn người con trai của kẻ đã bắt nàng vào Nhà trừng giới. ”

Nói tóm lại, tôi vẫn giữ ý kiến của tôi, và kéo Manông ra một chỗ, tôi đã thuật lại với nàng tất cả những gì tôi vừa biết được.

Nàng cảm ơn tôi về ý nghĩ tốt đẹp của tôi với nàng và nàng hứa rằng sẽ có cách đón nhận những lời tán tỉnh của G.M... khiến cho hắn không còn có ý muốn tái phạm nữa. Tôi bảo nàng:

“Không! Không nên làm hắn phật lòng bằng hành động thô bạo. Hắn có thể làm hại chúng ta. Rồi vừa cười, tôi vừa nói thêm: “Cô ấy à, cô tinh quái ạ, cô thừa biết cách tống khứ một anh tình nhân khó chịu!”

Sau một lát mơ màng, Manông thốt lên:

“Em vừa nghĩ ra một ý đồ tuyệt vời và em rất tự hào về cái sáng kiến này. G.M... là con trai của kẻ thù độc ác nhất của chúng ta. Chúng ta phải trả thù lão, không phải qua thằng con của lão mà là qua túi tiền của thằng con lão. Em muốn nghe hắn nói, nhận những món quà tặng của hắn, rồi cho hắn một vố.”

“Dự án của em hay đấy, – tôi bảo nàng, – nhưng em quên rằng đó chính là con đường đã dẫn em đến Nhà trừng giới.”

Tôi cố gắng, nhưng vô hiệu, làm cho nàng thấy những mối nguy hiểm của cái trò đó; nàng bảo rằng chỉ cần chuẩn bị cho chu đáo, rồi nàng bác bỏ mọi lời phản đối của tôi. Ông chỉ cho tôi một anh tình nhân nào mà không mù quáng vâng theo tất cả những tính khí thất thường, đồng bóng của người yêu đang được mình tôn thờ, thì tôi xin thừa nhận rằng tôi đã nhượng bộ nàng quá dễ dàng. Quyết định của chúng tôi là đánh lừa G.M..., nhưng số phận trớ trêu đã làm cho tôi thành người bị hắn ta lừa lại.

Vào quãng mười một giờ trưa, chúng tôi thấy chiếc xe ngựa của G.M... xuất hiện. Hắn nói những lời rất hoa mỹ về việc hắn tự cho phép đến cùng ăn trưa với chúng tôi. Hắn cũng không ngạc nhiên thấy có M.T..., vì hôm qua, M.T... cũng đã hứa đến đây nhưng đã giả vờ có công chuyện gì đấy để không cùng đi xe với hắn. Tuy tất cả bọn chúng tôi, không ai là không mang một ý nghĩ phản bội trong lòng, chúng tôi đã ngồi vào bàn ăn với một vẻ tin cậy lẫn nhau, đượm tình bè bạn. G.M... dễ dàng tìm ra cơ hội để giãi bày tâm sự với Manông. Tôi không làm hắn vướng víu gì vì tôi đã cố ý vắng mặt trong vài ba phút. Khi trở lại, tôi nhận ra rằng người ta đã không làm hắn thất vọng vì quá khắt khe. Hắn tỏ ra hết sức vui vẻ. Tôi cũng giả vờ vui vẻ không kém. Hắn cười thầm sự ngây thơ của tôi, còn tôi thì cười thầm sự ngây thơ của hắn. Trong suốt cả buổi chiều, chúng tôi đóng với nhau một màn kịch thú vị. Trước khi hắn ra về, tôi còn cố ý dành cho hắn một lúc nói chuyện riêng với Manông, làm cho hắn hết lời ca ngợi cả lòng tốt lẫn bữa ăn ngon của tôi.

Hắn chỉ vừa lên xe với M.T… là Manông đã ôm chầm lấy tôi, hôn tôi, rồi phá lên cười. Nàng lặp lại nguyên xi với tôi những lời lẽ và đề nghị của hắn. Tóm lại là thế này: hắn tôn thờ nàng. Hắn muốn chia xẻ với nàng món tiền bốn chục nghìn livre, lợi tức mà hắn đã được hưởng, không kể những món khác mà hắn chờ được hưởng sau khi bố hắn chết. Nàng sẽ làm chủ trái tim của hắn, và để chứng tỏ tấm lòng của hắn, hắn sẵn sàng biếu nàng một cỗ xe ngựa, một khách sạn đầy đủ tiện nghi, một bà hầu phòng, ba tên đầy tớ và một người đầu bếp. Tôi nói với Manông:

“Đây là một thằng con hào phóng hơn thằng cha nó nhiều. Nhưng anh hỏi thật, em có bị những món quà hậu hĩ của hắn cám dỗ không đấy?”

“Em ấy à? – Rồi nàng trả lời bằng cách nhại mấy câu thơ của Racine [32] :

“Em ấy à? Anh lại nỡ nghi em đê tiện vậy

Em ấy à? Có thể nào em muốn còn nhìn thấy

Bộ mặt đê hèn của kẻ gian manh

Đã bắt em vào Nhà trừng giới, thưa anh!”

Không! Tôi đáp lại và cũng nhại tiếp mấy câu thơ:

Tôi khó tin rằng Nhà trừng giới

Lại là nét hấp dẫn mà Tình yêu khắc sâu

Trong tâm hồn người đẹp, thưa cô!

Rồi tôi nói tiếp:

“Nhưng mà một khách sạn đầy đủ tiện nghi với một cỗ xe ngựa và ba người hầu lại là một cái rất là hấp dẫn; còn tình yêu thì không có những thứ hấp dẫn như vậy đâu em ạ!”

Nàng thề thốt với tôi rằng trái tim nàng luôn luôn thuộc về tôi, rằng trái tim đó chỉ tiếp thu những nét hấp dẫn của tôi thôi. Nàng bảo tôi:

“Những lời hứa hẹn của hắn là một lời kích thích sự trả thù hơn là một nét hấp dẫn của tình yêu.”

Tôi hỏi nàng có ý định nhận cái khách sạn và cỗ xe ngựa không? Nàng trả lời rằng chỉ muốn túi tiền của hắn thôi. Khó khăn là ở chỗ có được cái này mà không phải nhận cái kia. Chúng tôi quyết định phải chờ G.M... giải thích đầy đủ kế hoạch của hắn trong một bức thư mà hắn hứa sẽ gửi cho Manông. Hôm sau nàng nhận được bức thư đó do một tên người hầu của G.M... mang lại, tên này khéo léo tìm cơ hội nói chuyện riêng với Manông. Nàng bảo hắn chờ trả lời rồi đem ngay bức thư đó cho tôi. Chúng tôi cùng mở ra xem. Ngoài những lời lẽ yêu thương thông thường, bức thư nêu lên những chi tiết của lời hứa hẹn của người tình địch của tôi. Hắn tỏ ra không dè sẻn trong chi tiêu. Hắn hứa rằng khi nàng đến ở khách sạn, hắn sẽ trao cho nàng mười nghìn phơrăng, và để bù vào việc giảm nhiều trong món tiền trợ cấp này, nàng sẽ nhận được tiền mặt ngay. Ngày khánh thành không để lùi lại quá lâu: hắn chỉ xin nàng để cho hắn hai ngày chuẩn bị; hắn còn ghi tên đường và tên khách sạn, nơi hắn hứa sẽ chờ nàng vào chiều ngày thứ hai, nếu nàng có thể thoát khỏi tay tôi lúc đó, đây là điểm duy nhất mà hắn yêu cầu nàng giúp hắn gạt bỏ mối lo ngại; còn hình như hắn tin chắc mọi việc sẽ trôi chảy, nhưng hắn cũng nói thêm rằng nếu Manông thấy khó thoát khỏi tôi, thì hắn sẽ tìm cách giúp nàng thoát đi dễ dàng.

G.M... con này tỏ ra láu hơn thằng bố nó; hắn muốn nắm chắc con mồi trước khi xỉa tiền. Chúng tôi bàn với nhau về cách Manông nên đối phó thế nào. Tôi vẫn ra sức làm cho Manông từ bỏ cái mưu mô này và cố làm cho nàng hình dung tất cả những mối nguy hiểm, nhưng không có gì có thể lay chuyển quyết tâm của nàng. Nàng trả lời ngắn gọn cho G.M... đảm bảo với hắn, rằng nàng không có khó khăn gì để đi Paris đúng ngày hẹn và hắn có thể yên tâm chờ nàng. Sau đó, chúng tôi quyết định rằng tôi phải lập tức đi thuê một chỗ ở mới tại một ngôi làng nào đó về mạn bên kia Paris; rằng tôi sẽ mang theo món trang bị nhỏ nhoi của chúng tôi; rằng sau buổi trưa ngày hôm sau, tức là vào giờ hẹn của hắn, nàng sẽ đi Paris sớm, rồi sau khi nhận quà của G.M..., nàng sẽ yêu cầu hắn dẫn đi xem kịch, rằng nàng sẽ mang theo những gì nàng có thể mang theo được trong số tiền hắn trao, phần còn lại sẽ đưa cho thằng hầu. Người hầu này vẫn là người hầu đã cứu nàng khỏi Nhà trừng giới và đã tỏ ra rất mực trung thành với chúng tôi. Phần tôi thì phải thuê một cỗ xe ngựa đến chỗ đàn phố Xanh Ăngđơrê đê Ác [33] , để xe tại đó vào lúc bảy giờ tối, rồi lợi dụng bóng đêm, tiến đến cổng rạp kịch. Manông hứa với tôi rằng nàng sẽ viện ra lý do nào đó ra khỏi lô một lát để nhân đó ra gặp tôi. Phần còn lại thì dễ thôi. Chúng tôi sẽ đến gặp chiếc xe ngựa đã chờ sẵn và sẽ thoát ra khỏi Paris qua khu ngoại ô Xanh Ăngtoan là con đường dẫn chúng tôi đến chỗ ở mới.

Cái kế hoạch ngông cuồng đó, lúc bấy giờ đối với chúng tôi đã là ổn lắm rồi. Nhưng thực ra, về cơ bản, thực là khinh suất đến độ điên khùng khi nghĩ rằng dù cái mưu mô đó có thành công hoàn hảo đi nữa; chúng tôi khó có thể tránh được những hậu quả về sau. Tuy vậy, chúng tôi vẫn cứ lao vào với một niềm tin táo tợn. Manông ra đi cùng với Mácxen, người hầu của chúng tôi, tên gọi như vậy. Tôi đau khổ nhìn nàng ra đi. Tôi ôm hôn nàng rồi bảo:

“Manông, xin em đừng lừa dối anh, em có chung thủy với anh không?”

Nàng âu yếm trách tôi là đã không tin nàng và nhắc lại những lời thề thốt với tôi. Nàng dự định đến Paris vào quãng ba giờ chiều. Tôi ra đi sau nàng. Trong phần còn lại của buổi chiều, tôi sốt ruột ngồi chờ ở quán cà phê Ferê gần cầu Xanh Misen cho đến tối. Tôi ra khỏi quán cà phê, thuê một cỗ xe ngựa mà theo đúng kế hoạch, tôi đưa đến chờ ở đầu phố Xanh Ăngđơrê đê Ác; sau đó tôi đi bộ đến trước cửa rạp kịch. Tôi ngạc nhiên không thấy Mácxen đáng lẽ phải chờ tôi ở đấy. Tôi kiên trì chờ ở đó một giờ. Cuối cùng, khi bảy giờ đã điểm mà không thấy xảy ra điều gì đúng như ý đồ của chúng tôi, tôi vào rạp kịch, mua một vé hạng thường để vào xem có Manông và G.M... ngồi ở hạng lô không. Cả hai đều không có ở đây. Tôi quay ra cổng rạp, chờ ở đó mười lăm phút nữa, hết sức sốt ruột và lo lắng. Không thấy gì xuất hiện, tôi đi đến chỗ xe ngựa đỗ mà không biết quyết định như thế nào. Trông thấy tôi, người đánh xe đi vài bước về phía tôi và với một về bí mật, anh ta nói với tôi rằng có một cô gái đẹp đang chờ tôi từ hơn một giờ nay ở trong xe, rằng cô ta đã hỏi tôi theo những dấu hiệu mà anh ta nhận ra ngay và rằng sau khi biết được tôi sẽ trở lại, cô ta nói cô ta sẽ kiên trì chờ tôi. Tôi tưởng ngay rằng đó là Manông. Tôi tiến lại gần, nhưng trông thấy một khuôn mặt nhỏ nhắn, đẹp nhưng không phải là của nàng. Đó là một cô gái lạ, thoạt tiên cô ta hỏi tôi rằng có phải cô có vinh dự hầu chuyện với ngài hiệp sĩ Griơ không? Tôi trả lời đó đúng là tên tôi. Cô ta bèn nói:

“Tôi có một lá thư để trao cho ông, thư ấy sẽ nói cho ông biết lý do khiến tôi đến đây và mối quan hệ thế nào trong việc tôi có hân hạnh được biết tên ông.”

Tôi yêu cầu cô ta để cho tôi có thì giờ đọc thư trong một quán rượu gần đó. Cô ta muốn đi theo tôi và khuyên tôi nên chọn một phòng riêng. Vừa đi, tôi vừa hỏi cô ta: “Thư của ai thế?” Cô ta trao lá thư cho tôi. Tôi nhận ra nét chữ của Manông. Sau đây là đại để những điều nàng viết cho tôi: G.M... đã đón nàng với một vẻ lịch sự, hào hoa phong nhã vượt quá sự tưởng tượng của nàng. Hắn đã tặng nàng vô khối quà cáp và đã làm cho nàng nghĩ đến số phận của một bà hoàng. Tuy nhiên, nàng đảm bảo với tôi rằng trong cảnh huy hoàng đó, nàng vẫn không quên tôi; nhưng rằng do vì G.M.. tối nay không chịu đi xem kịch nên nàng hoãn niềm vui được gặp lại tôi vào ngày khác; và rằng để an ủi tôi đôi chút về nỗi phiền muộn mà nàng thấy trước là cái tin này có thể gây ra cho tôi, nàng đã tìm ra cách đem đến cho tôi một trong những cô gái đẹp nhất của Paris, là cô gái mang bức thư đến. Bên dưới ký tên: “Manông Lexcô, người yêu chung thủy của anh”.

Trong bức thư đó có một cái gì tàn ác và nhục mạ đối với tôi đến nỗi trong một lúc lâu, vừa căm giận vừa đau khổ, tôi cố gắng để có thể mãi mãi quên đi người tình bội bạc đó. Tôi nhìn lại cô gái đang đứng trước mặt tôi: cô ta rất xinh và tôi đã mong rằng cô ta đủ xinh đẹp để cho tôi cũng có thể đến lượt mình bội bạc. Nhưng tôi nào có tìm được ở cô ta đôi mắt nhung đượm buồn, cái dáng dấp tuyệt trần, cái nước da ngọc ngà mà Thần Ái Tình đã vẽ nên, tóm lại là cái kho tàng vô tận những nét quyến rũ mà Tạo hóa đã hào phóng ban cho nàng Manông hiểm ác. Tôi thôi không nhìn cô ta nữa, mà nói với cô ta:

“Không đâu! Người đàn bà bội bạc đã phái cô đến đây biết rõ rằng bà ta đã sai cô làm một việc vô ích. Cô hãy trở về gặp bà ấy và nói lại với bà ấy rằng tôi nhắn với bà ấy cứ việc vui hưởng tội ác của bà ta, và nếu có thể, thì cứ hưởng mà không hối hận gì. Tôi từ bỏ bà ta và đồng thời cũng từ bỏ tất cả phụ nữ, những người phụ nữ không thể nào dễ thương bằng bà ấy nhưng lại cũng đê hèn và bội bạc như bà ấy.”

Tôi sắp sửa bước xuống xe và ra về, không nhắn gì hơn với Manông nữa. Trong tôi, nỗi ghen tuông chết người đã biến dạng thành một thứ cảm giác thanh thản u ám, nặng nề đến nỗi tôi đã tưởng mình lành được bệnh “yêu đương” và không còn có những xúc động mãnh liệt mà tôi thường trải qua trong những trường hợp tương tự. Than ôi! Tôi đã bị tình yêu đánh lừa cũng như bị G.M... và Manông đánh lừa.

Cô gái đã mang thư đến, thấy tôi sắp sửa xuống cầu thang, bèn hỏi tôi rằng có muốn cô ta thưa lại với ông G.M... và tiểu thư cũng ở với ông ta điều gì không? Tôi trở vào phòng khi nghe câu hỏi đó, và trải qua một sự thay đổi mà những ai chưa từng biết đến những đắm say mãnh liệt không thể tưởng tượng nổi; đột nhiên, từ trạng thái bình thản tôi run lên vì một cơn giận khủng khiếp. Tôi bảo cô ta:

“Cô cút đi và về nói lại với thằng phản bội M.G… và con tình nhân hiểm độc của hắn nỗi tuyệt vọng mà bức thư đáng nguyền rủa của cô mang lại đã dây tôi vào, nhưng cô cần nhắc cho chúng chớ có cười lâu, tôi sẽ tự tay đâm chết cả hai.”

Tôi ngồi phịch xuống một chiếc ghế tựa. Mũ tôi rơi một bên, cái can của tôi rơi một bên khác. Từ mắt tôi, hai dòng lệ tuôn tầm tã. Nỗi căm giận điên khùng của tôi biến thành một niềm đau khổ sâu sắc; tôi chỉ còn ngồi khóc và thở than rên rỉ. Tôi gần như thét lên với cô gái:

“Lại gần tôi đi, cô em! Lại gần đi bởi vì người ta đã phái cô em lại đây để an ủi tôi. Cô có biết những lời nào có thể an ủi nỗi điên cuồng và tuyệt vọng, an ủi nỗi khát khao muốn chết sau khi đã giết chết hai đứa đê hèn phản bội không đáng sống kia không?” Khi thấy cô ta rụt rè bước vài bước lại gần tôi, tôi nói tiếp:

“Được, cô em hãy tiến lại gần tôi đi! Lại lau khô nước mắt cho anh đi, lại đây để đem lại yên tĩnh trong tim anh, lại đây để nói rằng em yêu anh để anh có thể quen với việc được một cô gái không phải là người tình bội bạc của anh yêu anh. Em xinh lắm, có thể đến lượt anh, anh sẽ yêu em!”

Cô gái tội nghiệp ấy, mới vào khoảng mười sáu hoặc mười bảy, có vẻ bẽn lẽn hơn những cô gái cùng nghề, tỏ ra hết sức ngạc nhiên trước cái cảnh kỳ quái mà cô chứng kiến. Tuy nhiên, cô ta cùng lại gần tôi và vuốt ve tôi vài cái, nhưng tôi đã đẩy cô ta ra ngay và thốt lên:

“Cô muốn làm gì tôi thế hả? Hà! Cô cùng chỉ là một con đàn bà, một kẻ thuộc về một giới mà tôi căm ghét và không chịu đựng được. Vẻ dịu dàng trên nét mặt của cô lại đe dọa sẽ phản bội tôi thôi! Cô hãy cút đi và để tôi một mình ở đây!”

Cô ta rạp mình chào tôi, không dám nói gì, quay người lại để bước ra. Tôi kêu lên, bảo cô ta dừng lại. Tôi bảo:

“Nhưng ít nhất cô cũng cho tôi biết vì sao, cách nào, với ý đồ gì mà cô được phái đến đây chứ? Làm sao cô lại biết tên tôi và địa điểm để đến gặp tôi?”

Cô ta cho biết là cô đã biết G.M... từ lâu, rằng hắn đã cho người hầu đến tìm cô lúc năm giờ chiều, và cô đã đi theo người hầu đến một ngôi nhà lớn, tại đây cô thấy G.M... đang chơi bài với một bà xinh đẹp và cả hai người đã sai cô ta mang lá thư đến cho tôi, sau khi đã nói cho cô ta biết là tôi ở trong một chiếc xe ngựa đỗ ở đầu phố Xanh Ăngđơrê. Tôi hỏi thêm cô ta rằng hai người còn nói gì nữa không, thì cô ta đỏ mặt và đáp rằng họ hy vọng tôi có thể giữ cô ta lại để cùng vui chơi. Tôi nói với cô gái:

“Người ta đã lừa tôi rồi, cô em tội nghiệp! Cô bị lừa rồi! Cô là một phụ nữ, cô cần một người đàn ông, nhưng đó phải là một người giàu có và sung sướng, ở đây cô không thể tìm thấy con người ấy đâu! Cô hãy quay về, quay về với G.M... Hắn có đủ mọi cái để được các người đẹp yêu thích, hắn có khách sạn đủ tiện nghi, có xe, có đầy tớ để làm quà. Còn tôi, tôi chỉ có tình yêu và lòng chung thủy, phụ nữ khinh tôi, và đem sự ngây thơ chân chất của tôi ra làm trò đùa.”

Tôi còn nói thêm hàng nghìn lời hoặc buồn thương, hoặc giận dữ, tùy theo tình cảm mỗi lúc của tôi khi thì căm giận, khi thì đau thương. Tuy nhiên, do quá đau khổ day dứt, những tình cảm của tôi dần dần lắng xuống, nhường chỗ cho một vài suy nghĩ. Tôi so sánh cái tai họa cuối cùng này với những tai họa khác cũng giống như thế mà tôi đã trải qua và tôi thấy nó cũng không có gì đáng tuyệt vọng hơn những tai họa trước. Tôi đã biết tính nết của Manông, tại sao lại phiền muộn đến thế vì một tai họa mà tôi phải thấy trước. Tại sao tôi lại không dành sức lực để tìm một phương thuốc cứu chữa, vẫn còn kịp. Ít nhất tôi phải cố gắng hết sức để làm việc đó, nếu tôi không muốn tự trách mình là do mình hờ hững mà lại góp phần làm cho mình khổ sở. Từ đó tôi suy nghĩ cân nhắc tất cả các phương sách có thể mở cho tôi một con đường đi đến hy vọng.

Tìm cách dùng bạo lực để đoạt lại Manông từ tay G.M... là quyết định tuyệt vọng, chắc là làm cho tôi lâm nguy và không có vẻ gì có thể thành công. Nhưng tôi thấy nếu như tôi có thể ít nhất gặp lại Manông thì nhất định tôi có thể tranh thủ một cái gì đó trong trái tim nàng. Tôi biết rất rõ những rung động của tim nàng. Tôi chắc rằng tôi được nàng yêu: Ngay cả cái việc kỳ quái là phái một cô gái đẹp đến để an ủi tôi, tôi cũng đoán chắc đó là do sáng kiến của nàng, là do nàng thương hại những nỗi đau của tôi. Tôi quyết định dùng mọi thủ đoạn để gặp lại nàng. Trong vô khối những biện pháp mà tôi xem xét cái này sau cái khác, tôi chọn biện pháp sau đây.

M.T... đã bắt đầu giúp tôi với bao nhiêu trìu mến để tôi không thể nghi ngờ gì sự thành thật và nhiệt tình của cậu ấy. Tôi quyết định đến gặp cậu ấy ngay và xin cậu ấy cho đi gọi G.M... với lý do có công chuyện quan trọng. Tôi chỉ cần có nửa giờ để nói chuyện với Manông. Ý đồ của tôi là lọt hẳn vào phòng của nàng và tôi nghĩ sẽ dễ dàng làm việc đó khi G.M... vắng mặt.

Quyết định đó làm cho tôi bình tĩnh lại. Tôi trả cho cô gái một món tiền hậu hĩ vì cô ấy vẫn còn ở lại với tôi, và để làm cho cô ta không còn muốn quay trở lại nơi người ta đã phái cô đi, tôi ghi lại địa chỉ của cô ta và hứa sẽ đến ngủ với cô ta trong đêm ấy. Tôi lên xe ngựa bảo phi nhanh đến nhà M.T... Tôi sung sướng thấy cậu ấy ở nhà, dọc đường tôi cứ sợ cậu ấy đi vắng, một đôi câu đã làm cho cậu ấy biết được những đau khổ của tôi và sự giúp đỡ mà tôi nhờ và cậu ấy. Cậu ấy hết sức ngạc nhiên khi được biết G.M... có thể quyến rũ được Manông và vì không biết rằng bản thân tôi cũng góp phần gây nên tai họa cho tôi, cậu ấy hào hiệp đề nghị để cho cậu ấy tập họp tất cả bạn bè, sử dụng sức mạnh và tay kiếm của họ để giải thoát Manông. Tôi làm cho cậu ấy hiểu rằng một việc vang dội như vậy có thể có hại cho Manông và cho tôi. Tôi nói với cậu ấy:

“Chúng ta hãy dùng máu của chúng ta cho lúc cùng cực. Tôi đã nghĩ ra một cách nhẹ nhàng hơn mà tôi hy vọng sẽ thành công.”

M.T... hứa làm tất cả những gì tôi yêu cầu và sau khi nghe tôi nhắc lại rằng cậu ấy chỉ cần báo cho G.M... biết rằng cậu ấy cần gặp hắn và giữ hắn ở ngoài một hoặc hai giờ là đủ; cậu ấy ra đi với tôi ngay.

Chúng tôi bàn với nhau dùng phương sách gì để cậu ấy có thể giữ G.M... ở ngoài nhà lâu như vậy. Tôi khuyên cậu ấy trước hết nên viết cho hắn mấy chữ, ghi ngày tháng tại một quán rượu và hẹn G.M... đến ngay quán rượu đó vì một việc hết sức quan trọng không thể trì hoãn được. Tôi nói thêm:

“Tôi sẽ quan sát lúc ra đi và tôi sẽ dễ dàng len vào nhà hắn vì chỉ có Manông và Mácxen là thằng hầu của tôi biết mặt tôi thôi. Phần anh, trong lúc đó đang ngồi với G.M..., anh cứ nói hắn rằng cái việc quan trọng mà anh cần gặp hắn là việc anh cần tiền, rằng anh đã vừa thua bạc hết sạch mà còn đánh chịu một số tiền lớn và cũng thua nốt. Như vậy hắn cần có thời giờ để dẫn anh đến két bạc của hắn, còn tôi thì có thời gian để thực hiện ý đồ của tôi.

M.T... đã thực hiện đúng từng chi tiết sự dàn xếp đó. Tôi để cậu ấy ngồi lại trong quán rượu, nơi cậu ấy viết ngay một lá thư. Tôi thì đến đứng cách nhà Manông vài bước. Tôi thấy người mang thư cho G.M... đến, rồi một lát sau G.M.. đi bộ ra khỏi nhà, có một người hầu cùng đi. Để cho hắn đi khỏi một quãng xa, tôi tiến đến nhà của người tình bạc bẽo của tôi, và mặc dù rất tức giận, tôi đã kính cẩn gõ cửa như gõ cửa một ngôi đền. May sao chính Mácxen mở cửa cho tôi. Tôi ra hiệu cho hắn im lặng. Tuy không có gì phải sợ những đầy tớ khác, tôi vẫn hỏi thầm hắn rằng hắn có thể dẫn tôi đến phòng cô Manông mà không để ai trông thấy không? Hắn trả lời rằng việc đó dễ dàng nếu leo nhẹ nhàng cầu thang chính. Tôi bảo hắn:

“Thế thì đi nhanh lên và trong khi ta ở trong phòng của cô Manông thì chú cố ngăn không cho người nào lên đây.”

Tôi lọt vào phòng nàng không gặp khó khăn gì. Manông đang bận đọc sách. Chính ở đây mà tôi có dịp thán phục cái tính chất của người con gái kỳ lạ này.

Nàng không hề tỏ ra sợ hãi hay rụt rè khi trông thấy tôi; nàng chỉ tỏ ra hơi ngạc nhiên, sự ngạc nhiên mà người ta không kiềm chế được khi trông thấy một người mà ta tưởng là ở xa. Nàng bảo tôi:

“A! Anh đấy à, anh yêu? – Rồi đến ôm hôn tôi nồng nàn như thường lệ. – Lạy Chúa! Anh bạo gan thật đấy! Ai có thể ngờ anh đến đây, trong hôm nay, ở chốn này!”

Tôi gỡ tay nàng ra, không đáp lại những cái vuốt ve mơn trớn của nàng, đẩy nàng ra một cách khinh bỉ rồi lùi lại vài bước để đứng xa nàng. Cử chỉ đó không khỏi làm nàng chưng hửng. Nàng cứ đứng nguyên như vậy nhìn tôi, sắc mặt thì thay đổi. Thực tình, tôi rất sung sướng được gặp lại nàng cho đến nỗi, dù có những lý do xác đáng để nổi giận, tôi không còn đủ sức để mở miệng gây gổ với nàng. Tuy nhiên, trái tim tôi chảy máu vì sự xúc phạm tàn nhẫn của nàng đối với tôi. Tôi cố nhớ lại sự xúc phạm đó và cố sao cho trong đôi mắt tôi ánh lên thứ ánh lửa khác hơn là thứ ánh lửa yêu đương. Vì tôi đứng lặng thinh trong một lúc và nàng thấy sự rung động của tôi, nàng run lên, chắc là do sợ hãi. Tôi không thể nào chịu đựng nổi quang cảnh đó. Tôi nói với nàng bằng một giọng trìu mến:

“A! Manông, Manông bội bạc! Anh biết bắt đầu than thân trách phận từ đâu bây giờ? Anh thấy em tái mặt đi và run rẩy, và anh còn nhạy cảm với bất cứ một nỗi khổ nhỏ nhặt nào của em đến nỗi anh không muốn làm em phiền muộn bằng những lời trách cứ của anh. Nhưng Manông ơi! Anh xin nói với em rằng anh đã đau khổ xiết bao vì sự phản bội của em! Đó là những ngón đòn không bao giờ người ta đánh vào người mình yêu, trừ phi muốn cho người yêu của mình chết đi. Đây là lần thứ ba, Manông anh đã đếm kỹ, khó mà có thể quên được. Ngay bây giờ đây, tự em phải quyết định là em sẽ theo bề nào, bởi vì trái tim buồn khổ của anh không còn chịu đựng nổi một sự thử thách tàn nhẫn đến thế được nữa. Anh thấy rõ trái tim anh sắp vỡ ra vì đau khổ. Anh không còn có thể chịu đựng được nữa rồi! – Tôi nói thêm và ngồi phịch xuống một cái ghế. – Anh không còn đủ sức nói và đứng vững nữa rồi!”

Nàng không đáp lại tôi nhưng khi thấy tôi ngồi xuống, nàng quỳ xuống gục đầu vào gối tôi, úp mặt vào tay tôi. Trong một lát, tôi cảm thấy bàn tay tôi đẫm nước mắt nàng. Lạy Chúa Trời! Lòng con sao mà xao động đến thế! Tôi rút ra một tiếng thở dài rồi nói:

“A! Manông, Manông! Em có khóc than thì cũng đã muộn rồi khi em muốn cho anh chết vì đau khổ. Em chỉ giả vờ buồn khổ đấy thôi. Nỗi khổ lớn nhất của em chắc hẳn là sự có mặt của anh ở đây, sự có mặt vẫn luôn luôn cản trở em vui hưởng lạc thú đó mà. Em hãy mở mắt ra mà nhìn đi, hãy nhìn cho rõ anh là ai đi, người ta không thể để rơi những giọt nước mắt thương cảm đến như vậy vì một con người khốn khổ mà người ta đã phản bội và bỏ rơi một cách tàn nhẫn đâu!”

Manông cứ quỳ nguyên như thế mà hôn tay tôi. Tôi lại nói:

“Này hỡi Manông thay lòng đổi dạ, Manông bội bạc và không chút lòng tin, nào đâu là những lời thề thốt, ước hẹn của em? Này hỡi người yêu không kiên trinh, không chung thủy và tàn nhẫn của anh, em đã làm gì với mối tình mà hôm nay em còn thề thốt? Trời ơi! Có thể nào sau khi đã nặng lời hứa hẹn thủy chung, người tình lại chế giễu ta như vậy? Thế ra kẻ phản bội lại được đền bù, còn người kiên trinh chung thủy thì bị bỏ rơi và tuyệt vọng!

Vừa nói những lời trên đây, tôi vừa đắng cay nghĩ đến mối tình bị phụ bạc và dù không muốn, tôi vẫn cứ để rơi một vài giọt lệ. Qua giọng nói thay đổi của tôi, Manông thấy được tâm trạng của tôi. Cuối cùng, nàng mới cất tiếng. Nàng buồn bã nói:

“Chắc em là kẻ đã phạm tội bởi vì em đã gây ra cho anh bao nhiêu đau khổ và xúc động như vậy, nhưng xin Chúa hãy trừng phạt em nếu như em biết là mình phạm tội hoặc là em có ý nghĩ phạm vào cái tội mà anh đã gán cho em.”

Những lời lẽ đó của nàng đối với tôi vô nghĩa và vô luân đến nỗi tôi không thể kìm nổi cơn tức giận đến điên người. Tôi rít lên:

“Một sự giả dối kinh tởm! Hơn bao giờ hết, tao chỉ thấy mày là một con vô lại và hiểm độc! Đến bây giờ tao mới thấy rõ tính chất khốn nạn của mày. Vĩnh biệt! – Tôi nói tiếp rồi đứng dậy. – Vĩnh biệt con người đốn mạt; tao thà chết đi một nghìn lần còn hơn là còn liên hệ với mày. Cầu Chúa hãy trừng phạt tao nếu tao còn thèm nhìn đến mày! Mày hãy sống với thằng tình nhân mới của mày đi, hãy yêu nó đi, hãy ghét tao đi, hãy từ bỏ danh dự, lương tri đi, tao cần đếch gì, tất cả bây giờ đối với tao cũng vậy thôi!”

Manông kinh hãi trước cơn nóng giận đó của tôi đến mức nàng vẫn quỳ bên cạnh chiếc ghế tựa mà tôi vừa đứng lên, nàng nhìn tôi, run bần bật và không dám thở nữa. Tôi bước vài bước về phía cửa, và quay đầu lại, tôi chăm chú nhìn nàng. Nhưng phải là con người đã mất cả tính người mới có thể không xúc động trước bao nhiêu những nét say đắm lòng người đến như vậy. Tôi không phải là con người sắt đá đến như vậy và từ thái cực này tôi sang thái cực kia, tôi quay về phía nàng, hay đúng hơn, tôi đâm bổ vào nàng mà không suy nghĩ gì cả. Tôi ôm lấy nàng, hôn nàng thắm thiết. Tôi xin lỗi nàng về sự nóng giận của tôi. Tôi thừa nhận rằng tôi là con người thô bạo và không xứng đáng được một người con gái như nàng yêu. Tôi bắt nàng ngồi xuống và đến lượt tôi quỳ xuống bên nàng, tôi xin nàng cứ thế mà nghe tôi nói. Và cứ thế, tất cả những gì kính yêu và âu yếm mà một người tình vâng phục và đắm say có thể nghĩ ra để xin lỗi người yêu, tôi đã tóm gọn trong mấy lời. Tôi xin nàng nói mấy lời tha tội cho tôi. Nàng choàng hai tay lên cổ tôi rồi nói rằng chính nàng mới cần đến lòng độ lượng của tôi để làm cho tôi quên đi những nỗi phiền muộn mà nàng đã gây ra cho tôi, và nàng bắt đầu tỏ ra lo ngại rằng tôi sẽ không thích nghe những lời nàng sắp nói để tự bào chữa cho mình. Tôi cắt ngay lời nàng.

“Anh ấy ư? A! Nào anh có đòi em tự bào chữa đâu kia chứ? Anh tán thành tất cả những gì em đã làm. Anh đâu có quyền đòi em phải giải thích cho anh hành vi của em. Nếu Manông thân yêu của anh vẫn còn chưa gạt anh ra khỏi trái tim em thì anh đã quá hài lòng, quá sung sướng rồi. Nhưng hỡi Manông đầy quyền lực, – Tôi vừa suy nghĩ về số phận của tôi vừa nói tiếp, – Em là người có thể tùy ý làm cho anh vui mừng hay đau khổ; sau khi anh đã hạ mình bày tỏ với em niềm hối hận của anh, em có thể cho phép anh nói với em về nỗi buồn và nỗi khổ của anh không? Em có thể nói cho anh biết rằng ngày hôm nay đây anh phải sẽ ra sao đây, rằng em có nỡ nhẫn tâm ký bản án tử hình của anh đêm nay khi em đi ngủ với người tình địch của anh không?”

Nàng ngẫm nghĩ một lát rồi trả lời tôi với vẻ bình thản:

“Này chàng hiệp sĩ của em, nếu như từ đầu anh đã nói ra như thế thì tránh được cho anh sự rối trí và cho em một cảnh đáng buồn. Anh đau khổ chỉ vì anh ghen tuông, nên em có thể chữa căn bệnh của anh bằng cách xin đi theo anh đến cùng trời cuối đất ngay bây giờ. Nhưng em lại nghĩ, rằng chắc lá thư mà em đã viết cho anh dưới mắt của G.M... và người con gái mà chúng tôi phái đến cho anh đã làm cho anh buồn phiền. Em nghĩ rằng anh có thể xem bức thư của em như là lời chế giễu anh, và cô gái mà anh tưởng đến tìm anh là do em phái đến là lời nhắn gợi rằng em từ bỏ anh để gắn bó với G.M... chứ gì? Chính ý nghĩ đó đã làm em đột nhiên kinh hoàng bởi vì dù em vô tội khi nghĩ đến điều đó, em thấy mình tình ngay lí gian. Nhưng em mong anh hãy phán xét sau khi em đã giải thích sự thật cho anh.”

Thế rồi nàng đã thuật lại cho tôi tất cả những gì đã xảy ra từ khi nàng đến gặp G.M... đang chờ nàng ở chính ngôi nhà mà chúng tôi đang ngồi tại đây lúc bảy giờ. Hắn qua đã tiếp đón nàng như tiếp đón một bà hoàng đẹp nhất thế giới. Hắn đã đưa nàng đi xem tất cả những gian phòng trang trí rất thanh nhã và sạch như lau như li. Trong phòng giấy của hắn, hắn đã đếm cho nàng mười nghìn livre và còn thêm vào đó một số đồ trang sức, trong đó có sợi dây chuyền và những chiếc vòng ngọc trai mà nàng đã từng lấy được của cha hắn dạo nào. Hắn đã đưa nàng đến một phòng khách mà nàng chưa đến, tại đấy đã bày sẵn một bữa tiệc nhẹ n