ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ CON DỐC CAO CỦA THÀNH PHỐ CORMOS

Đồng bằng mà tôi đã nhắc đến trải dài mất năm ngày đường về hướng Nam, tiếp theo là một con dốc khác dài hai mươi dặm, đó là một con đường rất xấu và nguy hiểm, vì có nhiều kẻ xấu và bọn trộm cắp. Khi xuống thung lũng này, người ta đến một đồng bằng rất đẹp, gọi là đồng bằng Formose (tên khác của Cormos). Đồng bằng này dài hai ngày đường và có những con sông thơ mộng, nơi đây có chà là và nhiều thứ trái cây khác, vô số chim như chim ưng, két và những loại chim khác không giống với các loại chim chỗ chúng ta ở. Sau khi cưỡi ngựa hai ngày đường, người ta đến biển Oceane (ở cửa vào vịnh Péc xích), trên bờ sông có một thành phố mang tên Cormos (Ormuz) và một hải cảng. Tôi cho các bạn biết rằng các thương nhân từ Ấn Độ đến đó với những con tàu chất đầy đồ gia vị, đá quý, vải hiếm, vải lót giường bằng lụa và vàng, ngà voi và nhiều hàng hóa khác nữa. Họ bán chúng cho các thương nhân khác và những người này lại mang chúng đi khắp thế giới. Đó là một thành phố thương mại rất lớn. Trực thuộc nó còn có nhiều thành phố và thị trấn, nhưng nó là thủ đô của một vương quốc do vua Ruemedan Acomat cai trị. Ở đây, nhiệt độ ban ngày rất cao do mặt trời và địa điểm nằm trên chỗ đất cứng rắn. Nếu một nhà buôn ngoại quốc nào chết ở đây, nhà vua sẽ cho tịch thu toàn bộ tài sản của y.

Trong vùng này, người ta chế biến rượu rất ngon bằng chà là và gia vị, nhưng nếu không quen uống, nó sẽ làm cho bạn bị chột ruột và khiến cho bạn đi ngoài rất nhiều, nhưng sau đó nó làm cho bạn khỏe mạnh và béo ra. Khi người dân trong nước mắc bệnh, họ ăn thịt heo và bánh mì làm bằng bột; nhưng nếu khi họ ăn lúc khỏe mạnh, họ lại ngã bệnh. Khi họ mạnh khỏe họ chỉ ăn chà là, cá muối, chanh và hành ta.

Tàu thuyền của họ đóng rất tồi. Nhiều người chết vì lý do này, vì chúng không được đóng đinh sắt, nhưng được may với chỉ lấy từ sợi cây dừa: khi dập vỏ, nó giống như cái bờm ngựa, và họ dùng nó để bện chỉ may tàu, chỉ chắc chắn và không bị hỏng khi ngâm nước biển, nhưng nó không thể chống chọi nổi với bão to. Những tàu này đều có một cột buồm, một cánh buồm và một bánh lái, nhưng chúng không được che chở trừ khi được chất đầy hàng. Hàng hóa được che chở bằng da thú vật. Người ta cho ngựa đứng trên da để chở sang Ấn Độ bán. Họ không có sắt để làm đinh, vì thế họ làm những chốt gỗ để đóng thuyền, rồi vá bằng chỉ như tôi đã nói với các bạn. Do đó, đi biển trên những con tàu này rất nguy hiểm, vì trong các biển Ấn Độ có rất nhiều bão.

Dân cư là những người da đen và tôn thờ Mahomet. Họ không ở trong các thành phố vì nhiệt độ rất cao làm họ có thể chết được, nhưng họ đi ra bên ngoài vào những khu vườn, nơi có nhiều sông và suối. Dù sao đi nữa, họ không thoát khỏi được nếu như họ không làm điều mà tôi sẽ nói với các bạn. Trong mùa hè, nhiều lúc gió từ hoang mạc xung quanh đồng bằng thổi đến hết sức nóng đến nỗi nó giết chết tất cả mọi người, nếu như lúc cảm thấy gió nóng này đến gần họ không nhảy xuống nước ngập tới đầu và ở đó cho đến khi nào gió qua đi. Họ gieo lúa mì, lúa mạch và các loại ngũ cốc khác vào tháng Mười Một và thu hoạch vào tháng Ba. Sau đó không còn một cây cỏ nào trừ những trái chà là tồn tại đến tận tháng Năm, đó là do nhiệt độ quá nóng làm khô héo mọi thứ, nhưng các con tàu không bị hư hỏng vì chúng được thoa bằng dầu cá.

Khi có người chết, đàn ông hoặc đàn bà, họ hàng, bè bạn và những người láng giềng tụ họp để chịu tang với những tiếng khóc la ầm ĩ.

Bây giờ chúng ta sẽ quay lại một con đường khác, ở thành phố Creman và tôi sẽ nói với các bạn về những miền nam ở phía Bắc của thành phố này.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ VIỆC ĐI BỘ TRONG MIỀN ĐẤT HOANG DÃ

Rời khỏi thành phố Creman, người ta phải cưỡi ngựa mất bảy ngày trên một con đường rất nguy hiểm, tôi sẽ cho các bạn biết vì sao. Trong ba ngày, người ta không tìm thấy nước, hoặc hầu như không có thứ gì cả; nước mà người ta gặp thường đắng và có màu xanh lục, nó mặn chát đến nỗi chẳng ai có thể uống được, và ai uống nó sẽ có thể làm cho mình nhẹ nhõm ít nhất là mười lần trên đường đi. Đối với nước trong các sông ngòi, không ai dám dùng, vì người nào dùng nó sẽ bị tháo dạ khủng khiếp. Vì vậy điều thích hợp nhất là nên mang theo nước bên mình, về phần gia súc, chúng đành phải uống loại nước tồi tệ này, vì chúng không còn thứ gì khác; chúng uống để khỏi quá khát, đến nỗi nước đó đôi khi làm cho chúng bị tháo dạ đến chết. Trong ba ngày đi đường, người ta không gặp bất cứ căn nhà nào: tất cả đều vắng lặng và khô khốc, không có thú hoang, vì chúng không tìm được thứ gì để cho vào bụng. Sau ba ngày đi xuyên qua hoang mạc. Người ta lại bắt gặp một hoang mạc khác kéo dài bốn ngày đường; nó cũng như hoang mạc trước, ngoại trừ sự hiện diện của những con ngỗng trời. Sau bốn ngày trong hoang mạc nữa, vương quốc Creman mới kết thúc và người ta đến một thành phố lớn gọi là Cobinan (Knabis, ở phía Bắc Đông Bắc Creman).

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ COBINAN TO LỚN VÀ SANG TRỌNG

Cobinan là một thành phố lớn. Dân cư thờ Mahomet. Thành phố có nhiều sắt, thiếc và ondanique. Ở đây người ta làm ra những gương soi bằng thiếc rất đẹp và rất lớn. Người dân còn chế thuốc calamine nhân tạo rất tốt để chữa bệnh mắt. Họ còn điều chế ôxít kẽm, và tôi sẽ cho các bạn biết như thế nào. Họ có một vỉa đất tốt có chứa thứ kim loại đó. Họ đặt đất đó trên một lò lửa rất nóng, trên lò còn có một lưới sắt; khói và hơi bốc ra từ đất này bám vào lưới sắt: đó là calamine nhân tạo; phần còn lại từ đất nung gọi là ôxít kẽm.

Bây giờ chúng ta hãy bỏ qua thành phố này và đi tới nữa.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ TỈNH TONOCAIN

Rời khỏi thành phố Cobinan, người ta bắt gặp một hoang mạc dài tám ngày đường, rất khô hạn, không có cây cối và hoa trái, nước đắng và không tốt, vì vậy không nên để cho gia súc ăn uống ngoại trừ đối với súc vật thích uống loại nước tồi tệ này vì quá khát. Sau tám ngày đường, người ta đến một tỉnh gọi là Tonocain (vì có hai thành phố Tou và Cain trong xứ Koubistan). Tỉnh này có nhiều thành phố và thị trấn và ở giáp giới với Ba Tư về hướng Bắc. Ở đây có một đồng bằng rất lớn có cây solque phát triển, những người Ki tô giáo gọi chúng là những cây tiêu huyền. Tôi sẽ mô tả cây đó như thế nào. Cây này cao và to, nó cho những quả cứng như hạt dẻ nhưng bên trong không có gì. Gỗ của nó màu vàng và rất cứng. Ngoài ra không có bất cứ cây nào khác ở cách đó hơn một trăm dặm, trừ ở một nơi cách mười dặm. Người dân trong vùng cho rằng nơi đó diễn ra cuộc chiến của Alexandre chống lại vua Darius. Các thành phố và thị trấn có nhiều thứ tốt đẹp, vì xứ sở rất ôn hòa: Trời không quá nóng hoặc quá lạnh. Tất cả các dân cư đều thờ Mahomet. Cũng có những người rất xinh đẹp, nhất là những phụ nữ cực kỳ đẹp.

Bây giờ chúng ta sẽ khởi hành từ đây, chúng tôi sẽ nói về một vùng gọi là Mulect, nơi đây Lão Già Núi thường ở với những Hasisin của mình như các bạn sẽ nghe sau đây.