ĐẠI HÃN ĐÃ CAI QUẢN TRIỀU ĐÌNH KHI BẪY CHIM TRỞ VỀ NHƯ THẾ NÀO?
Khi quay về thành phố Canbaluc, ông ở trong cung của mình ba ngày và không lâu hơn, ông cho tổ chức tiệc mừng cùng với những bà vợ của ông. Sau đó, từ cung điện ở Canbaluc, ông đi vào thành phố mà ông cho xây dựng và có tên là Ciandu, như tôi đã kể cho các bạn ở phần trước.
Ông ở đó mùa hè vì trời nóng nực cho đến ngày hai mươi tám tháng Tám, rồi mới quay lại thành phố Canbaluc.
Bạn nên biết rằng thành phố Canbaluc có rất nhiều nhà và dân cư; trong thành cũng như ngoài thành, như là một điều khó tin, vì có bấy nhiêu thị trấn là có bấy nhiêu cửa, tức là mười hai thị trấn rất lớn; ở đó có nhiều người hơn ở trong thành phố. Trong các thị trấn này có những nhà buôn và những người nước ngoài cư ngụ, họ đến từ khắp nơi để mang quà cho Chúa thượng hoặc để bán hàng cho triều đình; ở đó, có nhiều ngôi nhà đẹp như trong thành phố, không kể những ngôi nhà của các quan lớn và các cận thần đông đảo.
Các bạn nên biết rằng, trong thành phố, người ta không được phép chôn bất cứ người chết nào; những tín đồ ngẫu tượng mang xác đi hỏa thiêu ngoài thành phố và thị trấn, ở một nơi xa được quy định cho công việc này; đối với các tín đồ khác, họ chôn người chết xuống đất, như những người Ki tô hữu, người Sarrasin và những hạng người khác; người ta cũng mang xác ra xa các thị trấn, đến một nơi đã được quy định, nên đất đai có giá trị hơn và trong sạch hơn.
Ngoài ra, bất cứ phụ nữ nào bán dâm đều không được ở trong thành phố, nhưng tất cả phải ở trong các thị trấn. Có rất nhiều phụ nữ dành cho số người nước ngoài đông đảo đến mức lạ lùng. Vì tôi cho các bạn biết rằng có hơn hai mươi ngàn phụ nữ làm tiền bằng thân xác của mình. Tất cả đều vì cuộc sống, do đó, bạn thấy dân cư rất đông.
Trong thành phố này, có những hàng hóa mắc mỏ có giá trị lớn và những thứ từ phương xa tuôn đến, nhiều hơn ở bất cứ thành phố nào trên thế giới, và với số lượng lớn hơn bất cứ nơi nào, vì mọi người từ khắp nơi đều mang hàng đến; có thứ dành cho Đại Hãn, thứ khác dành cho triều đình, có thứ dành cho thành phố quá rộng lớn, thứ khác nữa dành cho các quan cận thần và kỵ sĩ đông đảo, có những thứ dành cho các đội quân lớn của Chúa đang trú đóng trong những vùng lân cận. Tất cả mọi thứ đều tuôn đến nhiều vô kể, nên không ngày nào trong năm là không có hàng ngàn chuyến xe chở lụa đi vào thành phố, nhờ đó, người ta làm nhiều loại vải bằng vàng, bằng lụa và những thứ khác nữa. Không có gì lạ, vì trong tất cả các vùng lân cận, không hề có vải lanh: vì vậy đều thích hợp nhất là làm mọi thứ đều bằng lụa. Thật ra một vài nơi, họ vẫn có bông vải và đay gai, nhưng họ không dùng bao nhiêu vì số lượng lụa quá nhiều, rẻ và có giá trị lớn hơn lanh và bông vải.
Quanh thành phố lớn Canbaluc, có hơn hai trăm thành phố nhỏ, những thành phố này lại gần những thành phố khác. Từ mỗi thành phố đều có những nhà buôn đến để bán hàng hóa và mua những hàng hóa khác cho các lãnh chúa. Tất cả đều tìm cách bán cho được hàng và mua vào những mặt hàng khác: Điều này chứng tỏ các thành phố này đều có ngành thương mại rất phát triển.
Bây giờ tôi sẽ nói các bạn về ngân hàng La Seque của Đại Hãn tọa lạc ngay trong thành phố, nơi đây Chúa cho đúc và khắc đồng tiền của mình, đồng thời cho các bạn thấy rõ vì sao Chúa thượng còn giàu có nhiều hơn nữa.
ĐẠI HÃN CHO LƯU HÀNH TRONG NƯỚC TIỀN GIẤY BẰNG VỎ CÂY NHƯ THẾ NÀO?
Trong thành phố Canbaluc, có ngân hàng Seque (tiếng Venise gọi là Zecca, ngân hàng) của Đại Hãn. Ngân hàng được thiết lập khiến cho mọi người có thể khẳng định rằng Chúa thượng nắm giữ bí quyết về thuật giả kim một cách hoàn hảo và phù hợp với lẽ phải, vì ông cho đúc một loại tiền mà tôi sẽ nói với các bạn sau đây. Ông cho lấy vỏ những cây dâu, thứ cây mà các con tằm làm ra lụa ăn lá. Cây này được trồng nhiều trong tất cả các miền. Người ta lấy một lớp vỏ mỏng và trắng nằm giữa lớp gỗ của cây và lớp vỏ dày bên ngoài; từ lớp vỏ mỏng này, người ta làm ra một thứ trông giống như là giấy nhưng rất đen (ý nói sậm hơn giấy thường). Khi làm ra những miếng bìa các tông, người ta cắt chúng ra theo cách này: loại nhỏ nhất trị giá một nửa tournesol; một loại khác hơi lớn hơn giá trị bằng một tournesol; một loại khác hơi lớn hơn một chút có giá trị bằng một nửa đồng bạc lớn Venise; một loại khác nữa, một đồng bạc lớn Venise; một loại khác, năm đồng bạc lớn; một loại khác, sáu đồng bạc lớn; một loại mười đồng bạc lớn; một loại bằng một đồng Byzance vàng; một loại bằng hai đồng Byzance vàng; một loại bằng ba đồng Byzance vàng; một loại bằng bốn đồng Byzance; một loại bằng năm đồng Byzance và cứ thế cho đến mười đồng Byzance vàng. Tất cả các tấm phiếu này đều đóng dấu ấn của Chúa thượng. Ông cho làm ra một số lượng lớn hàng năm, đến nỗi không có đồng tiền nào có giá trị như nó; toàn bộ kho tàng trên thế gian này cũng không sánh được với nó. Khi những tấm phiếu này được làm theo cách như tôi đã nói với các bạn, ông cho thanh toán các khoản chi tiêu, và phân phát chúng cho từng người trong tất cả các tỉnh, tất cả các vương quốc, tất cả các lãnh thổ, bất cứ nơi nào dưới quyền cai trị của ông. Không ai dám từ chối chúng, vì ai từ chối liền bị hành hình ngay, cho dù người đó được ông yêu mến như thế nào đi nữa. Ngoài ra mỗi người sử dụng chúng tùy thích vì bất cứ nơi nào họ đến, nếu thuộc quyền cai trị của Đại Hãn, họ đều có thể chi tiêu những tấm phiếu này và thanh toán cho các món hàng hóa mà họ đã mua hoặc bán, cũng tốt như tiền bằng vàng ròng. Hơn nữa các phiếu này nhẹ đến nỗi một phiếu trị giá mười đồng Byzance vàng cũng không nặng bằng một đồng Byzance.
Bạn nên biết rằng, tất cả các nhà buôn từ Ấn Độ hoặc các nước khác đến cùng với vàng bạc, đá quý hoặc ngọc trai không dám bán chúng trong thành phố này cho bất cứ người nào khác ngoài Chúa thượng. Ông chỉ định mười hai quan chức để làm công việc này, họ là những người khôn ngoan, thạo việc kinh doanh mua bán, và Chúa ra lệnh cho họ thanh toán thật rộng rãi với những tấm phiếu đó; các nhà buôn chấp nhận chúng một cách thoải mái, vì không người nào khác cho họ nhiều như thế, và họ được thanh toán ngay tại chỗ. Hơn nữa, với đồng tiền này, họ có thể mua tất cả những thứ họ muốn ở bất cứ đâu; nó cũng nhẹ nhàng hơn khi đi du lịch. Đến nỗi Chúa thượng càng mua nhiều hàng hóa mỗi năm bao nhiêu thì kho tàng của ông càng vô tận bấy nhiêu; ông thanh toán hàng hóa bằng một thứ tiền chẳng có giá trị gì đối với ông, nếu như các bạn biết rõ. Sau cùng, mỗi năm, ông nhiều lần công bố trong thành phố rằng tất cả những ai có vàng, bạc, ngọc trai và đá quý phải mang chúng vào ngân hàng Seque, nơi họ sẽ được thanh toán đầy đủ và hào phóng. Và họ tự ý mang chúng đến đổi chác, vì họ không thấy ai trả cho họ nhiều như thế. Thật là một điều kỳ diệu.
Bằng cách này, Chúa thượng có được toàn bộ kho tàng từ đất đai của ông.
Khi những tấm phiếu bị hỏng, mặc dù chúng khá bền, người ta vẫn mang chúng đến ngân hàng Seque để đổi lấy những tấm phiếu mới bằng cách chịu lời ba phần trăm. Nhưng nếu một quan chức hoặc một người nào khác, bất luận là ai đi nữa, cần vàng hoặc bạc hoặc đá quý hoặc ngọc trai để làm bát đĩa hoặc những thứ sang trọng khác, họ có thể đến ngân hàng Seque và mua tất cả những gì mình muốn bằng các tấm phiếu.
Tôi đã kể với các bạn cách thức và những lý do mà Đại Hãn có thể chiếm hữu và chiếm hữu nhiều kho báu hơn tất cả những người trên thế gian này, bây giờ tôi sẽ nói cho các bạn biết về các quan dưới quyền Đại Hãn ở trong thành phố này.