ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ 12 VỊ QUAN ĐẠI THẦN CAI QUẢN TẤT CẢ CÔNG VIỆC CỦA ĐẠI HÃN

Các bạn nên biết rằng Đại Hãn đã bổ nhiệm mười hai vị đại thần để ủy thác tất cả những việc cần thiết để quản lý ba mươi bốn tỉnh. Mười hai vị đại thần này đều ở chung trong một dinh thự rất đẹp và lộng lẫy trong thành phố Canbaluc. Dinh thự này gồm có nhiều nhà và nhiều phòng. Mỗi tỉnh có một thẩm phán và nhiều thư ký; tất cả đều ở trong dinh thự này, mỗi người ở trong căn nhà của mình. Vị thẩm phán và những thư ký này làm tất cả những việc cần thiết cho tỉnh mà họ được bổ nhiệm; điều này nằm dưới quyền điều động của mười hai vị đại thần. Ngoài ra khi có việc nghiêm trọng, mười hai vị đại thần đệ trình lên Chúa thượng. Ông sẽ thực thi điều mà ông cho là tốt nhất. Nhưng mười hai vị đại thần có quyền hành lớn đến nỗi họ có thể tuyển chọn các lãnh chúa cho ba mươi bốn tỉnh mà tôi đã nói với các bạn. Khi họ đã chọn được những người tài giỏi và hoàn hảo, họ trình lên cho Đại Hãn biết. Ông ta phê chuẩn và ban cho họ lệnh bài vàng biểu hiện quyền lãnh chúa. Cả mười hai vị đại thần này còn có đầy đủ quyền hành để quyết định các đội quân phải đi đến nơi nào. Họ phái các đội quân đi đâu, với số lượng bao nhiêu, việc này đôi khi phải đệ trình cho Chúa thượng biết. Họ được gọi là Seieng, nghĩa là: Hội đồng tối cao. Dinh thự họ ở cũng được gọi là Hội đồng tối cao. Đó là quyền lực cao nhất trong triều đình của Đại Hãn, vì họ có quyền thi ân cho ai tùy ý họ.

Bây giờ tôi sẽ kể cho các bạn Chúa thượng phái các sứ giả và những người đưa thư của ông như thế nào và họ có những con ngựa luôn sẵn sàng để đi thật nhanh như thế nào.

CÁC SỬ GIẢ VÀ NGƯỜI ĐƯA THƯ TỪ CANBALUC QUA CÁC VÙNG VÀ TỈNH NHƯ THẾ NÀO?

Từ thành phố Canbaluc tỏa ra nhiều đường lớn và nhỏ dần đến nhiều tỉnh khác nhau; tức là một đường đi về tỉnh này, và đường khác sang tỉnh khác. Vì vậy mỗi đường đều mang tên của tỉnh mà nó hướng đến. Khi các sứ giả của Chúa thượng khởi hành từ Canbaluc bằng con đường nào bất kỳ, sau khi đi được hai mươi lăm dặm, họ gặp được một trạm gọi là iamb, chúng ta gọi đó là trạm ngựa. Ở trạm này có một dinh thự rất đẹp, to lớn và sang trọng, nơi ở của các sứ giả. Những căn phòng đầy đủ những chiếc giường đẹp lộng lẫy, với những ra lót giường bằng lụa và được trang bị bằng tất cả những gì thích hợp cho các sứ giả. Nếu một vị vua nào đến đó, ông sẽ được tiếp đãi rất nồng hậu. Trong mỗi trạm này có hơn bốn trăm ngựa. Một vài trạm chỉ có hai trăm con ngựa, tùy theo nhu cầu cần có giữa hai trạm. Chính Chúa thượng là người quyết định số ngựa phải chuẩn bị cho các sứ giả, khi ông phái họ đến nơi nào đó. Các bạn nên biết rằng cứ mỗi hai mươi lăm hoặc ba mươi dặm, mỗi con đường đều có một trạm được trang bị như tôi đã nói. Khi các sứ giả đi qua một nơi vắng vẻ nào đó không có nhà cửa hoặc quán trọ, Chúa thượng sẽ cho làm ít nhiều những trạm ngựa như tôi đã kể, trừ khi phải cưỡi ngựa trong những ngày dài hơn; vì nếu các trạm khác ở cách nhau hai mươi lăm hoặc ba mươi dặm, những trạm này sẽ cách nhau từ ba mươi lăm đến bốn mươi lăm dặm. Nhưng chúng cũng được trang bị tốt như những trạm khác với tất cả những phương tiện cần thiết như ngựa và tất cả những vật dụng khác, sao cho các sứ giả của Chúa thượng đi đi lại lại, có đủ đồ trang bị theo như ý họ muốn, ở bất cứ nơi nào họ đến. Đó là điều vĩ đại nhất, sang trọng nhất mà chúng ta chưa bao giờ nghe thấy, và không bao giờ có vị hoàng đế nào, vị vua nào hoặc lãnh chúa nào giàu có đến như vậy. Vì đúng là có hơn ba trăm ngàn con ngựa ở trong các trạm này dành riêng cho các sứ giả; ngoài ra các dinh thự gồm hơn mười ngàn dinh, tất cả đều được trang bị những yên cương lộng lẫy như tôi đã kể.

Tôi sẽ kể với các bạn một chuyện khác nữa mà tôi đã quên, một việc làm rất tốt để thêm vào chuyện này. Đại Hãn ra lệnh giữa trạm này và trạm khác, trên bất cứ con đường nào, cứ mỗi ba dặm đều có một lâu đài với bốn mươi nhà xung quanh, trú ngụ ở đó là những người đi bộ mang tin tức của Chúa thượng bằng cách này: mỗi người mang một dây nịt lớn và rộng, mang đầy lục lạc (những người đưa thư đeo lục lạc vẫn còn tồn tại, nhưng đi ngựa, vào thời P. Hue năm 1846) để khi thi hành nhiệm vụ, mọi người nghe được từ xa; họ vừa đi vừa chạy từ lâu đài này đến lâu đài khác cách xa ba dặm, ở đó có một người khác cũng mang lục lạc, sẵn sàng chuẩn bị khi người này nghe người kia đến, và khi người kia vừa tiếp xúc với y, y liền lấy tin của người đó mang đến, với hành trang của một người viết chữ, và y chạy đến ba dặm khác. Như thế những người chạy thay nhau mỗi ba dặm, bằng cách này Chúa thượng có một số đông người chạy bộ mang thư và tin tức cách xa mười ngày đường đến cho ông trong một ngày và một đêm; vì họ đi ban đêm cũng như ban ngày; và khi cần thiết, họ đến từ cách xa một trăm ngày đường trong vòng có mười ngày và mười đêm, đây là một kỳ quan vĩ đại. Nhiều lần những người này mang đến cho Chúa thượng những trái cây hoặc những thứ khác ở cách xa mười ngày đường trong một ngày. Chúa thượng không lấy bất cứ thứ thuế nào đối với những người này, nhưng còn ban cho họ tiền thu thuế của ông nữa.

Hơn nữa, trong các lâu đài mà tôi đã nói với các bạn, cũng có những người mang những dây thắt lưng treo đầy lục lạc, để khi có nhu cầu cấp bách phải mang tin tức đến cho Chúa thượng, hoặc một vị đại thần nào nổi loạn hoặc một việc gì cấp bách khác, họ có thể vượt hai trăm năm mươi đến ba trăm dặm trong một ngày. Họ lấy ở trạm, nơi họ ở, những con ngựa hoàn toàn sẵn sàng, mạnh khỏe và chạy tốt, và họ chạy một mạch thật nhanh theo khả năng của con ngựa. Khi nghe họ chạy đến nhờ tiếng lục lạc, những người ở trạm sau sẽ chuẩn bị ngựa và người được trang bị sẵn, để một khi những người trước đến nơi, những người sau lấy những thứ của tốp trước mang, thư hoặc thứ gì khác, và bắt đầu chạy cho đến trạm ngựa tiếp theo. Những người này rất được kính trọng; bụng, chân, đầu họ được quấn băng để giúp họ chống lại sự mệt mỏi. Họ luôn mang theo bên mình một lệnh bài có hình chim ưng, nếu ngựa bị mệt lử hoặc có sự ngăn trở nào khác, họ có thể lấy ngựa của bất cứ người nào họ gặp trên đường đi và không ai dám từ chối lời yêu cầu của họ.

Dù ngựa trong các trạm có nhiều, nhưng Chúa thượng không tiêu tốn cho chúng tí nào. Tôi sẽ cho các bạn biết vì sao. Đại Hãn cho thiết lập danh sách những người sống gần các dinh thự và số ngựa mà họ có thể cung cấp: chúng được dành riêng cho trạm. Bằng cách này, tất cả các trạm của các thành phố, thị xã, thị trấn đều được cung cấp, ngoại trừ đối với những vùng hoang mạc mà Chúa thượng cho cung cấp bằng những con ngựa riêng của ông.

Bây giờ chúng ta sẽ bỏ qua những người đưa thư và những trạm ngựa này và chúng tôi sẽ nói với các bạn về lòng tốt vĩ đại mà Chúa thượng dành cho dân tộc ông hai lần mỗi năm.