ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ CINAGLU

Cinaglu (Tchang Tchéou) vẫn còn là một thành phố rất lớn ở về phía Nam. Nó nằm dưới quyền của Đại Hãn và thuộc tỉnh Catay. Người dân thờ ngẫu tượng và cho hỏa táng người chết. Họ dùng giấy các tông làm tiền tệ. Trong thành phố này, người ta sản xuất nhiều muối, tôi sẽ nói với các bạn vì sao. Họ khai thác một loại đất rất mặn và vun thành đống lớn; trên đống đất này, họ đổ khá nhiều nước để nước ngấm xuống phía dưới; sau đó họ thu lại nước thoát ra từ đống đất này và đổ vào trong những chiếc chảo lớn bằng sắt và đun sôi thật kỹ; sau đó họ để nó nguội lại và thu được một loại muối thật trắng và mịn. Người ta mang muối này đến bán cho nhiều tỉnh quanh vùng, nhờ đó họ thu được nhiều lợi nhuận.

Không có gì khác để ghi nhớ, vì vậy chúng ta sẽ đi xa hơn năm ngày nữa, nơi có một thành phố mang tên Ciangli.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ CIANGLI

Ciangli (trong tỉnh Chantoung, cách Bắc Kinh 350 km về phía Nam) là một thành phố của Catay, ở về phía Nam và thần phục Đại Hãn.

Dân cư thờ ngẫu tượng và dùng giấy các tông làm tiền tệ. Thành phố có một con sông rộng lớn chảy ngang qua; trên sông này người ta chở từ thượng lưu xuống hạ lưu rất nhiều hàng lụa, gia vị và những thứ đắt tiền khác.

Chúng ta sẽ đi trong sáu ngày về hướng Nam để đến một thành phố khác có tên là Condinfu.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ CONDINFU

Condinfu (có thể là Tsinanfu, thủ phủ của Chantoung) là một thành phố rất lớn và xưa kia là một đại vương quốc; nhưng Đại Hãn xâm chiếm nó bằng vũ lực. Đó là một thành phố sang trọng nhất của tất cả các vùng này. Thành phố có rất nhiều nhà buôn làm ăn lớn. Họ có rất nhiều lụa. Họ còn có những khu vườn rất đẹp, rất thú vị và đầy những trái cây ngon. Thành phố Condinfu còn đứng đầu mười một thành phố trực thuộc hoàng gia rất giàu có nhờ có nền thương mại quan trọng và nguồn lợi cao, vì chúng sản xuất rất nhiều lụa. Để bảo vệ các thành phố này, năm Chúa Ki tô 1273, Đại Hãn đã phái đến đây một quan cận thần của ông tên là Litam Sangou cùng với 80 ngàn lính ngựa. Khi vị chỉ huy và đội quân ở đó một ít thời gian, ông hành xử như một kẻ bất trung và phản bội bằng cách xúi giục những thân hào nhân sĩ trong tỉnh nổi loạn chống lại Đại Hãn. Họ đã hành động như thế vì không muốn thần phục Đại Hãn nữa. Họ bầu Litam lên làm người chỉ huy của họ, người mà Chúa thượng phái đến để bảo vệ họ. Khi nhận biết tin này, Đại Hãn vội phái đến hai quan cận thần của ông là Aguil và Mongatai. Ông giao cho họ 100 ngàn lính ngựa và một số lớn lính bộ. Tôi sẽ nói điều gì nữa đây? Các bạn nên biết rằng hai quan cận thần đưa quân tấn công Litam, tên phản bội, và tất cả những người trong tỉnh đã đồng lõa với ông, tức là hơn 100 ngàn lính ngựa và nhiều lính bộ. Litam và quân lính của ông bị đánh bại dưới tay quân của hai vị cận thần do Đại Hãn phái đến. Khi Đại Hãn nhận được tin này, ông tỏ ra rất hài lòng và ra lệnh tử hình tất cả những người nổi loạn và xúi giục nổi loạn, nhưng tha thứ cho những người dân bình thường. Vì vậy hai vị cận thần ra lệnh giết tất cả những người cầm đầu cuộc nổi loạn, còn những người dân bình thường đều được tha thứ. Từ lúc đó, họ luôn tỏ ra tử tế và trung thành với Đại Hãn.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ SINGUIMATU

Từ Condinfu đi ngựa về phía Nam trong ba ngày, chúng ta gặp nhiều thành phố và thị trấn sang trọng rộng lớn, có nền thương mại và thủ công quan trọng, ở đó có đủ loại thú săn, và nhiều loại hàng hóa. Sau ba ngày đường, chúng ta gặp thành phố sang trọng Singuimatu (This Ning Tchéou, trong tỉnh Chan Toung), đó là một thành phố rất đẹp và giàu có, có nền thương mại và thủ công quan trọng. Dân cư có được một con sông, nhờ đó họ thu về một nguồn lợi lớn. Con sông này chảy từ phía Nam đến thành phố Singuimatu. Dân cư thành phố đã đào hai nhánh sông đưa nước từ sông lớn này vào một nhánh chảy về phía đông, và vào một nhánh chảy về phía Tây, tức là một nhánh hướng về Mangi, nhánh kia đi qua Catay. Tôi nói thật cho các bạn biết rằng thành phố này có rất nhiều tàu thủy đến nỗi người nào không thấy hoặc không nghe thì không thể tin được. Những con tàu này mang đến cho Mangi một số lượng hàng hóa lớn khủng khiếp rồi từ đó quay về chở theo những hàng hóa khác. Nên điều kỳ diệu là có biết bao hàng hóa đi và đến nhờ các con sông này.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ LINGUI

Khi đi ngựa từ thành phố Singuimatu trong tám ngày về hướng Nam, chúng ta gặp thành phố Lingui (Ling Eing hoặc I Tchéou) trùng tên với tỉnh và là thủ phủ của tỉnh. Đó là một thành phố sang trọng và giàu có. Dân cư đều là những người lính thiện chiến, những nhà buôn lớn và rất khéo tay. Họ có nhiều thú săn, thú hoang và chim chóc. Thành phố nằm trên một con sông mà tôi đã nói với các bạn. Những tàu thủy của thành phố này lớn hơn những tàu thủy nơi khác; chúng chuyên chở nhiều hàng hóa quý giá.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ PINGUI

Khi đi ngựa từ thành phố Lingui về hướng Nam trong ba ngày, chúng ta gặp nhiều thành phố và thị trấn rất đẹp và giàu có; chúng thuộc về tỉnh Catay. Dân cư thờ ngẫu tượng và cho hỏa thiêu xác người chết, dùng giấy các tông làm tiền tệ, đó là tiền của Đại Hãn. Họ có thịt săn, thú hoang và chim chóc tuyệt vời nhất thế giới và có đủ những thứ cần thiết cho đời sống. Sau ba ngày đường, chúng ta đến thành phố Pingui rất lớn, sang trọng và giàu có với nền thương mại, thủ công quan trọng, ở đây còn sản xuất ra nhiều lụa. Thành phố này nằm ở cửa ngõ của tỉnh lớn Mangi, nên có rất nhiều nhà buôn lớn; họ mang hàng hóa đến Mangi qua nhiều thành phố và thị trấn. Thành phố này đem lại nguồn lợi to lớn cho Đại Hãn.

ĐÂY LÀ CHUYỆN KỂ VỀ THÀNH PHỐ CINGUI

Đi ngựa từ thành phố Pingui trong hai ngày về hướng Nam, chúng ta sẽ đi xuyên qua những vùng đất màu mỡ có nhiều tài nguyên phong phú, có nhiều thứ thịt thú rừng và chim chóc. Sau hai ngày đường, chúng ta gặp được thành phố Cingui rất rộng lớn và giàu có. Xứ sở có những cánh đồng lớn và những đồng bằng đẹp sản xuất nhiều loại lúa mì. Nhưng không có gì đáng kể ra đây. Do đó chúng ta sẽ lên đường và nói đến những vùng đất ở về phía trước nữa.

Từ thành phố Cingui, chúng ta đi ngựa ba ngày đường về phía nam qua những vùng đất xinh đẹp, những ngôi làng xinh xắn, những thôn xóm, nông trại và những đồng lúa xanh mơn mởn. Có nhiều thú săn và nhiều loại lúa mì. Sau ba ngày đường, chúng ta bắt gặp con sông Caramoran (Hoàng Hà) bắt nguồn từ vùng đất của vua Jean. Nó rất lớn và rộng hơn một dặm và sâu đến nỗi những tàu lớn có thể chạy trên sông. Bạn nên biết là trên sông có hơn 85 ngàn tàu, tất cả đều thuộc về Đại Hãn; những tàu này chuyên chở các đội quân của ông đến các đảo cửa biển Ấn Độ khi cần, vì biển chỉ cách nơi đây có một ngày đường. Mỗi tàu đậu xen kẽ nhau cần hai mươi thủy thủ, và mỗi chiếc chở 15 con ngựa, với quân lính, lương thực, vũ khí và yên cương của họ. Con sông này cũng có một thành phố nhỏ nằm hai bên bờ: một có tên là Coigangui và một có tên là Caigui; một lớn và một nhỏ. Tôi sẽ kể cho các bạn biết vì sao tỉnh Mangui này bị Đại Hãn chinh phục, như các bạn có thể hiểu sau đây.