Bạt

“Chị là một người theo nghề truyền thông báo chí mà không biết gì về Internet thì quả thật là chậm tiến và nhất là…thiệt thòi.” Đó là lời nhận xét của Phạm Anh Dũng về bà chị “là tôi.” Và em đã khuyến khích tôi, chỉ dẫn tôi từng chút một. Từ những bước đầu cũng như cách đây 17 năm, đặt chân lên đất nước Hoa Kỳ, Dũng dạy tôi lái xe vậy.

Sẽ có vị nào đó nhíu mày thầm trách: “Sao lại đem chuyện riêng tư ra nói ở đây nhỉ?”

Vâng! Mục đích của tôi là đưa đến cảm nghĩ đầu tiên về cả một chân trời rộng mở không cùng của Internet: Tuyệt vời! Và trong những bước đầu chập chững ấy, tôi dừng lại rất lâu với “Tạ Tình” của Ấu Tím.

Tôi không biết Ấu Tím là ai, chưa đọc truyện của Ấu Tím bao giờ. Tôi chú ý là vì cái tựa đề rất…ân tình tha thiết và cái tên rất lạ: Ấu Tím.

Tôi đọc và bị quyến rũ ngay bởi lối hành văn kể chuyện giản dị, tự nhiên, mượt mà của ngòi bút này. Cho đến khi kết chuyện, tôi lại đọc một lần nữa. Sau đó chuyển cho Uyển Diễm để Uyển Diễm biên soạn thành một chương trình nhạc chủ đề trên làn sóng Đài Radio Bolsa tại quận Cam, miền Nam California, được nhiều thính giả yêu mến.

Có người còn gửi bài Uyển Diễm đọc lên trang web.

Hôm nay đây, đọc lại bản thảo Tuyển Tập Truyện Ngắn của Ấu Tím, tôi như được sống trong một thế giới đầy ắp những nỗi niềm, đầy ắp những hình bóng của kỷ niệm.

Tôi bị lôi cuốn đọc không ngừng truyện “Nỗi Lòng”.

Đây là chuyện một người con gái vâng lời mẹ già đi lấy chồng “chỉ vì một chút danh hão: thông gia với ông bà Huyện.” Để rồi gần suốt một đời trầm luân cay đắng…

“Tỉnh dậy trong căn phòng lạ, chỉ chiếc va ly trong góc là quen thuộc, tôi lại khóc. Khóc hết lòng hết sức. Đổ lỗi cho ai? Cho mẹ tôi ư? Mẹ tôi cũng đâu biết chuyện này? Chuyện gả con gái cho người đàn ông đã có một đời vợ.”

Tôi ngậm ngùi thương cảm với cuộc đời chị Ngàn trong

“Một Quãng Xuân Thì” (cách đây khoảng hai năm tôi đã chọn truyện này trong trang Đặc Trưng. com- để cùng Đan Thanh thực hiện trong chương trình Tâm Tình Hải Ngoại đài Chân Trời Mới).

Tôi thương người chị trong câu chuyện Ấu Tím kể bao nhiêu thì cũng thương người em bấy nhiêu. Người em gái trong “Một Quãng Xuân Thì” rất mực yêu thương chị, thông cảm, chia sẻ với chị những nỗi đoạn trường. Tôi yêu lối hành văn tả người, tả cảnh, tả tình của Ấu Tím, rất tự nhiên, đẹp đẽ.

“Những cây cà phê lá xanh ngăn ngắt, lá xanh hơn chuỗi ngọc bích xưa bà ngoại chị đeo trên cổ. Bà là người Hà Nội, giọng bà nhỏ nhẹ ngọt ngào, bà thích mặc áo dài lụa, quấn khăn nhung. Chuỗi ngọc bà đeo chị rất thích, trước khi mất, bà tháo ngọc rời ra từng hạt, cho các con, các cháu giữ làm kỷ niệm. Hạt ngọc ấy là chiếc nhẫn chị đeo trên ngón tay áp út. Hạt ngọc có lúc lẫn vào với trái cà phê chưa chín, lẫn vào những cành cà phê nặng trĩu hạt trong vườn.”

Từng từ ngữ, từng dòng chữ tuôn chảy tự nhiên, bình dị nhưng chan chứa niềm tin yêu, một sức sống vượt lên từ trầm đắm thương đau. Ý tưởng được Ấu Tím ghi lại hết sức nhẹ nhàng, tạo nên một vẻ đẹp thiên nhiên của vùng đồi núi B’lao. Cùng với những con người đầy tình yêu và lẽ sống.

“Nửa Nhánh Mimosa” là mối tình đầu của người con gái Đà Lạt với chàng sinh viên trường Võ Bị thoáng qua như giấc mộng đẹp. Lung linh hình bóng cành hoa Mimosa chàng tặng, theo mãi cho đến hàng mấy chục năm sau.

Tình chị em, nghĩa gia đình của Ấu Tím tràn đầy trong

“Sang Hè”. Hạnh phúc giữa những thành viên trong đại gia đình, hạnh phúc tràn ra cả khu vườn rất Việt Nam, phủ trên những luống cà pháo, khóm rau xanh, giàn hoa bên hàng dậu.

Theo lời một nhà văn nổi tiếng mà tôi có dịp phỏng vấn thì viết truyện văn đối thoại là khó nhất. Nhưng trong “Xuân và Tình Yêu” Ấu Tím diễn tả một cách tự nhiên, đôi khi dí dỏm.

Đọc “Mảnh Tình Vắt Vai” “Bướm Vàng Đậu Ngọn Mù U”, chúng ta sẽ thấy hết vẻ tài hoa của Ấu Tím. Khung cảnh miền Nam, nhân vật miền Nam, người kể chuyện miền Bắc nhưng giọng văn “y chang” người Nam chính hiệu. Ngòi bút của Ấu Tím làm người đọc sẽ ngạc nhiên đến không ngờ.

Sau này đọc truyện của Nguyễn Ngọc Tư, tôi vẫn thấy có một vài nét gì đó hao hao như văn Ấu Tím.

“Chẳng Thà Xe Cát Mà Vui” người đọc sẽ nhớ mãi cuộc gặp gỡ của đôi bạn nhỏ sau 30/4, vui chơi bên nhau trong cuộc đổi đời đau đớn nhục nhằn.

Văn Ấu Tím rặt giọng Huế trong “Hải Ơi…”

Kỷ niệm cũng rộn ràng trong “Nhớ Ngày Xưa”

“Nhà xưa quê cũ, thuở bé bỏng ngây thơ”. Từ bụi cây nhánh cỏ đến những con hẻm trong khu vườn chuối. Từ những gương mặt nghệ sĩ nổi danh đến bà Tư bán thớt heo nói lên tình xóm giềng gần gũi, tình khăng khít vô cùng.

….Và cuối cùng tôi khóc khi Ấu Tím “Bốc Mộ” cha.

Ấu Tím viết để chia sẻ với tất cả các gia đình đã mất người thân yêu sau ngày 30-4-75 trong các trại cải tạo.

Ngoài ra một ghi nhận nữa của tôi, là hình ảnh những người anh, người cha trong quân đội Việt Nam Cộng Hòa oai hùng, tri thức và rất bay bướm, thấp thoáng trong nhiều truyện ngắn. Họ đã là hình ảnh lý tưởng của những thiếu nữ miền Nam. Họ đã hy sinh công danh sự nghiệp đi vào cuộc chiến để bảo vệ mảnh đất tự do.

Đọc văn Ấu Tím, thấy Ấu Tím viết rất dễ dàng, ý tưởng tuôn chảy dưới ngòi bút, trong một không khí vừa dịu dàng vừa ngây ngất của mỗi câu chuyện. Ấu Tím không phải tạo ra không khí trong những truyện ngắn của mình. Bằng văn phong quyến rũ, Ấu Tím đã làm cho người đọc phải bâng khuâng mãi với sâu thẳm của ý tình chứa đựng trong từng trang sách. Những nhân vật trong chuyện là thực, rất thực.

Đôn hậu, hiền lành, trong sáng, tinh nghịch, dễ thương cho dù cảnh đời có bị quay cuồng trong cơn lốc lịch sử.

Đọc văn Ấu Tím, tôi như được đọc những câu thơ bình dị nhưng kỳ diệu, đẹp đẽ và xôn xao, đằm thắm, trầm lắng sau mỗi từ ly. Vẫn nhẹ nhàng ấm áp chứ không quá thất vọng ê chề. Trong thế giới truyện ngắn của Ấu Tím, chúng ta sẽ không bắt gặp những tình tiết, câu văn nào làm ra khó hiểu. Tất cả là sự thực, ở đâu đó chung quanh đời sống chúng ta. Hay cũng có khi người đọc sẽ nhìn thấy chính mình đã có quãng thời gian bơi lội như thế.

Đọc văn Ấu Tím, tôi như tìm được những hình ảnh tưởng chừng như đã mất, sống lại những kỷ niệm mỗi thời.

Cho dù có thấm đẫm đau thương nhưng dưới ngòi bút của Ấu Tím vẫn có một nét gì đó thanh thoát, dịu dàng và rất nhiều mơ mộng.

Những cảnh đời trong truyện Ấu Tím, có thể rất nhỏ bé, những kỷ niệm có khi rất nhẹ nhàng, thế nhưng sức nặng của nó lại rất đáng kể. Có phải chăng là vì văn phong Ấu Tím nói theo méo mó nghề nghiệp của tôi, thì trong văn của Ấu Tím có thơ, có nhạc.

Và cuối cùng, tôi yêu truyện Ấu Tím vì tôi đã được gặp tác giả lần đầu tiên tại thành phố San Jose. Được Ấu Tím nấu mời bữa cơm rất nhanh nhưng ngon miệng. Được Ấu Tím dẫn ra vườn, được nhìn Ấu Tím nâng niu từng nhánh cây non, từng chiếc lá. Ấu Tím yêu mảnh vườn như yêu quê hương. Tâm hồn của Ấu Tím là tâm hồn của một người phụ nữ đầy ắp yêu thương. Những yêu thương ấy phủ trên những câu văn mềm mại, ấp áp, chỉ có thể có được trong trái tim của một người biết chia sẻ với những người thân yêu của mình, những người chung quanh một cuộc sống có niềm vui hạnh phúc lẫn những sầu khổ thương đau.

Xin cảm ơn “Một Quãng Xuân Thì”, cảm ơn “Bướm Vàng Đậu Ngọn Mù U”, cảm ơn “Bốc Mộ” và nhiều nhiều nữa trong cuốn tuyển tập truyện ngắn này. Ấu Tím đã cho tôi khóc cười theo từng nhân vật, từng đoạn văn và nhất là cho tôi thêm tin yêu cuộc sống, yêu hơn nữa những người tôi đã gặp trong đời. Cảm ơn Ấu Tím.

Bích Huyền

Tháng 4 – 2007