Chương 2 Buổi Trưa Trên Giồng Cát

Cách nhà An một cánh đồng là giồng cát rộng chạy dài cả mấy cây số, bao hết chiều ngang của những thửa ruộng khô cằn.Vào mùa này trên giồng cát người ta trồng đủ thứ hoa màu, nhiều nhất là bí, bắp thuốc lá…Ven giồng cát có một hàng keo gai lâu năm với những bụi keo già um tùm, cành lá xanh tươi, rậm rì tạo bóng mát cho nhiều loài chim về đây tránh nắng, tìm mồi.Những chị quít tàu bụng đầy trứng cũng bay về đậu trên các vòm lá ăn lá keo non và tìm chỗ đẻ trứng.An, Tiếp và bọn con trai thường rủ nhau lên giồng cát rình bắn lũ chim trốn nắng hoặc say mồi quên cả cảnh giác.Còn bọn con gái thường rủ nhau len lỏi sau những bụi keo gai um tùm tìm lũ quít tàu cánh xanh biếc ngủ mê trên tán keo bắt về nuôi trong hộp cho chúng đẻ trứng.Những quả trứng quít tàu nhỏ xíu có nhiều màu giống như trứng thằn lằn rất xinh xắn, quyến rũ đã làm bọn con gái quên hết cả nắng gắt, bỏ cả những giấc ngủ trưa.An gần như tương tư cái giồng cát, nhớ như in mùi thơm của hoa bắp, hoa bí vàng và mùi hăng hắc của những luống cây thuốc lá xào xạc trong gió.Đồng thời An cũng không quên được tiếng chim cu gáy với cái giọng cúc cu r…u r..u…đầy thúc giục, tiếng chim trảo rộn rã trong vòm lá keo gai và bóng con sáo sậu chấp chới qua các khoảng lá, lượn vòng trên đầu ngọn bắp trổ cờ hoặc đi lững thững tìm châu chấu, cào cào trong những luống cây thuốc lá.

-An ơi ờ…i.

Con nhà Tiếp đã đến, nó dùng loa tay báo hiệu.An chạy ra đầu ngõ với một túi đạn đầy và cái ná thun bằng sừng trong tay.

Thấy An vừa chạy ra, Tiếp hỏi:

-Hôm nay đi đâu?

-Lên giồng cát.

-Mày khoái lên giồng cát để bắn chim hay tìm gặp nhỏ Phiến và con nhà Tranh?

An cười:

-Tao tìm bắn chim, còn mày tìm con nhà Tranh để …gây lộn.

-Tao mà thèm tìm nhỏ đó-Tiếp bĩu môi nói.

-Mày nhớ nhé, chút nữa thấy nó đi bắt quít tàu đừng đóng vai nghĩa hiệp bắt giùm nghen con.

Tiếp lãng chuyện:

-Bữa nay mày khai trương cái ná thun mới hả?

-Với túi đạn đất sét của mày “thân tặng”-An nheo mắt nói.

-Đạn tao vò bá cháy, mỗi viên là một chú chim nghe chưa.

-Ô kê salem.

Hai đứa rời con lộ làng đi men theo bờ đê đầy cây cơm nguội hoa màu trắng tròn xoe như nút áo sơ mi.Cơm mguội là loài cây dại, mọc hoang dã theo bờ đê, chúng thấp lè tè giống như cỏ, bước đi trên đó rất êm chân.Hoa cơm nguội không thơm nhưng rất dễ thương, trái cơm nguội ăn được, nó cũng nhỏ li ti và tròn xoe, chỉ có bọn con gái tẩn mẩn hái nhâm nhi lúc buồn miệng hoặc chơi bán hàng.An rất thích bước trên những vạt cơm nguội để nghe hai bàn chân mình mát lạnh như được ngâm chân vào nước.

Tiếp không hiểu được tâm trạng của An lúc bấy giờ, nó mải mê nhìn theo một chú sơn ca đang chạy nhanh thoăn thoắt phía trước mặt

Chú sơn ca này lẻ bạn đi kiếm ăn một mình, loài chim sơn ca có bộ lông màu nâu sọc giống như chim sẻ nhưng thân thon dài hơn, hai chân cao kều, dường như tạo hóa ban cho chim sơn ca đôi chân cao kều là để chạy.Nó mà chạy thì không ai đuổi kịp.

Tiếp nheo mắt hỏi:

-An ơi, mày có bao giờ bắn trúng được một chú chim sơn ca nào không?

-Tao không bắn chim sơn ca.

-Sao vậy?

-Vì tao thích nhìn thấy nó bay và hót.Đi trên bờ đê mà bất ngờ nghe được tiếng chim sơn ca hót là tuyệt cú mèo.

Đúng vậy, Tiếp công nhận, chim sơn ca hót giọng lảnh lót, tiếng rất dài và vang xa trong không gian.Nó hót cũng rất điệu nghệ, mỗi khi hót chim sơn ca thường chọn mô đất cao bay lên đứng rướn cổ hót chơi, khi hót chim sơn ca phùng chớp lông trên đầu như một anh chàng chải tóc dõm dáng rồi xoay vòng vòng như múa.Cũng có khi nó đang chạy trên đường vội phóng vụt lên không trung, vừa đập cánh bay vừa hót bộ dáng rất đẹp.

Chú sơn ca Tiếp nhìn thấy nãy giờ đang chạy nhanh thoăn thoắt bất ngờ phóng vút lên cao như một mũi tên.Nó vừa đập cánh bay vừa hót làm Tiếp và An đứng nhìn mê mẩn.

-Chú sơn ca này có tổ đâu đây trên gò đất, chút nữa tao với mày đi tìm tổ nó bắt chim con về nuôi Tiếp ạ! -An nói.

-Sao mày biết?

An nhún vai:

-Chim sơn ca thường bay đôi, con này là con trống đi kiếm ăn một mình tức là con mái đang ấp trứng trong tổ hoặc đang nuôi con.Nếu may mắn tìm được tổ của nó mà gặp lúc chim con tập bay thì hết ý.

Tiếp nói giọng không tin tưởng:

-Nhưng chim sơn ca làm tổ dưới đất, nó giấu tổ kỹ lắm biết đâu mà tìm?

-Mặc kệ, miễn có tổ là tao tìm được.

-Nếu tìm được thì chia chim con nhé-Tiếp cười.

-Ừa thì chia.

Tiếp đâu biết An muốn tìm tổ chim sơn ca không chỉ với mục đích bắt chim con về nuôi, mà còn có ý tuyển chọn trong tổ chim một chú sơn ca đẹp nhất để tặng cho Phiến, và dạy Phiến cách nuôi sơn ca, bởi có lần trên đường đi học về An đã nghe Phiến nói lên mơ ước này khi Phiến thấy một chú sơn ca bay lượn trên bầu trời thả giọng hót thánh thót vang cả cánh đồng.

Hai đứa đã lên đến giồng cát, An ưỡn ngực hít đầy lồng ngực làn không khí trong lành thơm đẫm mùi cỏ cây, hoa lá lan tỏa trong nắng gió.Tiếp đuổi theo chú chuồn chuồn đỏ như trái ớt chín đang chờn vờn trước mặt để chụp lấy nó, nhưng chú chuồn rất nhanh khiến Tiếp không tài nào bắt được.

An cười trêu:

-Chuồn chuồn có cánh thì bay, có thằng…Tiếp mập thò tay bắt mày.

Tiếp ngượng ngùng nói:

-Thứ chuồn chuồn nhanh như…quỷ sứ, thế nào rồi mày cũng chết.

-Mày muốn bắt chuồn chuồn hãy đợi nó đậu rồi bắt, ai đi bắt chuốn chuồn bay mà được bao giờ.

-Tao đố mày hôm nay trời nắng hay mưa?-Tiếp nheo mắt hỏi An.

An cười:

-Chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng, bay vừa thì giông.Hôm nay trời nắng con ạ.

-Tao thích trời mưa hơn.

-Để làm gì?

-Cắm câu, cá ăn nhiều.

An gật đầu:

-Mày nói có lý, tối nay tụi mình đi cắm câu nhé, mưa hay nắng gì cũng đi.

Tới hàng keo gai um tùm, An và Tiếp lăm lăm ná thun trong tay đi mọp người để rình lũ chim.Buổi trưa những chú cu gáy thường tới đây tránh nắng nên chẳng bao lâu một đôi chim cu bay tới sà xuống đáp trên ngọn keo.An ra hiệu cho Tiếp phải bắn cùng một lúc vì một đứa bắn chậm, chú chim còn lại thấy động sẽ bay.Nó mà bay thì bay luôn không trở lại vì chim cu là chúa nhát.Do đó phải bắn một phát là trúng ngay, điều này đối với Tiếp hơi bị khó.

R…ẹ…t r…ẹ…t, hai viên đạn từ ná thun của An và Tiếp như cùng bay ra một lúc, nhưng chỉ có một viên trúng đích, một chú cu gáy bị bể đầu rơi xuống còn con còn lại vụt bay mất.

Tiếp la lên:

-Tao bắn trúng.

Nó lượm chú chim xấu số lên ngắm nghía vết thương, chim cu rất mạnh, nếu không bắn trúng đầu chưa chắc đã chết, nhiều lần Tiếp bắn trúng cánh hoặc thân mình nó chỉ rụng một mớ lông như trêu tức tài “thiện xạ” của Tiếp rồi bay mất.Nhưng con chim cu này lại bị bắn trúng đầu, điều này chứng tỏ người bắn trúng nó không phải là Tiếp bởi lẽ Tiếp chưa bao giờ bắn được phát đạn tuyệt chiêu như vậy.

An nhìn Tiếp cười:

-Mày bắn trúng hay tao?

-Mày-Tiếp tẽn tò thú nhận.

Ít phút sau đó An còn bắn thêm một chú cưởng bông, một chú trao trảo.Tiếp may mắn làm sao bắn gãy chân một chú sáo sậu đang lững thững đi kiếm mồi trong luống bí trổ bông vàng rực rỡ.Tiếp mừng lắm, cười tít mắt nói:

-Thấy chưa An, đâu có phải mình mày là thần xạ, tao cũng được một chú sáo sậu đây, lại còn hay ở chỗ tao chỉ bắn nó bị thương ở chân thôi, đem về nuôi được chứ đâu có phải sát thủ như mày.

An trêu:

-Chú sáo xi- cà- que của mày thật xấu số, đã không may rơi vào tay của một “thần xạ”hết sức bất ngờ mà còn bị gãy chân.Mày nuôi nó chỉ tốn cào cào thôi Tiếp ơi, cái chân nó không lành được đâu.

-Không lành tao cũng nuôi, có một chú sáo thọt chân lẽo đẽo theo mình suốt ngày cũng vui.

Tiếp đi tìm mấy nhánh cỏ mực bỏ vô miệng nhai rồi đắp lên vết thương ở chân cho chú sáo, nó nằm trên cỏ trong bóng mát của bụi keo gai, tay vuốt ve mớ lông màu nâu của chú sáo như an ủi vỗ về cho chú sáo

An cũng nằm xuống bên cạnh Tiếp, nó nhìn lên bầu trời cao trong xanh, khoan khoái tận hưởng bầu không khí trong lành của đồng nội và lắng nghe tiếng gió rì rào trong cây lá trên đồi cát.

Bỗng Tiếp nhỏm dậy nói:

-Ai như Phiến và con nhà Tranh tới kìa.

-Đâu?

-Hai đứa đang đi về phía mình-Tiếp nói.

An cũng nhỏm dậy nhìn theo hướng tay Tiếp chỉ, quả nhiên Phiến và Tranh từ phía cuối giồng cát đang đi tới, hai đứa đều mặc đồng phục áo bà ba trắng, quần đen, tay Phiến và Tranh đều cầm một nhánh trúc.

Tiếp lẩm bẩm:

-Hai “bà” này đi đâu vậy ta?

-Có thế mà cũng hỏi, hai nhỏ ấy đi bắt quít tàu.

-Sao mày biết?

-Thấy cầm theo nhánh trúc thì biết-An đáp.

Tiếp cười, gật đầu:

-Công nhận mày hay thật.

Đúng như lời An nói, Phiến và Tranh len lỏi qua những bụi keo gai, mắt ngước lên nhánh cây tìm những con quít tàu bám trên lá keo ngủ say thọc cho chúng rớt xuống.Loài quít tàu thích ăn lá keo non và chỉ bám trên lá keo ngủ mê mệt vào buổi trưa nắng, lúc này bắt chúng rất dễ.Chỉ việc dùng cây thọc cho chúng rớt xuống đất bắt bỏ vào hộp, ít có con nào tỉnh ngủ để kịp bay.

An kéo Tiếp đứng lên đi về phía Phiến và Tranh.

-Xin chào hai nhà động vật học, bắt được nhiều quít tàu chưa?-An hỏi.

Phiến tròn mắt nhìn An, bày tỏ sự ngạc nhiên vì bất ngờ.Còn Tranh dẫu môi hỏi:

-Bắt nhiều hay ít kệ người ta, hỏi làm gì?

-Khó quá nhỉ, hỏi cũng không được.Tranh hơi bị khó lúc nào vậy?-Tiếp nhăn mũi hỏi.

-Khó từ khuya rồi, bộ không biết sao?

-Để tụi này bắt giùm cho-An nói.

Vừa nói An vừa giành lấy nhánh trúc từ tay Phiến rồi ngước lên tán keo tìm kiếm những chú quít tàu.Đây là bụi keo già mới thay lá non nhưng không hiểu sao quít tàu không về trú ngụ để ăn lá non và ngủ trưa.

An nói:

-Quít tàu nó chê cây keo này rồi, ta đi cây khác tìm vậy.

-Thôi, nghỉ mệt một chút Phiến ơi Tranh bị mỏi chân rồi không đi được nữa đâu-Tranh kêu.

Phiến gật đầu rồi ngồi xuống cạnh Tranh trong bóng mát của bụi keo già cành nhánh xum xuê.An và Tiếp cũng ngồi xuống theo.Thấy An xách xâu chim, Phiến trách:

-An lại bắn chim nữa rồi.

Tranh dẩu môi châm chọc:

-Phiến ơi, có người nếu ngày nào không sát hại mấy con chim thì bị ngứa ngái tay chân ăn không ngon ngủ không yên đấy.

-Tranh nói vậy có đúng không An?-Phiến nhìn An hỏi bất ngờ.

-Làm gì có-An chống chế-bắn chim là để luyện tay bắn, thi tài thiện xạ với bọn xóm Cồn.

Phiến nhăn mũi nói:

-Nếu cứ thi bắn hoài, mỗi ngày sẽ còn nhiều chú chim vô tội bị chết oan.Đúng không?

Tiếp cười tươi rói khoe tài bắn của mình:

-Bắn như Tiếp mới không có tội vì chỉ làm chim bị thương thôi, bắn chim không chết mới siêu.

Lập tức Tiếp bị Tranh cong môi đốp lại:

-Bắn chim bị thương mới càng tội lỗi, vì làm như vậy nó sẽ đau đớn, mang tật suốt đời, con chim sẽ đau khổ hơn là được chết.Tiếp mau thả con sáo bị thương đi, ghê quá.

-Nó bị gãy chân không bay được, thả ra nó bị chết ngay thôi.

-Mấy người ở ác, giết hại chim chóc, mai mốt chết sẽ bị quỷ sứ dưới âm phủ bẻ chân bẻ tay rồi cho trở lại dương gian đầu thai làm…chim để bị người ta bắn, bắt đền tội.

Tiếp cười khoái chí:

-A, nếu được làm chim bay trên trời như vậy càng sướng.

Tranh nhìn Tiếp bằng ánh mắt sắc lẹm biểu lộ sự tức giận.Còn An thấy mình quả là xui xẻo vì biết Phiến không thích An bắn chim, nhưng lần nào gặp mặt Phiến An cũng xách một xâu chim, như vậy làm sao chối được tội?

An bỗng đâm ra thắc mắc, tại sao bắn chim trên trời phải mang tội nhỉ?Và tại sao trước một đứa con gái như Phiến, đường đường chính chính một đứa con trai như An lại cảm thấy mình có tội nhỉ?An chịu, không thể nào giải thích được.Tuy nhiên An biết rất rõ trước ánh mắt của Phiến mỗi khi nhìn nó biểu lộ sự giận dỗi thì An cảm thấy bối rối, chân tay lúng túng, mất tự tin đối với một tay “thiên xạ”bắn ná thun y như “để”.

Bây giờ An thấy ánh mắt của Phiến nhìn mình cũng như vậy. Ánh mắt kỳ lạ, vừa giận dỗi, vừa buồn buồn. A, đúng là con nhà Phiến có một đôi mắt buồn mà khi nhìn vào đó một tay “thần xạ” như An cũng…bắn trật như thường.Huống chi bây giờ ngồi trước mặt An là một nhỏ Phiến mặt đỏ ửng vì nắng, những giọt mồ hôi lấm tấm rịn ra trên vầng trán dễ thương và hai bên chân tóc mai khiến cho người ta phải mềm lòng.

An nhìn Phiến hỏi:

-Phiến bắt được bao nhiêu quít tàu rồi?

-Năm con.

-Biết phân biệt con nào trống con nào mái chưa?

-Chưa.

-Đưa hộp đựng quít tàu An chỉ cho.

-Nhỏ Tranh giữ.

Tranh đưa chiếc hộp cho An, một chiếc hộp đựng thuốc bổ loại viên sáp dành cho người già uống, thường gọi là thuốc tàu bán trong tiệm thuốc bắc của chú Tửng lùn mà An đã từng mua cho bà ngoại uống.Hộp hình chữ nhật làm bằng giấy cạc-tông cứng có in hoa văn rất đẹp, trên mặt lót giấy kiếng có thể nhìn thấy bên trong.

An giở nắp hộp, đúng là có năm chú quít tàu màu xanh biếc đang lơ mơ ngủ trên lớp lá keo non.

An nói:

-Có ba con trống, hai con mái.

-Sao An biết?-Phiến tròn mắt hỏi.

-Biết chứ.

-An tài thật, Phiến chịu thua, không thể nào phân biệt được quít tàu trống hay mái vì chúng giống hệt nhau, con nào cũng như con nào chỉ nhốt riêng từng con, thấy con nào đẻ trứng mới biết đó là mái.

An cười:

-Như vậy còn thiếu một con mái nữa mới đủ ba đôi, để An tìm bắt cho.

-Nhưng An vẫn chưa chỉ cho Phiến cách nhận biết con quít tàu nào là trống, con nào là mái, đặc điểm mỗi con ra sao để phân biệt chứ?

-Chuyện ấy…hồi sau phân giải, thôi mình đi tiếp kẻo lũ quít tàu thức dậy sẽ bay mất hết.

Đó là cách thoái thác của An để khỏi phải trả lời cho Phiến vì thật ra An cũng không biết cách nào để phân biệt lũ quít tàu, chúng giống nhau như đúc với chân cẳng, đầu mình bộ cánh cứng và râu, bộ cánh màu xanh biếc rất giống với màu lá keo nên khó phát hiện khi chúng đậu trên cây.

Nhưng rồi đôi mắt sáng như mắt chim đại bàng của An cũng nhanh chóng tìm ra được một chú quít tàu đang mê ngủ trên nhánh keo phía trên đầu.Nhưng khi An vừa chạm đầu cây trúc vào nhánh keo thì nó vụt xòe đôi cánh xanh bay vù đi trong sự tiếc rẻ của Phiến.

-An đừng đụng mạnh quít tàu sẽ bay hết đấy, phải thọc nhẹ thôi.Con trai chẳng khéo léo tí nào-Phiến trách.

An cười:

-Không sao, An sẽ đền cho Phiến con khác ngay bây giờ.

-Nhanh lên, nắng như đổ lửa trên đầu rồi Phiến chóng mặt lắm.

Cuối cùng rồi An cũng bắt được một chú quít tàu đậu chót vót trên nhánh keo cao, con này có vẻ như là con mái với cái bụng to, chắc là chị chàng đang tìm chỗ để đẻ trứng.

Tranh mở nắp hộp cho An bỏ con quít tàu vào rồi kéo tay Phiến nói:

-Đủ rồi, mình về thôi, Tranh cũng bắt đầu chóng mặt đây, đi thêm một chút nữa là sẽ say nắng đấy.

-Ừ thì về-Phiến gật đầu.

-Sao lại về, những bụi keo phía trên kia có nhiều quít tàu lắm đấy-An nhìn Phiến nói.

Phiến lắc đầu:

-Phải về thôi, Phiến đi cả buổi trưa rồi, bây giờ nước sắp lớn Phiến phải theo ba ra ngoài nọc đáy.

-Phiến không sợ sao?-An hỏi.

-Sợ gì?

-Sợ ngã ba sông, nơi nước chảy xiết có thể cuốn trôi tất cả mọi thứ.Ở đó nghe nói có nhiều người đóng đáy bị chết đuối lắm.

Phiến cười:

-Có gì mà sợ, Phiến vẫn theo ba ra ngoài đó canh chừng đáy hoài nên thấy bình thường.

Phiến nói tỉnh rụi theo kiểu dân làng chài rồi kéo tay Tranh bỏ đi.Tự nhiên An cũng thấy chán nản không còn hào hứng cho buổi bắn chim nữa, nó nhìn lên khoảng không bao la, bầu trời xanh và cao lồng lộng giờ đây cũng thấy buồn.An bỗng buông ra một tiếng thở dài rồi nhìn Tiếp nói:

-Thôi không bắn chim nữa, tao với mày cũng về thôi.

-Sao lại về ngang xương vậy, tao đang khoái bắn chim-Tiếp nói.

-Nhưng tao mất hứng rồi.

Tiếp nhìn An bằng ánh mắt dò xét rồi buông ra giọng cười châm chọc:

-A, tao biết rồi, có phải tại nhỏ Phiến về nên mày thấy trời đất…lăn quay không, chóng mặt đi không vững chứ gì?

-Nhỏ Phiến là cái thá gì, nhưng bỗng dưng tao thấy chán và mất hứng thế thôi-An chống chế.

Tiếp cười giòn:

-Còn tao bữa nay thấy nhỏ Tranh…đáng ghét quá chừng, nó dữ như bà chằn.Mặc kệ, con gái chỉ làm mình suy nghĩ mệt óc thôi, tao thích rình bắn mấy chú chim hơn.

-Vậy mày đi bắn chim một mình, tao đi tìm tổ sơn ca đây.

Nói xong An nhảy thoăn thoắt qua mấy vồng khoai lang đang trổ hoa tím hướng về khu nghĩa địa gò đất nằm chếch bên tay phải giồng cát.Ở đây người ta trồng nhiều đậu phộng và An biết trong những bụi cỏ tranh um tùm quanh khu vực gò mả thường có tổ sơn ca.

Tiếp cũng phóng chạy theo phía sau.Nó vừa thở vừa nói:

-Không có mày tao cũng mất hứng, thôi tha cho lũ chim bữa nay, coi như chúng nó gặp may.

-Tìm tổ chim sơn ca mày phải tuyệt đối im lặng không được ồn ào, gây tiếng động mạnh và mày phải đi phía sau tao nghe chưa?