Nguyễn Thu Đời chỉ đẹp khi ánh mìn lóe chớp

Tôi đến thăm Tiến “hòa thượng”, C8. Gọi là “hòa thượng” vì anh này dáng người cao lớn như hộ pháp, đầu lại trọc tếu như sư, giọng nói ồm ồm. Nếu Tiến khoác cái áo cà sa vào, đích thị là ông sư. Nhưng Tiến vẫn ăn mặc bình thường nên chúng tôi lấy biệt danh “hòa thượng” đặt cho. Nghĩa là Tiến còn phong độ lắm. Hòa thượng “thích đủ thứ” là phải.

Dạo ở chiến trường, Tiến cao to, khỏe mạnh. Lần hành quân nào tôi cũng thấy Tiến, lưng đeo ba lô trĩu nặng, vai vác nòng cối 82 to tướng, xuống suối, lên đèo, luồn qua rừng rậm, lầm lũi, cắn răng đi, không một lời phàn nàn. Nòng cối ấy tôi đã thử vác, đi khoảng vài trăm mét chắc đứt hơi.

- Tiến có nhớ thằng Nguyễn Thu chết thế nào không nhỉ? - Tôi hỏi.

- Nó ở trung đội DKZh1[6] của ông gì nhỉ?

- Hà Văn Cạc, người Quảng Nam.

- Đúng rồi, nó chết cũng kỳ lạ lắm. Đêm trước hôm lên C6, ngồi uống nước với anh em, nó chỉ nói: “Các đồng hương biết đại tá Nguyễn Văn Thọ ghi trong nhật ký câu nào hay nhất không? Đời chỉ đẹp khi ánh mìn lóe chớp/ Đời mất vui khi đậy nắp quan tài”. Nghe xong, mình bảo:“Nguyễn Văn Thọ ra cái đếch gì. Hàng binh ấy mà!”. Nhưng thằng Thu cứ biện hộ: “Hàng binh thì vẫn cứ là lính. Câu này tôi tin ông Thọ viết trước khi ra hàng. Chắc ổng viết từ hồi đang là lính. Chỉ có lính mới cảm nhận được hơi mát của trái mìn. Ầm một cái! Hơi mát phả vào người. Sau đó là xương tan thịt nát. Chỉ cần hơi mát thôi. Không tránh được!”.

Giọng thằng Thu sang sảng. Tiếng nó nói âm vang giữa rừng. Cảm giác của nó thật khác người. Cái chết, đối với nó, không phải là tiếng mìn. Tiếng mìn nổ thì ở xa cũng nghe thấy. Cái chết, đó là hơi mát. Luồng hơi mát thấm qua lớp quần đầy bụi bậm, mồ hôi, chạm vào làn da, đó là khoảnh khắc đầu tiên của cái chết. Hơi mát - đó là khoảnh khắc nhanh nhất, ngắn nhất, rùng rợn nhất của cái chết đối với lính tráng. Hơi mát ùa vào da, không còn chỗ tránh, không kịp nghĩ suy, chỉ một giây sau, thịt xương tung tóe. Lồng ngực vỡ toác. Trái tim đập phập phồng rồi dừng lại, thoi thóp.

Và sáng hôm sau, khi cùng trung đội DKZ lên tăng cường cho C6, thằng Thu vấp mìn thật. Đúng là điềm gở. Tiến nói tiếp:

- Mình liệm và chôn thằng Thu. Người Nghĩa Bình. Tóc nó dày, xanh mượt. Gương mặt và giọng nói khảng khái lắm. Cái hôm nó bị sốt rét nằm ở phẫu tiểu đoàn, mình xuống chơi, nó cùng hai thằng nữa nằm trong hầm, khúc khích đọc cho nhau nghe câu chuyện “Mối tình đầu đời” không biết của đứa nào. Thấy người vào, bọn nó dừng lại. Nhưng khi nhìn ra mình, thằng Thu lại đọc tiếp. Lâm ly lắm. Mình nhớ đúng là cuốn vở học trò, bìa màu vàng, mép cong. Đến giờ mình vẫn nhớ nụ cười của nó. Thật đôn hậu, thật hiền. Mà nó chết, người sạch sẽ lắm!

- Thì nó bị mảnh mìn cắm đúng vào cổ, bên phải chỗ này này. Mỗi một vết, nhưng mà hiểm. Máu ra không cầm được.

Tôi nhớ hôm liệm Thu, hết quan tài, phải chờ đến chiều tổ đóng quan tài mới tìm được gỗ. Nhớ lúc Thu nói, cứ tưởng nó là người vấp mìn nhiều lần rồi. Và mìn sẽ tránh nó. Trong đơn vị, không ai nói về mìn hay như nó. Anh em chỉ thầm thì, chỉ cho nhau cách phát hiện, cách gỡ. Còn thằng Thu, nó nói về mìn một cách sảng khoái, say sưa, giọng đầy quyến rũ. Những trái mìn xanh, bỗng bùng lên. Và giọng Thu, bị át, bị ngắt đôi bởi ánh chớp, bởi hơi mát và tiếng nổ rung trời.