Chương 18

Anh yêu dấu. Khi một người đàn ông đã lập gia đình, nghĩa là đi lấy vợ, có con, sống không biết đã bao nhiêu năm một đời sống phơi bầy tất cả những bề ngoài của một hạnh phúc, kiểu hạnh phúc thông thường của người đời, và người đời chỉ chấp nhận được thứ hạnh phúc thông thường duy nhất đó - như trường hợp anh - và khi một người đàn bà đã một buổi kia trong tuổi xuân mình lên xe hoa về nhà chồng - như trường hợp em - yêu nhau, tình yêu đó lập tức bị dư luận và xã hội ngắm nhìn như một trọng tội. Nó bị kết án. Không được phép. Tình yêu là tội lỗi. Và nếu tình yêu là lẽ sống đích thực của tâm hồn người, thì những người như anh và em không bao giờ, không bao giờ được quyền có đời sống nữa, chúng ta phải vĩnh viễn lưu đầy cho đến chết trong cái khung bề ngoài tầm thường kia, chúng ta phải sống giả dối sống như hình bóng, bỏ qua đi không bao giờ được biết tới cái phần đáng sống nhất của đời mình.

Hơn một lần anh đã nói cho em biết thế nào là phản ứng của dư luận, lẽ phải của xã hội trong sự đồng tình ngăn chặn, lên án những người không còn được phép yêu nhau đã ‘‘dám’’ yêu nhau. Luân lý. Đạo đức. Bổn phận. Phải thế không anh? Xã hội nói: Phận mày đã định, không được nổi loạn. Và dư luận lên án, bởi như thế là dư luận bị coi thường. Và luân lý và đạo đức buộc tội, bởi vì luân lý và đạo đức vẫn đối nghịch với tình yêu, tình yêu không phải là một vấn đề luân lý và đạo đức, tình yêu có một luân lý riêng, mà luân lý thông thường không bao giờ chấp nhận. Chúng ta biết như thế. Anh đã nói. Em đã hiểu. Biết chứ tại sao không, bởi đã một nửa phần đời buồn thảm trôi qua, chúng ta đã chẳng từng thỏa thuận đó sao với những tiêu chuẩn ấy về luân lý và đạo đức của người đời? Em còn nhớ mãi đến cái cảm giác thảng thốt gần như là một niềm đau đớn cùng cực làm ngây ngất thần trí, cảm giác chung của anh và của em đó, khi chúng ta bàng hoàng nhìn thấy, nghe thấy, cảm thấy trong tim, trong hồn, sự khốc liệt đến với đời nhau, bất ngờ không báo trước. Buổi sáng nắng nằm bên nhau trên bãi biển Nha Trang, anh nhớ không, chúng mình đành chỉ cho đó là một điều không bao giờ hiểu được. Không bao giờ hiểu được, tại sao đó là tình yêu. Không. bao giờ hiểu được, tại sao là anh với em. Sao không là kẻ khác. Sao đừng là như thế. Chúng ta tưởng đã quen với sự yên ổn. Chúng ta đã chịu thua cảnh ngộ, từ lâu rồi. Cái gì đầy chúng ta vào cuộc hành trình ngược chiều phần đời quá khứ? Không ai đầy ai vào cuộc hành trình đau đớn, chỉ có thể là định mệnh đầy chúng ta đi, và chúng ta có thể cưỡng chống lại chính mình mà không thể nào cưỡng chống lại định mệnh. Thực tình là anh với em không hề muốn phá vỡ một cái gì. Mà chỉ muốn sống không tiếng vang. Như bao năm đã sống.

Nhưng rồi trước những bề ngoài che đậy giả dối, trước cái mặt nạ, trước tấm bình phong, tình yêu đã hiện hình như một sự thật. Nó đẩy dạt tấm bình phong. Tháo gỡ cái mặt nạ. Nó tuyên chiến, không phải với dư luận, với cuộc đời, với ai hết mà với sự giả dối. Nó là cái thật tuyên chiến với cái không thật. Nó là sự sống rực rỡ, tuyên chiến với cái chết dần mòn. Anh từng bảo cho em biết như thế, là suốt đời chúng ta mơ hồ cảm thấy có một lẽ phải nào đó, lẽ phải ấy đi tới, sức mạnh nó vượt khởi ý chí chúng ta. Và anh bảo em rằng, nếu người đời muốn hiểu, hãy cố gắng mà hiểu hơn, hiểu tình yêu không phải là một chứng tật bất thường, một nổi loạn chốc lát. Tình yêu không phải là một chủ định có âm mưu. Nó là một sự thật toàn vẹn và tận cùng, và một cuộc đời cho dẫu hèn mọn sâu kiến đến đâu cũng có một lần đứng trước sự thật. Người ta thường nói đến sự va chạm bàng hoàng dữ dội ấy của hai tâm hồn như một tiếng sét. Tiếng sét ái tình. Chúng ta nhìn ngắm tình yêu chúng ta, thấy nó không phải là một tiếng sét. Nó đến, êm ái, khoan thai, như đã ở trong anh, trong em tự bao giờ. Nó ở đó, vô hình phảng phất, bao trùm, quen thuộc, như phải thế, đã sẵn, không thể khác. Trước sau, nó là một sự thật. Một sự thật tuyệt đối. Như khí trời. Như ánh sáng. Như chúng ta sinh ra đời. Như chúng ta có. Và yêu nhau. Như mọi người cũng có vậy. Và không yêu nhau. Nhận như thế thì thôi. Và sống. Nhận như thế thì mọi cưỡng chống đều vô ích, mọi chạy trốn đều cùng đường. Nhận như thế thì hãy sống thật, hãy là mình.

Anh, em xin nhắc lại với anh những điều đó chúng ta đã tìm thấy ở tình yêu, nhắc lại rằng em chia sẻ hoàn toàn những ý nghĩ của anh, và em xa anh đây, xa anh vĩnh viễn khi anh đọc những giòng chữ này, xa anh để trở lại với sự giả dối, với cuộc đời cũ. Anh không ngạc nhiên đâu, em biết. Xa hay gần, anh biết rằng, cũng thế, sự thật ấy còn, không phải chỉ riêng cho chúng ta, trọn đời chúng ta sự thật ấy còn như một trong những sự thật lớn lao nhất của mọi đời người. ‘‘ Chúng ta dắt tay nhau bước đi, xa dần những cặp mắt thù ghét của người đời.’’ Đi như thế là đến một thế giới riêng, tìm vào một thiên đường riêng biệt, phải không anh? Xa nhau, em nghĩ rằng chúng ta đã dựng xong thế giới ấy. Ở trong thiên đường ấy. Sống vĩnh viễn với một sự thật không gì phá vỡ được. Làm cho cái xa và cái gần như nhau. Làm cho xa cũng như gần. Em nghĩ rằng như vậy, không phải vì chúng ta khiếp hãi lùi bước trước những đánh phá lầm đường của dư luận. Mà chỉ là để bảo toàn cho tình yêu của chúng ta ở cái sự thật không gì phá vỡ được của nó. Đóa hoa thơm quý vô ngần, chúng ta cất giấu vào hồn, không cho phép một thứ nắng mưa cuộc đời làm cho nhầu nát. Cái bình ngọc vô giá, chúng ta nâng lên đặt nó vào cái ngai vàng bất khả xâm phạm là trái tim chúng ta, không cho phép một thứ bụi bậm nào được chạm tới.

Em muốn thế. Muốn chứng tỏ cho chúng ta rằng cái không nhìn thấy thật gấp nghìn lần cái nhìn thấy. Như những phút giây im lặng dịu dàng nhìn nhau chẳng nói còn thật bằng một vạn lời yêu nhau phải nói ra. Như trong xa cách mà chúng ta vẫn tin nhau, vẫn chung thủy, vẫn ở gần, vẫn là một. Nếu xa cách đưa tới lãng quên thì tình yêu khi có mặt, dầu đằm thắm nồng nàn tới mực nào cũng không xứng đáng gìn giữ. Cái điều người đời nói: khuất mặt thì xa lòng, em không chịu tin là đúng. Xa cách không thể là một trở lực, một hủy diệt. Trái lại xa cách còn làm cho tình yêu lớn lao toàn vẹn hơn nữa, đó là điều em muốn tin. Cho nên em đã bỏ đi. Trở lại với cuộc đời cũ.

Anh cũng vậy, anh nhé! Thư thái chứ không phải tan nát. Yên tâm chứ không phải xao xuyến. Ấm áp trong lòng ngạt ngào trong dạ, chúng ta thỏa hiệp với một hình thức xa cách bề ngoài, như thế người đời mãn nguyện, sẽ để chúng ta được yên thân, được mãi mãi yêu nhau. Em muốn nghĩ rằng, xa hay gần, ý nghĩ đầu tiên như ý nghĩ cuối cùng của chúng ta về nhau vẫn là một ý nghĩ yên tâm. Về một cái đã cổ, có từ chúng ta mà không một trở lực nào có thể hủy diệt được. Vĩnh biệt,vĩnh biệt, anh yêu dấu. Em vĩnh biệt anh để chúng ta khởi đầu từ đây một hợp mặt mới, hợp mặt mới đó là hợp mặt toàn vẹn, hợp mặt đó mới là hợp mặt tận cùng. Sống bằng trí nhớ. Sống bằng kỷ niệm. Chúng ta đã có thừa những vàng ngọc, những châu báu để sống một đời trong một nguồn hạnh phút vô tận, có phải thế không anh? Em sẽ không quên, không thể quên bất cứ một điều gì- Một lời nói của nhau. Một cái nhìn. Một trao tay. Một nụ cười. Tất cả. Buổi sáng hôm ấy, một mình chúng ta trên bãi biển Nha Trang, sóng hát tình yêu bát ngát trời đất ban mai, bãi biển đó chẳng cần chúng ta trở lại, nhưng vĩnh viễn buổi sáng nào cũng vẫn có chúng ta ở đó. Buổi chiều ngừng xe lại ở lưng đèo Ngoạn Mục. Đứng bên nhau trên bờ đá nhìn xuống. Những con đường nhỏ như từng sợi chỉ. Những cánh rừng xanh lim dim ánh nắng về chiều. Phút ấy thật và đẹp như cả một đời. Sống một phút ấy là đủ. Có một, phút ấy là có cả nghìn năm vào một mãi mãi nhớ, bởi nhớ đến từ nay là yêu là sống, là gần nhau. Anh có thấy không, như thế thì trở lại cuộc sống cũ hay làm thành một cuộc sống mới, cũng thế thôi. Chẳng cần. Điều quan trọng là chúng ta đã bảo toàn được tình yêu chúng ta, chính chúng ta có muốn cũng không bao giờ hủy được.

Trên đây là những điều cuối cùng em muốn nói với anh mà em không muốn nghĩ là những lời của vĩnh biệt và xa cách. Dặn dò nhau đấy thôi anh. Bảo cho nhau yên tâm về một lối hạnh phúc, một lối sống, một lối sung sướng, một lối yêu mà dư luận và cuộc đời không bao giờ, không bao giờ còn ngăn cản nổi. Như thế không phải là thua, mà là thắng. Thắng cả định mệnh. Như thế không phải là mất. Mà là thành. Em thay đổi được rồi. Cả anh cũng vậy. Chúng ta đã có chung một quê hương một thiên đường, một niềm an ủi vỗ về, một ánh sáng cho những ngày tháng chúng ta, một nương tựa vững bền mãi mãi. Em chỉ muốn nói với anh thêm một điều này: Chừng nào giây phút cuối cùng của đời em đã tới, hình ảnh mà em nhìn thấy trong giây phút ấy là anh. Ý nghĩ cuối cùng của em sẽ là: Chúng ta đã gặp nhau và từ đó chúng ta đã gần nhau, đã có nhau, đã yêu nhau hết một đời người. Chúng ta còn gặp nhau hay không bao giờ nữa? Em đặt câu hỏi này và em đã nhìn thấy anh mỉm cười và anh trả lời: ‘‘ Điều đó không quan trọng”. Anh nói đúng. Anh không thể nào trả lời đúng hơn. Điều đó không còn quan trọng nữa. Xa hay gần cũng thế mà thôi. Xa hay gần, mãi mãi chúng mình yêu nhau.

Châu

Nguyên gấp lá thư cất vào túi áo. Nghĩ thế nào, chàng lại lấy thư ra. Những lời nói với nhau đã nhập vào tim, đã hòa vào hồn, đã tan trong máu, đã thành hơi thở. Cần gì phải giữ lại một tờ giấy. Kỷ niệm ở trong lòng mới là thứ kỷ niệm không bao giờ phai nhạt. Nguyên nghĩ thế. Chàng biết ở đâu đó, Châu cũng đang nghĩ thế, như chàng, Nguyên thong thả xé vụn tờ giấy thành nhiều mảnh nhỏ, thả vào không khí. Chỗ chàng đứng là một đỉnh đồi. Rừng thông nghìn gốc vây quanh. Buổi sáng Đà Lạt rực rỡ trong yên tĩnh, Nguyên cảm thấy trong tâm hồn chàng một niềm hân hoan kỳ diệu đang từ từ dâng lên, làm lắng đọng nỗi buồn xuống một đáy cùng quá khứ. Em yêu dấu, không bao giờ nữa chúng ta mất nhau. Thế giới riêng tây ấy, thiên đường khép kín ấy, là nơi tâm hồn chúng ta viếng thăm từng giờ từng phút. Dặn nhau xong rồi. Và anh đã nhìn thấy em và nhìn thấy anh từ phút này, có thể bất cứ ở đâu không cần biết, có thể là bất cứ thế nào không cần hay, nhưng vĩnh viễn một đời có nhau. Chúng ta yêu nhau và chúng ta có thật. Chúng ta yêu nhau và chúng ta sung sướng.

Từ trên đỉnh đồi, Nguyên lững thững bước xuống. Nắng dát vàng trên mặt cỏ. Thông reo bát ngát đầy trời. Nguyên nhìn chung quanh. Những gốc cây xếp chồng, hàng nối hàng bất tận. Bãi cỏ phẳng tắp. Những mái ngói đỏ thấp thoáng bên kia thung lũng. Con đường nhỏ lượn vòng dẫn ra đường lớn tất cả đều chỉ còn là những ảnh hình đằm thắm của tình yêu. Nguyên nghĩ đến một cái gì rất bên trong. Rất ấm áp và rất ngọt ngào, như Châu nói. Tin tưởng trong lòng yên tâm trong dạ, dắt tay tình yêu, Nguyên bước từng bước khoan thai trở lại với cuộc đời, ở đó có Châu, có một người và một người mãi mãi gần nhau. Chúng ta yêu nhau và chúng ta có thật. Chúng ta yêu nhau và chúng ta sung sướng. Em yêu dấu, chúng ta yêu nhau và chúng ta yên tâm.