TRĂM SỰ NHỜ CÁI THÙNG -

Chồng trở về, Pêrônen bảo người tình chui vào trong thùng tô nô. Anh chồng vừa nhận bán cái thùng ấy xong. Pôrôsen nói mình cũng đã bán nó cho một người chính lúc này đang ở trong thùng đế xem có tốt hay không. Anh người tình chui ra khỏi chỗ nấp, bảo người chồng cọ sạch cái thùng sau có mang đi.

(Filôxt'rat kể chuyện).

Người ta cười phá lên nhiều lần khi nghe câu chuyện của Êmili và chỉ có mỗi một người đã tuyên bố rằng sự cầu nguyện kia là tốt và thánh thiện. Nhưng câu chuyện đã hết. Theo yêu cầu của nhà vua Filôxt'rat bắt đầu:

- Thưa các bạn gái rất yêu mến của tội, các bạn thường hay bị đàn ông, nhất là chồng các bạn cợt nhạo quá đến nỗi nếu như việc cợt nhạo ngược lại có xảy ra đôi ba lần thì các bạn dù sung sướng vì thế, dù ân cần lắng nghe người kể câu chuyện cũng không coi là đủ được đâu. Câu chuyện đó, tự các bạn hãy truyền rộng nó đi. Phải đến lượt đàn ông hiểu ra rằng, cái khôn khéo của họ đã tìm được thấy sự trả miếng lại ở các bạn rồi. Không hơn không kém, đây là hạnh phúc của các bạn. Trước một đối tượng ta biết là khôn khéo, ta không dại gì mà lừa hắn ta một cách xuẩn ngốc cả. Ai có thể nghi ngờ rằng các chuyện qua đó chúng ta hôm nay bàn luận đến chuyên đề này, bằng vang động của chúng vào nòi giống đàn ông, lại chẳng sẽ đem lại được một sự kìm hãm rất quan trọng cho những mưu mẹo tệ hại mà các bạn là nạn nhân... Chúng là bằng chứng nói lên rằng các bạn bỏ công sức các bạn cùng có thể hoàn toàn như đàn ông lừa được chúng tôi mà thôi. Về phần tôi, tôi có ý định kể cho các bạn chuyện một người vợ trẻ - tuy chị ta ở vào một thân phận kém mọn - đã trong một khoảnh khắc cho chồng vào tròng như thế nào để thoát khỏi được một hoàn cảnh khó khăn.

Ở Naplơ chuyện mới rất gần đây - một người đàn ông nghèo lấy một cô gái xinh đẹp, duyên dáng tên gọi là Pêrônen. Anh ta làm nghề thợ nề, chị se sợi. Họ kiếm ăn, cò con và sống tiềm tiệm phải chăng.

Một gã điếm đàng trẻ tuổi một hôm để ý thấy người đàn bà này đã say mê chị. Hắn bằng rất nhiều cách tán tỉnh chị sát sao đến mức chị chiều theo ý hắn. Họ đã thu xếp việc gặp gỡ nhau như thế này. Do người chồng sáng sáng đều dậy sớm để đi làm hay tìm nơi thuê mướn, gã ghẹo gái đã phục nấp sao cho kiểm soát được lúc người chồng ra đi. Phố Avôrô, nơi hai vợ chồng này ở rất hẻo lánh cho nên vào nhà họ thì chẳng còn gì dễ bằng. Những sự thận trọng này đã nhiều lần dẫn tới thành công tốt đẹp.

Nhưng một buổi sáng, khi Gianen Xt'rianhariô (tên của gã trai trẻ) lẻn vào nhà người tình cặp kè với nhau thì anh chồng theo nguyên tắc thường vắng nhà suốt ngày, lại trở về ngay. Thấy cửa đóng bên trong anh bèn gõ, khi gõ và nghĩ: "Lạy Chúa, cầu xin tên tuổi Chúa mãi mãi sáng láng! Chúa đã khiến con nghèo, nhưng ít ra Chúa cũng đã cho con người con gái đảm đang, trung thực này làm vợ để bù đắp cho con. Con vừa đi, nó đã cài vội ngay then để cho không ai có thể vào đây mà gây cho nó những điều phiền phức".

Pêrônen đã nghe thấy tiếng và nhận ra cách gõ cửa của chồng.

- Khốn rồi, Gianen, em chết mất. Chồng em đó. Nó trở về thì xin Chúa hãy nguyền rủa nó. Thế là thế nào? Không bao giờ nó về vào giờ này cả. Có lẽ nó đã trông thấy anh khi anh đến. Thôi mặc! Vì lòng yêu kính Chúa, anh hãy chuồn vào cái thùng tô nô anh thấy ở kia đi. Em ra mở cửa cho nó. Ta sẽ biết vì sao sáng nay nó lại về sớm đến như thế này.

Chỉ một lát, Gianen nhảy tót luôn vào trong thùng tô nô. Pêrônen ra cửa, mặt mày cau có mở cửa cho chồng:

- Bữa nay mới tảng sáng đã về bày ra cái trò ấy là nghĩa làm sao? Như tôi thấy thì hôm nay anh không muốn làm quái gì hết mà quay về với tất cả mớ đồ nghề lỉnh kỉnh của anh. Với kiểu cách này thế sống bằng gì? Lấy đâu ra cơm gạo? Anh tưởng tôi sẽ để cho anh đem cầm cố vay tôi đống áo rách của tôi hay sao? Ngày đêm tôi chúi đầu se sợi đến nỗi rách cả đầu ngón tay tôi ra! để ít nhất còn có cái cho vào mồm. Này, tôi nói cho mà biết, tất cả chị em hàng xóm ở đây đều kinh ngạc về chuyện đó đấy! Họ chế giễu tôi, chế giễu cái việc tôi cặm cụi làm, chế giễu tất cả những sự tôi chịu đựng! Mà anh, lẽ ra anh phải đang ở công trường thì anh lại thõng tay quay về.

Đoạn Pêrônen òa lên khóc. Chị càng nói già:

- Ôi trời đất ơi? Khổ thế này! Số kiếp khốn khổ thế này! Tôi sinh ra vào cái giờ nào đây! Lẽ ra tôi đã có một người trai tráng đảm đang biết mấy thì tôi lại cự tuyệt người ta để lấy con người chẳng đoái hoài gì đến vợ này. Tất cả những người đàn bà khác đều đú đởn với nhân tình nhân ngãi của họ. Họ có mỗi người đến hai ba đứa con rồi dối trá nói giăng nói cuội với chồng. Khốn nạn thân tôi! Tôi tử tế, tôi không thuộc cái loại như vậy. Cho nên tôi mới bạc phận thế này. Nhưng sao tôi lại không kiếm nhân tình nhân ngãi như người khác chứ! Này, tôi nói cho nhà biết, tôi nói đứng đắn đấy. Nếu tôi muốn lăng nhăng bậy bạ thì tôi chẳng có ế ẩm gì đâu. Ở đây chẳng thiếu con trai xinh đẹp thích tôi, muốn điều hay cho tôi. Họ sẽ tặng tôi khối là tiền hay áo quần, đồ tư trang nếu như tôi thích. Nhưng tôi không có bụng dạ ấy, vì nhà tôi không phải cái tông cái giống này. Còn anh, lẽ ra đang phải làm việc thì anh lại về nhà.

- Vì Chúa, xin mình đừng giận dữ. Tôi biết mình là người thế nào chứ, mình cũng nhận thay điều đó. Thôi, chỉ sáng nay thôi, mình đã cho tôi thêm một bằng chứng nữa đây. Quả thật, tôi có đi đến công trường. Nhưng tôi nghĩ mình cũng chẳng thông thạo gì hơn tôi, hôm nay là lễ Thánh Galiông, người ta không làm việc. Bởi thế tôi mới về nhưng không hề gì! Tôi đã nghĩ đến cả, tôi đã tìm ra cách có gạo ăn cho hơn một tháng rồi. Mình thấy người đàn ông đi cùng với tôi dây. Tôi đã bán cho người ấy cái thùng tô nô, cái thùng này làm chật nhà ta ra, vì mình biết là nó to thế nào rồi. Ông ấy trả lời tôi năm flôranh.

Pêrônen vặn lại:

- Như thế thì hết nước rồi! Anh là đàn ông, anh đi đây đi đó lẽ ra phải biết giá cả đồ dùng. Thế mà anh bán cái thùng tô nô có năm flôranh. Tôi là một người đàn bà dốt nát, hầu như không ló mặt ra ngoài bao giờ. Nhưng ngay cả nó gây ra cho nhà này phiền nhiễu đến thế nào mà cả cái thùng tô nô ấy tôi vẫn bán nó được bảy flôranh cho một người khách mua. Khi anh về tới đây thì ông ta vừa mới vào trong thùng để xem nó có tốt hay không xong.

Nghe nói, anh chồng mừng không kể xiết. Anh ta quay lại người khách đi theo mình:

- Ông bạn tử tế của tôi ơi, tôi xin chào ông vậy. Ông nghe thấy đấy, vợ tôi đã bán nó bảy flôranh, trong khi ông chỉ trả tôi có đúng năm flôranh.

- Thôi được, không sao, - người kia đáp rồi đi.

Perônen lại nói tiếp:

- Anh đã về rồi thì anh cũng lên nhà bàn dứt việc này với người ta đi thôi.

Gianen giỏng tai nghe để ngừa một mối nguy có thể xảy ra. Thấy Pêrônen nói thế, làm như không biết người chồng đã về, hắn bèn gọi to lên:

- Bà chủ nhà tốt bụng của tôi ở đâu đây?

Người chồng liền ra mắt.

- Tôi đây, ông muốn gì nào?

- Nhưng ông là ai? Tôi muốn có bà đã bàn với tôi việc cái thùng tô nô cơ!

- Ông có thể hoàn toàn tin cậy mà bàn việc ấy với tôi. Tôi là chồng bà ấy mà.

- À thế, cái thùng này có vẻ tốt đấy. Nhưng chắc là ông ướp muối cái quái quỷ nào ở trong đó thì phải. Chẳng biết cái gì mà nhọ nhem đầy cả. Nó khô quá không thể gạt bằng móng tay được. Nếu như nó không được cạo cọ sạch sẽ thế tôi không lấy đâu.

Pêrônen xen vào:

- Ấy không, đâu có vì chuyện ấy mà để hỏng việc ạ. Chồng tôi sẽ lau chùi tất.

- Vâng đúng thế, - người chồng nói.

Anh ta quẳng đồ nghề xuống cởi áo ngoài ra, sai thắp một ngọn nến và lấy cho một cái nạo. Rồi anh ta chui vào trong thùng tô nô, bắt đầu cạo. Như để xem xét việc chồng làm, Pêrônen thò đầu vào miệng thùng vốn là khá hẹp thọc vào cánh tay, thậm chí cả vai nữa vào trong đó, rồi nói:

- Cạo chùi ở đây, rồi kia. Chú ý kìa! Còn một tí ở chỗ này.

Chị đứng gập người như thế mà bảo ban hướng dẫn công việc.

Mà sáng hôm ấy, trước khi người chồng quay về, Gianen chưa hề được sơ múi gì. Thấy không thể đạt tới chuyện kia theo ý mình, hắn liền chộp ngay lấy cái phương tiện mà thời vận đã bày ra cho hắn. Hắn ôm lấy bụng người vợ lúc này đang bịt kín mất hắn miệng cái thùng tô nô rồi đưa con dục trai tráng của hắn đến nơi đến chốn. Lúc hắn gần như đã toại nguyện rồi thì mọi việc đều tươm tất cả, hắn buông chị vợ ra, chị vợ ngóc đầu lên và anh chồng thì chui ra khỏi chiếc thùng. Pêrônen quay lại người tình của mình:

- Đây, ông cầm cây nến này xem nó đã được lau chùi như ý thích của ông chưa nào.

Gianen xem xét bên trong, tuyên bố rằng mọi cái đều tốt, hắn ta bằng lòng. Hẳn chi bảy flôranh rồi cho mang chiếc thùng tô nô về nhà hắn.

ĐÀO MAI QUYÊN dịch