19. Ứng địch hành động 20. Trói buộc chi phối 21. Lấy tĩnh chế động 22. Ẩn náu chờ thời
“Tùy động mà ứng, việc gì cũng xong.”
Ứng nghĩa là chuyển động sau người, bất đắc dĩ mới động. Ứng đây không phải là thái độ tiêu cực, bất đề kháng, mà là dùng “vô vi” để đạt tới cảnh giới “vô bất vi”. Một người nếu ở đâu cũng hiếu thắng, tranh giành hơn thua, thì thế lực và tinh thần sẽ bị hao tổn rất nhanh, tuổi thọ chẳng thể lâu bền. Ngược lại, nếu hiểu rõ lẽ “ứng địch nhi động” thì sẽ không vọng động một cách khinh suất, mà không ngừng rèn luyện thể lực và ý chí, đến khi hoàn toàn có khả năng thắng địch mới hành động. Không làm thì thôi, đã làm thì không gì cản nổi. Đã đánh là thắng.
20. Trói buộc chi phối
“Lập thế tạo thế, phải quan sát, nghe ngóng, xác định mức độ, khả năng của người và việc mà định kế an nguy.”
Xem thiên thời thịnh suy, địa hình rộng hẹp của các nước, tài sản của dân chúng, quan hệ giữa các chư hầu mà dùng thiên hạ. Xem tài năng, khí thế, sức vóc mà dùng người. Xem cái gì, người nào cần giấu giếm hay phô bày, cần dung nạp hay mời chào. Xem đông tây, ngó nam bắc, rồi dùng mọi biện pháp khả dĩ chi phối, trói buộc một cá nhân, một tập đoàn hay một nước phải làm theo ý muốn của ta mà không thể làm khác.
21. Lấy tĩnh chế động
“Trong tự nhiên, giống cái thường lấy tĩnh thắng giống đực, giống cái lấy tĩnh nên ở dưới.”
Hoàn cảnh luôn biến động, nhân sự thường có đua tranh hơn kém. Trong cuộc đua tranh, phải bình tĩnh thì mới giữ được tỉnh táo, không bị mê loạn về thần chí. Phàm người cứng rắn gặp kẻ cứng rắn thì sẽ tranh chấp không ngừng nhưng gặp người nhu hòa thì lại trở nên nhu hòa. Cho nên mới có câu “lạt mềm buộc chặt”. Kẻ cứng rắn rất dễ bộc lộ chỗ yếu, ta chỉ cần bình tĩnh quan sát, đợi khi chỗ yếu ấy lộ ra, ắt sẽ chế ngự được.
22. Ẩn náu chờ thời
“Dụng chi hữu đạo, dụng chi tất ẩn.”
Lại nói: “Có đạo của tiên vương, có mưu của thánh trí, thảy đều không lộ liễu.”
Người thông tuệ thường thường ít bộc lộ sở trường của mình ở tất cả mọi nơi mà luôn luôn nhường nhịn người khác. Nhưng sự ẩn giấu này chỉ là để chờ thời cơ chín muồi sẽ hiển lộ.