← Quay lại trang sách

28. Sát kê hách hầu 29. Phản gián kế 30. Lý đại đào cương

Sát kê hách hầu” Nghĩa đen là giết gà để uy hiếp khỉ.

Khỉ vốn sợ máu gà, nên khi người ta muốn dạy khỉ, việc đầu tiên là người ta giết con gà cho con khỉ trông thấy máu gà bê bết mà khiếp sợ rồi mới luyện tập, dạy khỉ.

Nghĩa bóng là giết một người phạm tội để thị uy, người khác nhìn thấy gương đó mà phải sợ không dám sai phạm, lỗi lầm.

Hoặc là giết một người để trị yên nhiều người cũng là kế “sát kê hách hầu”.

“Tào Tháo cất quân đánh viên Thuật hơn một tháng mà không xong. Đoàn quân 170.000 người của Tháo mỗi ngày ăn tốn lắm. Các quận lại mất mùa, chuyển vận lương không kịp. Lương ăn thì gần hết.

Tháo đưa thư sang vay Tôn Sách được 100.000 hộc lương. Quan coi lương là Vương Hậu thấy ít quá không đủ phát cho quân, vào bẩm với Tháo, hỏi xem nên làm thế nào?

Tháo nói:

- Đem hộc nhỏ mà phát cho chúng nó, tạm cứu cấp lấy một lúc.

Hậu lại hỏi:

- Thế ngộ quân sĩ kêu ca thì nói thế nào?

Tháo nói:

- Ta đã có phép.

Hậu vâng lệnh, về lấy hợc nhỏ đong lương phát cho quân.

Tháo cho người đi dò các trại, chỗ nào cũng thấy quân ta thán rằng: “Thừa tướng đánh lừa quân”.

Tháo thấy vậy cho người ra đòi Vương Hậu vào bảo rằng:

- Quân bây giờ chúng nó kêu ca lắm về nỗi phát lương bằng hộc nhỏ. Ta nay muốn mượn ngươi một cái, để yên bụng chúng, ngươi đừng nên tiếc.

Hậu hỏi:

- Thừa tướng muốn dùng cái gì của tôi?

Tháo nói:

- Ta muốn mượn cái đầu ngươi để dẹp bụng oán của quân.

Hậu thất kinh kêu oan. Tháo lại nói:

- Ta cũng biết ngươi không có tội, nhưng không giết ngươi thì lòng quân sinh ra biến loạn mất. Thôi ngươi chịu chết vậy, để vợ con ta nuôi cho, ngươi đừng lo gì cả.

Vương Hậu muốn nói nữa, nhưng Tháo đã gọi ngay đao phủ vào lôi Hậu ra ngoài cửa chém, rồi bêu đầu lên một cái sào dài, yết thị rằng: “Vương Hậu cố làm đấu nhỏ để hà lạm lương vua, nay đem trị theo chính pháp.”

Bởi thế quân sĩ không oán gì nữa.

29. Phản gián kế

“Phản gián kế” là dùng người của địch lừa dối địch, người của địch mà làm việc cho ta.

Tư Mã Ý cho Trịnh Văn trá hàng nhằm gài người của mình vào ngàng ngũ quân Thục. Khổng Minh biết Trịnh Văn trá hàng, Trịnh Văn đành nhận tội. Kế hoạch cho tướng trá hàng của Tư Mã Ý đã bại lộ, nhưng Ý không biết, cứ ngỡ là Khổng Minh đã tin dùng Trọng Văn. Sau đó, Khổng Minh bắt Trọng Văn viết cho Tư Mã Ý một mật thư bảo Ý đến cướp trại Thục, Văn sẽ làm nội ứng.

Tư Mã Ý cứ ngỡ kế hoạch cho Trịnh Văn trá hàng là chu đáo mật nhiệm nên đã cho quân cướp trại Thục, bị Khổng Minh phục binh đánh cho một trận tơi bời manh giáp.

30. Lý đại đào cương

“Lý đại đào cương” nghĩa đen là đưa cây lý chết thay cho cây đào.

Nghĩa bóng là người dưới sẵn sàng hy sinh để giải cứu cho người trên.

“Năm 1419, nghĩa quân Lam Sơn bị quân Minh bao vây lần thứ hai ở núi Chí Linh. Vòng vây của kẻ thù ngày càng khép chặt mà lương thực của nghĩa quân đã hết sạch hơn mười ngày. Trước tình thế đó, tướng Lê Lai xin cải trang làm Lê Lợi, dẫn 500 quân cảm tử ra đột phá vòng vây để đánh lạc hướng quân thù. Quân Minh tập trung lại bao vây để bắt sống Lê Lợi giả và tiêu diệt đội cảm tử quân. Trong khi đó Lê Lợi thật cùng tướng tá, quân sĩ chạy đi một đường khác, thoát khỏi một cơn hiểm nghèo.”

Lê Lai đã sẵn sàng chết thay cho Lê Lợi. Sự hy sinh anh dũng đó chính là áp dụng kế “lý đại đào cương”.