CHƯƠNG MƯỜI HAI
Thời gian lặng lẽ trôi! Thể Dao và Thể Quỳnh đã vào Trung học, Thái Dương đang học lớp bảy. Ba đứa con của Thể Hà hai năm gần đây học rất giỏi qua mặt luôn các bạn cùng lớp.
Mỗi cuối tuần nàng cùng má chồng đi chợ mua những vật dụng cần thiết để bà nấu cho gia đình ăn cả tuần. Mỗi ngày như mọi ngày, ba đứa con nàng đi học về. Ăn uống xong thì hai con chị dọn dẹp rồi cùng em học bài, làm bài.
Tuy là chị em sanh kề nhau đôi ba năm, nhưng về khuôn mặt, vóc dáng, tánh nết của Thể Dao và Thể Quỳnh khác nhau. Thể Dao có dáng dấp thanh cảnh, khuôn mặt trái soan, da mởn chớ không được trắng lắm. Nhưng sắc diện cô thiếu nữ sáng hồng, đôi mắt tròn, to nghiêm nghị, cử chỉ nhẹ nhàng, đi đứng khoan thai. Mặt Thể Dao tươi vui, nhưng cô gái không thích cười ngặt, cười nghẻo, cười há miệng, cười đưa răng. Mỗi khi cô cười mỉm thật dễ thương, bởi miệng cười mắt cũng cười. Cô ăn nói dịu dàng mềm mỏng, mực thước, nhưng không quá dè dặt.
Thể Quỳnh hơi mập, nhưng mập để tươi mát như rau cần nước non mới hái. Mập mà có eo nhỏ, bụng thon sát rạt. Mắt bồ câu ướt rượt, sống mũi thanh tú, mặt mày hớn hở. Tánh tình cô em thì vụt chạc, sống động, đa cảm. Cô rất hãnh diện với nước da trắng mịn như cánh hoa ngọc lan của mình, nên cô hay mặc những màu sắc chói lọi. Thể Hà khuyên cô thứ nữ của mình:
– Con đẹp như chị Hai của con, nhưng con tươi mát hơn nó. Cần gì mặc nhưng màu sắc hoa hòe, hoa sói, sặc sỡ như vậy? Đợi khi nào tới tuổi của mẹ thì con diện gắt củ kiệu như dì Thái Vân của con.
Thằng con trai đích tôn của gia đình họ Vũ tuy còn nhỏ, cơ thể chưa nẩy nở đều đặn, nhưng Thái Dương cao lớn không thua mấy đứa trẻ bản xứ. Chơi với hai đứa con của Xuân Hà, mấy đứa con lai của Thái Vân nửa Việt nửa Mỹ mặt mày sáng sủa, cao ráo bảnh trai, Thái Dương có phong thái đặc biệt, cặp mắt sáng ngời đầy tự tin, giọng nói cười sang sảng, hùng hồn.
Mấy anh em bà con cô cậu, bạn dì xê xích tuổi tác nhau không bao nhiêu nhưng khi xáp lại chơi thì Thái Dương luôn làm đầu thầy. Cậu ta hiểu nhanh, nhớ dai và lanh trí, nên lúc nào cũng thắng bọn trẻ. Cậu còn bày biểu chúng tập luyện bắp thịt cho lực lưỡng, mặc áo quần, mang giầy dép thế nào cho nhìn thấy đẹp.
Còn về học vấn ở trường thì Thái Dương học rất giỏi các môn học, nhứt là môn toán…
Tuổi mười lăm mười sáu là tuổi biết mộng mơ, biết buồn, biết điệu, biết diện, biết se sua quần nầy, áo nọ, giày kia. Ở đây, nữ sinh trung học gần như thành người lớn hết rồi. Có đứa kẻ viền mắt xanh hoặc đánh phông mắt đỏ, tóc trên đầu cùng lúc nhuộm màu vàng, màu nâu…Nhiều cô cậu có bồ bịch. Mười lăm mười sáu tuổi có đứa mang bầu, sanh con.
Vợ chồng Thể Hà mừng thầm và luôn cảm tạ Trời Phật đã ngầm giúp đỡ, dẫn dắt ba đứa con của họ. Hai đứa lớn biết gia đình mình mới đến xứ này, cha mẹ không có tiền, làm lụng vất vả, cực khổ. Cho nên con chị dạy con em, đứa nhỏ nghe lời đứa lớn, đứa nào cũng chăm chỉ học hành để mẹ cha được vui lòng. Và chúng cũng không bao giờ xin tiền mua áo quần, giầy dép… để diện theo thời trang như các bạn cùng lớp. Dì Thái Vân, cô Xuân Hà cho gì mặc đó, mẹ mua gì mặc nấy. Thể Dao, Thể Quỳnh còn biết giữ gìn, tiện tặn cho mẹ cha, giầy cũ thì đem đi giặt, chùi lau cho sạch sẽ, mang cho đến rách mới chịu bỏ. Áo quần đứt chỉ, tét khuy thì nhờ mẹ, nhờ bà nội khâu vá lại.
Chúng có năm ba đứa bạn họp với nhau tạo thành nhóm nhỏ, sức học gần ngang nhau, để học bài chung, làm bài chung, chớ không tụ năm tụ ba đi đầu nầy, ghé đầu kia hoặc lêu lỏng sau giờ tan học. Các con nàng cùng không đòi hỏi tiền bánh hàng, tiền tiêu vặt như những đứa khác ở lứa tuổi chúng.
Vợ chồng Đông Nhựt mỗi người làm hai việc, 16 giờ một ngày. Chàng làm từ 7 giờ sáng đến 3 giờ chiều cho việc làm chánh, rồi từ 3giờ 30 chiều cho đến mười một giờ đêm cho một việc phụ khác. Vợ chàng làm việc chánh từ 3 giờ chiều đến 11 giờ đêm. Từ 11 giờ đêm đến 7 giờ sáng cho việc phụ. Hai vợ chồng như cút bắt trong những ngày làm việc.
Bà Châu vào cuối tuần luôn làm món nầy món kia cho con, dâu và các cháu nội ăn, vì gia đình bà vào hai ngày nghỉ đó mới sum họp đủ mặt, hoặc những ngày lễ, họ mới có dịp gần gũi chuyện trò thân mật.
Một hôm, Đông Nhựt nói:
– Chúng ta vào Mỹ và đi làm cũng 6, 7 năm rồi. Mấy đứa nhỏ mình ngày càng lớn, các con cần có chỗ ăn ở đàng hoàng để mà học hành. Chung cư đủ mọi thành phần, hết sức hỗn độn, dễ làm ảnh hưởng đến sự học hành của chúng. Ở đây bất tiện quá!
Thể Hà cùng ý với chồng:
– Em cũng nghĩ như anh, gia đình mình vì tự do, vì tương lai của các con mới bồng bế chạy sang xứ người. Mấy năm nay chúng ta cũng dành dụm được chút đỉnh tiền, nên em nghĩ ngay đến việc mua một căn nhà nhỏ, cho các con được có chỗ ở rộng rãi ổn định để học hành. Bệ hạ đã phán ra, tiện thiếp phải tuân theo!
Đông cười mím chi tỏ ý bằng lòng, gật gù.
– Bà xã là số một mà! Ý kiến của em, anh đâu dám chê.
Âu cũng là duyên số do Thượng Đế đặt để, an bài, phù hộ cho gia đình Đông Nhựt. Đầu năm 1985, vợ chồng Thể Hà mua được căn nhà nhỏ trong làng họ đang cư ngụ.
Căn nhà của họ là căn nhà cuối nằm gần một ngã tư đường. Vị trí nhà rất tốt, gần chợ, gần cơ quan chánh quyền nơi Đông Nhựt làm, kế bên trường trung học hai cô gái lớn đang học. Đi bộ một đổi, quẹo vào con đường nhỏ là trường tiểu học của Thái Dương. Nhà xây toàn bằng gạch, rộng rãi, ngăn nắp, có sân trước, vườn sau, cây cao, bóng mát. Đứng từ đường đi bộ nhìn vào thì bên phải cách xa nhà hàng xóm một khoảng đất rộng chừng 10 mét. Bên trái giáp ranh với sân cỏ xanh rộng của trường trung học, khoảng 12 mét. Tuy nhà không sang, không đẹp, không nguy nga bằng những nhà khác mới cất, cũng không tân thời như các ngôi nhà vợ chồng Thể Hà đã được đi coi qua, nhưng nó có những lợi điểm rất quan trọng phù hợp với ý muốn của vợ chồng nàng. Nên họ đã quyết định mua ngôi nhà cũ nầy với nhiều lý do. Thứ nhứt là nhà nằm trong khu xóm đa số là các cô, thầy giáo dạy trường trung học và tiểu học thuộc hai trường mà các con họ đang học. Thứ hai là sát nách trường học, rất tiện lợi cho việc đi về của chúng. Thứ ba là nhà vừa với túi tiền của vợ chồng nàng.
Bà Châu có bao nhiêu tiền dành dụm trong trương mục móc hết ra cho con dâu mua nhà, mặc dầu vợ chồng con bà không hỏi. Số tiền bà để dành cũng khấm khá. Thật ra, tiền già lãnh được hàng tháng, bà có xài chi đâu. Nhà ở, cơm ăn, bánh trái, linh tinh có con và dâu bà lo. Vào dịp sinh nhựt, lễ, Tết, Xuân Hà và Thái Vân mua cho bà mặc suốt đời không hết. Thỉnh thoảng, bà chỉ mua quà cho ba đứa cháu nội trong những ngày sinh nhựt, ngày Tết, và nhập học vậy thôi. Già cả rồi, bà không mua sắm se sua nên có tiền dư là việc thường.
Dâu bà nói:
– Má à, má cất tiền đi, để khi có chuyện gì thì lấy ra dùng, chẳng hạn như má đi cúng chùa, gởi về Việt Nam cho dòng họ, người quen biết nghèo khổ… Con còn nghe mấy người bạn của anh Đông nói có nhiều người trở về thăm lại Việt Nam rồi đó má. Má cất tiền lại đi, để khi nào má muốn về thì có sẵn tiền mà về. Phần lớn, ai mới mua nhà cũng thiếu rất nhiều tiền, tụi con dù muốn dù không cũng bắt buộc phải mượn ngân hàng má à.
Bà Châu gạt ngang:
– Bậy nà, má cứ gói để đây chớ có dùng chi đâu, con lấy đi, một chút đỡ một chút. Má nghe nói ỏ xứ nầy mua nhà phải trả rất nhiều thứ, tiền làm giấy tờ, tiền luật sư, tiền bảo hiểm, thuế má… Ở Việt Nam dân giả như dòng họ mình thì ai không nghèo, không đói khổ đâu con? Má phải lo cho con cháu của má trước, chừng nào dư dã mới tính sau. Con nói về Việt Nam hả? Má về bển làm gì? Anh chị em của má qua đời hết rồi, chỉ còn mấy đứa cháu thôi.
Nói đến đây bà Châu mủi lòng lấy khăn lau nước mắt. Thể Hà làm thinh không dám lên tiếng. Bà Châu tiếp:
– Thôi thì thay vì về thăm quê hương, má lấy tiền sở hụi đi và về, nhập vào phần tiền định gởi về cho tụi nó, gởi về tặng để chúng có thêm chút ít tiền nữa mà xây xài cho thêm rộng rãi. Chớ có vui sướng gì đâu mà về con ơi. Mấy anh chị của má qua đời hết rồi. Về bển để khoe giàu, khoe sang với con cháu lầm than hay sao?
Lúc đầu, mới đi coi nhà, phu quân của Thể Hà có ý không bằng lòng. Vì đường vào nhà chỉ trải sỏi đá lồi lõm, cỏ mọc tràn lan bởi không có đổ xi-măng, hay tráng nhựa bằng phẳng cho xe chạy vào. Lại thêm không có nhà để xe. Ở vùng lạnh nầy, mùa đông mà xe cũ để ngoài tròi, sáng ra rồ máy cho xe nổ rất là khó khăn. Nhưng Thể Hà thỏ thẻ với chồng:
– Anh à, vì nhà nầy thiếu hai thứ đó nên người ta mới bán rẻ. Quan trọng là ở vùng đàng hoàng, yên tịnh, có chỗ ngủ, chỗ ăn, chỗ học mới tạo tiện nghi cho các con là được rồi. Khi nào để đành đủ tiền thì mình xây nhà xe, làm con đường cho xe chạy vào thì có khó khăn chi đâu! Mua nghen ông xã, em thật sự muốn cái nhà nầy lắm đó. Tội nghiệp má. Hôm qua bà vét hết hầu bao tiền dành dụm bấy lâu nay cho vợ chồng mình nhập vào tiền dằn chưn nhà cho nhiều thêm một chút để hạ thấp tiền trả hàng tháng. Má cũng thích căn nhà đó, nó tiện lợi các cháu bà tới giờ xẹt về nhà ăn trưa đỡ tốn tiền, và má cũng để ý đến các cháu đi đi về về. Anh cũng biết, xứ nầy tự do quá trớn, và cái tuổi hay bắt chước, thiếu suy nghĩ của bọn thanh thiếu niên thường là ở ngưỡng cửa trung học. Mặc dù hai đứa con gái của mình ngoan ngoãn, Thái Dương thì còn nhỏ, nhưng má và em luôn để tâm, lo sợ chúng sẽ se sua, đua đòi chuyện hưởng thụ tào lao mà lơ là việc sách đèn.
Thế là bà Châu cùng con, dâu, các cháu vui mừng hân hoan dọn về nhà mới. Hai công chúa ở một phòng lớn, nàng và Đông Nhựt ở phòng trung bình, còn Thái Dương ở chung phòng với bà nội. Ba phòng đã đầy người, nhưng vẫn còn rộng và thoải mái hơn nhiều lúc ở chung cư.
Ngoài ra, nhà còn có nguyên cái hầm, chiều rộng, chiều dài bằng nguyên cái nhà (full basement), với nhiều cửa sổ cho không khí ra vào. Gần nửa cái hầm dùng để máy giặt, máy sấy khô áo quần, cái kho chứa những dụng cụ cần thiết để làm vườn và sửa chữa như bàn cào cỏ, kềm, búa, đẽo, cưa… Cùng cái kho nhỏ để nồi niêu soong chảo linh tinh được chủ cũ ngăn từng phòng thứ tự có cửa, có vách. Chủ cũ còn làm phòng để truyền hình cho gia đình, phòng nầy dài và rộng, vợ chồng Thể Hà nếu muốn, có thể ngăn thêm một phòng ngủ rộng rãi, yên tịnh ở dưới nầy.
Ngày gia đình bà Châu từ đảo qua Mỹ, xách chung cái túi xách đựng dồ dùng cần thiết như kem, bàn chải đánh răng, lược, và một vài thứ linh tinh… Mỗi người đem theo cái áo, hoặc cái quần cũ, để thay đổi trên đường đi. Đông Nhựt thì xách cái túi ni-lông đựng giấy tờ.
Bảy năm trôi qua! Hôm nay, gia đình nàng dọn đến căn nhà mới mua của mình. Phụ dọn còn có vợ chồng Xuân Hà, Thái Vân. Vợ chồng Đông Nhựt phải mướn xe chở hơn hai chục chuyến mới hết. Nào là giường chõng, bàn ghế, nồi niêu, chén bát, máy truyền hình, máy hát…
Sau khi dọn chở đồ đạc đến nhà mới xong, Đông Nhựt đi tắm, Tom và Nghiêm đi rửa mặt. Thể Hà, Thái Vân, theo bà Châu xuống bếp phụ hâm nóng các thức ăn múc vào dĩa, vào tô để đãi mọi người khuân vác nặng nề hôm nay, mà bà đã rị mọ nấu từ 3, 4 giờ sáng. Xuân Hà cũng xuống bếp hụ hợ với nhóm phụ nữ. Bà Châu bảo:
– Cháu nên ra phòng khách tiếp chuyện với nhóm đàn ông đi. Cháu có ăn học, biết chuyện chánh trị văn hóa để đàm đạo với họ.
Thái Vân cười:
– Có Xuân Hà trong bếp, tụi nay khó bề day trở.
Xuân Hà cũng cười, nói giỡn:
– Em biết rõ tim đen của hai chị rồi, chị và chị dâu em định ăn lén, ăn vụng món gì đây, nên muốn giấu em phải không?
Nói xong, cô bước ra phòng khách.
Họ ăn uống nói cười vui vẻ. Trên mặt mỗi người đều phảng phất nỗi vui mừng. Vợ chồng Thái Vân, Xuân Hà mừng cho gia đình em, anh chị mình có cuộc sống đã ổn định. Thể Hà, Đông Nhựt mừng mua được ngôi nhà, mà từ lúc trốn khỏi quê hương sống lây lất nơi hải đảo, và khi mới đến Mỹ, chưa bao giờ họ dám nghĩ đến.
Bỗng con cốt đột Thái Vân vừa bới cơm, vừa nhìn Thể Hà, lắc đầu cười:
– Mầy bây giờ thay đổi nhiều quá! Mua sắm lỉnh kỉnh nhiều thứ không cần thiết. Cái gì không dùng thì đừng mua. Cái gì tệ quá thì bỏ đi, để khỏi khiêng tới, khiêng lui chi cho mệt?
Bà Châu cười, trả lời Thái Vân:
– Bác giữ đó cháu à. Đồ còn tốt mà. Cũ của người ta, mới của mình. Không xài thì để đó, có mất mát chi đâu. Mai mốt bác sẽ đem đến tặng chỗ làm việc thiện nguyện, họ sẽ chứa để dành cho những người nghèo, thiếu thốn như lúc xưa gia đình bác chân ướt chân ráo mới đến đây vậy.
Thể Hà cười biểu đồng tình với mẹ chồng:
– Thái Vân à, mầy nói cũng đúng, nhưng “Sông có khúc, người có lúc”. Đổi đời rồi, sao tao không thay đổi được mậy? Tao biết chớ, nhưng của mua rẻ, còn dùng được, bỏ uổng lắm, sẽ mang tội mầy ơi! Hôm nào, tao sẽ chở mọi thứ không dùng đem cho nhà thờ, hay hội từ thiện như má tao nói. Mầy hoặc ai cười tao nghèo, tao lẩm cẩm, tao không sang trọng, cũng không sao. Tao không phủ nhận, và cũng không buồn đâu. Vì sự thật đúng như vậy mà! Mầy biết không Thái Vân? Cái quan trọng làm tao suy nghĩ, đắn đo, và lo lắng là việc con cái học hành, gia đình êm ấm và nhứt là tiền nhà, tiền điện, tiền nước, tiền điện thoại… phải thanh toán trước hạn định. Mầy cười thì đưa mười cái răng, mầy băn khoăn thì mặt mầy sẽ nhăn như mặt con khỉ đột!
Hai đứa nhìn nhau rồi phá lên cười lớn! Bỗng dưng Thể Hà bắt gặp tiếng cười vui rộn rã từ thuở ngày xưa… dòn như kiếng vỡ, đẹp như buổi sáng mù sương vùng quê ngoại của nàng ở Cái Bè. Đó là thời tà áo dài trắng tung bay, thời mơ mộng vu vơ, thời bâng khuâng dưới bầu trời xanh ngát, trong những chiều gió lộng, trong những buổi hoàng hôn đi qua những con đường có tàn cây bã đậu, có hoa điệp nở đỏ, trên đại lộ Hòa Bình ở Tây Đô. Ôi, thuở thẹn thùng đi bên người yêu trên con đường tình sử, ngập lá me Nguyễn Du ở Sàigòn. Những ngày nắng hạ, những đêm trăng sáng trải dài trên sóng biển lao xao xao của miền duyên hải Vũng Tàu…
Xuân Hà khuyên Thể Hà:
– Nhà để trống trải không tốt, sẽ đem vận xui. Em biết anh chị thích tranh Tàu. Cuối tuần tới, chúng em đưa anh chị đến Chinatown mua tranh vẽ thủy mạc như Tuấn Mã Lương Câu (ngựa hùng ngựa non), Lý Ngư Vọng Nguyệt (cá chép hướng vọng bóng trăng). Trong chuyến đi Bắc Kinh vừa qua, em mua được tranh Lạc Thần (Nữ thần trên sông Lạc), tranh Hằng Nga ly Nguyệt Điện (Hằng Nga lìa cung trăng). Đây là hai bức tranh thêu rất khéo, em mua tại Tô Châu. Từ ngàn xưa Tô Châu nổi tiếng nhiều mặt như phong cảnh đẹp, người đẹp, thêu khéo. Chúng em sẽ tặng anh chị hai bức tranh trong bốn bức, anh chị chọn tranh nào anh chị thích để mừng nhà mới.
Thể Hà cười:
– Cô biết anh Hai cô là dân làm ăn buôn bán nhưng có khiếu coi tranh và thích tranh. Hôm nào đó, ảnh có gọi điện thoại qua vùng California, nhờ họ gởi cho cuốn sách những bức họa mẫu được thu nhỏ của mấy ông họa sĩ lưu vong như: Duy Thanh, Ngọc Dũng, Lâm Triết, Nghiêu Đề, Phạm Cơ. Để ảnh lựa mua mấy tấm vừa trang hoàng nhà cửa, sau là giúp cho họa sĩ tiếp tục hành nghề.
Thái Vân vừa rót trà vào tách, vừa đề nghị:
– Còn đồ ngoạn hảo nữa chi? Tao sẽ tặng mầy vài món để chưng cho nhà thêm phần thi vị trang nhã.
Xuân Hà vụt cười lớn, bảo Thể Hà:
– Tụi em có đến viếng nhà chị Thái Vân. Chu choa ơi, chị Thái Vân mê đồ cổ ngọan như các tay buôn đồ cổ. Nhà chị Thái Vân lóc nhóc đồ sành, đồ sứ, đồ bằng đồng đỏ, đồ bằng gỗ, bằng vàng thau…
Thái Vân cười hềnh hệch:
– Mấy thứ đó chỉ ở phòng khách một thời gian thôi. Ngắm chúng hoài tui đâm ra chán, đâm ngứa mắt. Nên tui cho chúng di tản vào thùng cạt-tông đem cất dưới kho rồi. Bây giờ tui xoay qua chưng những món bằng ngọc thạch nhân tạo, bằng đá xám nổi vân vàng như của Mễ Tây Cơ. Trên tường tui dẹp mấy bức tranh Tàu, chỉ treo bộ sơn mài Chợ Bến Thành của Thành Lễ, và mấy bức hình phóng đại của gia đình tui thôi.
Rồi Thái Vân trở giọng xon xỏn, bảo:
– Mỗi khi xuống nhà kho lấy đồ làm vườn, thấy mấy thùng cạt-tông, tao ngứa mắt quá. Lần tới qua thăm, tao sẽ cho hết các món ngoạn hảo đó định cư luôn tại nhà mầy.
Thể Hà nguýt Thái Vân:
– Mầy tưởng nhà tao là kho chứa đồ phế thải của mầy hả?
Thái Vân nhướng nhướng cặp chưn mài liễu cười hí hí. Xuân Hà cười ngất:
– Chị Thể Hà à, những món ngoạn hảo của chị Thái Vân mua rất mắc tiền, toàn là những món sưu tầm, những tiệm bình thường không có bán đâu nghen.