CHƯƠNG 2 Thứ Sáu
NGHỈ PHÉP

Sở Cảnh sát Oslo ở Grønland tọa lạc trên đỉnh con dốc nằm giữa hai khu Grønland và Tøyen, nhìn ra khu vực phía Đông của trung tâm thành phố. Công trình có kết cấu bằng kính và thép, được hoàn tất vào năm 1978. Cả tòa nhà không có bề mặt nào nghiêng dốc mà cân xứng tuyệt đối, nhờ đó nó đã giúp ba kiến trúc sư Telje, Torp và Aasen giành được giải thưởng. Người thợ điện đi dây cho hai dãy văn phòng dài dằng dặc ở tầng bảy và tầng chín cũng đã nhận được tiền trợ cấp xã hội cùng một bài nhiếc móc thậm tệ từ ông bố khi anh ta ngã từ trên giàn giáo xuống và bị gãy lưng.

“Nhà này đã có truyền thống bảy đời làm thợ hồ, chịu cảnh chơi vơi giữa không trung trước khi bị rơi xuống mặt đất. Ông nội tao đã tìm cách trốn chạy khỏi lời nguyền ấy, thế mà có chạy tuốt qua Biển Bắc cũng không thoát. Vậy nên, ngay từ khi đẻ mày ra, tao đã thề sẽ không để mày phải chịu chung số phận. Và tao cứ tưởng tâm nguyện của tao thế là đã thành. Một thằng thợ điện… Tao không hiểu thợ điện thì làm cái quái gì ở độ cao sáu mét cơ chứ?”

Tín hiệu phát đi từ phòng điều phối trung tâm, truyền qua lõi đồng bên trong chính những sợi dây cáp mà anh con trai kia đã đặt, đi xuyên vách ngăn giữa các sàn nhà được đúc bằng bê tông công nghiệp, tới tận phòng làm việc của sếp Đội Hình sự, Chánh thanh tra Bjarne Møller, nằm trên tầng sáu. Lúc này Møller đang ngồi đó băn khoăn tự hỏi mình có đang ngóng đợi hay hãi hùng trước viễn cảnh phải trải qua kỳ nghỉ cùng gia đình tại căn nhà gỗ trên núi ở Os, ngoại vi thành phố Bergen không. Thời tiết tháng Bảy ở Os chắc chắn là rất tệ. Thực ra Bjame Møller chẳng mảy may phật ý khi phải thay thế đợt nắng nóng đã được dự báo ở Oslo bằng những cơn mưa phùn nho nhỏ, mà việc khiến ông đau đầu là làm sao để hai cậu nhóc siêu quậy chịu ngồi yên khi trong tay chỉ có mỗi bộ bài tây thiếu mất quân J cơ.

Bjarne Møller duỗi đôi chân dài và gãi gãi vành tai trong lúc nghe thông báo.

“Họ phát hiện ra như thế nào?” ông hỏi.

“Căn hộ tầng dưới bị dột,” giọng nói từ phòng điều phối đáp. “Nhân viên quản lý nhà và người đàn ông sống ở tầng dưới lên bấm chuông cửa nhưng mãi mà không có ai nghe. Thấy cửa không khóa nên họ vào xem thử.”

“Được. Tôi sẽ cử hai sĩ quan tới hiện trường.”

Møller cúp máy rồi thở dài và lướt ngón tay trên bảng phân công công tác bằng nhựa đặt trên bàn làm việc. Có đến một nửa số sĩ quan trong đội đang nghỉ phép. Đó là chuyện thường xảy ra vào khoảng thời gian này mỗi năm. Song điều đó không có nghĩa người dân Oslo sẽ phải đối diện với nguy cơ thường trực, vì lũ tội phạm trong thành phố dường như cũng thích được nghỉ ngơi ít ngày vào tháng Bảy. Xét về tính chất công việc của Đội Hình sự mà nói thì đây chắc chắn đang là mùa thấp điểm về tội phạm.

Ngón tay Møller dừng lại ở cái tên Beate Lønn. Ông quay số của Krimteknisk, tức Phòng Giám định Pháp y ở Kjølberggata. Không ai nhấc máy. Ông chờ cuộc gọi được chuyển hướng đến tổng đài.

“Beate Lønn đang ở phòng thí nghiệm,” một giọng vui vẻ cất lên.

“Møller bên Đội Hình sự đây. Anh nối máy cho cô ấy giúp tôi được không?”

Ông kiên nhẫn đợi. Người vừa nghe máy là Karl Weber, sếp của Krimteknisk mới về hưu cách đây chưa lâu, ông ta cũng chính là người đã đưa Beate Lønn từ Đội Hình sự về làm. Møller coi đó là một bằng chứng nữa củng cố cho học thuyết tân Darwin rằng ông sếp kia làm thế chỉ với một mục đích duy nhất là để bảo tồn bộ gen của chính mình. Rõ ràng Weber tin ông ta và Beate Lønn sở hữu một cơ số gen giống nhau. Thoạt nhìn, Karl Weber và Beate Lønn có thể có khá nhiều điểm khác biệt. Weber bẳn tính và hay cằn nhằn, còn Lønn là cô nàng nhỏ thó nhút nhát mà hồi mới ra trường, cứ nói chuyện với người khác là y như rằng sẽ đỏ mặt. Nhưng gen cảnh sát của họ thì đúng là giống hệt. Cả hai đều là tip người tràn đầy nhiệt huyết, một khi đã đánh hơi thấy con mồi, họ có khả năng quên đi hết thảy mọi thứ khác và chỉ tập trung nghiên cứu một manh mối pháp y hoặc bằng chứng gián tiếp nào đó, cuốn băng ghi hình hay một lời mô tả mơ hồ, cho đến tận khi chân tướng cuối cùng cũng bắt đầu lờ mờ sáng tỏ. Những kẻ ác khẩu còn mỉa mai rằng chỗ của Weber và Lønn là ở phòng thí nghiệm chứ không phải ngoài hiện trường, nơi những hiểu biết của một điều tra viên về hành vi con người vẫn còn được xem trọng hơn một dấu chân để lại hoặc sợi vải rơi ra từ chiếc áo khoác nào đó.

Có thể Weber và Lønn sẽ đồng tình với nhận xét về phòng thí nghiệm kia, nhưng chuyện dấu chân và sợi vải thì không.

“Lønn nghe.”

“Chào Beate. Bjarne Møller đây. Tôi có đang làm phiền cô không?”

“Tất nhiên là không rồi. Có chuyện gì vậy sếp?”

Møller giải thích qua tình hình và đọc địa chỉ cho cô.

“Tôi sẽ cử hai cậu bên này đi cùng cô,” ông nói.

“Ai ạ?”

“Tôi phải xem lại lịch mới biết được. Cô biết đấy, đang kỳ nghỉ hè mà.”

Møller cúp máy, lướt ngón tay xuống thấp hơn nữa trên bảng danh sách phân công.

Và dừng lại ở cái tên Tom Waaler.

Ô vuông bên cạnh những ngày nghỉ đều để trống. Điều đó chẳng khiến Bjarne Møller thấy ngạc nhiên. Có đôi lúc ông tự hỏi có bao giờ Tom Waaler dành thời gian nghỉ ngơi hay thậm chí là ngủ không. Anh ta là một trong hai điều tra viên xuất sắc nhất của Sở. Luôn có mặt, luôn xông xáo và gần như luôn hoàn thành nhiệm vụ. Khác hẳn với vị thanh tra còn lại kia, Tom Waaler là người đáng tin cậy, hồ sơ không tì vết, ai nấy đều ngưỡng mộ. Nói ngắn gọn là một sĩ quan cấp dưới đáng mơ ước. Với khả năng lãnh đạo không ai có thể bàn cãi, anh ta đã được nhắm sẵn cho cái ghế Chánh thanh tra của Møller khi ông về hưu sau này.

Điện thoại của Møller phát ra tiếng lẹt xẹt qua những vách ngăn mỏng.

“Waaler nghe,” một giọng nói thâm trầm cất lên.

“Møller đây. Chúng ta…”

“Đợi tôi một lát, Bjarne. Tôi đang dở một cuộc điện thoại khác.”

Bjarne Møller nhịp nhịp ngón tay trên bàn trong lúc chờ đợi. Tom Waaler có tiềm năng trở thành Chánh thanh tra trẻ nhất của Đội Hình sự. Phải chăng tuổi đời non trẻ là điều khiến Bjarne Møller đôi lúc cảm thấy có chút lo lắng khi nghĩ đến việc giao lại trọng trách của mình cho Tom? Hay có lẽ là vì hai vụ nổ súng kia? Anh chàng điều tra viên ấy đã hai lần buộc phải nổ súng trong lúc tiến hành bắt giữ và vốn là một trong những tay súng thiện xạ của ngành nên cả hai lần nhắm bắn mục tiêu đó đều gây ra sát thương. Ngược đời thay, Møller cũng biết rằng một trong hai vụ ấy hoàn toàn có thể đem lại lợi thế trong việc bổ nhiệm chức vụ Chánh thanh tra cho Waaler. SEFO, cơ quan điều tra độc lập của ngành, chẳng hề phát hiện được bất cứ điều gì cho thấy Tom nổ súng ngoài mục đích tự vệ. Thậm chí họ còn kết luận là ở cả hai trường hợp, anh ta đều đã chứng tỏ được khả năng phán đoán đầy chuẩn xác cùng những phản ứng nhanh nhạy trong tình huống cấp bách. Trên đời liệu còn bảo chứng nào đáng giá hơn đối với một ứng viên tiềm năng cho chức Chánh thanh tra tương lai chứ?

“Xin lỗi nhé, Bjarne. Vừa có người gọi vào di động của tôi. Sếp có gì dặn dò?”

“Chúng ta có việc rồi.”

“Cuối cùng cũng được nghe câu này.”

Cuộc nói chuyện kết thúc trong vòng đúng mười giây. Giờ ông chỉ cần tìm thêm một người nữa thôi.

Møller đã nghĩ đến Halvorsen, nhưng theo danh sách phân công thì cậu ta đang xin nghỉ về thăm nhà ở Steinkjer. Ngón tay ông tiếp tục di xuống dưới. Nghỉ phép, nghỉ phép, nghỉ ốm. Ngài Chánh thanh tra thở dài đánh thượt khi ngón tay dừng lại ở cái tên ông đã hy vọng mình có thể tránh được.

Harry Hole.

Con sói độc hành, gã bợm rượu, đứa con bất trị của Sở, và cũng là điều tra viên xuất sắc nhất tầng sáu, ngoài Tom Waaler ra. Nếu không vì lý do trên và cả thực tế là sau từng ấy năm trong nghề, ở Bjarne Møller đã hình thành một kiểu thiên hướng hơi tai quái là giơ đầu chịu báng thay cho tay cảnh sát nát rượu này, Harry Hole chắc đã bị đuổi khỏi ngành lâu rồi. Thường thì Harry sẽ là người đầu tiên ông gọi điện giao việc, nhưng mọi chuyện không giống bình thường nữa.

Hay nói cách khác: chúng còn khuya mới được như bình thường.

Tình hình đã lên tới đỉnh điểm từ tháng trước, sau khi Hole miệt mài dành cả mùa đông để lật lại một vụ án cũ, vụ sát hại đồng nghiệp thân thiết nhất của anh, Ellen Gjelten, người đã bị giết hại tại khu vực gần sông Akerselva. Trong suốt thời gian đó, anh hoàn toàn không để tâm đến những vụ án khác. Dù vụ Ellen Gjelten đã được làm sáng tỏ từ lâu, nhưng Harry vẫn ngày càng bị ám ảnh, và thành thực mà nói thì Møller đang bắt đầu cảm thấy lo lắng về tình trạng sức khỏe tâm thần của anh. Thời khắc quyết định xảy đến cách đây bốn tuần trước, khi Harry đến gặp ông ở văn phòng để trình bày về thuyết âm mưu ghê rợn mà anh vẽ nên. Nói ngắn gọn là, anh đã đổ lên đầu Tom Waaler một đống tội danh ảo tưởng dù không nắm trong tay bằng chứng xác thực nào.

Thế rồi Harry cứ thế lặn mất tăm. Mấy ngày sau Møller gọi điện đến nhà hàng Schrøder và nhận được hung tin đúng như ông lo ngại: Harry đã lại đắm chìm vào một đợt say không bến bờ. Để bao che cho sự vắng mặt của Harry, Møller đã xếp anh vào diện nghỉ phép. Một lần nữa. Thường thì sau khoảng một tuần Harry sẽ tái xuất, nhưng giờ đã bốn tuần trôi qua. Đợt nghỉ phép kết thúc rồi.

Møller liếc nhìn cái ống nghe điện thoại, sau đó ông đứng dậy và bước tới bên cửa sổ. Mới có năm rưỡi chiều mà công viên trước trụ sở đã gần như vắng tanh. Chỉ những kẻ kỳ quái tôn sùng mặt trời mới có gan chịu được cái nóng này. Trên phố Grønlandsleiret có mấy người bán hàng đang ngồi dưới mái che bên cạnh sạp rau củ. Dù không gặp cảnh tắc nghẽn giờ cao điểm nhưng thậm chí dòng xe cộ di chuyển càng lúc càng chậm chạp. Møller đưa hai tay vuốt tóc ra sau, đó là thói quen đã ăn sâu vào máu mà bà xã vẫn khuyên ông nên bỏ đi là vừa, kẻo người ta trông thấy lại tưởng ông làm thế để che chỗ đầu hói. Thực sự giờ không còn ai khác ngoài Harry sao? Møller nhìn theo một gã say đang chân đăm đá chân chiêu trên phố Grønlandsleiret. Ông đoán gã đang định đến quán Raven, nhưng ở đây không bán rượu. Chắc rốt cuộc gã cũng dạt về quán Boxer thôi. Đó chính là nơi vụ án Ellen Gjelten được khép lại dứt điểm. Và có lẽ là cả sự nghiệp trong ngành cảnh sát của Harry Hole nữa. Møller đang phải gánh chịu nhiều áp lực, ông sẽ sớm phải đưa ra quyết định xử lý rắc rối mang tên Harry kia. Nhưng đó là chuyện lâu dài, việc quan trọng bây giờ là xử lý vụ án mới này đã.

Møller nhấc ống nghe điện thoại lên và thoáng cân nhắc về việc mình sắp làm: cho Harry Hole và Tom Waaler cùng điều tra một vụ án. Những kỳ nghỉ kiểu này thật đáng ghét. Xung điện xuất phát từ công trình kỷ niệm của Telje, Torp và Aasen, vượt qua chặng đường dài để đến với một xã hội có trật tự và kỷ cương, rồi bắt đầu đổ chuông ở nơi đang chìm trong hỗn loạn, chính là căn hộ trên phố Sofies.