Chương 2

Perry Mason bước vào phòng số 23 cùng lúc ông Thẩm Phán Mervin Caldwell xuất hiện. Mason tranh thủ khi mọi người đứng lên theo lệnh của viên mõ tòa để đi tới hàng ghế thứ tư tính từ cuối phòng trở lên. Khi mọi người ngồi xuống, một phụ nữ trẻ liền nhấc những chiếc áo măng tô phía bên trái của mình để Mason có chỗ ngồi. Luật sư liếc nhìn những phụ nữ ngồi cạnh mình, nhưng họ đang hướng lên phía trên, không một chút chú ý đến ông.

- Bang California đang xét xử Théodore Balfour - ông Thẩm Phán ngồi ghế chánh án Caldwell tuyên bố. Mọi đương sự đều có mặt cả chứ?

- Vâng, thưa ngài. Ông Phó Chưởng lý trả lời. Nhân chứng George Dempster ra trước tòa.

- Đúng. Chánh án Caldwell xác nhận. Mời anh lên.

George Dempster, một người khoảng ba chục tuổi, vâng lời làm theo.

- Hôm qua, anh đã nói với chúng tôi, người đại diện cho tòa án kéo dài giọng, rằng anh đã thấy một số mảnh kính vỡ bên cạnh xác chết trên đường?

- Vâng. Đúng như vậy.

- Anh đã có dịp quan sát các đèn pha của chiếc ô tô mà anh đã tìm ra trong nhà để xe của gia đình Balfour?

- Vâng, tôi đã nhận thấy kính của chiếc đèn pha bên phải bị vỡ.

- Anh đã nhận ra điều đó từ lúc nào?

- Vào lúc 7 giờ 15 phút sáng ngày 20.

- Anh có xin phép ai để quan sát chiếc xe hơi ấy không?

- Thưa không, vì chúng tôi muốn tiến hành sự quan sát đó trước khi tìm hiểu kỹ hơn.

- Phải, tôi hiểu. Anh đã tiến hành như thế nào?

- Lúc ấy, trong nhà Balfour hầu như yên ắng hoàn toàn, chỉ còn một căn phòng phía trên nhà để xe nơi phía sau nhà là có người ở, khi chúng tôi tới nơi, một người nhìn qua cửa sổ và đi xuống. Đó là anh hầu ở tại căn phòng ấy. Chúng tôi đã nói với anh ta rằng chúng tôi là cảnh sát, chúng tôi muốn xem qua nhà để xe do yêu cầu của một cuộc điều tra đang tiến hành. Tôi có hỏi người này rằng, anh ta có điều gì phản đối không, anh ta trả lời là không nên chúng tôi đã vào nhà để xe. Ở đây có một chiếc xe hơi mang biển số GMB.665, đèn pha bên phải bị vỡ, tai xe bên phải bị móp nhẹ, và ở thanh chắn trước tôi thấy những vết máu.

- Rồi anh làm gì nữa?

- Tôi nói với người hầu là chúng tôi phải giữ chiếc xe này lại và chúng tôi muốn chất vấn người chủ chiếc xe hoặc là người đã dùng xe. Anh ta trả lời với chúng tôi rằng chiếc xe hơi là của ông Guthgie Balfour nhưng người dùng nó lại là Ted Balfour, cháu ông ta.

- Xin phản đối, thưa ngài, người luật sư biện hộ lên tiếng cắt ngang. Không thể chỉ bằng sự nghe nói mà người ta có thể xác nhận được là ai đã lái chiếc xe đó.

- Lời phản đối có giá trị.

- Chúng tôi không xác nhận như vậy, thưa ngài. Ông Phó Chưởng lý nói và quay sang người làm chứng Dempster, anh nói cho tòa rõ là sau đấy anh làm gì?

- Chúng tôi đến và đánh thức ông Balfour dậy.

- Tức là bị cáo trong vụ này?

- Vâng.

- Lúc ấy là mấy giờ?

- Thưa ngài, khoảng 8 giờ.

- Anh đã đánh thức ông ấy ra khỏi giường?

- Một người nào đó đến đánh thức ông ta. Ông ta đến phòng rửa mặt và sau đấy thì gặp chúng tôi. Chúng tôi đã nói với ông ta rằng chúng tôi là ai và chúng tôi muốn gì. Ông ta trả lời rằng ông ta không thể tiếp chúng tôi khi chưa thay quần áo và uống cà phê. Chúng tôi cố gắng đối xử nhẹ nhàng với ông ta, nhưng ông ta vẫn khăng khăng từ chối tiếp chuyện khi chưa dùng cà phê buổi sáng.

- Ai tham gia vào cuộc gặp gỡ, ngoài anh?

- Thưa, còn có người đồng sự của tôi là ông Dawson đang có mặt ở đây.

- Ngoài ra không còn ai nữa?

- Thưa không.

- Cuộc gặp gỡ đã diễn ra trong căn phòng nào của tòa nhà?

- Trong một căn buồng làm việc nhỏ cắt góc với buồng ngủ của bị cáo. Một người đầy tớ mang tới một mâm đựng tách, chén, đường, kem, với một ấm pha cà phê chạy điện và chúng tôi cùng dùng cà phê.

- Cả ba người?

- Vâng.

- Tốt. Cuối cùng anh nói gì với bị cáo và ông ấy trả lời anh như thế nào?

Ông Mortimer Dean Howland, người bào chữa cho Balfour, đứng lên.

- Tôi phản đối, thưa ngài. Tôi muốn rằng, tôi được quyền chất vấn nhân chứng trước khi anh ta nói đến việc thừa nhận, tuyên bố hoặc nhận tội của thân chủ tôi.

Perry Mason lợi dụng thời gian ông Chánh án Caldwell suy nghĩ để quan sát người phụ nữ trẻ đang ngồi phía tay phải ông. Từ lúc cô ta giữ chỗ cho ông, hẳn cũng là lúc cô ta chờ đợi ông đến. Chắc chắn cô ta chính là người đã gọi dây nói cho ông.

- Đây là chuyện gì vậy? Ông thì thầm hỏi cô.

- Chuyện một người lái xe.

- Lời phản đối không có giá trị, nhân chứng hãy trả lời câu hỏi, cuối cùng ông Chánh án Caldwell tuyên bố.

- Ông ta đã nói với tôi rằng ông ta đã theo chú và thím của mình đến ga xe lửa, người làm chứng tiếp tục nói, sau đấy ông ta tham dự một cuộc gặp mặt và đã uống một vài cốc rượu.

- Khoan đã, thưa ngài, tôi yêu cầu ngài, người bào chữa lại can thiệp. Rõ ràng là người ta đang muốn tạo ra một sự thú nhận về phía người khách hàng của tôi, và... Họ muốn chỉ ra là họ thấy thân chủ của tôi say rượu! Ông luật sư bào chữa khăng khăng nói.

- Nhân chứng tiếp tục trả lời, ông chánh án quyết định.

- Bị cáo nói với chúng tôi là ông ta đã uống một vài cốc rượu trong buổi gặp mặt đó và cảm thấy như mình bị ốm. Ông ta cho rằng mình bị đầu độc vì sau đó ông ta không nhớ gì nữa cho tới khi ông ta ngồi trong xe ô tô của mình và...

- Thưa ngài! Thưa ngài! Người luật sư biện hộ lại muốn phản đối một lần nữa.

- Xin mời ông ngồi xuống, ông Chánh án Caldwell nói, để cho nhân chứng trình bày xong. Nếu sau đấy có việc gì tôi cảm thấy đó là công việc của tòa thì tôi giải quyết.

Người làm chứng tiếp tục nói.

- Ông ta nói trí nhớ ông ta đã chợt trở lại khi ngồi trong ô tô của mình và lúc ấy có một phụ nữ ngồi nơi tay lái.

- Một phụ nữ? Ông Chánh án Caldwell ngạc nhiên.

- Thưa ngài, vâng.

- Như vậy là không phải ông ấy lái xe?

- Không, thưa ngài, ông Phó Chưởng lý nói. Tôi cho rằng đến bây giờ tòa đã hiểu tại sao tôi yêu cầu cho tòa nghe hết.

Ông chánh án ngẩng đầu quay về phía Dempster.

- Anh hãy tiếp tục khai. Bị cáo còn nói những gì nữa?

- Ông ta nhớ rằng mình như bị ốm nặng, vì thế nên cho đến lúc nằm dài trên giường, ông ta bị khát nước ghê gớm. Đồng hồ quả quít của ông ta lúc ấy chỉ 5 giờ rưỡi, ông ta dần dần tỉnh lại nhưng cảm thấy đầu óc nặng trĩu.

- Anh có hỏi ông ta rằng người phụ nữ lái xe kia là ai không? Ông chưởng lý hỏi.

- Thưa có ạ.

- Ông ấy nói sao?

- Ông ta nói không thể nhớ lại được. Ông ta không nhớ chắc chắn.

- Ông ấy nói là không nhớ hay nhớ không chắc chắn.

- Cả hai ạ.

- Rồi sao nữa.

- Tôi đã đặt cho ông ta nhiều câu hỏi tiếp, nhưng không có kết quả nào khác. Ông ta muốn biết rằng chuyện gì đã xảy ra và tôi nói với ông ta là chúng tôi đang điều tra một vụ án mạng do một người lái xe gây ra, trong vụ này chiếc xe hơi của ông ta đã đóng vai trò ấy. Ông ta nói với tôi rằng, trong trường hợp như vậy, ông ta không nói gì nữa trước khi hỏi ý kiến luật sư của mình.

- Nhân chứng thuộc về bên bị cáo.

Mortimer Dean Howland là luật sư của Balfour, ông ta là người nổi tiếng về sự dữ dội trong khi chất vấn. Ném một cái nhìn gườm gườm về phía người làm chứng, ông hỏi anh ta.

- Anh đến nhà Balfour để lấy những lời thú tội của bị cáo, phải không?

- Thưa, không hoàn toàn như vậy! Tôi đến để xem chiếc xe hơi của bị cáo.

- Tại sao anh lại muốn xem chiếc xe hơi của bị cáo?

- Vì những điều mà người ta đã báo cho tôi biết.

Luật sư do dự, sau đó ông muốn thay đổi chiến thuật hơn là lảng vàng trước cánh cửa mà luật pháp cho phép ông ta mở ra.

- Khi anh nhìn thấy bị cáo lần đầu tiên, anh đã đánh thức ông ấy khỏi một giấc ngủ say có phải không?

- Thưa, không phải tôi. Người đày tớ đã làm việc ấy.

- Anh biết rằng ông ấy đang ốm?

- Ông ta hình như vừa qua một đêm không bình thường. Tôi nghĩ rằng ông ta...

- Cái mà anh có thể nghĩ không quan trọng, Howland gắt lên. Hãy vui lòng trả lời câu hỏi của tôi. Anh đã có thể thấy rằng bị cáo sức khỏe không được tốt, phải không?

- Tôi thấy ông ta không được tươi tỉnh. Có vẻ như ông ta có một bộ mặt ăn chơi trác táng ấy.

Một vài tiếng cười từ cuối phòng rộ lên nhưng nhanh chóng bị mất đi do tiếng nói lạnh lùng của Howland.

- Đừng tìm cách tỏ ra mình là người hay bông lơn. Sự tự do của một con người đang bị đe dọa. Anh biết rằng thân chủ của tôi không ở trạng thái bình thường chứ?

- Tôi không hiểu thế nào là ông ta bình thường. Tôi nhắc lại, ông ta đã cho tôi cảm giác là một người đang mang bộ mặt trác táng.

- Anh đã từng trông thấy những người có bộ mặt trác táng?

- Rất nhiều.

- Và anh chưa lần nào có bộ mặt như thế chứ?

- Phản đối, thưa ngài, ông Phó Chưởng lý tỏ vẻ tức giận.

- Tôi đòi hỏi rằng, Howland lạnh lùng tiếp, không thể tin vào lời nói của nhân chứng vì đó chỉ đơn giản là quan niệm của anh ta, không phải sự thẩm định về bản chất.

- Tôi rút lại lời phản đối, ông Phó Chưởng lý nói.

- Anh có lần mang bộ mặt trác táng rồi chứ. Howland hỏi người làm chứng.

- Không.

- Anh không uống rượu đấy chứ?

- Tôi không phải là thành viên của tổ chức những người điều độ, tôi muốn nói với ông như vậy. Thỉnh thoảng tôi cũng dùng một vài cốc. Nhưng tôi cho rằng, tôi chưa lần nào say rượu, mà chỉ mới hơi ngà ngà thôi.

- Vậy làm sao anh có thể hiểu được cái vẻ của bộ mặt trác táng?

- Vì tôi đã thấy nhiều người có bộ mặt như thế.

- Ồ! Thôi được! Howland nói, tranh luận chẳng đi đến đâu, và quay lưng lại nhân chứng.

Dempster sắp sửa về chỗ ngồi thì Howland liền giữ anh ta lại và bất chợt hỏi:

- Khoan đã! Bị cáo đã nói với anh rằng ông ta không còn nhớ gì nữa vào lúc mấy giờ?

- Vào khoảng 10 giờ, theo ông ta.

- A! Ông ta đã nói với anh là vào khoảng 10 giờ.

- Thưa vâng.

- Anh đã quên không cho chúng tôi biết chi tiết ấy.

- Người ta đã không hỏi tôi về điều đó.

- Người ta đã yêu cầu anh nhắc lại những gì mà bị cáo đã nói với anh, tôi hiểu như vậy có đúng không?

- Đúng.

- Vậy tại sao anh lại tìm cách im lặng về một phần những lời nói của ông ấy.

- Tôi... Thật ra tôi cho rằng chuyện đó là không quan trọng.

- Tại sao thế?

- Vì đúng ra là tôi không tin như vậy.

- Anh có tin khi ông ấy nói với anh là có một người phụ nữ lái xe của ông ấy không?

- Không.

- Nhưng tại sao anh lại thừa nhận sự quan trọng trong lời tuyên bố của ông ấy về điểm này.

- À... Vâng. Thật là khác nhau.

- Nếu tôi hiểu đúng thì anh đã tạo ra sự khác nhau giữa những lời nói của thân chủ tôi về những điều hiển nhiên với những điều cần làm sáng tỏ? Anh nhớ loại thứ nhất và anh lại quên loại thứ hai.

- Tôi không hề quên chi tiết đó. Tôi sẽ trả lời khi có những câu hỏi chính xác đặc ra cho tôi về vấn đề ấy.

- Người ta đã giao cho anh đi điều tra về vụ tai nạn ấy vào lúc mấy giờ?

- Vào khoảng 2 giờ sáng.

- Xác người chết nằm trên đường?

- Vâng.

- Cái xác đó đã nằm chỗ ấy bao lâu?

- Cá nhân tôi thì không thể khẳng định được.

- Anh đã được báo tin tai nạn xảy ra vào lúc mấy giờ?

- 15 phút trước khi chúng tôi có mặt ở nơi xảy ra tai nạn.

- Trên con đường có nhiều người qua lại, một xác chết không thể nằm nhiều hơn 10 phút mà không có ai trình báo.

- Tôi không thể nói gì hơn.

- Đấy có phải là con đường có nhiều người qua lại không?

- Vâng.

- Và bị cáo đã trở về nhà mình lúc 22 giờ?

- Đó là điều ông ta nói.

- Và ông ấy bị ốm.

- Đó là điều ông ta nói.

- Và ông ấy đi nằm.

- Cũng vậy.

Người luật sư ngập ngừng:

- Và ông ấy đã ngủ.

- Ông ta không nói như thế, mà đơn giản là ông ta không còn nhớ gì nữa cho tới lúc 4 giờ rưỡi sáng.

- Thật là chính xác... Tuy nhiên, anh đã quên một vài điều bị cáo đã nói... những điều đó có lợi cho ông ta...

- Tôi không bao giờ quên những điều ấy.

- Không, anh chỉ đãng trí nên không cho chúng tôi thấy rõ.

- Ồ, tùy ông hiểu.

- Đến đây là hết. Đã cho thấy là anh có ít nhiều thiên vị, tôi không muốn giữ anh để hỏi lâu hơn nữa.

Công việc đã xong. Nhân chứng về chỗ ngồi của mình với vẻ mặt giận dữ.

Ông Phó Chưởng lý nói:

- Cho gọi cô Myrtle Anne Haley!

Người phụ nữ tóc đỏ hoe, ngồi hàng đầu ghế dài cùng với Mason đứng dậy đi tới chỗ của nhân chứng, đưa tay phải lên và thề.

Mason nhìn người phụ nữ ngồi bên cạnh.

Cằm hếch cao, cô ta chỉ cho ông nhìn ngang bộ mặt mình, lúc này đang biểu thị một sự khinh miệt lạnh lùng đối với người phụ nữ có lương tâm kia đã bị người mua chuộc và bắt ép.