Chương II KHÁCH SẠN HÀ THÀNH
Sự kiện vị đại sứ nước Cộng hoà Scăngđi bị chậm bốn mươi phút trong buổi lễ trình Quốc thư chỉ vì một trục trặc nhỏ ở khách sạn Hà Thành, trở thành một đề tài nóng hổi trong toàn ngành du lich. Ở cuộc họp nào ông Tổng cục trưởng Tổng cục du lịch cũng đưa vấn đề này ra như một ví dụ tiêu biểu về sự làm ăn vô trách nhiệm, sự trì trệ, xuống cấp, thói quan liêu bảo thủ và coi thường khách hàng. Mặc nhiên khách sạn Hà Thành trở thành một tấm bia, hứng chịu tất cả những làn đạn của lực lượng đổi mới và nhân danh đổi mới. Người nã phát đạn đầu tiên, thực ra không phải là ông Tổng cục trưởng.
Cú điện thoại đầu tiên có liên quan đến sự kiện khách sạn Hà Thành mà ông Tổng cục trưởng nhận được là của đồng chí Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Lúc ấy vào chín giờ tối, đúng cái giờ ông đang say sưa ngồi trên chiếc đệm mút theo dõi buổi truyền hình "Du lịch qua màn ảnh nhỏ".
- Tôi buồn quá, anh ạ. - Giọng đồng chí Chủ tịch mệt mỏi phát qua đầu ống nói - Chiều nay Bộ ngoại giao vừa cho tôi biết sự việc ở khách sạn Hà Thành. Chúng ta phải lấy làm xấu hổ, thậm chí nhục nhã về sự việc này. Hãy tưởng tượng một ngài đại sứ trước buổi trình Quốc thư mà không có lấy một giọt nước tắm. Là một người đứng đầu ngành du lịch, anh có thấy nhục nhã về điều đó không?
Tổng cục trưởng lạnh toát người, giọng khản đặc không thể trả lời rõ với đồng chí Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng. Sự kiện ở khách sạn Hà Thành ông chưa hề biết. Trong ngành không ai cho ông biết. Ngay sáng hôm sau ông vội lên Bộ ngoại giao và Văn phòng Hội đồng Bộ trưởng. Ở đây ông được biết thêm nhiều sự kiện liên quan đến ngành du lịch: Hàng loạt các khách sạn du lịch lớn ở Hà Nội và các tỉnh xuống cấp nghiêm trọng: khách nước ngoài không muốn đến Việt Nam vì hoạt động dịch vụ quá kém, hầu hết các nhân viên du lịch không có nghiệp vụ, yếu kém trong quan hệ giao tiếp... Nhiều đại sứ quán tại Hà Nội tổ ý phàn nàn hoặc gửi công hàm cho Bộ ngoại giao phản ánh tình hình làm ăn không tốt ở một số khách sạn. Công hàm mới nhất mà Bộ ngoại giao nhận được vấn đề này là của Đại sứ quán nước Cu Ba anh em. Cả một bữa đại tiệc nhân ngày Quốc khánh Cu Ba ở khách sạn X bị bãi bỏ vì khách sạn đã lạm dụng danh nghĩa buổi đại tiệc này để tiến hành các hoạt động kinh doanh...
Những thông tin làm cho ông Tổng cục trưởng bàng hoàng sửng sốt. Phải cấp bách cải tổ ngành du lịch. Đó là mong muốn cháy bỏng và trách nhiệm nặng nề của ông.
Khách sạn Hà Thành được chọn làm trọng điểm trong cuộc đổi mới của toàn ngành du lịch.
*
Khác với nhận định nghiêm trọng của Tổng cục lãnh đạo hãng Tourism, cơ quan chủ quản trực tiếp của khách sạn Hà Thành, lại đánh giá khách sạn là một đơn vị làm ăn giỏi. Là một khách sạn cũ xây dựng từ thời Pháp thuộc, cơ sở vật chất đã xuống cấp, nhưng hàng năm khách sạn vẫn đảm bảo vòng quay của số phòng đạt mức cao, thu hút phần lớn khách quốc tế đến công tác ở Hà Nội. Riêng chỉ số kinh doanh, Hà Thành luôn dẫn đầu các khách sạn do hãng quản lý mỗi năm nộp lãi ngân sách hàng triệu đồng ngoại tệ. Nếu không có sơ suất nhỏ với ngài đại sứ nước Cộng hoà Scăngđi, khách sạn Hà Thành xứng đáng là một đơn vị mẫu mực.
Những nhận định trên, đã được Bùi Sùng, giám đốc hãng Tourism tuyên bố một cách hùng hồn trong buổi làm việc với Tổng cục trưởng. Anh thành khẩn thay mặt ban lãnh đạo khách sạn nhận khuyết điểm từ ban lãnh đạo tới từng nhân viên về những thiếu sót nghiêm trọng vừa qua, cũng như sẽ phát động một phong trào sửa đổi lề lối làm việc, đổi mới tư duy, đi đầu trong công cuộc đổi mới của toàn ngành mà Hà Thành được chọn làm trọng điểm.
- Không thể đổi mới theo cái kiểu phủi bụi như thế được. - Tổng cục trưởng gạt tay nhìn Bùi Sùng một cách nghi ngờ. - Tôi đề nghị anh chọn một phương án triệt để nhất, tức là thay đổi toàn bộ ban lãnh đạo của khách sạn Hà Thành. Tôi đã gặp gỡ và làm việc nhiều lần với anh Phạm Lẫm và chị Kim Thanh. Cả hai đồng chí này đều chưa đủ năng lực để đảm đương công việc.
- Tôi cũng đã nghĩ như anh. Bùi Sùng khẽ gật gù. - Đúng là về năng lực, thậm chí cả phẩm chất, anh Lẫm và cô Thanh còn quá bất cập với công việc họ được giao. Anh Lẫm năm mươi tám tuổi, trình độ văn hoá lớp bốn, tuy có thâm niên trong ngành lâu năm, nhưng lại không có nghiệp vụ du lịch. Cô Thanh thuộc loại cán bộ trẻ, tốt nghiệp trung cấp kế toán, có nghiệp vụ quản lý kinh doanh, nhưng kinh nghiệm làm du lịch lại chưa nhiều. Ấy là chưa nói đến trình độ ngoại ngữ. Hàng ngày trực tiếp làm việc với khách nước ngoài mà cả hai đồng chí ấy đều không biết một thứ ngoại ngữ nào để giao tiếp. - Bùi Sùng chợt nhếch miệng cười khổ sở. - Thú thực với anh là cả tôi nữa cũng dốt nát về ngoại ngữ chẳng kém gì họ. Tuổi cao, học ngoại ngữ không vào. Làm du lịch mà không biết một tiếng nước ngoài, nhiều khi không dám tiếp xúc với khách... Đấy, thực tế là như vậy. Chúng tôi làm du lịch chủ yếu là nhờ nhiệt tình cách mạng và được Đảng dìu dắt. Anh mà muốn thay đổi cả ban lãnh đạo Hà Thành thì chi bằng thay luôn cả tôi nữa.
Người Tổng cục trưởng tưởng nhão ra như mẻ. Ông buông thõng hai tay, ngã người vào ghế, tưởng như có một sợi dây vô hình nào vừa trói quặt hai tay ông lại. "Làm du lịch chủ yếu là nhờ nhiệt tình cách mạng". Ông chua chát nghĩ lại câu nói của Bùi Sùng. Đúng quá, tất cả dân tộc này, trong đó có cả ông dám xây dựng chủ nghĩa xã hội nhờ nhiệt tình cách mạng. Nhưng cái thứ nhiệt tình như chất men bia ấy từ lâu đã nhạt thếch đi rồi. Cái thời duy ý chí một cách cuồng nhiệt của các tín đồ đã qua đi rồi. Sao bây giờ mà người ta lại có thể nói đến nhiệt tình cách mạng một cách ráo hoảnh thế nhỉ? Nhiệt tình cái con khỉ. Bây giờ bảo anh bỏ ngành du lịch để sang nghề giáo nghề y, hay lên mãi các lâm trường mạn ngược liệu anh có còn sẵn sàng nhiệt tình cách mạng không? Láo toét. Giả dối. Đúng ra là phải thay anh trước tiên. Anh lên giám đốc hãng Tourism bằng cách nào tôi thừa biết. Tiếc rằng ngày ấy tôi chưa làm Tổng cục trưởng. Người ta nói với tôi rằng anh được đề bạt chẳng qua là vì đồng chí Tổng cục trưởng cũ chịu ơn anh. Anh đã cứu con trai đồng chí ấy khỏi vào tù trong một vụ nó phe đồ cổ. Con đường từ một anh đầu bếp khách sạn lên chức giám đốc của anh bây giờ, tôi biết rõ cả. Cả mối quan hệ của anh với cô Kim Thanh cũng không qua nổi mắt tôi đâu. Những ý nghĩ lướt qua đầu ông Tổng cục trưởng, như một thứ kiến bò, vừa buồn buồn vừa nhoi nhói khiến thái dương ông thỉnh thoảng lại giật giật.
Bùi Sùng lim dim đôi mắt lúc nào cũng sưng mọng qua cặp kính trắng. Con người ngồi trước mặt anh đang muốn tự tay mình túm tóc mình kéo lên, nhưng nào có được. Đổi mới hay xoay trời đảo đất thì cũng phải biết kế thừa, phải biết sử dụng những con người do lịch sử để lại. Chúng tôi tuy không được học hành đến nơi đến chốn, không biết ngoại ngữ, nhưng chúng tôi đang nằm trong cơ chế, đang trực tiếp điều hành công việc dưới cơ sở. Chính anh mới thuộc loại trên mây trên gió. Anh mới từ ngành dầu khí sang đây, thâm niên ngành du lịch mới chưa được hai năm, dù giỏi giang bằng giời, cũng khác nào Marađôna chuyển bóng đá sang trượt băng nghệ thuật. Khó nhai lắm chứ tưởng đùa. Có giỏi thì anh thay hết tất cả các khách sạn du lịch ở Hà Nội này. Và thay cả tôi nữa xem...
Hai đôi mắt gặp nhau. Bùi Sùng vờ tỏ ra bất lực, còn Tổng cục trưởng vờ tỏ ra mệt mỏi:
- Ý anh định thế nào?
- Tất nhiên ban lãnh đạo hãng chúng tôi đã có sự bàn bạc thống nhất tập thể. - Bùi Sùng mở cuốn sổ tay đặt trước mặt. - Nhưng trước khi vào nhân sự, phải báo cáo với anh rõ những nhận định của chúng tôi về phương hướng kinh doanh của Hà Thành trong vài năm vừa qua...
- Khỏi phải nói lại. - Tổng cục trưởng đưa tay ngăn. - Tôi đã nắm vững vấn đề này. Tóm lại một câu là Hà Thành đạt doanh số cao vượt hẳn các đơn vị khác về mặt lãi kinh doanh. Vấn đề là số lãi này chủ yếu bằng tiền Việt Nam và tiền đô-la thu trong nước do hoạt động kinh doanh nhằm kiếm chênh lệch giá của khách sạn, chứ không phải bằng nguồn thu dịch vụ của khách nước ngoài. Nếu chỉ kiếm lãi bằng cách như Hà Thành đã làm thì chỉ cần các khách sạn của ngành thương nghiệp làm là đủ, chứ chẳng cần gì phải đẻ ra ngành du lịch. Đối tượng của du lịch là khách nước ngoài. Một dịch vụ như Hà Thành làm vừa rồi với đại sứ quán Scăngđi đủ để các khách quốc tế họ tẩy chay ngành du lịch.
Bùi Sùng ngồi thừ đuối lý.
- Bây giờ anh nói thẳng về nhân sự. Theo ý các anh thì nên thay đổi ban lãnh đạo Hà Thành theo hướng đổi mới như thế nào?
- Tôi cho rằng, về cơ bản vẫn phải kế thừa... Anh Phạm Lẫm tuy tuổi cao, nhưng chín chắn, mực thước, có tâm huyết với ngành. Chị Kim Thanh là một người năng nổ, xốc vác, có kinh nghiệm về tài vụ, sắc sảo trong hạch toán kinh doanh. Chị San bí thư chi bộ, một người điềm đạm, hiền lành... Tóm lại, đó là một ban lãnh đạo đoàn kết nhất trí, biết hợp lực nhau để làm việc.
- Tức là ý của anh vẫn giữ như cũ? - Tổng cục trưởng đỏ bừng mặt, xô ghế đứng dậy. Ông đi ra ngoài cửa sổ, tựa hồ như vừa bị hít thở quá lâu một thứ xú khí tù hãm.
Bùi Sùng lì lợm ngồi lại, châm một điếu Hero. Vầng trán thấp bè của anh bị làn khói thuốc phủ kín khó nhận ra rằng có một cục u vừa nổi lên giữa điểm giao nhau của đôi lông mày. Khối u ấy chỉ hiện lên trong trường hợp anh vừa loé ra một ý nghĩ mới.
- Chúng tôi cũng có nghĩ đến một phương án khác. - Đợi cho Tổng cục trưởng quay lại, Bùi Sùng dịu giọng. - Sang năm chúng tôi sẽ để anh Phạm Lẫm nghỉ hưu. Và như vậy để bổ sung lãnh đạo từ bây giờ, chúng tôi sẽ bố trí anh Nguyễn Hữu Bài, thư ký công đoàn kiêm trưởng ban thanh tra của hãng xuống làm phó chủ nhiệm.
- Chúng ta cần một con người hành động và có nghiệp vụ cao về du lịch, chứ không cần một người chung chung kiểu anh Bài. Tổng cục trưởng đã có vẻ cáu kỉnh. Như chợt nhớ ra điều gì, ông đi lại bàn làm việc tìm cuốn sổ công tác, giở lại những trang đã ghi chép, rồi quay lại hỏi Bùi Sùng: - Anh có nhớ ai là người đã đoạt giải nhất trong cuộc thi về ngành du lịch các nước xã hội chủ nghĩa ở Maxcơva năm 1979 không?
Bùi Sùng nghĩ đến Hoàng Dạ Nguyệt, nhưng anh làm ra vẻ như chính anh cũng không nhớ.
- Tôi có theo dõi cuộc thi ấy. Nhưng hình như đó là một cái giải có tính chất hữu nghị.
- Hôm vừa rồi một đồng chí trong Bộ Chính trị có nhắc với tôi về cô Hoàng Dạ Nguyệt, người được giải nhất cuộc thi đó. Đồng chí bảo: ngành du lịch phải có những người có trình độ chuyên môn cao như thế làm quản lý các khách sạn.
- Chúng tôi cũng đã bàn đến trường hợp cô Hoàng Dạ Nguyệt - Bùi Sùng tỏ ra hăng hái - cô Nguyệt là một người có nghiệp vụ du lịch giỏi. Chúng tôi đang bố trí công tác ở phòng nghiệp vụ của hãng để chỉ đạo toàn bộ các khách sạn.
- Tại sao lại không đưa cô ấy về làm chủ nhiệm khách sạn Hà Thành?
- Chúng tôi không thể dùng người một cách quá mạnh dạn như thế. - Bùi Sùng xoè hai bàn tay trước mặt như giãi bầy. - Cô Nguyệt chưa phải đảng viên. Gia đình trước đây vốn là tư sản. Một người có lý lịch như vậy không thể để ở một cương vị hàng ngày trực tiếp giao dịch với khách nước ngoài.
- Anh cũ quá rồi. - Tổng cục trưởng lắc đầu. Những sợi tóc muối tiêu của ông như cháy lên trong ánh nắng chiều xiên qua khuôn cửa.- Vấn đề là người có năng lực và phẩm chất. Cơ chế của chúng ta cũ quá rồi. Không sớm thay đổi chúng ta sẽ là một con rùa giữa thế giới của những con tàu vũ trụ nối liền các vì sao.
- Nếu anh quyết định thì chúng tôi sẽ thi hành, - Bùi Sùng nói một cách lạnh lùng nhưng cũng đầy hàm ý thách thức.
- Tám giờ sáng mai anh mời cô Hoàng Dạ Nguyệt đến gặp tôi. Về phía lãnh đạo các anh, tôi đề nghị, làm sớm cho tôi những phương án về ban lãnh đạo khách sạn Hà Thành. Tôi hoàn toàn tôn trọng ý kiến của các anh, nhưng phải triệt để theo phương hướng đổi mới. Thú thực là tôi chán cái kiểu cải lương phủi bụi như anh nói lắm rồi. Nếu các anh thấy quá mệt mỏi không kham nổi công việc thì cứ đề đạt nguyện vọng.
Bùi Sùng đứng lên, anh muốn nhìn vào mắt Tổng cục trưởng để dò xem độ sắt đá của ông ta đến mức nào, nhưng ông ta đã chống tay lên trán và nhắm mắt lại.
*
Ba tháng sau, tự tay giám đốc Bùi Sùng ký quyết định bổ nhiệm Hoàng Dạ Nguyệt về làm phó chủ nhiệm khách sạn Hà Thành. Hôm Nguyệt lên nhận quyết định, Bùi Sùng kéo chị vào phòng làm việc, tự tay pha một cốc nước chanh, đưa mời chị và nói một cách thân tình:
- Trường hợp của cô tôi phải đấu tranh với Tổng cục và bên an ninh ghê lắm, cuối cùng họ mới chấp nhận ý kiến đề xuất của tôi. Về Hà Thành, cô cứ việc phát huy hết khả năng nghiệp vụ du lịch của mình và luôn nhớ rằng lúc nào tôi cũng sẵn sàng làm hậu thuẫn cho cô.
Nguyệt khẽ mỉm cười, nói nhỏ:
- Rất cám ơn các anh. Tôi sẽ cố hết sức mình....
Cầm tờ quyết định trên tay mà sao lòng Nguyệt thấy dửng dưng như thể đó là một thứ giấy giới thiệu bình thường, giống như những lần chị đi mua bán trao đổi hay liên hệ công việc gì đấy. Chẳng lẽ mình không còn một thứ ham muốn quyền chức nào hay sao? Nguyệt tự hỏi. Chị nhớ lại cái lần lên gặp đồng chí Tổng cục trưởng cách đây gần ba tháng. Hôm ấy rõ ràng là Nguyệt hồi hộp đến phát run lên khi đồng chí Tổng cục trưởng gợi ý muốn bổ sung chị vào ban lãnh đạo khách sạn Hà Thành. Suốt đêm ấy Nguyệt bồi hồi đến khó ngủ. Gối đầu lên ngực chồng, Nguyệt đã tỉ tê nói với anh bao nhiêu dự định mà chị đã từng ấp ủ và nhất định sẽ biến nó thành hiện thực nếu quả thực cấp trên có ý định điều chị về quản lý khách sạn Hà Thành. Thế rồi niềm háo hức mong đợi ấy cứ phai nhạt theo thời gian. Cho đến bây giờ, sau ba tháng ngâm ngợi, sắp xếp của tổ chức, trạng thái tình cảm của Nguyệt với việc đề bạt này hoàn toàn đã bị xơ cứng, chai sạn.
Nguyệt toan đứng lên. Nhưng Bùi Sùng đã đặt bàn tay nần nẫn lên tay chị:
- Ngồi chơi một chút đã Nguyệt. Hôm nay tôi muốn tâm sự lâu lâu với Nguyệt...
Cùng với bàn tay đặt hờ, khẽ đẩy ngược lên, bàn chân Bùi Sùng như vô tình quờ dưới gậm bàn, đụng phải cổ chân Nguyệt. Và đôi mắt sưng hùm hụp như người mắc chứng suy tim, cứ như hai mũi dao mổ lách bung những đường chỉ trên áo quần Nguyệt, khiến chị rùng mình, vội rụt cả tay và chân lại. Phải rồi, bây giờ thì chị mới lý giải đầy đủ tâm trạng của mình. Không phải chỉ đơn thuần là chị mệt mỏi, chán nản vì sự chờ đợi. Điều ấy có, nhưng không quan trọng gì. Nếu là một người khác trao quyết định bổ nhiệm cho Nguyệt, chắc Nguyệt cũng sẽ lấy lại cái tâm trạng ba tháng trước đây, chắc cũng sẽ rưng rưng cảm động, cũng sẽ kiêu hãnh tự hào. Nhưng với con người đang ngồi trước mặt chị đây làm sao còn đủ uy tín và phẩm cách để cho chị tin cậy và kính trọng? Trong thâm tâm Nguyệt, lúc nào nhìn thấy Bùi Sùng chị cũng thầm coi anh là một kể bất tài, vô học, hám danh, hám gái và biển lận. Anh ta cứ việc thăng tiến, cứ việc leo lên ghế lãnh đạo, thậm chí là người lãnh đạo trực tiếp cao nhất của Nguyệt, thì đối với chị anh ta cũng không thể tự lột xác để làm một con người khác. Nhìn vào mắt Nguyệt hẳn là anh ta đã đoán biết được điều đó. Vì thế, mười lăm năm nay với Nguyệt, anh ta đã tự ngăn một thanh chắn vô hình. Lần nào gặp Nguyệt anh ta cũng tỏ ra nghiêm khắc lạnh lùng, cách giao tiếp hết sức khách khí và chừng mực. Vậy mà hôm nay... Rõ nực cười. "Tôi phải đấu tranh với Tổng cục và an ninh ghê lắm, cuối cùng họ mới chấp nhận ý kiến đề xuất của tôi..." Anh ta nói ráo hoảnh như một kẻ đang ban phát ân huệ cho mình. Anh ta tưởng mình ngây thơ đến mức không biết rằng chính anh ta mới là người tìm mọi cách gây cản trở việc đề bạt mình suốt ba tháng qua.
Nguyệt có cảm giác như một chất gì lờm lợm nơi cổ họng. Chị chống tay lên trán. Không muốn nhớ lại, mà những kỷ niệm buồn chán ấy cứ hiện về.
Câu chuyện đã mười lăm năm rồi. Ngày ấy, cả Nguyệt và Sùng cùng làm ở khách sạn Tây Hồ. Nguyệt làm tổ phục vụ nhà buồng còn Sùng làm tổ trưởng tổ nhà bếp. Sùng gốc rễ ở nông thôn, quê giáp vùng Chợ Bờ. Ngày chiến dịch Hoà Bình, anh đi theo làm cảnh vệ cho một ông đại đoàn trưởng, sau này lên cấp tướng, ông dắt theo luôn về Hà Nội. Chuyển sang công tác ở ngành du lịch. Sùng có một lợi thế là đã từng kinh qua chống Pháp và là đảng viên. Anh không biết nấu nướng, nhưng lại có cái khôn vặt của một anh tiếp phẩm và cái láu lỉnh linh hoạt của một anh quen làm công việc liên lạc. Nhà xa, vợ lại ở trong quê, nên Sùng ngủ luôn ở khách sạn, tối làm luôn chân bảo vệ để được hưởng thù lao ngoài giờ.
Lần ấy, Nguyệt phải trực đêm ở khách sạn. Cô bạn cùng phiên trực nửa đêm bị cảm, phải đưa đi bệnh viện. Ba giờ sáng, cả Sùng và Nguyệt mới lục tục trở về. Mệt quá, Nguyệt cài vội của phòng, rồi ngủ thiếp đi. Nguyệt mơ một giấc mơ khủng khiếp. Cô thấy mình đang vật nhau với một con thú có đôi mắt đỏ như hòn than và cái miệng rộng hoác có hai cái răng nanh dài như răng lợn lòi. Choàng tỉnh dậy, Nguyệt run bắn người, kêu thét lên. Con thú đang nằm đè lên người cô chính là Sùng. Khắp người anh ta nồng nặc hơi rượu.
May mà trời phú cho Nguyệt có sức khoẻ. Cô hất Sùng ra với một sức mạnh khủng khiếp. Sùng quì xuống van xin. Nhưng Nguyệt đã mở toang cửa chỉ cho anh lối đi về phòng bảo vệ.
Câu chuyện ấy, Nguyệt không hề nói với ai. Lòng kiêu hãnh về bản thân mình không cho phép cô nói ra cái điều đáng hổ thẹn ấy. Nhưng cho đến sự việc tiếp theo, cách đó chừng một năm, thì Nguyệt không thể im lặng được. Đó là cái lần chính mắt Nguyệt nhìn thấy Sùng ăn cắp ba cân thịt của nhà bếp. Cả khách sạn xôn xao lên mấy ngày. Chi bộ họp hai buổi. Và cuối cùng một thông báo được đưa ra toàn cơ quan: Việc Nguyệt tố giác Sùng lấy ba cân thịt của nhà bếp là bôi nhọ danh dự của một đảng viên, làm mất uy tín của chi bộ. Chi bộ đã kiểm điểm đồng chí Sùng trên tinh thần đấu tranh thẳng thắn và đã xác định việc lấy ba cân thịt ở nhà bếp của đồng chí Sùng chỉ là sự hiểu lầm. Đồng chí Sùng đã làm theo lệnh của ban chủ nhiệm khách sạn. Ba cân thịt đó là tiêu chuẩn bồi dưỡng của ban bảo vệ ngoài giờ...
Mấy tháng sau Nguyệt phải điều đi một khách sạn khác, còn Bùi Sùng thì trúng cử phó bí thư chi bộ. Rồi anh ta lên phó chủ nhiệm khách sạn, phó bí thư đảng uỷ hãng, và bây giờ là giám đốc hãng Tourism. Sự thăng tiến của Bùi Sùng khiến nhiều người ngạc nhiên. Riêng Nguyệt, chỉ thấy buồn chứ không thấy lạ. Những con người như Bùi Sùng càng leo lên những chức vụ cao thì chất lượng phục vụ của ngành du lịch càng ngày càng giảm sút cũng là quy luật đương nhiên.
Giám đốc Bùi Sung không thể biết những ý nghĩ đang diễn ra trong đầu Nguyệt. Trong tâm trạng của người ban phát quyền hành, anh thấy mình có quyền được hưởng một sự hàm ơn. Chứ gì nữa, nếu anh kiên quyết phản đối việc đề bạt Nguyệt đến cùng thì dẫu ông Tổng cục trưởng có ba đầu sáu tay cũng không thể ký quyết định điều động cô ấy về khách sạn Hà Thành được. Đã mười lăm năm rồi mà cú đòn của Nguyệt vẫn làm anh đau nhói. May mà ngày ấy chi bộ thương tình đồng chí mà xử lý nội bộ để bảo vệ danh dự cho anh và uy tín cho Đảng. Anh căm Nguyệt từ ấy. Căm mà không thể làm gì được Nguyệt, ngoài chuyện ách lương chậm lại một vài năm, hoặc cố tình cản trở không cất nhắc đề bạt. Cho tới vụ khách sạn Hà Thành vừa rồi thì dù anh cố trì hoãn, bác bỏ cũng không thể cản được Nguyệt. Nhiều vị lãnh đạo cao cấp biết đến cô. Công việc cải tổ khách sạn Hà Thành cần đến chuyên môn và thay nghề của cô. Cũng đành phải chiều ý các vị ấy. Bùi Sùng kí giấy quyết định mà miệng lưỡi đắng ngắt như ngậm quả bồ hòn.
Nhưng Bùi Sùng cũng lại là một người rất dễ xoá bỏ thành kiến. Chính anh cũng thấy ngạc nhiên với mình. Bức thành chắn vô hình anh tự xây giữa anh và Nguyệt mười lăm năm qua, không ngờ vào đúng cái lúc Nguyệt bước vào phòng anh để nhận quyết định thì nó lại có vẻ muốn sụp đổ, tựa hồ như cái chất kiến tạo lên nó đã mọt rỗng, rệu rã lắm rồi. Chà, mười lăm năm rồi mà cô vẫn đẹp một cách đáng sợ. Ý nghĩ này chợt loé lên đúng cái lúc anh đưa tay chặn tay Nguyệt và bàn chân như lần tìm đôi dép dưới gậm bàn. Hình ảnh cô Nguyệt một đêm nào, gương cặp mắt thanh tú và huyền ảo, chiếc cổ áo cài trễ, hai cánh tay trần trắng ngần khêu gợi lại giày vò anh một cách khổ sở. Đêm ấy Sùng quá nóng vội. Giá Sùng cứ nhẩn nha xoa vuốt một vài lần nữa khắp thân thể cô, vừa như một sự khởi động, vừa như một thứ kích thích, chắc chắn đêm ấy anh đã chiếm đoạt trọn vẹn người con gái nổi tiếng đẹp nhất các khách sạn của Hà Nội lúc ấy. Thực tình là suốt từ đó, bao giờ Sùng cũng khao khát Nguyệt, khao khát với nỗi tuyệt vọng của con cáo trước chùm nho trong câu chuyện của Laphongten, khao khát một cách thù hận của một kẻ không được ăn thì đạp đổ. Bây giờ, ngồi trước Nguyệt, anh càng khao khát cô, một nỗi khao khát còn cháy bỏng hơn trước, nhưng khác trước là anh hy vọng có cơ hội thoả mãn. Bởi vì bây giờ anh đang là người gia ơn và Nguyệt đang là kẻ chịu ơn. Sự đời sẽ phải xoay chuyển. Anh tin vào quyền lực của mình. Trước đây anh chỉ là một anh tổ trưởng nhà bếp. Còn bây giờ, ha ha, anh đã là một giám đốc, quyền, thế và tiền anh đều có cả...
- Nguyệt ạ. - Bùi Sùng hắng giọng. Anh cảm thấy cổ họng mình khô khát. - Những gì trước đây giữa tôi và Nguyệt, xin Nguyệt hãy bỏ qua... Chúng ta phải hợp tác với nhau trong thời kỳ mới. Phải nói thế này để Nguyệt hiểu rõ về tôi: Với Nguyệt, tôi luôn luôn có một cảm tình đặc biệt...
- Anh không cần phải nói nhiều. - Nguyệt nhìn thẳng vào mặt Bùi Sùng, cái nhìn thẳng thắn và lạnh lùng - Quan hệ giữa tôi và anh hiện giờ là quan hệ giữa cấp dưới và cấp trên. Tôi về khách sạn Hà thành, có điều gì về công việc anh cứ nói.
Cô ta vẫn như cái hồi ấy. Một bông hồng đầy gai nhọn - Bùi Sùng thầm nghĩ và khuôn mặt to bè của anh lập tức trơ lì như một tảng thịt đông lạnh. Không còn hi vọng gì ở con người ương ngạnh và kênh kiệu này nữa rồi. Thăm dò để biết vậy thôi.
- Nếu cô chỉ muốn đơn thuần bàn về công việc thì thế này, - Bùi Sùng ngồi ngay ngắn lại, anh nhấc cặp kính trắng đeo lên mắt. - Nhiệm vụ của cô mà hãng và Tổng cục giao là khá nặng nề. Trong vòng một năm, cô phải thay đổi hoàn toàn hoạt động nghiệp vụ của khách sạn theo hướng đổi mới. Ban lãnh đạo hãng chúng tôi muốn cô kí kết với chúng tôi một hợp đồng. Nhưng để cho dân chủ, tránh áp đặt chúng tôi đề nghị cô tìm hiểu tình hình thực tế ở khách sạn và tự xây dựng một kế hoạch...
- Tôi cũng mong như vậy. - Nguyệt sốt sắng nhận lời.- Một sự cam kết từ hai phía. Và tôi mong lãnh đạo các anh thực sự đổi mới về phương pháp quản lý để tạo điều kiện cho chúng tôi thực hiện tốt nhiệm vụ.
Bùi Sùng nhún vai, một cử chỉ không biểu lộ sự đồng tình hay phản đối. Nhưng anh có cảm giác Nguyệt như một con nhím, vừa chạm đến đã dựng lông lên rồi...
*
Hết giờ làm việc. Bùi Sùng cố nán lại cơ quan, chờ cho mọi người ra về hết, anh mới chậm rãi dắt chiếc super-cup ra cổng. Mười phút sau, từ phía khách sạn Hà Thành, một phụ nữ mặc chiếc áo màu vàng mỡ gà thong thả đạp xe lại. Đến ngã tư đường, nhận ra Sùng đang đứng đợi, chị ta giơ tay ra hiệu rồi ngoặt xe rẽ về phía con đường bờ sông.
Ngôi nhà của Kim Thanh nằm trong một mảnh vườn ngay sát đường lớn. Đó là một ngôi nhà một tầng, mái bằng, không phô trương kiểu cách, nhưng thoáng rộng và tĩnh vắng như một ngôi biệt thự. Ngôi nhà này được dựng lên cách đây năm năm, theo sáng kiến của Bùi Sùng. Anh là người mua đất, vẽ thiết kế, kí duyệt cấp vật liệu, và tìm thợ thi công cho chị. Vì thế anh cũng là người khách quen thuộc nhất của ngôi nhà từ khi nó mới được khánh thành. Những người hàng xóm xung quanh vì ở quá xa và cũng lại vì cái tính phớt đời của dân thành thị nên cũng ít nhòm ngó, bình luận. Họ chỉ biết rằng Kim Thanh là một người đàn bà goá, đứng vậy nuôi hai đứa con hơn chục năm trời, tiết hạnh như vậy không cần phải bàn cãi, cho nên bây giờ dù chị ta có bồ bịch cho trẻ lại cái tuổi hồi xuân thì cũng chẳng có gì đáng phải nhòm nhỏ.
Cổng ngôi nhà khoá trái, nhưng Bùi Sùng đã có chìa khoá riêng. Vừa dựng xe ở đầu hẻm phía sau bếp, chưa kịp quay vào nhà, Kim Thanh đã từ trong bếp nói vọng ra:
- Anh đi biến đâu từ lúc ấy?
Sùng đã quen với cách nói hạch sách của Kim Thanh quá rồi, nên anh chỉ cười xoà:
- Đi ra hồ ngắm cảnh. Đang muốn nổ tung đầu lên đây.
Kim Thanh từ bếp lên, mang theo một con gà luộc vàng ngậy đặt trong cái đĩa men sứ. Chị chỉ ngón tay trỏ nhờn nhẫy mỡ gà vào má Sùng, mắt long lanh một cách đỏng đảnh và tình tứ:
- Lúc nào cũng ngắm. Chỉ chết về cái tật dại gái.
- Sùng hơi ngẩn người, tròn mắt. Anh chợt nhận ra bộ đồ mới của Thanh. Tấm vải xoa màu mỡ gà óng nuột, làm những đường cong trên thân hình người đàn bà mềm mát đầy khêu gợi.
- Thích hả? Em mặc bộ này có đẹp không? Mười lăm ngàn chứ không ít đâu nhé. Hàng Thái thứ thiệt. Thằng Toàn đen nó tặng em đó.
Sùng ngẩn ngơ nhìn hai con rồng thêu bằng kim tuyến xanh óng ánh vờn từ trên viền cổ áo rộng, ôm lấy khuôn ngực căng nở của người đàn bà. Không kìm giữ được, anh đưa bàn tay rộng bè chộp bắt lấy chúng, xoa vuốt trong một niềm khoái cảm.
- Lại thích nữa hả? Ăn đã, ông nỡm ạ. Hôm nay em đãi anh món thịt gà xé phay. Có bia lon Nhật mới đấy. Anh đi tắm đi đã. người gì mà chua khiếp lên được...
Người đàn bà tặng Sùng một cái hôn, rồi tung tẩy đi xuống bếp. Sùng cởi quần áo ngoài, chui vào phòng tắm mở vòi nước ào ào. Mùi xà-phòng Camay thơm ngào ngạt, cộng với mùi xào nấu thơm phức từ bếp toả ra, khiến Sùng cảm thấy tâm hồn thư thái và các cơ bắp như được tích thêm năng lượng.
- Chiều nay anh gặp con Nguyệt thế nào? - Lúc hai người cùng ngồi vào mâm. Thanh nhìn xoáy vào mặt Sùng, hỏi.
- Không hy vọng gì có thể kéo cô ta vào ê-kíp của mình. Anh đã thăm dò, thậm chí còn bộc lộ tình cảm một cách hơi lộ liễu...
- Bộc lộ tình cảm... Thế là thế nào? - Kim Thanh mở trừng đôi mắt quá nhiều lòng trắng, không hề che giấu sự ghen tuông. - Lại định bờm xơm với nó phải không? Đừng có làm cái trò ấy. Con bé ấy mà nó liếc mắt đưa tình thì không có thằng đàn ông nào thoát khỏi nó đâu. Tôi cấm anh không được chơi cái trò ấy.
- Đừng có làm ầm ĩ lên như con sư tử cái thế. - Bùi Sùng lừ đôi mắt đỏ đã ngầu đỏ men bia.- Cô ta không phải là loại người dễ tán tỉnh. Có điều tôi biết chắc rằng cô ta và em không thể hợp tác với nhau lâu dài được.
- Anh định điều cô ta về, rồi đẩy tôi đi nơi khác chứ gì?
- Không phải... Đây là ý định của Tổng cục. Chính anh đã tìm mọi cách để đưa được tay Bài về làm việc với em mà không được. Anh biết, khi cô Nguyệt về Hà Thành, em sẽ gặp nhiều khó khăn. Anh Lẫm thì không nói làm gì. Chị San, bí thư chi bộ, thì rất có thể sẽ ủng hộ lối làm ăn của cô ấy. Còn cái người trực tiếp phải đương đầu với cô ta là em.
- Trước sau thì em vẫn phải được toàn quyền nắm về mặt kinh doanh. Hôm này họp toàn thể ban lãnh đạo để phân công công việc, anh phải tuyên bố rõ như thế, để cô ta không được xọc vào công việc của em.
- Tất nhiên... Và anh sẽ tuyên bố dứt khoát nhiệm vụ của cô ta chỉ là phụ trách toàn bộ công việc ăn ở, sinh hoạt của khách. Đó cũng là yêu cầu của Tổng cục. Nhưng về phía em, anh đề nghị...
- Muồn đề nghị gì thì đề nghị, nhưng trước hết anh phải cho em những quyền hành để làm việc. Và trước hết em xin đề nghị anh, bằng mọi cách phải gặp gỡ và thuyết phục chị San ủng hộ em, tức là ủng hộ các đồng chí đảng viên lãnh đạo...
- Tất nhiên, Đảng sẽ bảo vệ các đồng chí của mình... Muốn thế, anh đề nghị em ngay ngày mai phải bảo cô Mỹ Lệ nhập tất cả phần quỹ đen của khách sạn vào quỹ của hãng và quỹ của công đoàn. Em cũng cho kiểm kê lại số hàng mà hãng rót xuống trong tháng này. Tất cả phải hợp lí hoá hoàn toàn trên chứng từ sổ sách. Mọi sơ hở của em đều có thể tạo thuận lợi cho cô Nguyệt có cớ để chống lại em, và như vậy cũng tức là chống lại anh.
Kim Thanh thu dọn những đĩa bát ăn dở vào một góc, rồi kéo cái gối xuống nền đá hoa, chống cùi tay lên và ngả người nằm.
- Em nói cho anh biết, nếu có chuyện đấu đá gì ở Hà Thành là do anh đấy nhé. Không có cái chuyện bổ sung lãnh đạo vớ vẩn này thì tháng tới, chưa chừng sẽ hốt được vài cây....
Bùi Sùng vớ lấy hộp bia tu ừng ực mà mắt vẫn không rời khỏi cái thân hình chắc lẳn đang nửa nằm nữa ngồi hớ hênh của người đàn bà. Anh xúc miệng ùng ục cái ngụm bia cuối cùng, rồi xoài người như vồ lấy Kim Thanh. Hai cặp môi nhờn bóng nồng men bia gắn lấy nhau. Cuộc hội ý về khách sạn Hà Thành kết thúc để chuyển sang chương trình khác.
Mãi đến mười giờ đêm Bùi Sùng mới dắt xe máy ra khỏi nhà.