Chương 6

Người ta vẫn thường gọi tôi là Luddite.

Tôi hoan nghênh cái tên đó.

Bạn có biết Luddite là người như thế nào không? Một người ghét những thứ máy móc tân kỳ. Ned Ludd là một công nhân dệt ở Anh vào khoảng đầu thế kỷ 19 đập phá nhiều máy móc mới - những khung cửi cơ học sẽ làm anh mất việc, sẽ làm anh không thể sử dụng các kỹ năng chuyên môn của mình để lo chuyện ăn, chuyện mặc, chuyện ở cho gia đình mình. Năm 1813 chính phủ Anh treo cổ hành hình mười bảy người về tội mà khi ấy gọi là “tội đập phá máy móc”, một tội chết.

Ngày nay chúng ta có thứ máy móc như tàu ngầm hạt nhân trang bị tên lửa Poseidon có đầu đạn mang bom hydro. Và chúng ta có thứ máy móc như máy vi tính gạt gẫm để chiếm đoạt tiềm năng của bạn. Bill Gates nói, “Hãy chờ đến lúc bạn thấy được tiềm năng chiếc máy vi tính của mình.” Nhưng chính bạn mới là người đang tạo ra tiềm năng đó, không phải cái máy tính ngu đần chết tiệt ấy. Tiềm năng của bạn là phép màu mà bạn sinh ra để trở thành qua những việc mình làm.

Sự tiến bộ đã đánh tôi một vố đau điếng. Nó tước đoạt khỏi tôi thứ có ý nghĩa cũng như chiếc khung cửi hẳn có ý nghĩa với Ned Ludd hai trăm năm trước. Tôi muốn nói tới chiếc máy đánh chữ. Không còn cái thứ này ở đâu nữa. Huckleberry Finn , tình cờ thay, lại là cuốn tiểu thuyết đầu tiên từng được đánh chữ.

Những ngày xưa cũ ấy, cách đây không lâu, tôi từng có thói quen đánh máy. Và sau khi được khoảng hai mươi trang, tôi ghi chú và chỉnh sửa bằng bút chì. Sau đó tôi sẽ gọi cho Carol Atkins, cô nhân viên đánh máy. Bạn tưởng tượng nổi không? Cô sống ngoài thị trấn Woodstock bang New York, mà bạn biết là nơi bắt nguồn tên gọi cái sự kiện ma túy và tình dục nổi tiếng những năm 60 đây (thật ra thì nó diễn ra ở thị trấn Bethel gần đó và những ai nói họ nhớ đã ở đó thật ra không hề có mặt) [23] . Thế là tôi gọi cô Carol và nói, “Này Carol. Cô có khỏe không? Lưng của cô sao rồi? Có bắt được con sơn ca nào không?” Chúng tôi thường tán gẫu qua lại - Tôi rất thích trò chuyện với người khác.

Vợ chồng cô trước giờ vẫn luôn tìm cách thu hút sơn ca, và như bạn biết nếu đã từng tìm cách thu hút sơn ca, bạn đặt chuồng chim cách mặt đất chỉ khoảng 90 xăng ti mét, thường để trên hàng rào dọc theo đường ranh giới nhà. Tại sao ở ngoài vẫn còn nhiều con sơn ca, tôi không biết. Chúng không may mắn chút nào, và tôi cũng vậy, sống ở tận vùng quê thôn dã nơi đây. Dù sao thì chúng tôi cũng mải mê tán dóc và cuối cùng tôi nói, “Này, cô biết không tôi có vài trang đây. Cô vẫn còn đánh máy chứ?” Nhất định là cô còn. Và tôi biết tác phẩm hoàn tất sẽ gọn gàng, sẽ trông như do máy vi tính làm vậy. Tôi nói, “Tôi hy vọng bản thảo không bị thất lạc qua đường bưu điện.” Rồi cô nói, “Chưa bao giờ có thứ gì bị thất lạc qua đường bưu điện cả.” Và thực sự thì đó là trải nghiệm của tôi. Tôi chưa bao giờ mất thứ gì cả. Như vậy, bây giờ cô là một Ned Ludd. Kỹ năng đánh máy chữ của cô không còn giá trị.

Sao cũng được, tôi lấy những trang bản thảo của mình và tôi có cái thứ này làm bằng thép, nó gọi là cái kẹp giấy, tôi ghim mấy trang lại với nhau, tất nhiên cẩn thận đánh số trang luôn. Rồi tôi xuống lầu, để khỏi hành, và tôi đi ngang qua vợ mình, cô phóng viên báo ảnh Jill Krementz, người mà hồi ấy đã sành công nghệ cao hết biết rồi và bây giờ thậm chí còn sành hơn nữa. Cô gọi với theo, “Anh đi đâu đấy?” Khi còn là thiếu nữ, cô thích đọc nhất là loạt truyện trinh thám Nancy Drew [24] , bạn biết đó, cô bé thám tử. Thế nên cô không thể cưỡng lại việc hỏi, “Anh đi đâu đây?” tôi mới nói, “Anh đi ra ngoài mua chiếc phong bì.” Thì cô nói, “Chậc, anh đâu phải là nghèo đâu nào. Sao anh không mua một nghìn cái phong bì đi? Người ta sẽ giao tới nhà rồi anh cứ việc bỏ vào tủ.” Thì tôi nói, “Suỵt.”

Tôi bước xuống bậc tam cấp, nơi này nằm trên đường 48, thành phố New York, giữa đại lộ 2 và đại lộ 3, rồi tôi đi đến sạp báo bên kia đường nơi họ bán nào là tạp chí rồi thì vé số và văn phòng phẩm. Tôi biết rất rõ kho hàng của họ nên tôi lấy một phong bì, phong bì đựng hồ sơ ấy. Người nào làm cái phong bì ấy như thể biết tôi đang dùng cỡ giấy nào vậy. Tôi xếp hàng vì có nhiều người đang mua vé số, kẹo, mấy thứ kiểu đó, và tôi trò chuyện với họ. Tôi nói, “Các vị có biết ai từng trúng số không?” Rồi, “Chân các vị bị sao vậy?”

Cuối cùng tôi cũng lên đầu hàng. Những người sở hữu cửa hiệu này là dân Hindu. Người phụ nữ đằng sau quầy có một món trang sức giữa hai mắt. Giờ thì chẳng bõ công chuyến đi của tôi rồi phải không? Tôi hỏi cô, “Gần đây có người nào trúng số lớn không cô?” Sau đó tôi trả tiền mua phong bì.

Tôi lấy bản thảo của mình bỏ vào trong phong bì. Chiếc phong bì có hai ngạnh kim loại nhỏ để luồn xuyên qua một cái lỗ trên nắp phong bì. Nói rõ cho những ai trong các bạn chưa bao giờ thấy phong bì loại này, có hai cách để đóng một phong bì hồ sơ. Tôi dùng cả hai cách. Trước tiên tôi liếm phần keo nhầy - cũng khá là khêu gợi đấy. Tôi bỏ cái miếng kim loại mỏng nho nhỏ qua cái lỗ ấy - tôi chẳng bao giờ biết người ta gọi chúng là gì. Sau đó tôi dán nắp phong bì xuống.

Tiếp đó tôi đi tới trung tâm tạp phẩm bưu chính dọc khối nhà ở góc đường 47 và đại lộ 2. Nơi đây rất gần với Liên Hiệp Quốc nên ở đó có đủ người dáng vẻ buồn cười đến từ khắp nơi trên thế giới. Tôi vào trong đó và lại xếp hàng với người khác. Tôi yêu thầm người phụ nữ đằng sau quầy. Cô ấy không biết. Vợ tôi biết. Tôi không định làm gì cả. Cô thật tử tế. Tôi chỉ có thể thấy cô từ phần eo trở lên vì cô luôn đứng sau quầy. Nhưng mỗi ngày cô sẽ làm gì đó với phần thân phía trên eo để làm chúng tôi vui. Lúc thì tóc cô sẽ uốn quăn cả lên. Lúc thì cô sẽ duỗi thẳng tóc. Ngày nọ cô tô son môi màu đen. Cô thật lôi cuốn và hào phóng, làm tất cả những chuyện này chỉ để tất cả chúng tôi vui, những người đến từ khắp nơi trên thế giới.

Tôi chờ trong hàng và nói, “Này, thứ tiếng mà lúc nãy cô nói là gì vậy? Có phải là tiếng Urdu không?” Chúng tôi nói chuyện vui vẻ. Có lúc lại không. Có câu này nữa, “Nếu ông không thích ở đây, sao ông không trở về chế độ độc tài thùng rỗng kêu to nơi mà ông đến đấy?” Lần nọ tôi bị móc túi trong đó và phải gặp cảnh sát để trình bày sự việc. Sao cũng được, rốt cuộc thì tôi cũng lên được đầu hàng. Tôi không thổ lộ cho cô ấy biết là tôi yêu cô. Tôi vẫn giữ bộ mặt lạnh lùng. Cô nhìn tôi như nhìn một trái dưa vàng, khuôn mặt tôi ít biểu cảm mà, nhưng tim tôi thì đập loạn. Tôi đưa cô chiếc phong bì, rồi cô cân, vì tôi muốn dán đúng số tem lên đó và nhờ cô xem thế đã chuẩn chưa. Nếu cô ấy nói tem chuẩn rồi, và đóng dấu bưu điện vào phong bì, thì vậy là xong. Họ không thể gửi lại cho tôi chiếc phong bì đó. Tôi mua đúng số tem và ghi địa chỉ gửi tới Carol ở Woodstock.

Sau đó tôi ra ngoài và thấy có một thùng thư. Tôi nhét mấy trang bản thảo vào miệng con ễnh ương xanh dương khổng lồ ấy. Và nó kêu, “ộp ộp.”

Rồi tôi về nhà. Và tôi đã có một ngày vui hết cỡ.

Mấy cái cộng đồng điện tử chẳng làm nên được thứ gì. Rốt cuộc bạn chẳng có gì. Chúng ta là những con vật nhún nhảy. Thức dậy đi ra ngoài làm gì đó đúng là tuyệt vời làm sao. Chúng ta ở đây trên trái đất này là để làm chuyện ruồi bu. Đừng để bất kỳ ai nói khác đi với bạn dù chỉ một chút.