Chú Thích
.
[1] Voltaire đã dùng vụ động đất này trong tác phẩm của mình như một ví dụ để đả kích thuyết lạc quan cho rằng thế giới chúng ta đang sống là hoàn hảo bởi vì nó do một Thượng Đế hoàn hảo tạo ra.
[2] Tức Sigmund Freud (1856-1939), bác sĩ người Áo, cha đẻ ngành phân tâm học.
[3] Cặp diễn viên hài sống cùng thời với vua hề Charlie Chaplin.
[4] Gallows humor: kiểu hài hước dựa trên những tình huống căng thẳng, bị kịch, tính mạng con người bị đe dọa v.v…
[5] Lò sưởi do Benjamin Franklin (1706-1790) sáng chế, là kiểu mẫu cho lò sưởi hiện đại.
[6] Tên khoa học của loài người.
[7] Viết tắt của Congress of Industrial Organizations, Hội liên hiệp Công đoàn Kỹ nghệ, ra đời năm 1935. Từ năm 1955 trở đi, tổ chức này sáp nhập với Liên đoàn Lao động Hoa Kỳ với tên mới là AFL-CIO.
[8] Bài giảng đầu tiên trong năm bài giảng của Chúa Jesus, trong đó Chúa miêu tả phẩm chất của người được lên thiên đàng qua các phước lành.
[9] Hai nam diễn viên Mỹ thời kỳ thập niên 1950.
[10] (1907-1979): diễn viên điện ảnh kỳ cựu, được xem là biểu tượng của người đàn ông Mỹ.
[11] (1915-2005), nhà văn Mỹ đoạt giải Nobel Văn chương năm 1976 và ba lần đạt giải National Book Award.
[12] Nhân vật chính trong loạt tiểu thuyết trinh thám cùng tên của nhà văn Erie Stanley Gardner.
[13] Xướng ngôn viên theo chủ nghĩa bảo thủ có tiếng của Mỹ. Ông đặc biệt phản đối các nhà môi trường, đả kích vấn đề biến đổi khí hậu, và chủ nghĩa nam nữ bình quyền.
[14] Tên một tộc thổ dân da đỏ sống chủ yếu ở vùng đồng bằng phía Đông bang Colorado, Oklahoma, Wyoming và Nebraska của Mỹ.
[15] Chỉ George W. Bush, Dick Cheney, Colin Powell, lần lượt là tổng thống, phó tổng thống và ngoại trưởng Mỹ vào thời điểm cuốn sách này ra đời. Tác giả cố ý viết sai Colin thành Colon nghĩa là dấu chấm phẩy.
[16] Ý nói tới rượu vì người say rượu thường có chiếc mũi đỏ.
[17] Đầu lâu và Xương (Skull and Bones) còn là tên một hội kín ở trường Đại học Yale của Mỹ. Tổng thống George H. W. Bush (Bush cha) và George W. Bush (Bush con) từng là thành viên của hội này.
[18] Sắc dân da đỏ lớn thứ hai ở Mỹ theo tập tục chồng ở rể.
[19] Một gia tộc nổi tiếng thành đạt và có sức thu hút trong chính trường Mỹ. Tổng thống thứ 35 của Mỹ John F. Kennedy (1917-1963) thuộc gia tộc này.
[20] Đường đứt gãy địa chất dài 1.300 km đi qua bang California, đã gây ra vài cơn địa chấn lớn ở đây.
[21] Tức là cuộc nội chiến Mỹ từ năm 1861 đến 1865. Sau cuộc chiến chế độ nô lệ bị bãi bỏ và các bang gia nhập Hợp chủng quốc Hoa Kỳ.
[22] Những lời này xuất hiện trong bài thơ Pho cự tượng mới (The New Colossus) của nhà thơ nữ người Mỹ Emma Lazarus (1849-1887) viết năm 1883 và được khắc trên bản đồng đặt bên trong bức tượng Nữ thần Tự do. Bài thơ nói về làn sóng di cư tới Mỹ của người châu Âu và người Nga.
[23] Tác giả muốn nói tới Đại nhạc hội Woodstock (Woodstock Festival được coi là biểu tượng văn hóa mới của dân hippie, những người chống lại lề thói xã hội, chuộng hòa bình và chủ nghĩa tự do tình dục. Nhiều nghệ sĩ âm nhạc và ban nhạc nổi tiếng đã tham dự và nhiều người trong số hàng trăm ngàn thanh niên đã dùng ma túy nhưng không có bạo lực xảy ra.
[24] Nhân vật chính trong loạt truyện trinh thám cùng tên xuất hiện lần đầu năm 1930, tác giả là Edward Stratemeyer.
[25] Alcoholics Anonymous: một tổ chức quốc tế, ra đời ở Chicago năm 1935 dành cho người nghiện rượu muốn cai rượu. Thành viên của hội thường xuyên họp để giúp đỡ nhau bằng cách nói về vấn đề của mình.
[26] Núi Rushmore (Mount Rushmore) là một núi đá nằm trong bang South Dakota nước Mỹ, trên đó có tạc khuôn mặt bốn vị tổng thống nổi tiếng của Hoa Kỳ: George Washington, Thomas Jefferson, Theodore Roosevelt và Abraham Lincoln.
[27] Biệt hiệu của Ivan IV Vasilyevich, Sa Hoàng đầu tiên của vương triều Nga, đưa nước Nga thành một đế chế.
[28] Chỉ thứ thuốc được quảng cáo là chữa được bách bệnh nhưng thật ra hoàn toàn vô dụng.
[29] The O’Reilly Factor (Nhân tố O’Reilly) là một chương trình bình luận chính trị được xem nhiều nhất ở Mỹ. Người dẫn chương trình này là Bill O’Reilly, được xem là nhà bình luận theo chủ nghĩa bảo thủ.
[30] Henry Shrapnel (1761-1842) đã sáng chế ra đạn Shrapnel, một loại đạn pháo có khả năng sát thương cao với con người.
[31] Khẩu hiệu của trường Đại học Harvard là Veritas, tiếng Latinh nghĩa là “sự thật”.
[32] Một chương trình nói chuyện trên truyền hình của Mỹ, xoay quanh những vấn đề như ngoại tình, ly hôn, đồng tính, loạn luân, mại dâm, v.v…
[33] Một loạt hài kịch câm ra đời từ năm 1912 đến năm 1917 xoay quanh một nhóm cảnh sát kém cỏi. Theo thời gian cụm từ Keystone Cops đã trở thành thành ngữ dùng để phê phán một nhóm người thiếu năng lực, nhất là do các thành viên trong nhóm thiếu sự phối hợp.
[34] Hệ thống giáo dục của Mỹ dùng thang điểm A-F, trong đó A là cao nhất và F là thấp nhất.
[35] Hai công ty lớn của Mỹ lần lượt phá sản vào năm 2001 và 2002 sau các vụ bê bối về gian lận tài chính.
[36] Quyền yêu cầu được đưa ra tòa một người bị giam giữ để tòa quyết định xem việc giam giữ có trái luật không. Đây là một biện pháp để bảo vệ quyền tự do của công dân.
[37] Tổ chức môi trường lâu đời và lớn nhất ở Mỹ
[38] Tên một tạp chí nổi tiếng với những báo cáo điều tra về các sai phạm của các công ty và chính phủ, và các vấn đề quốc tế. Tạp chí này thường xuyên có bài viết về các vấn đề môi trường, chủ nghĩa nam nữ bình quyền, dân chủ quần chúng, cộng đồng thiểu số và truyền thông.
[39] (1882-1945): tổng thống Mỹ thứ 32 thuộc Đảng Dân chủ, dẫn dắt Hoa Kỳ thoát khỏi cuộc Đại Suy Thoái.
[40] (1480-1519): Một trong những phụ nữ tai tiếng nhất châu Âu thời phong kiến vì những cuộc hôn nhân và giết người vì mưu đồ quyền lực.
[41] Những từ lóng lần lượt chỉ người Canada, Thụy Điển, Anh, Pháp, và Đức.
[42] Một trong năm mức cảnh báo của Bộ An ninh Nội chính Mỹ (DHS). Mức cảnh báo màu cam nghĩa là nguy cơ bị khủng bố cao.
[43] Một trong những đô thị công nghiệp trọng yếu ở khu vực Tây Bắc của Mỹ.
[44] Eastern Standard Time: giờ chuẩn phía Đông của Bắc Mỹ.
[45] Suicide door, từ thông dụng chỉ loại cửa ô tô có bản lề ở phía sau thay vì ở phía trước. Gọi là cửa tự sát vì khi xe chạy ở tốc độ cao, chỉ cần cửa không đóng kín thì luồng gió ngược chiều chạy của xe có thể đánh bật cửa gây nguy hiểm.
[46] Từ chỉ chung những người sinh sau Thế chiến Thứ hai với hàm ý là những con người hạnh phúc vì được hưởng sự thịnh vượng của xã hội.