Bạch Liên (Truyện nhật Bản)

Bạch -Liên từ thuở còn thơ vẫn nương tựa dưới gối song thân ; nhờ có gia đình giáo-dục tốt nên nàng trở nên một nàng con gái nết-na thah tú nhất trần đời ; lòng ngay dạ thẳng, câu nói mềm mỏng, thuận – thục mà có khí khái, ở nước Nhật bây giờ ít khi còn được thấy người như thế nữa. Gia đình giáo-dục như vậy tạo ra những nàng phụ nữ nhẫn nhục hoàn-toàn quá; Ở vào nước Nhật ngày xưa thời rất hay, chứ thật không thích hợp với cái thời buổi cạnh tranh cục -súc đời nay nữa. Lại dạy nàng khi về nhà chồng thời phải một niềm chiều chồng ; không được lúc nào giận -dữ, đau khổ hay ghen tuông mà lộ ra mặt, thấy chồng làm lỗi phải ngọt ngào khuyen- răn. Giá lấy được người chồng cùng một nền giáo -dục như mình mà lại có ý-tứ nhã -nhặn, hiểu biết tâm tình, thời họa may còn giữ được những nết tốt ấy.

Nhà nàng Bạch Liên thời cao quý hơn nhà chồng nàng nhiều, nàng rất tận tâm với chồng, mà chồng lại là người không hiểu thấu được lòng nàng. Hai người lấy nhau từ độ còn hàn -vi, may nhờ có người chồng buôn bán giỏi giang mới dần dần thịnh- vượng lên mãi. Nàng thấy chồng có bụng yêu đương mình lúc còn hàn-vi hơn là ngày nay nên có ý buồn. Nàng biết chắc nàng nghĩ thế là không lầm.

Nàng muốn gì là chiều nấy, trong nhà trang hoàng rất đẹp đẽ, thanh nhã, quần áo chồng thời tự tay nàng may vá lấy, khi chồng đi ra hiệu hay ở ngoài hiệu về thời vui cười đón hỏi. Bạn của chồng đến thời tiếp đãi tử -tế, trong nhà lúc nào cũng ngăn nắp, sạch sẽ mà thân mình thời không cần săn sóc đến, chồng nàng thời muốn nàng ăn mặc lịch-sự, đưa đi xem hát và đến những nơi thắng -cảnh xem hạnh-đào nở hoa, mùa hạ đi xem đóm lượn, mùa thu xem lá ngô đồng. Ngoài những cuộc đi chơi giản dị ấy, nàng không mấy khi ra đến ngoài. Người trong họ thời ở tỉnh xa cả, nàng cũng ít bạn nên lấy chốn nhà cửa làm vui. Con cái chưa có nên lúc vui lúc buồn không biết chia sẻ cùng ai.

Năm năm đầu nàng cũng còn được sung-sướng vì chồng còn có bụng để ý săn-sóc đến. Có một ngày kia bỗng lạnh nhạt hẳn đi, nàng cũng hiểu rằng không phải là vì nàng không sinh đẻ mà nên thế, nàng không biết vì cớ làm sao nên vội xét mình có điều gì lầm lỗi chăng, tự hỏi mình rồi cố chiều – chuộng chồng hết cách. Nhưng chồng nàng cứ thờ -ơ như không. Nàng tuy không thấy chồng nói năng mình thậm tệ, nhưng nàng cũng biết ngầm cả rồi. Một người đàn ông có giáo- dục, hễ vợ có khuyên bảo thời nói lại không được gắt gỏng, làm như thế là tỏ ra con người tục -tằn thô -lỗ phải khoan thai, dịu dàng thời mới là người thi- thư lễ -phép xứng đáng với cái danh hiệu mình, mà có như thế mới là biết điều nhất. Một người đàn bà yếu ớt mong manh, hay động lòng không có thể chịu được những cách đối đãi cục -súc ấy, lỡ quá ra có thể hủy hoại cá nhân mình như không được. Vợ mà tự -tử như thế thời chồng phải đeo cái nhục suốt đời.

Nếu người chồng thờ ơ lạnh nhạt, thời người vợ thành ra ghen tương, tuy gia -đình giáo- dục, dạy không được thế, nhưng cái tính ấy có đã lâu, từ trước khi có gia -đình nhiều và cũng đi kèm với chữ tình, thiên niên bất dịch. Bề ngoài net mặt phải nghiêm trang, nhưng trong lòng ai không chua xót.

Nàng Bạch Liên ghen cũng là phải. Nhưng nàng chưa biết đích, và đầy tớ đứa nào cũng mến nàng nên giấu nàng cả.

Hai vợ chồng từ xưa đến nay, khi ở nhà, khi đi đâu cũng có nhau cả, bây giờ người chồng bỏ đi một mình. Lần đầu còn kiếm cớ nọ cớ kia, lần sau cứ đi tự nhiên, rồi cũng không nói trước rằng đi bao giờ về nữa.

Họ đồn là chồng nàng mê một con kỹ nữ, tuy không xinh đẹp bằng Bạch -Liên, nhưng có tài làm cho mê đắm lòng người, làm cho lăn lóc, ê – chề, đến khi tình- nhân yêu -quý rỗng túi thời bỏ mà cười là dại. Nàng không nghi ngờ gì cả, nhưng thấy chồng ăn ở như thế, dần dần nàng biết là tiền -tài của nàng truyền sang tay người khác hết cả.

Chồng nàng làm gì thời không thèm hỏi đến nàng, mà nàng cũng không dám hỏi han gì, sợ cho là ghen tuông, đối với chồng lại dịu -dàng âu -yếm lên bội -phần, giá được người chồng có ý – tứ thời hiểu ngay.

Chiều nào nàng cũng thấy chồng đi đâu mất, trước còn thỉnh thoảng, sau cứ đêm nào cũng vậy.

Bổn -phận một người đàn bà biết yêu chồng thời phải đợi cho đến khi chồng về mới được đi nghỉ. Hôm nào nàng cũng đợi, dần dần người yếu quá, đâm ra sốt ; thiếu ăn thiếu ngủ lại vừa buồn về nỗi phòng không vò-võ thời đến như thế thật.

Có một lần chồng nàng đi đến khuya quá nữa đêm mới về, vội bảo nàng rằng:

-Việc gì mà phải đợi tôi đến bây giờ, từ rầy đừng làm thế nữa.

Nàng sợ chồng phải buồn lòng vì mình nên trả lời rằng:

-Tôi không mệt mà tôi cũng không buồn ngủ, nên không ngủ được, cậu không phải lo đến tôi.

Chồng nàng lại lấy cớ ấy đi cả đêm, một hôm đi luôn hai ba tối chưa về. đến ngày thứ ba nàng đợi cả buổi sáng cũng không thấy về, lúc này là lúc nàng cần phải nói mới được… phải nói, cái bổn phận làm vợ bắt buộc như thế.

Nàng ngồi đợi chồng về ngày dài đằng đẵng, lo cho chồng, thương cho mình, biết mình là người bạc phận lại càng đau khổ trong tâm. Đầy tớ thỉnh thoảng thốt ra một hai câu, còn thì nàng đoán được, nàng đã biết hết cả rồi. Nàng ốm nặng mà không biết mình ốm, trong bụng chỉ đầy những tức tối, căm hờn. Trưa đến … nàng ngồi băn khoăn, nghĩ -ngợi không biết chốc nữa ra làm sao, những lời trách ấy để suốt đời bây giờ nàng mới phải nói đến.

Bỗng tự nhiên nàng thấy quả tim đập mạnh, mắt hoa lên, nhà cửa quay tít như chong chóng; ngoài cửa có tiếng thằng tớ nói:

-Ông chủ đã về.

Nàng cố đứng dậy đi ra, tấm thân mỏng-mảnh như cành liễu lúc thu sang, đi không được vững, trong lòng đau khổ vô-hạn, lại sợ không có sức để thố - lộ cái khổ ấy ra …tự nhiên người chồng đứng sững lại có ý lo sợ, không thấy miệng nàng tươi cười như mọi khi nữa, nàng giơ tay lên ngực nắm lấy áo chồng, hai con mắt nhìn thẳng vào mắt như muốn dò – xét trong thâm -tâm, muốn nói … mà không nói được, chỉ bật miệng ra một câu: ‘‘Cậu đấy ư …?’’

Rồi nàng bỏ tay ra, người chồng chưa kịp đỡ, nàng đã ngã lăn xuống đất, đến lúc nhấc lên thời chỉ còn cái xác không hồn. Nào kêu, nào gọi, nào cho đi mời thầy thuốc, còn nàng thì nằm ở trên chiếu, mặt hoa thanh thản, như không có gì là âu sầu đau -đớn nữa, vui tươi như hôm động phòng hoa chúc.

Hai ông thầy thuốc ở nhà thương gần đấy chạy lại nói không thế nào cứu chữa được nữa, rồi bỏ đi để hai vợ chồng trơ trơ đó.

Bây giờ người chồng vẫn buôn đồ tơ lụa, nét mặt bao giờ cũng đăm đăm, ít khi cười nói, những người làm công trong hiệu ai cũng đem lòng mến vì ông ta đối đãi với ai cũng từ -tốn, dịu -dàng. Ông ta không ở nhà cũ nữa, cho người thuê, mà cũng không đến thăm nữa, lại sợ trông thấy bóng hoa phảng phất, dáng liễu thướt tha. Nhưng dẫu cho ở đâu đi nữa cũng hình như thấy Bạch Liên quanh -quất bên mình, tưởng chừng như thấy nàng đương ngồi bên cửa sổ cúi khâu nốt một cái áo đẹp để mình mặc, mặc để đi mà phụ nàng.

Có khi công việc bừa -bộn, tự- nhiên thấy nàng hiện lên, làm át hết cả những tiếng động rộn khác đi ; chữ trong sổ thời như nhẩy múa, bên tai chỉ thấy một tiếng thỏ - thẻ, ngọt – ngào như ở trong tâm can đưa lên: ‘‘Cậu đấy ư?’’

Có phải tiếng nàng năm xưa đó không?