Chương 4
Vô bưng, có khi gọi là "về cứ" hay về rừng. Nói kiểu nào cũng hay, nghe cũng sướng tai. Bưng biền: nghe vừa hào hùng vừa phong trần như Lương Sơn Bạc. "Cứ" nghe thì dân dã, cộc lốc nhưng lại thân quen và ẩn chứa chút gì bí ẩn. Rừng: thì đầy chất giang hồ, chất Robin Hood, chất Tiêu Sơn Tráng Sĩ…
Chiến khu miềnNam, địa hình đa dạng. Khi thì ở bưng biền như Long An, Tháp Mười… khi thì ở rừng như Cà Mau, Tây Ninh, Thị Vãi… khi thì chung đụng với dân như Sa Đéc, Long Khánh, Củ Chi…
Ở đâu cũng được, ở đâu có chiến khu là tìm đến, như tín đồ đi hành hương, như về quê thăm nhà, như đi lễ hội.
Lần này nơi đến của Nguyễn là Sa Đéc.
Lớp học bắt đầu đúng tám giờ sáng. Dân đô thị chuyến này kéo về dự lớp khá nhiều. Mặc dù người nào cũng quấn khăn rằn che mặt, có người còn làm bộ đi cà thọt hay giả giọng nói, nhưng Nguyễn nhìn qua là có thể phân biệt được người quen người lạ rồi.
Nguyễn ngồi hút thuốc bên hồ bông súng. Học viên đông quá nên các căn buồng chắn nylông không đủ chứa, nhiều nhóm phải ngồi trong các lùm cây. Nguyễn biết hai cô gái lúc nãy chọc ghẹo mình đang ngồi ở buồng bên cạnh nhờ nhìn thấy mấy ngón chân sơn đỏ và nghe giọng nói.
Anh biết tỏng họ là ai, tên gì, học trường nào, nhưng anh cứ làm mặt nghiêm, ngồi nghe giảng.
Ðồng chí giảng viên nói về sự ra đời của Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam, về "ba dòng thác cách mạng" về sự chi viện của miền Bắc, về "hậu phương lớn đối với tiền tuyến lớn". Anh nói to, tuy không lưu loát lắm, nhưng nghe rất hùng hồn mặc dù không ai biết anh đứng chỗ nào. Nguyễn ngồi cạnh một đồng chí thuộc thành phần khác tuy vậy hai người cũng ngăn cách nhau. Anh ta quấn chiếc khăn rằn che kín cả đầu và mặt chỉ chừa hai con mắt nhưng nhìn hai con mắt anh (nhìn thấy cả cặp lông mày rất rậm nữa) Nguyễn biết rằng mình đang ngồi chung với một con người sâu sắc và điềm đạm. Anh có phong cách của một trí thức đàn anh nhưng qua mấy câu trao đổi trong những giờ nghỉ Nguyễn biết anh đang làm công tác vũ trang. Mấy ngày sau chính anh dạy cho Nguyễn các kỹ thuật đánh chất nổ bằng kíp thường, kíp a-xít và bằng lối đánh canh giờ bằng thuốc lá do chính anh nghĩ ra.
Trong lúc nghe giảng, nhiều lần anh nói thêm cho Nguyễn rõ về những gì mà giảng viên nói chưa hết ý. Ðến giờ thảo luận chính hai cô gái ngồi ở bên kia tấm nylông là những người thắc mắc nhiều nhất.
- Thưa anh Năm, một cô nói, lúc nãy anh Năm có nói rằng Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam là một tổ chức của Ðảng nhưng chúng tôi nghĩ rằng trong Mặt Trận còn có nhiều nhà trí thức, nhà tu và nhiều thành phần khác ở ngoài Ðảng, như thế có gì mâu thuẫn không?
- Không! Anh Năm trả lời một cách dứt khoát. Ðồng chí cứ nhớ một cách đơn giản thế này: Mặt Trận Giải Phóng chính là Ðảng. Miền Bắc và MiềnNamlà một, đều đặt dưới sự lãnh đạo của Ðảng.
Nguyễn có vẻ ngạc nhiên về cách ăn nói không được dịu dàng của anh Năm đối với phụ nữ, anh đưa mắt nhìn người ngồi cùng buồng với mình. Qua ánh mắt, anh thấy đồng chí ấy cười.
- Anh Năm nói chuyện theo lối quân sự quen rồi, anh Năm là thiếu tá, ăn nói đốp chát vậy đó nhưng rất dễ thương.
Chợt Nguyễn nhìn thấy bàn chân của cô học viên ngồi ở buồng bên cạnh lấp ló dưới rìa tấm nylông. Nhớ lại lúc nãy cô gái chọc ghẹo mình, Nguyễn xé một mảnh giấy nhỏ trong sổ tay rồi viết: "Việt cộng mà sơn móng chân". Rồi nhét mảnh giấy đó vào kẻ ngón chân cô gái. Từ đó tin tức cứ trao đổi qua lại dưới rìa tấm nylông một cách đều đặn và âm thầm. Chỉ thỉnh thoảng ngưng lại khi có người đặt một câu hỏi chẳng hạn như:
- Thưa anh Năm, chủ nghĩa Mác-xít và chủ nghĩa Lê-nin khác nhau như thế nào?
- Chủ nghĩa Lê-nin là sự phát triển sáng tạo của chủ nghĩa Mác thông qua thực tiễn cách mạng Tháng Mười vĩ đại ở nước Nga.
- Vậy thì Ðảng ta vừa theo chủ nghĩa Mác vừa theo chủ nghĩa Lê-nin phải không?
Có vài tiếng cười rúc rích nhưng câu trả lời của anh Năm làm mọi người im bặt:
- Bác Hồ vĩ đại, người sáng lập và người lãnh đạo Ðảng ta đi theo con đường của chủ nghĩa Mác-xít Lê-nin-nít, có nghĩa rằng Người đã vận dụng triết học Mác và kinh nghiệm cách mạng của Lê-nin vào đường lối cách mạng Việt Nam. Hồ Chủ Tịch là người học trò xuất sắc của Lê-nin.
- Tại sao anh Năm lại nói như vậy? Nguyễn không kìm chế được sự bực dọc của mình nên nắm lấy tay người đồng chí ngồi cùng buồng với mình mà hỏi. Tại sao anh Năm lại bảo rằng Bác Hồ là học trò của Lê-nin? Không đúng!
- Theo đồng chí thì không đúng ở chỗ nào?
- Không đúng. Sao lại có thể như thế được? Bác Hồ mà lại là học trò của Lê-nin à? Tôi cho rằng trên đời này không có ai giỏi bằng Bác Hồ.
Người bạn lại nói:
- Anh nói đúng. Bác Hồ là một người rất tài giỏi, điều ấy không ai có thể phủ nhận được.