Chương 5 Không kỳ vọng

Stephen Hawking là một nhà vật lý học lý thuyết có nhiều nghiên cứu quan trọng đóng góp cho sự phát triển của ngành vũ trụ học bằng trí tuệ xuất chúng của mình. Trong một cuộc phỏng vấn, khi được hỏi về cách giữ tinh thần lạc quan, ông trả lời: “Sự kì vọng của tôi bị giảm về mức 0 năm tôi 21 tuổi. Mọi thứ kể từ đó trở thành một phần thưởng”.

Năm 21 tuổi là năm ông bị chẩn đoán mắc bệnh teo cơ, bị liệt gần như cả người, ngay cả việc nói cũng khó khăn phải dùng thiết bị hỗ trợ. Các bác sĩ cho rằng ông chỉ còn sống thêm được khoảng 2 năm nữa (Xin nói thêm, cho đến nay đã 54 năm trôi qua, ông đã 75 tuổi và vẫn đang tiếp tục cống hiến cho khoa học). Hawking lúc này rơi vào tình trạng suy sụp. Nhưng khi bắt đầu lại sự nghiệp học hành và nghiên cứu của mình với mức kì vọng bằng 0, ông không bao giờ phải thất vọng nữa.

Sự kì vọng trong một số trường hợp là động lực để người ta nỗ lực và đạt được thành tựu, nhưng trong nhiều trường hợp khác nó trở thành áp lực khiến cả người kì vọng lẫn người được kì vọng đều cảm thấy mệt mỏi. Sự kì vọng vào chính bản thân hay sự kì vọng vào người khác khiến tâm trí bị trói buộc vào một điều mà đôi khi điều đó nằm ngoài tầm kiểm soát của mình. Khi ta bắt đầu đặt kì vọng vào bản thân, ta dễ dàng bị rơi vào tình trạng mất tự tin và chán nản khi kết quả không được như mong đợi. Khi ta kì vọng vào vợ, chồng, con cái, bạn bè, đồng nghiệp là ta đã bắt đầu nhen nhóm một sự phán xét hành vi của đối phương. Thế là ta dễ dàng buồn bực vì họ. Mối quan hệ vì thế cũng trở nên căng thẳng. Ngừng kì vọng vào bản thân, ta sẽ ngừng thất vọng với những thất bại và vui vẻ với mỗi thành quả mình đạt được dù nhỏ nhất. Ngừng kì vọng lên người khác, ta sẽ ngừng phán xét, sẽ đón nhận mọi ưu khuyết điểm của họ.