CHƯƠNG III Chàng ĐẠT ANH thoát vòng tù tội

Mấy năm sau người ta lại thấy bác sĩ Mai Triết và cô con gái ngồi trên hàng ghế nhân chứng trong tòa án Luân Đôn. Bị cáo là một chàng thanh niên tuấn tú tên là Đạt Anh (Đạt Anh= Charles Darnay). Chàng ta đứng yên, bình tĩnh chăm chú nghe, không hề tỏ vẻ bối rối mặc dầu biết rằng rất có thể chàng bị xử tử. Chàng bị buộc tội phản bội Anh Quốc. Tòa cho rằng chàng đã cung cấp cho Pháp những tin tức liên quan đến quân lực của Anh Cát Lợi đưa sang Mỹ Châu và như vậy là giúp đỡ cho Pháp và giúp cho quân cách mạng Mỹ thành công. Lời buộc tội là sai cả. Về thời ấy chẳng hiếm gì những trường hợp buộc tội sai lầm như vậy - nhưng khốn nổi thoát khỏi những tai vạ do nạn hối lộ và vu khống gây nên đâu phải là chuyện dễ dàng.

Nàng Liễu Chi biết như vậy và lo thay cho người trong cuộc, nàng nhìn phạm nhân mà mũi lòng.

Nàng bắt buộc phải khai là đã trông thấy bị cáo đi tầu Thủy từ Cát Lai (Calais) đến Đa Vân (Dover) khi nàng đưa cha nàng ở Pháp về.

Ông Lưu Kỳ cũng phải khai như vậy, còn bác sĩ Mai Triết giảng giải rằng bác sĩ chẳng còn nhớ gì được về những chuyện xảy ra ngày đó nữa. Bác sĩ nói:

- Lúc ấy tôi mới được phóng thích sau bao nhiêu ngày đằng đẵng trong chốn lao tù, kể từ lúc tôi đóng giầy trong ngục cho đến lúc tôi thấy tôi ở Luân Đôn với con gái tôi đây thì tôi như người mất trí. Mãi đến lúc tôi phục hồi được các năng khiếu, tôi mới nhận được con gái tôi là người thân thuộc, còn quãng thời gian ở giữa hai thời kỳ đó thì thật tôi không còn nhớ gì cả.

Khi nghe nàng Liễu Chi và cha nàng khai trước tòa, chàng Đạt Anh rất đỗi cảm động. Chàng đã gặp hai cha con nàng trên chuyến tầu vượt eo biển từ Pháp sang Anh, rồi vì lẽ chàng cũng có quốc tịch Pháp nên họ quen nhau ngay. Giờ đây chàng lại được gặp nàng Liễu Chi đứng giữa đám quần chúng phức tạp này, đôi mắt long lanh ngấn Iệ, suối tóc vàng lòa xòa xuống mắt. Chàng nghĩ bụng: người đâu mà kiều diễm lại giầu lòng trắc ẩn! Nhưng nàng nói chi chăng nữa cũng chẳng cứu được chàng.

Khi tòa hỏi đến người làm chứng sau chót thì đối với Đạt Anh tình hình hầu như đã tuyệt vọng. Nếu tòa đưa ra đủ bằng chứng rằng một ngày nào đó Đạt Anh đã đi xe ngựa ở Đa Vân rồi xuống xe từ một chỗ kia thì chàng sẽ bị xác nhận là có tội và sẽ bị tuyên án tử hình. Một nhân chứng bước khai rằng chính anh ta đã trông thấy bị cáo trong trường hợp kể trên.

Bỗng nhiên trong hàng ghế luật sư có người đứng lên vặn hỏi:

- Anh có dám chắc rằng người mà anh trông thấy là bị cáo không?

- Chắc lắm chứ!

- Anh đã từng trông thấy bị cáo người nào hình dạng giống bao giờ chưa?

- Chưa, tôi chưa bao giờ trông thấy ai giống bị cáo đến nỗi có thể nhầm hai người với nhau được.

- Thế thì hãy nhìn kỹ ta đây này. Ta mới chính là người mà anh trông thấy ở trong xe ngựa.

Mọi người quay cả lại nhìn ông ta để so sánh ông ta với phạm nhân. Khổ mặt hai người thật là giống nhau tuy y phục có khác, mà cứ lấy bề ngoài mà xét thì tác phong cũng khác. Chàng Đạt Anh [13] bề ngoài trông khôi ngô lịch sự, tỏ ra là một người cương nghị có đức tính, còn luật sư Cát Tôn (14) thì ăn mặc lôi thôi, trông có vẻ trác táng ra mặt. Chứng cớ tòa viện ra thế là không đứng vững, tất nhiên những lời buộc tội khác cũng trở nên vô căn cứ và bị cáo được tha bổng.

Khi chàng Đạt Anh đã bình tĩnh trở lại sau phút quá xúc cảm vì bản án và vì chàng không ngờ mà thoát chết, chàng vội chạy lại ngỏ lời cám ơn Cát Tôn, ông này đáp lại, nét mặt vẫn lạnh như tiền. Đạt Anh cũng cám ơn Liễu Chi và cha nàng đã dụng tâm gỡ tội cho chàng.

Kể từ khi phục hồi được các năng khiếu thì hôm ấy là lần đầu tiên bác sĩ Mai Triết gặp Đạt Anh. Ông nhìn chàng có vẻ soi mói, không có thiện cảm, lại lộ vẻ sợ sệt nữa. Tuy vậy ông nói chuyện với chàng rất thân mật rồi mời cả Đạt Anh lẫn Cát Tôn tới thăm ông tại nhà riêng ở Sào Hồ (Soho), một trú khu lịch sự thuộc châu thành Luân Đôn.

Chú thích:

(13) Đạt Anh= Charles Darnay

(14) Cát Tôn= Carton