Bài Thơ Gửi Những Anh Em Da Đen Nô Lệ Ở Mỹ Bài thơ hoàn thành để kỷ niệm 100 năm ngày sinh Gorki
Tôi và những người nô lệ ấy
Như chung thai chung Mẹ
Anh em sinh đôi trong đau khổ nhục nhằn
Thịt xương linh hồn rỏ máu quanh năm.
Mẹ đã dắt tay chúng tôi đi trên trái đất
Trái đất rùng mình nghe bước chúng tôi kéo lê
xiềng xích
Mẹ đã dắt tay chúng tôi đi dưới mặt trời
Mặt trời nhìn mình thành lửa trong mắt chúng tôi.
Mẹ đã nắm tay chúng tôi, mặt đăm đăm tê tái
Những chiều vàng sương chúng tôi ngả bên vai Mẹ
hồn xác chập chờn
Mẹ nghe hơi thở chúng tôi, đưa tay chúng tôi lên
ngực ấp
Gọi chúng tôi: "Trỗi! Trỗi các con ơi!"
Hơn mười chín thế kỷ bơ vơ chúng tôi đã đi
Làm mọi việc thấp hèn nặng nề thầm lặng
Cho mặt đất thêm caobiển sâu thêm bến bầu trời thêm sáng
Cho núi non rừng tuyết sa mạc thêm các đô thành
Cho các đô thành thêm cung điện lâu đài đường rộng trời xanh
Và hai chữ Văn minh thêm ánh vàng chói lọi.
Nước lã chúng tôi uống nhiều hơn ăn gạo thơm trái ngọt
Da thịt chúng tôi mang nhiều sẹo gai hơn vải hoa lụa đẹp
Khi nghỉ ngơi lưng ngả trên đá xanh Kim tự tháp
Trên gạch rêu Vạn Lý Trường Thành
Chân trong cát bỏng sông Hằng bùn tuyết sông Đông
Đầu gối đá nhọn bờ Thái Bình Dương gió gào sóng thét
Nghe sông Nin vẳng tiếng thú rừng
Nhìn trời xa sương Mítsípsipi mấy vì sao long lanh.
"Trỗi! Trỗi các con ơi rồi phải vùng lên"
Lay gọi chúng tôi
Mẹ đứng dậy
Đầu cất cao
Ngực cồn cồn
Hơi thở như mùa xuân toả ngát
Chúng tôi mắt mở to ngẩng nghe Mẹ hát
Tiếng hát nở dần bầu trời sao
Chúng tôi đã đứng lên cùng Mẹ.
Tiếng hát nở dần bầu trời sao
Và từng vì sao long lanh trong từng chữ từng lời ca khúc
Xítpáctaquýt.
Phá ngục Bátxítti.
Công xã Ba Lê.
Cách mạng Tháng Mười,
Muôn muôn năm muôn muôn năm!
Cách mạng Tháng Mười của thế kỷ hai mươi
Từ nay chân lý tươi xanh
Ban mai trái đất thật được nghe nắng bừng chim hót.
Ơi! Đường phố Đitơroi
Ơi! Những anh em từ mấy trăm năm nô lệ
Đã cùng ta nghe tiếng hát xưa của Mẹ
Đã cùng ta hát tiếng hát xưa của Mẹ
Ta cúi hôn đây những thịt xương đang lóc khỏi xiềng xích
Ta cúi hôn đây những bàn chân sẹo gai đang tràn bước lửa than
Ta cúi hôn đây những mảng sọ trắng xương
Những vầng trán ngẩng cao đón các lưỡi lê đầu đạn
Ta cúi hôn đây những cánh tay bụi đen vẫn dính nửa thân người vừa lao lên bị bắn
Ta cúi hôm đây những tấc đất còn ấm màu đỏ tươi
Ta cúi hôn đây những linh hồn đã đứng lên giũ xiềng trong lửa không phải lửa của mặt trời
Ơi Đitơroi những anh em cùng ta xưa kia chung một tên Nô lệ
Những thịt da của ta ở bên kia đất Mỹ
Mang màu đá xanh Kim tự tháp
Mang màu gạch rêu Vạn Lý Trường Thành
Mang lửa cát sông Hằng bùn tuyết sông Đông
Mang sẹo đá bờ Thái Bình Dương gió gào sóng thét
Và hơi lạnh những chiều Mítsípsipi vàng sương sông Nin tiếng thú rừng vang
Ơi! Những anh em da đen cùng ta chung thai chung Mẹ
Tiếng Mẹ hát chiều xưa, vẫn bay trên các tầng không
Đang vang dội tiếng súng kháng chiến Việt Nam tiêu diệt bày lang sói thù chung.
1967-1968