- VIII -

23.

"Đang lắng nghe câu chuyện của vị hòa thượng trong ngôi nhà trọ giữa đêm khua ở Tsuruga, tôi bắt gặp tiếng bước chân ngoài hàng lang nhà dưới. Ai đó đang bước những bước dài khẽ khàng nhưng giữa đêm hôm khuya khoắt nghe vẫn rất rõ, chắc là tỉnh dậy đi vệ sinh. Một lúc sau có tiếng mưa rơi lộp độp kèm tiếng dội nước rửa tay, tôi nhận ra giọng nói ông chủ nhà: "Ôi, đêm nay tuyết rơi dày đấy."

"Có vẻ như người lái buôn ở Wakasa mà chúng ta đang mong đã nghỉ đêm ở nơi khác rồi. Hi vọng ông ta được an giấc." Hòa thượng nói.

"Tiếp đi ạ, sư thầy kể tiếp đi!" Lúc này tôi đang háo hức với phần sau câu chuyện mà không muốn bị việc khác làm xao nhãng, bèn giục vị hòa thượng kể tiếp.

"Và thế là tôi đã ở trong căn nhà trơ trọi giữa núi rừng, đêm muộn dần, thí chủ có thể mường tượng ra hoàn cảnh lúc ấy. Tôi rất mệt nhưng khó lòng chợp mắt giữa một căn nhà hẻo lánh heo hút như vậy. Đã thế có quá nhiều việc xảy ra khiến tôi bị kích động và trằn trọc, song khi nằm xuống và nhắm mắt lại tôi bắt đầu thấy buồn ngủ. Tôi nằm lơ mơ chờ bình minh.

Ban đầu tôi bắt gặp mình mong đợi tiếng chuông chùa trong vô thức, nhưng đợi mãi, đợi mãi mà không thấy gì tôi bắt đầu bồn chồn, rốt cuộc mới nhớ ra ở gần đây chẳng có ngôi chùa nào và càng thấm thía cái quạnh hiu, cô độc.

Đêm đã khuya lắm và tiếng ngáy khò khò của chàng ngốc từ phòng trong đã thôi không nghe thấy nữa; tôi chợt nhận ra cái gì đó đang di chuyển bên ngoài nhà. Hình như là tiếng chân động vật đang ở rất gần, thoạt tiên tôi cố trấn an bản thân rằng vùng này có nhiều khỉ, ếch, nhưng khốn thay điều đó không thể giải thích được những tiếng ồn tôi nghe thấy. Lúc đó, tôi nhận ra cái tiếng be be của con cừu ngay cửa trước.

Đầu tôi quay về hướng ấy nên tôi có cảm tưởng như nó đang đứng ngay bên gối vậy, tiếp đến lại có tiếng chim vỗ cánh ngay dưới khóm hoa tú cầu bên phải cửa nhà. Thế rồi trên mái có tiếng gì nghe như tiếng của con sóc bay, và một con vật nặng nề nào đó tiến đến ngôi nhà làm tôi lạnh gáy đang kêu như tiếng bò kêu. Chưa hết, còn tiếng chân của một con vật nhanh nhẹn ở xa tiến đến nghe loẹt quẹt như mang dép rơm vậy. Một đám thú vật liên tiếp vây hãm và tấn công ngôi nhà. Tổng cộng phải đến hai, ba chục con đang thở phì phò, vỗ cánh phành phạch như thể cảnh tượng thú vật bị tra tấn trên những bức bình phong vậy. Dưới ánh trăng tôi đã thấy bóng hình quái đản của chúng đang múa may nhảy nhót bên ngoài trong cơn điên loạn nghe như tiếng lá rụng xào xạc liên hồi trong gió, tôi tự hỏi chúng là loài yêu tinh ma quỷ nào.

Nhưng điều khủng khiếp nhất còn chưa dừng lại. Tôi hoàn toàn nín thở khi nghe tiếng thổn thức não nề vọng ra từ nhà trong mà ban đầu cứ ngỡ là do người đàn bà gặp ác mộng. Nhưng rồi nàng lên tiếng, "Nhà ta đêm nay có khách, các ngươi muốn ta nhắc lại đến lần thứ mấy đây?" Một lúc sau tôi lại nghe tiếng nàng than: "Đêm nay nhà ta có khách." Và lần thứ ba, lần này giọng nàng rất trầm, khản đặc như tiến rên: "Không phải đêm nay, ta xin các ngươi. Ta có khách." Đi kèm những lời rên rỉ ai oán này tôi nghe thấy cả tiếng nàng đang trở mình liên tục làm ngôi nhà chao đảo. Bất lực, tôi ngồi dậy cầm tràng hạt và bắt đầu niệm chú Đà La Ni [2].

Tôi dồn hết tâm trí tụng niệm liên hồi, bất chợt gió ngừng thổi và bên ngoài lại yên tĩnh. Buồng trong của hai vợ chồng cũng im lặng như tờ."

24.

"Khoảng giữa trưa tôi đi đến một thác nước gần ngôi làng thì gặp lại cụ già hôm nọ dắt ngựa đi bán. Khi ấy tôi đã toan từ bỏ cuộc sống tu hành lang thang khổ hạnh để quay lại ngôi nhà tiêu điều trơ trọi trên núi, nơi tôi sẽ sống nốt phần đời còn lại cùng người đàn bà kia.

Thưa thí chủ, phải thật lòng thật dạ mà nói rằng cái suy nghĩ ấy đã ám ảnh tâm trí tôi từ lúc cất bước ra đi khỏi căn nhà nọ. Rất may sáng hôm ấy tôi không chạm trán loài rắn rết hay gặp phải khu rừng đầy đỉa hút máu nào nhưng đường đi rất hiểm trở, mồ hôi tôi vã ra như tắm và trong người vô cùng bức bối đến nỗi tự hỏi cuộc đời tu hành này có nghĩa lý gì. Tôi liệu có thể sống cuộc đời của một vị chân tu đến lúc mặc áo cà sa tím, ngồi trong am trụ trì chăng? Ngay cả khi người ta tôn tôi làm Phật sống, tôn kính sùng bái tôi đến đâu, trong thâm tâm tôi vẫn là kẻ đã phá giới và mê đắm nhục dục như những người đàn ông bình thường khác.

Có lẽ tôi phải nói rõ cho thí chủ điều đó có nghĩa là gì, cũng như phần câu chuyện đang bỏ lửng. Thưa thí chủ, đêm hôm ấy sau khi đưa chàng ngốc vào buồng nằm nghỉ, người đàn bà ấy đã đến chỗ tôi ngồi bên lò sưởi. Nàng thủ thỉ rằng ở lại bên nàng nơi có dòng sông thần bí đông ấm hè mát có phải là tốt hơn nhiều việc làm một hòa thượng lang thang trong cõi đời đầy rẫy bất trắc, đau thương này hay không? Chỉ cần tôi đồng ý, thì thí chủ có thể xem như tôi đã bán linh hồn cho quỷ dữ, nhưng thưa thí chủ, tôi muốn tự minh oan rằng lúc ấy tôi chỉ thấy bùi ngùi thương cảm vô hạn cho nàng. Một người đàn bà thui thủi nơi thâm sơn cùng cốc chẳng có ai bầu bạn ngoài một chàng ngốc ăn không nên đọi nói không nên lời, có đáng thương không cơ chứ!

Buổi bình minh khi từ biệt người đàn bà tôi đã vô cùng xúc động. Nàng nói nàng rất buồn vì từ nay về sau có lẽ không còn hy vọng gặp lại tôi, chẳng còn biết trông đợi gì ngoài tuổi già ở nơi hẻo lánh này. "Mỗi khi bắt gặp con suối với những cánh anh đào trôi lững lờ trên hành trình của mình mong sư thầy hãy nhớ đến tôi, vì cảnh ngộ của hoa cũng là cảnh ngộ của tôi." Khi từ biệt, người đàn bà tuy quyến luyến nhưng vẫn chu đáo dặn dò tôi men theo con sông để tìm đến ngôi làng. Nàng nói muốn biết có đi đúng hướng về làng hay không thì cứ để ý tốc độ dòng chảy, càng nhanh là càng đến gần thác nước và khi nào gặp thác nước thì có thể an tâm được rồi. Nàng vừa tiễn tôi vừa ân cần chỉ dẫn như vậy cho đến khi ngôi nhà đã ra ngoài tầm mắt.

Mặc dù tôi và nàng không thể nên vợ nên chồng nhưng tôi đã vẽ ra viễn cảnh về cuộc sống chung: từ sáng đến tối chúng tôi sẽ chẳng rời nhau nửa bước, chuyện trò bên mâm cơm đạm bạc và cùng húp canh nấm rừng. Tôi nhóm lửa còn nàng nấu nước, tôi lượm trái cây rừng đưa nàng bóc vỏ. Tôi và nàng, một người ngồi trong nhà người kia ở ngoài sân, cười cười nói nói qua cánh cửa dán giấy bồi. Rồi chúng tôi sẽ lại cùng ra sông tắm, nàng trút bỏ quần áo để âu yếm tôi trong vòng tay ấm áp, dịu dàng như những cánh hoa còn tôi sẽ cảm nhận hương thơm từ hơi thở của nàng trên lưng mình. Vâng thưa thí chủ, tôi đã từng mơ tưởng như vậy và sẵn sàng vứt bỏ cuộc đời này để chạy theo giấc mộng ấy!

Bị những ảo ảnh này mê hoặc, tôi thẫn thờ nhìn dòng thác cuồn cuộn đang sôi lên trước mắt. Bây giờ nghĩ lại giây phút ấy tôi vẫn còn toát mồ hôi lạnh. Cả thể chất lẫn tinh thần của tôi đều ở tình trạng thảm hại sau một buổi sáng trèo đèo lội suối, và mặc dầu cảm thấy may mắn khi cuối cùng đã đến gần hơn với môi trường cộng đồng, tôi không sung sướng gì với ý nghĩ quay trở lại thế giới văn minh. Ở trạm dừng chân cho khách qua đường tôi có thể mong đợi gì ngoài một chén trà nhạt nhẽo được bưng ra bởi một bà già hôi miệng. Tôi bèn ngồi trên tảng đá, để cho đầu óc rối bời giữa tình cảm và lý trí và nhìn đăm đăm vào thác nước mà sau này tôi mới biết người ta gọi tên là "Thác Vợ Chồng."

Mỏm đá to lớn màu đen án ngữ giữa con sông, nom như đầu của một con cá mập khổng lồ rẽ nước ra làm hai ngành thác. Ngọn thác không cao lắm, áng chừng năm hay sáu mét nhưng dòng nước trải rộng như hoa văn thổ cẩm xanh trên nền trắng và dòng sông tiếp nối dưới chân thác cuồn cuộn chảy như một mũi tên xuyên qua làng. Trong hai ngành thách bị chia cắt mởi mỏm đá, một ngành rộng hơn đổ thẳng xuống trong như thủy tinh còn ngành kia nhỏ hẹp, khúc khuỷu uốn quanh rất nhiều sỏi đá làm mạch nước gián đoạn và tung bọt trắng xóa như một bức rèm châu phủ lên vách núi."

25.

"Ngành nhỏ hơn, Thác Vợ, dường như đang vật vã quằn quại vì đau khổ. Dòng nước mỏng manh yếu ớt phát ra âm thanh tựa tiếng kêu khóc của một người đàn bà ghen tuông cùng cực đang vươn ra nhờ một tia nước nhỏ vượt qua mỏm đá để chạm đến bên Thác Chồng song một tảng đá vững chãi đã chia cắt lứa đôi đến tận chân thác nơi bọt nước tung trắng xóa. Phải mất một đoạn dài thì hai ngành mới nhập làm một.

Thác Chồng trái ngược với Thác Vợ, hùng dũng và uy nghiêm với dòng nước xiết đủ để nghiền nát sỏi đá mà đi thẳng vào lòng đất. Một nỗi buồn sâu sắc, mênh mang tràn ngập trong lòng khi tôi ngắm nhìn con sông đổ xuống vách núi tạo thành hai ngọn thác này. Đường nét Thác Vợ như run rẩy trong nỗi bi thương như hình ảnh một người đàn bà xinh đẹp nép vào lòng một người đàn ông mà khóc. Đang đứng an toàn trên bờ song những gì trước mắt khiến tôi không thể kìm lòng và ký ức về cái đêm hôm trước đã tắm cùng nàng ở phía thượng nguồn con sông khiến đôi chân tôi run rẩy. Có lẽ do óc tưởng tượng đi quá xa nhưng trong một khoảnh khắc tôi đã thấy Thác Vợ biến thành người đàn bà ám ảnh tâm trí mình bị nuốt chửng bởi màn sương, bị xuyên thủng bởi ghềnh đá lởm chởm và nát vụn, rơi lả tả như những cánh hoa anh đào rồi lại hiện ra bồng bềnh từ gương mặt, cổ, ngực, cánh tay, đôi chân... để tiếp tục tan biến và vụn vỡ. Cứ thế, sự hiện diện và tiêu tan của nàng làm tôi không chịu thấu, suýt nữa đã buông mình xuống dòng nước để ôm thật chặt lấy Thác Vợ.

Cũng may tôi kịp bừng tỉnh, ý thức sự hiện diện quyền uy của Thác Chồng bên cạnh đang tuôn nước xối xả làm rung chuyển mặt đất và vang vọng khắp núi rừng. Song tôi tự hỏi nếu Chồng thực sự oai nghiêm mạnh mẽ thì tại sao, tại sao anh ta không thể cứu được Vợ, không thể làm cho nàng bớt khổ sở? Thay vì nhảy xuống thác quyên sinh, tôi quyết định quay lại ngôi nhà trên núi song bước chân vẫn lưỡng lự vì tự đáy lòng hiểu rằng động cơ của mình không trong sạch. Tôi rắp tâm trở lại để nhìn mặt nàng, nghe giọng nói của nàng, để được trải nệm nằm ngủ bên cạnh tấm nệm của vợ chồng nàng thay vì tiếp tục cuộc đời tu hành khổ hạnh. Đang ngồi trên tảng đá, tôi bật dậy dợm theo dấu chân quay về thì ai đó vỗ vào lưng bảo: "Ơ kìa, không phải là vị hòa thượng đấy à?"

Tôi mải mơ màng nhưng nói đúng ra kiểu như bị bắt quả tang nên giật thót, cũng may đó là lão già đêm hôm trước chứ không phải tên đầu trâu mặt ngựa nào Diêm Vương cử đến. Lão đã bán con ngựa thì phải, nom có vẻ phấn khởi, trên vai vác một cái túi nhỏ còn tay cầm một sợi dây xỏ vào miệng con cá chép tươi sống dài chừng hai thước vảy vàng lấp lánh, đuôi búng tanh tách. Tôi ngỡ ngàng chẳng biết nói gì trước lão già mà chỉ đứng thẫn thờ trong khi đối phương nhìn tôi từ đầu đến chân. Tôi có cảm tưởng ông già đã đi guốc trong bụng mình nên mới nhe răng cười một cách kém thân thiện:

"Hòa thượng làm gì ở đây vậy? Cứ tưởng người tu hành thì phải dấn thân chịu khổ, ai đời lại ngồi vắt vẻo nhàn nhã bên bờ sông thế này? Trời đâu đến nỗi nóng quá, hòa thượng mới đi được có năm dặm đường từ nơi tối qua vừa nghỉ đêm thôi ạ, nếu chịu khó thì giờ này đáng lý ra hòa thượng đã về đến làng, ngồi tụng kinh dưới tượng Địa Tạng bồ tát rồi. Ngươi đang mơ tưởng đến cô chủ ta trên núi là cái chắc. Hòa thượng ơi đừng hòng qua mặt lão đây, ta tuy già nua, mắt mũi kèm nhèm nhưng vẫn phân biệt được trắng đen nhé. Nói cho mà nghe, nếu ngươi giống như những gã đàn ông tầm thường khác thì sau khi được cô ta mơn trớn dưới sông đã không còn giữ được hình dạng con người. Ối giời, ngươi sẽ biến thành trâu bò, dơi chuột, thành cầm thú, suốt đời nhảy nhót chuyền cành. Lúc ngươi từ dưới sông về đây ta đã hết sức ngạc nhiên vì ngươi vẫn còn là người, rõ ràng ngươi là kẻ có ý chí kiên định, điều đó đã cứu ngươi."

"Chắc tiểu hòa thượng còn nhớ con ngựa ta đem bán hôm qua. Trên đường ngươi hẳn gặp một tên buôn thuốc đến từ Toyama. Tên này háo sắc nên ngay lập tức bị biến thành ngựa, ta đem hắn ra chợ bán lấy tiền, đem tiền đi mua con cá chép này. Đây là món mà cô chủ yêu thích. Ngạc nhiên lắm à, thế ngươi nghĩ cô ta là gì?"

Tôi buột miệng ngắt lời nhà sư: "Thế cô ta là gì?"