Giáng sinh Sài Gòn

1. Nếu không ngủ được mới biết lúc 4 giờ 30 sáng có chuông nhà thờ. Tiếng chuông thong thả rụt rè như lay nhẹ bổn phận chứ không hối hả giục giã. Đêm qua lúc gọi điện, em hứa là sẽ viết thư cho tôi. Tôi thức dậy, kiểm tra xem có thư của em không. Nếu có nghĩa là có thư. Nếu không có thư nghĩa là không có thư và tôi cũng không ngạc nhiên, vì đó chính là em. Em cũng tự nhận mình là con ma nhà họ Hứa, thường hứa đấy rồi không làm. Còn tôi, chẳng biết mấy giờ rồi mà vẫn còn tin vào những lời hứa danh dự Đội viên. Khi ở một mình trước ngày Giáng sinh, tại một thành phố dường như còn xa lạ, người ta rất dễ tin vào những lời hứa và người ta cũng rất dễ thất vọng.

Tôi rót một cốc rượu. Rượu sáng, trà trưa... Lâu lắm không uống rượu buổi sáng. Chai JW Gold để từ rất lâu, rất lâu rồi. Những viên đá kêu leng keng, cũng như tiếng chuông nhà thờ lúc 4 giờ 30 sáng.

Tôi bỗng nhớ một câu chuyện vui của Nga để kể khi chúc rượu: “Vì nàng, chàng đã đóng một chiếc thuyền để vượt biển sang Phần Lan. Ngày hẹn, nàng đến muộn một tiếng đồng hồ. Chàng vốn là người có tính nguyên tắc cao đã khởi hành đúng giờ. Nàng khóc nức nở, nhìn vào ống nhòm thấy chàng đang đứng trầm ngâm uống Whisky trên bong tàu. Mọi người an ủi nàng: “Thôi tiếc làm gì, chẳng có ai sống nổi với những người đúng hẹn như thế. Bởi vậy có lời đề xuất là hãy nâng cốc uống vì những người không đúng hẹn”.

Cô đơn là cả đêm nói chuyện với chính mình mà vẫn không ai hiểu ai. Nhưng cô đơn là cái đã qua. Buổi sáng rất đẹp, không ai có thể làm hỏng một buổi sáng thế này. Và buổi sáng cũng không nên làm hỏng ai.

2. Anh cũng chẳng biết có hay không một cuộc gặp như thế. Chuyện thường ngày ở mạng, là khi qua một cái địa chỉ gọi là blog, người ta thể hiện mình, người ta bày tỏ sự quan tâm đến nhau, người ta nhắn tin cho nhau rồi người ta hẹn gặp nhau. Nhất là trong những ngày cuối năm Sài Gòn lành lạnh, ở khắp nơi, người ta trang hoàng đón Giáng sinh.

Cô viết: “Sài Gòn dạo này hay lạnh, cái kiểu lạnh làm người ta thích gần nhau. Sài Gòn dạo này đông đúc, buổi tối nào cũng đông đúc, không cần phải cuối tuần. Khi Sài Gòn vừa lạnh, vừa đông nghĩa là gần Noel. Noel thì đông và lạnh.

Cái lạnh làm Sài Gòn bớt ngột ngạt, làm người ta thoải mái, và cũng làm suy nghĩ dễ lan man. Nhớ từ mùa Noel năm trước đến năm nay. Nhớ bàn tay vội vàng siết chặt, nhớ đông vui và cũng nhớ riêng tư. Một năm trôi vùn vụt, có những cái mới sinh ra, có những cái cũ chưa kịp mất đi, bồi hồi nhìn lại, khẽ thở dài.

Những khi lạnh thích nhất là ngồi sau xe ai đó, thích nhất là đi lòng vòng trên đường khuya vắng, cảm thấy thế giới chỉ có mình. Những khi lạnh thích nhất là nắm một bàn tay quen, để cảm thấy ấm áp và bình yên. Và thích cả khi ngồi cà phê vắng, chỉ với một người, nói chuyện hai người”.

Anh biết có những nỗi cô đơn để trần, anh biết có những entry trên blog như một tiếng thở dài, anh biết cả nỗi khát khao cà phê vắng, chỉ với một người, nói chuyện hai người. Anh hẹn gặp cô ở Cà phê Highland Mạc Đĩnh Chi. Căn nhà gỗ thấy bảo trước kia là của Nhà văn hoá Vương Hồng Sển gợi cảm giác ấm áp, từng nốt nhạc rơi nhè nhẹ và ánh nến như thể làm người ta gần lại với nhau.

Anh hỏi thầm những bạn bè ở Singapore, ai còn ở lại, ai đã về Việt Nam, ai đi tiếp sang châu Âu, sang Mỹ học và làm việc. Cô học Thạc sỹ ở Singapore về chưa lâu nhưng đã kịp mua nhà, đã kịp đi làm, đã kịp ổn định. Còn anh học Tiến sỹ ở Nga về đã lâu, đã kịp ổn định rồi đi qua cái ngưỡng ổn định đó, giờ anh lại đang lang thang trên đường, như anh bảo: “Đời là một thời để đi”. Cô hỏi: “Thật ra anh có muốn đi nữa không?”. Anh cười: “Đôi khi anh bị thằng Hoàn Cảnh nó xô đẩy. Cái thằng Hoàn con nhà ông Cảnh này hay làm người ta bất ngờ”. Cô bảo: “Tại anh cứ hay dung túng nó”. Anh hỏi: “Em có hay ra Hà Nội không?”. Cô trả lời: “Thỉnh thoảng thôi, bố mẹ em cũng hay vào đây”. Cô hỏi: “Chính xác là anh làm gì ở Sài Gòn?”. Anh bảo: “Việc tử tế nhất anh làm ở Sài Gòn là làm giảng viên đại học”. Anh cười, anh nhớ đến câu: “Đàn ông là một nghề còn đàn bà là một danh hiệu”. Anh biết những năm tháng tuổi trẻ của mình, anh đã không sống ở Mỹ. Cô hỏi: “Anh sắp lấy vợ chưa?”. Anh cười: “Mọi người cứ muốn anh lấy vợ nữa, mọi người không chịu được khi ai đó sung sướng thảnh thơi”.

3. Tôi rót thêm cốc rượu nữa, ra ngoài ban công đứng. Trước mặt là Sài Gòn. Sài Gòn mà nhiều người gọi là Sài Gòn của tôi. Tôi muốn soi mình vào trong mắt Sài Gòn. Tôi nhớ có ai đó nói câu “Anh đẹp dần trong mắt em”. Tôi đang đẹp dần lên hay đang xấu đi? Rồi tôi sẽ mua một căn nhà ở Sài Gòn, rồi tôi sẽ bắt rễ sâu vào Sài Gòn... Ở ngoài ban công có túm mực khô, tôi phơi để đôi khi gặp hương biển mặn mòi trong gió. Ở ngoài ban công có lọ chanh muối, tôi phơi để thỉnh thoảng ra cầm lên, nghe vị chanh thân thuộc như vị chanh muối mẹ phơi từ ngày bé, thân thuộc như gia đình. Tiếng máy lạnh rên rỉ cũng như tiếng người: “Đừng phá vỡ sự cô đơn của tôi nhưng cũng đừng để tôi một mình”.

Tôi nghĩ tại sao ở Sài Gòn có nhiều nhà văn. Vì ở Sài Gòn không cần phải tưởng tượng gì hết, chỉ cần lắng nghe cuộc sống, chỉ cần ghi lại những gì nhìn thấy. Tôi nghĩ tại sao ở Sài Gòn có nhiều nhà văn không viết văn. Vì ở Sài Gòn có ít người đọc văn. Dẫu sao nhà văn cũng là những người hạnh phúc - chỉ cần viết một chút và sống, sống, sống...

Không có ai, chỉ có thứ duy nhất chuyển động là bóng tôi trong gương. Tôi là một bí ẩn với chính mình. Tôi muốn gì ở cuộc sống này? Tôi không bật ti vi, không vào internet, không gọi mobile... Tôi không muốn đọc gì, không có gì để viết, không uống VVhisky nữa, với đàn bà hình như tôi cũng đã nguội lạnh... Hà Nội không làm tôi vui, Sài Gòn làm tôi thấy mệt mỏi, Moscow thì ở xa, Boston thì chưa đến... Có mùi gì đó trong không khí... Hình như mùi của sự chán nản? Năm cũ đã hết mà năm mới thì chưa đến, có phải thế không? Những gì ngon nhất thì độc hại, những gì dễ chịu nhất thì dường như trái với đạo đức. Có lẽ vì thế mà nhiều người buồn bã và trầm ngâm.

Tôi nhớ có một cô bé bảo: “Trông chú đàn ông mà”. Tôi bảo: “Thì chú là đàn ông”.

Nhiều người nghĩ tôi là con Sói còn mình là Cô bé quàng khăn đỏ. Thật ra số phận của con Sói buồn thê thảm.

Tôi là đàn ông ở chỗ nào? Tôi thích được cô gái để móng tay dài gội đầu và thích được cô gái chân dài massage? Tôi biết tôi tốt với tất cả nhưng khó chịu với từng người bởi không nên dùng tôi ở liều lượng cao. Tôi không muốn mua ô tô, tôi muốn mua một chiếc xe tăng, nhưng người ta chưa sản xuất ra loại xe tăng chạy tiết kiệm xăng. Tôi có thể kiếm đủ tiền trong hai giờ, đi chợ trong một giờ và nấu một bữa ăn thịnh soạn trong nửa giờ. Tôi có thể đưa những quyết định đúng đắn sau 24 giây và đưa ra những quyết định sai lầm sau 24 giờ suy nghĩ. Tôi có thể nhận lấy những thứ khó chịu sau một giây và có thể phải mất cả một năm để quên những thứ khó chịu ấy đi.

Tôi biết tôi và em chẳng thể đến được với nhau, em không nhìn thấy tôi lúc trẻ và có lẽ tôi chẳng nhìn thấy em lúc già... Tại sao tôi vẫn đợi thư của em?

5. Ngày hôm sau, anh và cô đã quan tâm đến nhau hơn. Anh kể cho cô về việc sáng anh đi ăn phở gà Sơn Nga, trưa ăn cơm bình dân và chiều ăn hoành thánh mỳ khô hai vắt Lương Ký mì gia. Cô kể cho anh nghe chuyện cơ quan, dịp Lễ Giáng sinh mà vẫn phải đi làm. Anh và cô lại tìm quán nào đó để ngồi. Về sau anh mới biết thật ra cô thích uống bia nhưng chẳng lẽ mới gặp nhau và giờ này - hơi tối muộn rồi chẳng lẽ lại vào quán bia. Anh cũng quên mất là còn có quán Tầng Hầm lúc nào cũng bán bia. Anh cũng quên mất là còn có quán Tư Phê bán bia chai, nhưng đồ nhậu thì ngon phê luôn. Anh cũng không biết quán bia Đức ở 98 Nguyễn Du giờ này có còn mở không. Thật ra anh không uống được cà phê vào buổi tối. Uống cà phê buổi tối anh sẽ mất ngủ. Anh biết nhiều người buổi tối uống cà phê cho dễ ngủ. Thật ra uống chỉ là cái cớ. Anh và cô lại tìm “một quán cà phê nào đó hay hay”. Cô bảo ở Singapore có ít quán cà phê. Ở Sài Gòn thật ra có rất nhiều quán cà phê để chọn. Hi-end Nguyễn Văn Thủ nếu không cần nói chuyện gì nhiều, chỉ cần ngồi và lắng nghe tiếng nhạc. Audiophile nếu cần nói chuyện thầm thì và nhìn vào ánh nến lung linh. Molinary, Creperie Số 5 Hàn Thuyên, Serenata, Sonata nếu cần tiếp khách. Nếu phải tiếp khách không phải là bạn bè thân, nên đưa vào những quán có tiếng sẵn, để khỏi phải chịu trách nhiệm nếu quán dở.

Anh chọn Casbah vì nghe một người bạn giới thiệu là “ở gần chỗ anh làm việc và lạ lắm”. Anh nghĩ cô đã không phải là khách, cô là người Sài Gòn và hình như trong thâm tâm anh đã coi cô là bạn bè. Anh bảo: “Anh chưa vào Casbah lần nào, đi cùng nếu dở ráng chịu nha”. Casbah nằm trong một hẻm nhỏ, đi vào qua tấm rèm cửa, không gian sực nức trầm hương, ở lầu một ánh sáng mờ mờ tối tối như cà phê vườn, anh và cô lên lầu hai ngồi trong sáng. Thật ra lúc lên cầu thang anh cũng chưa biết là lên lầu hai ngồi có trong sáng hơn không. Nhỡ trên lầu còn tối hơn và có kê những cái giường thì gay go to. Trên cầu thang chênh vênh và tối om, cô bảo: “May mà đi cùng với anh... “. Quan hệ của anh và cô là quan hệ trong sáng, nghĩa là không phải quan hệ để ngồi trong tối. Hình như cô đã có người yêu. Tất cả chúng ta đều đã có người yêu, có điều nhiều người chưa biết người yêu mình là ai.

Phía xa là Nhà thờ Đức Bà. Một ngôi sao sáng trên trời mà cô bảo là sao Bắc Đẩu. Anh tìm xem trên trời còn sao nào đó mà anh biết tên không. Ngay trên đỉnh trời là chòm ba ngôi sao thẳng hàng. Anh gọi sô cô la nóng và cô gọi nước ép carrot không đường, ít đá.

Sài Gòn đèn hoa rực rỡ nhất trong ngày Giáng sinh, người xe đi lại tấp nập. Anh và cô ngồi ở một ban công yên tĩnh nằm chênh vênh trên nóc một căn nhà cổ tường xanh rờn loang lổ rêu và những chậu cây héo chẳng biết sót lại của mùa nào... Cô hỏi anh về Giáng sinh. Bạn bè anh dường như đã ra Hà Nội hết. Cô bảo: “Thành phố này còn biết bao nhiêu người như anh - thành đạt và hào hoa nhưng lại cô đơn và lạc lõng...”. Anh bảo: “Thành đạt gì đâu, hào hoa gì đâu - ‘lắm mối tối nằm không’, anh xin nhận mấy chữ cô đơn và lạc lõng”. Chiều này đi ăn một mình ở Lương Ký mỳ gia, nhìn mọi người xung quanh có hội có bè, anh đã như say, anh đã muốn bay ngay ra Hà Nội.

6. Tôi gọi em là búp bê Sài Gòn. Trong bộ váy xanh, trông em như búp bê không biết nhắm mắt mở mắt. Có loại búp bê đặt nằm xuống là nhắm mắt lại. Em không gợi hình ảnh búp bê nhắm mắt mở mắt. Em đeo kính cận và có nick là Cáo Hồng. Em là kiểu búp bê đặt nằm xuống mắt vẫn mở trân trân. Tôi thì có nick là Sói. Sói và Cáo gặp nhau là chuyện bình thường ở cánh rừng bê tông có tên gọi là thành phố này.

Những ngày tôi mới vào Sài Gòn, em đã nhắn tin cho tôi, đã hẹn gặp tôi cà phê. Những ngày tôi mới vào Sài Gòn, đối với tôi em là mùa hè phương Nam; là nắng, là mưa, là gió của mùa hè phương Nam. Em là nắng, em mang đến cho đời tôi sự ấm áp, em mang đến sự ấm áp cho từng con đường, từng hẻm nhỏ mà em đi qua. Em là mưa, em tưới mát cho đời tôi, em đến rất vội đủ để đánh thức dịu dàng, đánh thức niềm vui như chiều mưa che ô đi ăn lẩu hay đi xem kịch. Em là gió, em ngây thơ, hồn nhiên, vui tươi như một ngày mới nắng lên kia rồi. Em hứa sẽ viết thư cho tôi, để tôi thấy là em luôn nghĩ về tôi, để tôi vui trong những ngày Giáng sinh một mình ở Sài Gòn. Nhưng rồi em đã không viết thư cho tôi, như thể em đã quên là đã hứa những gì...

7. Sau lưng cô có hai cô gái ra múa bụng. Anh bỗng nhớ quán cà phê ở Hugada - một thành phố nghỉ mát của Ai Cập, anh bỗng nhớ Cairo, nhớ Alecxandria. Nhớ điệu múa bụng nguyên bản chỉ có cái bụng là múa. Hình như tất cả tài sản của anh chỉ là những nỗi nhớ như vậy.

Cô bị muỗi đốt. Anh bảo mình ăn Giáng sinh cũng phải cho muỗi nó ăn với. Đêm qua anh bị mất ngủ vì mấy con muỗi cứ vo ve hoài. Sáng ra, anh đã lùng xử hết những con muỗi đêm qua vo ve. Vì chúng đã hút nhiều máu nên bay chậm, rất dễ xử. Rất tiếc không thể đối xử với những con muỗi trên lầu thượng của cà phê Casbah như vậy.

Lần đi cà phê này, cô không nói gì nhiều. Cô sợ sẽ vô ý chạm vào một góc khuất trong trong anh mà có lẽ chính anh cũng không nhận ra. Có thể cô quá nhạy cảm và luôn muốn cảm nhận trọn vẹn những người mà cô tiếp xúc, cô đã tự hiểu cuộc sống của anh theo ý của riêng mình. Anh cũng không nói gì nhiều để khỏi mang tiếng là tán tỉnh ai đó. Chỉ là một buổi tối Giáng sinh, cà phê để đỡ thấy mình chỉ có một mình giữa cái thành phố rộng lớn này.

Anh gọi tính tiền. Anh và cô về sớm. Anh không tiễn cô về. Chắc cô cũng không để anh tiễn cô về. Anh lên xe, anh thoáng thấy cô cũng giống như búp bê Sài Gòn không nhắm mắt mở mắt. Một kiểu búp bê riêng. “Tôi như con búp bê bằng nhựa / Một thứ búp bê thật xinh Xắn / Mặt trời trên tóc nhưng lòng sao băng giá / Vì sao búp bê thiếu một tình yêu...”5.

Không biết ai là người viết chuyện có nhân vật chính là tôi và em, anh và cô. Có thể đó là tôi mà cũng có thể đó là anh. Chỉ Giáng sinh Sài Gòn là có thật…

Sài Gòn, 24 / 12 / 2008

Chú thích:

(5) Bài hát “Búp bê không tình yêu”, nhạc Pháp, lời Việt