Cà phê Tùng

1. Sáng: Cà phê Tùng, Tuy Hòa

Cà phê Tùng tựa lưng duyên dáng vào núi Nhạn giữa lòng phố thị - một điểm hẹn lý thú cho nhiều giới từ khách du lịch, quan chức tỉnh đi tiếp khách đến cán bộ, học sinh, sinh viên, thợ thuyền giờ rỗi rãi. Khi được hỏi ở Tuy Hòa quán nào hay nhất mọi người bảo Cà phê Tùng.

Anh ngồi ở bàn gần cửa sổ. Anh ăn bún bò. Về Hà Nội anh hay ăn phở. Đi miền Trung, miền Nam anh hay ăn bún bò. Ở Moscow không có cả phở lẫn bún bò nên anh ăn món xuất xứ từ Huế với vẻ trân trọng và thèm khát. Đi cà phê giờ không chỉ là để uống, giải khát, gặp ai đó, ăn điểm tâm mà còn là đi tìm một chút niềm thư thái với không gian đẹp, nhạc hay, đất trời và người quyến rũ.

Ở trong quán, trước cửa hay bên cạnh quán không có cây tùng nào, có lẽ vì vậy mà quán có tên là Cà phê Tùng. Cà phê ở Tuy Hòa được đánh giá là ngon nhất nước với độ sánh và hương vị vang lừng như biết hát ca. Thấy bảo là Cà phê Tuy Hòa ngon vì có trộn nước mắm nhỉ. Một công ty cà phê nổi tiếng ở Việt Nam được khởi nguồn từ công thức rang tẩm, chế biến Cà phê ở đây không biết có trộn nước mắm nhỉ vào cà phê không.

Buổi sáng tháng 9 ở Tuy Hòa, cái se lạnh của thời tiết đang bắt đầu đi vào lòng người. Nếu như những ai đó có đôi có cặp thì khoảng thời gian này họ thật hạnh phúc khi được cùng nhau thưởng thức từng ngụm cafe và ngắm những giọt mưa đang rơi tí tách bên ngoài.

Đối diện bên kia là một cô gái đang thơ thẩn một mình vừa thưởng thức vị đắng của cà phê, chốc chốc cầm máy ảnh lên chụp. Cô gái ăn mặc bụi bặm quần bò, áo thun, cổ quàng khăn lụa. Anh nhìn lại mình: áo sơ mi, quần tây, đi giày (vì lát nữa anh phải thuyết trình). Anh nhìn cô, mỉm cười. Cô cười lại. Anh bảo: Để anh chụp cho em. Anh lấy ánh sáng từ cửa sổ hắt vào chụp cô ngồi bên bàn. Anh hỏi cô uống Cà phê ở đây chưa, có thấy ngon không. Cô hỏi anh ở Hà Nội vào à. Anh hỏi cô ở Sài Gòn ra à. Cô bảo cô vừa đi Sa Pa về dừng chân ở đây. Anh bảo anh vừa đi Cà Mau về dừng chân ở đây. Anh hỏi cô tên là gì, cô nói tên Tùng, anh bảo anh cũng tên là Tùng, như vậy Tùng và Tùng gặp nhau ở Cà phê Tùng.

Sáng yên tĩnh. Nhạc du dương. Mưa nhè nhẹ. Và anh đang ngồi bên cô - người con gái có tên là Tùng. Cái tên có quan hệ đến số phận con người không? Cô bảo: Bố mẹ em muốn có con trai… Cô cao, mắt đen, tóc dài. Người ta bảo những người mắt đen, tóc dài thường vất vả.

Cô hỏi anh tại sao anh ngồi một mình. Anh cũng tự hỏi mình tại sao anh ngồi một mình. Anh bảo: Anh muốn ngồi một mình. Ngồi một mình không có nghĩa là không có bạn bè, không có ai bên cạnh. Đôi lúc người ta muốn ngồi một mình để tính toán hàng triệu phương án, để suy ngẫm - suy ngẫm về mình, về cuộc sống, về những gì đã xảy ra và đang xảy ra với mình… Đôi lúc người ta muốn ngồi một mình để thấy lòng mình nhẹ nhàng, dàn trải miên man theo tiếng mưa, tiếng nhạc, để thấy thế giới dường như tĩnh lại, chỉ có mình với mình ở một chốn bình yên.

Đôi lúc người ta ngồi cà phê một mình, nhìn xa xăm, tưởng như mơ hồ sáng mưa, như những khoảng lặng trong cuộc sống xô bồ mà tất cả chúng ta đang sống.

Đôi lúc anh chạnh nghĩ, mình còn lưu lạc thế này đến bao giờ? 14 năm ở Nga, 2 năm ở Hà Nội, 2 năm ở Sài Gòn. Ở đâu là nhà của anh? Ở đâu có người chờ đợi anh? Nhìn từng giọt, từng giọt cafe rơi, thấy mọi thứ thật nhẹ nhàng. Vị đắng cafe trên đầu lưỡi cộng cái lạnh lạnh như kéo con người ta về với hiện tại… Anh nghĩ: Ừ phải rồi, có lẽ cần suy nghĩ về mọi việc thật nhẹ nhàng, mọi thứ trên đời đều có lối thoát và cũng như ngoài kia, sau cơn mưa, trời lại sáng…

Cô kể cô đang ở khoảng lặng của cuộc đời, đi lang thang một hồi để rồi về Sài Gòn cô lại phải làm tiếp cái nghề cô đã trót lao vào, cái nghề đòi hỏi cô luôn cố gắng, nếu không sẽ bị đào thải ngay. Chẳng ai hiểu rõ mình hơn mình, bề ngoài ai cũng nghĩ cô là một người yêu nghề, sống chết với nghề mà không ai biết cô chán công việc của mình đến tận cổ. Cô phải tìm thêm nhiều loại việc khác nhau để đỡ chán ngán khi phải làm mãi một công việc mà chưa thấy tiến triển.

Anh cũng kể anh đang ở khoảng lặng của cuộc đời, anh vừa nghỉ làm ở một số chỗ. Anh kể có đồng nghiệp của anh ở Hong Kong làm việc căng thẳng quá đã nhảy lầu tự tử.

Không hiểu sao cô có thể thoải mái nói với anh những chuyện mà cô chẳng bao giờ nói với ai. Rồi không hiểu sao cô lại cho anh số mobile, nick chat YM. Không hiểu sao cô tin chắc rằng sẽ lại gặp anh ở đâu đó…

2. Trưa: Cà phê Tùng, Đà Lạt

Những quán cà phê Đà Lạt là một nét văn hóa riêng của thành phố cao nguyên xinh đẹp này. Những quán cà phê như thể là nơi giúp người ta lưu giữ ký ức của tâm hồn. Cà phê Tùng Đà Lạt - quán cà phê nhỏ ở Khu phố Hòa Bình, quán cà phê không mấy nổi bật ấy như thể đã trở thành một góc hồi niệm quá vãng, như thể đã trở thành chốn tưởng niệm cho những kẻ luôn mang quá khứ vào đời sống hiện tại. Có một người thích chọn nơi này để nghe nhạc của chính mình, người ấy là nhạc sĩ Trịnh Công Sơn và hình như là chính nơi này người nghệ sĩ rong rêu đã gặp nữ hoàng chân đất Khánh Ly lần đầu tiên.

Anh và cô ngồi ở Cà phê Tùng Đà Lạt. Anh bay từ Hà Nội vào thuyết trình ở Đà Lạt. Cô bay từ Sài Gòn ra công tác ở Đà Lạt. Hai người hẹn nhau ở Cà phê Tùng. Đà Lạt trưa mưa tầm tã. Anh nhắc đến buổi sáng mưa lất phất ở Cà phê Tùng Tuy Hòa. Cô bảo người ta đang rao bán quán cà phê ấy với giá 13 tỷ gì đó. Anh nghĩ chẳng lẽ có thể rao bán một quán cà phê - nơi lưu giữ những ký ức của tâm hồn?

Anh không mặc áo sơ mi, quần tây, đi giày nữa. Anh đã kịp về khách sạn thay đồ. Cô cũng không mặc quần bò, áo thun. Như không hẹn mà gặp, anh và cô đều mặc áo len trắng, quần kaki màu cát… Mới hôm nào anh và cô gặp nhau ở Cà phê Tùng Tuy Hoà. Đã bao ngày tháng trôi qua, đã bao nước chảy dưới chân cầu.

Không hiểu sao anh hay nhớ đến quá khứ, như thể phía trước sẽ chẳng còn gì để nhớ. Anh hỏi cô có hay nhớ đến quá khứ không. Cô trả lời là không, cứ sống đi, có gì mà phải xoắn. Nhưng trong ánh sáng của Cà phê Tùng Đà Lạt, mắt cô như thể đen hơn.

Thật lâu rồi anh mới có lại cái cảm giác thư thái như thế. Anh và cô ngồi lặng lẽ giữa những ẩm khách lặng lẽ, nhìn thời gian phủ bụi trên những mép viền khung cửa, những ranh gỗ của bàn và ghế. Thời gian lê bước chân chậm chạp đi qua, đọng mờ những dấu chân của mình lên những bức tranh sơn dầu tường mà chủ nhân của quán cà phê đã trân trọng, lưu giữ như những dấu ấn không dễ xoá nhòa. Anh có cảm giác như những người quanh mình đều mang một tâm sự hay ít ra là hoài niệm về một ký ức đã xa.

Thong thả những thanh âm cầu hồn theo tiếng tí tách cà phê nhỏ giọt trong phin. Những tà áo dài lướt qua cửa kính như những cánh lay-ơn run rẩy trong màn mưa leo dốc… Cuộc sống hàng ngày đang trôi đi, có khi thật chậm trong bước chân của cặp tình nhân, có khi hối hả theo bước chân một chị gánh gánh rau trĩu nặng ra chợ, có khi bình thường với những người nhàn rỗi, có khi khập khiễng theo bước chân của người bán vé số…

Anh đọc cho cô nghe một đoạn trong Tô Đông Pha, những chân trời viễn mộng của Tuệ Sỹ: “Cuộc chơi trong cõi mộng của thi ca còn có phong độ phiêu bồng của những cuộc giao tình phương ngoại; cuộc giao tình với ngoài kia những phương trời diệu vợi. Lô sơn hùng vĩ, phiêu bồng, nhưng u ẩn. Lòng núi dấu kín những tâm sự nghìn năm không nói; lòng núi ủ kín những cuộc đời trầm mặc; những thân thể khô gầy như hạc như trúc, những tâm hồn nguội lạnh như tro tàn mùa đông. Núi âm thầm, cho gió ngàn gào thét, cho mây trời vần vũ, và những dòng thác từ trên tuyệt đỉnh cao mù đổ ào xuống. Lô sơn đồng vọng một cõi thi ca bát ngát. Cõi thi ca trùng trùng điệp điệp những ẩn ngữ kỳ diệu. Khách phàm trần bươn bả, thuyền đỗ bến Bành Lãi hay Tầm Dương, chỉ thấy đó là một cõi đẹp của khói mờ sương phủ; chỉ thấy đó là một bầu trời trong chiều tà rồi nắng quái, trong nắng quái rồi chiều tà. Làm sao thấy và nghe những tình tự u trầm trong đó? Hoặc u trầm, hoặc cuồng nộ…”.

Cô bảo cô cũng giống anh, thích đi lang thang, cô không chịu được nếu ở lâu quá ở một chỗ. Cô kể có lúc cô cả tuần chẳng nói chuyện với ai. Anh bảo bây giờ đầy những người giống anh và cô. Nửa thế giới này đang trở nên giống anh và cô.

Trưa nay anh uống cà phê. Cà phê không phải là thú thanh thản như trà, không đại chúng như bia, không mạnh mẽ như rượu. Cà phê như thể gạch nối giữa niềm vui và nỗi buồn. Với ai đang muộn phiền, cà phê càng day dứt như một bản nhạc có nhiều dấu lặng. Với những kẻ môn đồ của giáo phái cà phê nó như thể là người đàn bà mang bùa ngải trong mình… Bình thường anh chỉ uống cà phê sáng. Nếu trưa uống cà phê anh sẽ mất ngủ. Anh nhìn cô tóc dài, mắt đen. “Làm sao thấy và nghe những tình tự u trầm trong đó?”. Anh nhận ra cô có cặp lông mi rất dài và răng cô rất đẹp và cô cười rất tươi. Hình như anh đang muốn mất ngủ ở Đà Lạt.

3. Chiều: Cà phê Tùng, Sài Gòn

Cà phê Tùng Sài Gòn nằm bên bờ kè kênh Nhiêu Lộc. Nếu đi ngang qua không để ý không thể nhận ra đó là một quán cà phê Rock. Không sang trọng, không có wifi, không máy lạnh, Cà phê Tùng Sài Gòn chỉ đơn thuần là một quán cà phê với không gian gạch, kiến trúc bụi bặm. Nhưng với những ai đã đặt chân đến đây, chìm trong một không gian âm nhạc sống động, như thể tìm thấy cái tôi của mình hay trong cơn bão âm nhạc tìm thấy một khoảnh lặng cho tâm hồn đang cần lời tâm sự.

Anh nắm tay cô bước vào Cà phê Tùng Sài Gòn. Không gian quán hơi kín nên thành ra hơi tối, trang trí cực đơn giản, chỉ như một cái nhà mới xây xong phần thô, mà chủ nhà hết tiền, thành ra để trơ ra những viên gạch đỏ và dần xỉn màu theo thời gian… Để bớt phần thô kệch, chủ nhà đã treo lên đó vài con sao biển, mấy cái bình gốm thô… Một cây đòn ngang bắc qua gãy treo lơ lửng, vài cái đèn cũng bằng gốm, mấy hàng gạch xây lên dang dở đặt mấy tấm ván làm bàn… Không gian gần như chỉ có thế, đâu đó giăng vài cái mạng nhện.

Anh mặc quần bò, áo thun đen, đi dép xỏ ngón. Cô mặc đồ vest văn phòng. Anh đến đón cô ở văn phòng rồi hai người tới đây ngay. Anh bay từ Hà Nội vào để thuyết trình ở Sài Gòn. Cô lại tiếp tục những ngày làm việc ở Sài Gòn. Sài Gòn vừa mưa tầm tã. Anh đã trú dưới hàng hiên, châm một điếu thuốc và nhìn mưa. Anh nhớ tới quán Cà phê Tùng Sài Gòn và rủ cô tới đây. Tùng và Tùng gặp nhau Cà phê ở Tùng. Có điều lần này là Tùng Rock.

Rock không phải là thứ anh có thể nghiền ngẫm và ôm lấy hết cuộc đời nhưng có lúc anh cần Rock và mong được đắm mình trong cái dòng âm thanh hỗn độn đó. Anh và cô tìm một chỗ ngồi và im lặng, chỉ còn tiếng hát thét gào cùng tâm trạng. Những lúc như thế này dường như anh thấy được mình rõ nhất. Trên tường có ai khắc dòng chữ “Where do we go now?”. Anh và cô sẽ đi đến đâu? Tất cả chúng ta sẽ đi đến đâu?

Cuộc sống mà anh đang sống như không thể, không thể chịu nổi, như thể không có sức để sống tiếp và quan trọng nhất là sống chẳng để làm gì. Tại sao anh không thể sống như những người khác?

Anh lại vừa rẽ vào hiệu sách để mua cuốn Khải hoàn môn của Eric Maria Remarque. Ở hiệu sách, anh gặp người đàn bà nhiều năm trước là người yêu của anh. Người đàn bà xinh đẹp tuyệt vời, ăn mặc sang trọng, đeo túi Louis Vuitton và cầm chìa khoá xe Mercedes. Còn anh vẫn như mọi khi. Nhiều năm trước người đàn bà này nũng nịu nhắc hoài tên anh. Giờ đây nếu nhìn thấy anh không biết cô ấy sẽ phản ứng như thế nào. Có thể cô sẽ lướt qua anh như một người xa lạ. Nhiều năm đã trôi qua. Anh đã đi rất nhiều nơi, sống ở rất nhiều thành phố và trong những cuộc di chuyển, anh phải bỏ lại những quyển sách yêu thích của mình. Hình như anh đã mua lại cuốn Khải hoàn môn đến lần thứ năm.

Có lúc nào đó anh nghĩ anh đã thành đạt, anh có thể mua gì anh muốn, làm gì anh thích, đi đâu anh thích. Nhưng mười năm nữa không biết anh còn giữ được phong độ như vậy không? Khi thế giới bước sang Thế kỷ 21, anh 30 tuổi. Khi kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội, anh 40 tuổi. Bỗng thấy như thể những tháng năm đẹp nhất trong cuộc đời anh đã trôi qua.

Cô đang ở bên anh. Cô đang ở bên anh, cứ như thể anh chẳng cần ai khác trên đời. Anh bảo: “Anh sẽ không đi nữa. Anh sẽ chuyển vào sống ở Sài Gòn”. Trong tiếng nhạc Rock ồn ào như thể Sài Gòn ồn ào, dường như anh phải thì thầm vào tai cô, dường như anh phải hét vào tai cô. Cô cười rất tươi. Từ lúc ở Cà phê Tùng Đà Lạt anh đã nhận ra cô có cặp lông mi rất dài, răng cô rất đẹp và cô cười rất tươi. Anh bảo: “Anh thích sống ở Sài Gòn. Anh thích ở bên cạnh em”. Cô bảo: “Có nhiều chỗ mà người ta thích sống”. Anh bảo: “Anh thích ở bên cạnh em”. Anh nắm tay cô. Anh sợ rằng cô sẽ đi mất và cuộc đời anh sẽ chẳng còn gì ngoài những ký ức, ngoài những chuyến đi. Anh bảo: “Hay em ra Hà Nội với anh? Anh thích ở bên cạnh em”. Anh nắm tay cô, bỗng thấy anh và cô xa cách nhau kinh khủng.

Sài Gòn lại mưa. Mưa trắng trời, trắng đất. Có ai đó đầu trần bước ra ngoài mưa.

Sài Gòn, 12/9/2009