PHẦN BỐN - Chương 11 (A) 1142 – 1145
Cảm xúc về chiến thắng của William bị tan biến qua lời tiên tri của Philip: thay vì cảm thấy hài lòng và mừng rỡ, cậu hoảng sợ vì cậu sẽ phải xuống hỏa ngục vì những việc cậu đã làm.
Cậu đã kiêu hãnh trả lời Philip: “Đây là địa ngục, tu sĩ à!” nhưng đó là trong sự phấn khích của cuộc tấn công. Khi mọi chuyện đã qua đi và đội quân của cậu rút ra khỏi thi trấn rực lửa; khi ngựa và nhịp tim họ đã chậm lại; khi cậu có giờ để nhìn lại cuộc tấn công, và nghĩ về bao nhiêu người cậu đã gây thương tích, đã đốt và đã giết chết; rồi cậu nhớ lại khuôn mặt giận dữ của Philip, và ngón tay ông chỉ thẳng vào đất, và những lời kết án: “Ông sẽ xuống hỏa ngục vì chuyện này!”, cậu cảm thấy hoang mang.
Khi màn đêm buông xuống cậu hoàn toàn chán nản. Những chiến binh của cậu muốn kể về cuộc đột kích, sống lại những giây phút cao độ và hồ hởi về cuộc tàn sát, nhưng chẳng bao lâu sau họ nhận ra tâm trạng của cậu và trở nên yên lặng ảm đạm. Họ qua đêm hôm ấy trong ngôi nhà lớn của một người thuê nhà của William. Trong bữa ăn tối nhóm đàn ông đã uống cho đến khi không còn biết gì. Người thuê nhà biết người đàn ông muốn gì sau cuộc chiến nên đã đem về một số cô gái điếm từ Shiring; nhưng việc làm ăn của họ thất bại. William thao thức cả đêm, hoảng sợ cậu có thể chết trong giấc ngủ và đi thẳng xuống hỏa ngục.
Buổi sáng hôm sau, thay vì về lại lâu đài lãnh chúa, cậu đi gặp Giám mục Waleran. Giám mục không ở dinh thự khi họ đến, nhưng Dean Baldwin nói với William rằng ông ấy sẽ trở về vào buổi chiều. William chờ trong nhà nguyện, nhìn vào thánh giá trên bàn thờ và run rẩy bất chấp cơn nóng mùa hè.
Sau cùng khi Waleran trở về, William cảm thấy muốn hôn chân ông.
Giám mục đi nhanh vào nhà nguyện trong bộ áo choàng đen và lạnh lùng nói: “Ông làm gì ở đây?”
William đứng lên, cố gắng dấu sự kinh sợ khốn khổ đàng sau bộ mặt tự chủ của cậu. “Tôi vừa đốt thị trấn Kingsbridge –“
“Tôi biết,” Waleran cắt ngang. “Cả ngày hôm nay tôi chẳng nghe chuyện gì khác ngoài chuyện đó. Chuyện gì xẩy ra cho ông? Ông điên à?”
Phản ứng này làm William hoàn toàn ngạc nhiên. Cậu đã không thảo luận cuộc đột kích với Waleran trước đó vì cậu chắc chắn Waleran sẽ chấp thuận: Waleran ghét mọi chuyện liên quan đến Kingsbridge, đặc biệt đến Tu viện trưởng Philip. William đã chờ đợi ông sẽ hài lòng, nếu không phải là thích thú. William nói: “Tôi đã tiêu diệt quân thù lớn nhất của ông. Bây giờ tôi cần xưng tội.”
“Tôi không ngạc nhiên,” Waleran nói. “Người ta nói rằng một trăm người bị chết cháy.” Ông rùng mình. “Một cách chết khủng khiếp.”
“Tôi sẵn sàng để xưng tội,” William nói.
Waleran lắc đầu. “Tôi không biết tôi có thể tha tội cho ông được không.”
Một tiếng kêu hoảng sợ từ miệng William. “Tại sao không?”
“Ông biết rằng Giám mục Henry thành Winchester và tôi đã chuyển sang phía vua Stephen. Tôi không nghĩ nhà vua sẽ đồng ý sự tha tội của tôi cho một người đứng về phía nữ hoàng Maud.”
“Đồ đểu, Waleran, chính ông là người đã thuyết phục tôi đổi chủ!”
Waleran nhún vai. “Đổi lại.”
William nhận ra đây là mục tiêu của Waleran. Ông ấy muốn William liên minh với Stephen. Thái độ kinh hoàng của Waleran về việc đốt Kingsbridge chỉ là giả tạo: ông ấy chỉ muốn tạo nên một vị thế để thương lượng. Sự nhận thức này mang lại cho William sự an tâm vì nó có nghĩa rằng Waleran một cách cơ bản không từ chối tha tội cho ông. Nhưng cậu có muốn đổi đồng minh một lần nữa không? Lúc đó cậu không nói gì như thể cậu cố gắng nghĩ một cách bình tĩnh.
“Trong suốt mùa hè Stephen đã có nhiều chiến thắng,” Waleran tiếp tục. “Maud đã yêu cầu chồng bà từ Normady đến để giúp bà, nhưng ông ấy từ chối. Xu thế này đang có lợi cho chúng ta.”
Một viễn cảnh khủng khiếp mở ra trước mắt William: giáo hội từ chối tha tội ác cho ông; cảnh sát cáo ông tội giết người; vua Stephen chiến thắng đứng sau lưng giáo hội và cảnh sát; và chính William bị lên án và bị treo cổ…
“Hãy như tôi, và theo Giám mục Henry – ông ấy biết gió đi chiều nào,” Waleran thúc giục. “Nếu mọi chuyện trôi chảy, Winchester sẽ thành tổng giáo phận, và Henry sẽ là tổng giám mục của Winchester – ngang hàng với tổng giám mục ở Canterbury. Và khi Henry qua đời, ai biết được, có thể tôi sẽ là người kế nghiệp. Sau đó… vâng, chúng ta đã có một hồng y người Anh – một ngày nào đó có thể có một giáo hoàng người Anh…”
William nhìn chằm chằm vào Waleran, bất chấp nỗi sợ hãi của cậu, cậu bị thu hút bởi tham vọng lộ liễu được tỏ lộ trên khuôn mặt trơ cứng của vị giám mục. Waleran là giáo hoàng? Mọi sự đều có thể. Nhưng hệ quả trực tiếp từ tham vọng của Waleran mới quan trọng hơn. William có thể thấy rằng cậu là một con tốt trên bàn cờ của Waleran. Waleran đã chiếm được uy tín nơi Giám mục Henry, vì ông có khả năng đưa William và các hiệp sĩ Shiring theo phía này hoặc phía kia trong cuộc nội chiến. Đó là giá mà William phải trả để giáo hội nhắm mắt lại trước tội ác của cậu. “Ý ông muốn nói là…” Giọng cậu khàn khàn. Cậu húng hắng ho và cố nói một lần nữa. “Ý ông muốn nói là ông sẽ nghe tôi xưng tội nếu tôi hứa trung thành với Stephen và đổi sang phía ông ấy một lần nữa?”
Một ánh sáng lóe lên trong mắt Waleran và mặt ông ấy lại trở thành vô cảm. “Đó chính xác là cái mà tôi muốn,” ông nói.
William không có chọn lựa nào khác, nhưng trong mọi trường hợp cậu thấy không có lý do gì để từ chối. Cậu đã chuyển sang phía Maud khi bà hầu như đã chiến thắng, và cậu cũng sẵn sàng chuyển lại sang phía Stephen khi ông có ưu thế hơn. Tuy nhiên, cậu sẽ sẵn sàng đồng ý mọi sự để được thoát khỏi nỗi sợ hãi khủng khiếp về hỏa ngục. “Đồng ý,” cậu nói mà không do dự. “Xin nghe tôi xưng tội, nhanh lên.”
“Rất tốt,” Waleran nói. “Chúng ta hãy cầu nguyện.”
Khi họ thông qua nhanh chóng các nghi thức, William cảm thấy gánh nặng tội lỗi rơi khỏi lưng cậu, và cậu bắt đầu vui mừng về chiến thắng của cậu. Khi cậu đi ra khỏi nhà nguyện, quân của cậu có thể nhìn thấy cậu lên tinh thần, và họ reo hò ngay lập tức. William nói với họ rằng một lần nữa họ lại chiến đấu cho vua Stephen theo ý định của Thiên chúa được biểu lộ qua Giám mục Waleran, và họ có cớ để ăn mừng. Waleran gọi rượu.
Trong khi họ chờ rượu, William nói: “Stephen phải công nhận tôi là bá tước trong lãnh địa của tôi bây giờ.”
“Ông ấy phải,” Waleran đồng ý. “Nhưng điều đó không có nghĩa là ông ấy muốn.”
“Nhưng tôi đã quay về phía ông ấy!”
“Richard thành Kingsbridge chẳng bao giờ từ bỏ phía ông ấy.”
William cho phép mình nở một nụ cười tự mãn. “Tôi nghĩ tôi đã giải quyết xong mối đe dọa từ phía Richard.”
“Ồ, vậy sao?
“Richard chưa bao giờ có đất đai. Cách duy nhất để cậu ấy có thể theo đuổi ngành hiệp sĩ là dựa vào tiền của chị cậu ấy.”
“Nó là một cách không thông thường, nhưng cho đến bây giờ nó vẫn thành công.”
“Nhưng bây giờ chị cậu ấy không còn đồng xu nào nữa. Tôi đã đốt nhà kho của cô ấy ngày hôm qua. Cô ấy cơ cực. Và Richard cũng vậy.”
Waleran gật đầu xác nhận. “Trong trường hợp đó nó chỉ còn là câu hỏi của thời gian cho đến khi cậu ấy biến khỏi ngành hiệp sĩ. Và rồi, tôi nghĩ rằng lãnh địa thuộc về ông.”
Bữa ăn tối đã sẵn sàng. Quân lính của William ngồi phía dưới bàn tiệc và tán tỉnh các cô giặt dũ trong dinh thự. William ngồi ở đầu bàn chung với Waleran và cha tổng đại diện. Bây giờ cậu đã thoải mái, cậu ghen tị với các đàn ông đang tán tỉnh các cô giặt dũ, và nhận ra ngồi chung bàn với cha tổng đại diện thật là chán nản.
Dean Baldwin mời William một dĩa đậu và nói: “Ngài William, làm sao ông có thể ngăn chặn người khác làm cái mà Tu viện trưởng Philip đã thử làm, đó là mở một hội chợ len của riêng họ?”
William ngạc nhiên về câu hỏi. “Họ sẽ không dám!”
“Các tu sĩ khác không dám; nhưng một lãnh chúa có thể.”
“Ông ấy cần một giấy phép.”
“Ông ấy sẽ có nếu ông ta chiến đấu cho Stephen.”
“Không ở trong vùng này.”
“Baldwin có lý, William,” giám mục Waleran nói. “Có nhiều thị trấn xung quanh lãnh địa của ông có thể mở hội chợ len: Wilton, Devizes, Wells, Marlborough, Wallingford…”
“Tôi đã đốt Kingsbridge, tôi cũng có thể đốt bất cứ chỗ nào khác,” William cáu kỉnh nói. Cậu uống một ngụm rượu. Cậu tức giận vì chiến thắng của cậu bị coi thường.
Waleran lấy một ổ bánh mới và bẻ ra nhưng không ăn chút nào. “Kingsbridge là một mục tiêu dễ dàng,” ông lập luận. “Nó không có tường thành, không lâu đài, ngay cả không nhà thờ lớn cho dân chúng trốn tránh. Và nó được điều hành bởi một tu sĩ, một người không có hiệp sĩ hay binh lính. Kingsbridge không được bảo vệ. Hầu hết các thị trấn khác không như vậy.”
Dean Baldwin nói thêm: “Và khi cuộc nội chiến chấm dứt, bất cứ bên nào thắng, ông không thể đốt một thành phố giống như Kingsbridge mà không bị trừng phạt. Điều đó phạm đến tội phá vỡ hòa bình. Không có vị vua nào bỏ qua chuyện này trong thời bình.”
William nhìn thấy quan điểm của họ và nó làm cậu tức giận. “Như vậy là tất cả những cố gắng trở thành vô nghĩa,” cậu nói. Cậu bỏ dao xuống. Bao tử cậu co thắt lại vì căng thẳng và cậu không còn nuốt trôi được.
Waleran nói: “Dĩ nhiên, nếu Aliena bị phá sản, điều đó sẽ để lại một lỗ hổng.”
William không hiểu ông nói gì. “Ý ông muốn nói gì?”
“Hầu hết len trong vùng đã bán cho cô ấy trong năm nay. Điều gì sẽ xẩy ra vào năm tới?”
“Tôi không biết.”
Waleran tiếp tục dòng tư tưởng. “Ngoại trừ Tu viện trưởng Philip, tất cả sản phẩm len trong vòng vài dặm thuộc về những người thuê của lãnh chúa hay của giám mục. Ông là lãnh chúa, trong mọi lãnh vực ngoại trừ tước vị, và tôi là giám mục. Nếu chúng ta ép những người thuê bán len của họ cho chúng ta, chúng ta sẽ kiểm soát hai phần ba số len được trao đổi mua bán trong toàn vùng. Chúng ta sẽ bán ở hội chợ Shiring. Không còn lại nhiều len để mở một hội chợ len khác nữa, ngay cả người nào đó có giấy phép.”
Nó là một ý tưởng tuyệt vời, William thấy ngay. “Và chúng ta kiếm được nhiều tiền như Aliena đã làm,” cậu nhấn mạnh.
“Đúng vậy.” Waleran lấy một miếng thịt nhỏ trước mặt ông và nhai một cách trầm ngâm. “Vì thế ông đã đốt Kingsbridge, thiêu hủy quân thù tồi tệ nhất của ông, và thiết lập một nguồn thu nhập mới cho chính ông. Không tệ cho một ngày làm việc.”
William uống một ngụm lớn rượu, và cảm thấy bụng cậu ấm lên. Cậu nhìn xuống bàn phía dưới và mắt cậu sáng lên vì một cô gái tóc đen khỏe mạnh, người đang cười duyên dáng với hai người lính của cậu. Có lẽ cậu sẽ có cô tối nay. Cậu biết nó sẽ ra sao. Khi cậu đưa được cô đến một góc, và đẩy cô xuống nền nhà, rồi kéo áo cô lên, cậu sẽ nhớ lại khuôn mặt Aliena và nét kinh hoàng thất vọng như khi cô nhìn thấy len của cô bốc cháy; và rồi cậu sẽ có thể làm chuyện ấy. Cậu mỉm cười về viễn cảnh đó, và cậu lấy thêm một miếng thịt nai.
Tu viện trưởng Philip bàng hoàn vì việc Kingsbridge bị đốt cháy. Sự đột kích bất ngờ của William, sự dã man của cuộc chiến, cảnh tượng hãi hùng của đám đông trong hoảng sợ, sự giết hại ghê tởm, và sự bất lực hoàn toàn của chính ông, tất cả gộp lại làm ông không thể chịu đựng được và ông sụp đổ.
Thảm họa nhất trong tất cả là cái chết của thợ xây Tom. Ông là người có kỹ năng cao, một bậc thầy trong mọi lãnh vực thủ công và được chờ đợi sẽ tiếp tục điều hành công trình xây dựng nhà thờ chính tòa cho đến khi hoàn thành. Ông cũng là bạn thân nhất của Philip bên ngoài tu viện. Họ nói chuyện với nhau ít nhất một lần trong ngày, và tranh luận với nhau để tìm ra giải pháp cho vô số vấn đề đa dạng mà họ phải đối đầu trong dự án lớn lao của họ. Sự kết hợp hiếm có giữa khôn ngoan và khiêm nhường trong con người Tom tạo cho Philip niềm vui khi làm việc chung với ông. Nó dường như không thể tưởng tượng được là ông đã chết.
Philip cảm thấy ông không còn có thể hiểu bất cứ điều gì nữa, ông không có quyền lực thực sự, và ông không có khả năng để điều hành một chuồng bò, huống chi là một thị trấn lớn như Kingsbridge. Ông luôn tin rằng nếu ông trung thực làm những gì tốt nhất ông có thể và tin tưởng vào Thiên Chúa thì mọi chuyện sau cùng sẽ tốt đẹp. Thị trấn Kingsbridge bốc lửa dường như đã chứng minh rằng ông sai. Ông mất hết nguồn cảm hứng. Ông ngồi trong tu viện suốt cả ngày, nhìn ngọn nến cháy lụi trên bàn thờ nhỏ, suy nghĩ rời rạc, chán nản và không làm gì cả.
Đó là Jack, người nhìn thấy cái gì phải làm. Cậu thu thập xác chết vào trong nhà nguyện dưới hầm, đem những người bị thương vào trong nhà ngủ tu viện, và lo thực phẩm khẩn trương cho những người sống sót trên đồng cỏ bên dòng sông. Thời tiết ấm, và mọi người ngủ ngoài trời. Một ngày sau cuộc thảm sát, Jack tổ chức cư dân còn choáng váng thành đội ngũ lao động và cho họ dọn dẹp tro bụi và đống đổ nát từ khu tu viện, trong khi Cuthbert Whitehead và Milius Bursar ra lệnh cung cấp lương thực từ những nông trại xung quanh. Vào ngày thứ hai họ chôn cất những người chết trong một trăm ba mươi chín ngôi mộ mới ở phía bắc khu tu viện.
Jack đề nghị và Philip đơn giản ra lệnh theo. Jack nhận ra rằng hầu hết cư dân sống sót sau cuộc hỏa hoạn đều chỉ mất một ít giá trị vật chất, trong nhiều trường hợp như một túp lều, vài đồ nội thất. Ngũ cốc vẫn còn trên cánh đồng, gia súc trên đồng cỏ, và tiền tiết kiệm của người dân vẫn còn nơi họ chôn dấu, thường thường dưới lò sưởi trong nhà, nơi không bị ảnh hưởng bởi ngọn lửa đã đốt cháy thị trấn. Các thương gia có kho dự trữ bị cháy là những người bị thiệt hại lớn nhất: một số người phá sản, thí dụ như Aliena; những người có tài sản chôn dấu sẽ có thể bắt đầu lại. Jack đề nghị xây dựng lại thành phố ngay lập tức.
Theo đề nghị của Jack, Philip cho phép đặc biệt được cắt gỗ trong rừng tu viện để xây lại nhà, nhưng chỉ trong một tuần. Hệ quả là Kingsbridge hoang vắng bẩy ngày liền, khi mỗi gia đình chọn và chặt cây họ cần để xây lại nhà mới của họ. Trong tuần lễ này, Jack đề nghị Philip vẽ dự án cho một thành phố mới. Ý tưởng hợp với trí tưởng tượng của Philip và ông thoát khỏi trầm cảm.
Ông làm việc liên tục bốn ngày trên dự án. Những ngôi nhà lớn cho thợ thủ công giầu có và chủ cửa hàng ở xung quanh bức tường tu viện. Ông nhớ lại mô hình mạng lưới đường phố ở Winchester, và dự kiến thị trấn Kingsbridge mới trên cùng căn bản thuận lợi ấy. Những con đường thẳng chạy xuống sông, đủ lớn cho hai xe ngựa qua lại, những đường ngang hẹp hơn. Ông lập tiêu chuẩn cho mỗi lô rộng hai mươi bốn feet, đủ cho một mặt tiền rộng rãi của một nhà phố. Mỗi lô có chiều sâu một trăm hai mươi feet, đủ chỗ cho vườn sau với một vườn rau và một chuồng bò hay heo. Cây cầu đã bị cháy và chiếc cầu mới sẽ được xây ở một vị rí thuận tiện hơn, ở cuối của đường phố chính mới. Con đường chính qua thị trấn bây giờ sẽ đi từ cây cầu thẳng lên đồi, ngang qua nhà thờ chính tòa và ra phía xa, như Lincoln. Một con đường rộng khác sẽ chạy từ cổng tu viện tới một bến cảng mới ở bờ sông. Qua cách đó, sự vận chuyển hành lý lớn đến tu viện không cần dùng đến con đường buôn bán chính. Đó sẽ là một khu hoàn toàn mới cho những căn nhà nhỏ xung quanh bến cảng: người nghèo sẽ ở hạ lưu tu viện, và quần áo dơ bẩn của họ không làm hư nguồn cung cấp nước sạch cho tu viện.
Thảo kế hoạch xây dựng lại thị trấn giúp ông thoát ra khỏi trạng thái hôn mê bất lực, nhưng mỗi lần ông nhìn vào bản thiết kế ông lại đau buồn và tức giận cho những người đã chết. Ông tự hỏi có phải William Hamleigh là quỷ dữ trong hình dáng người không: cậu ấy gây nên nhiều bất hạnh mà con người bình thường không thể gây ra. Philip nhìn thấy sự pha lẫn giữa hy vọng và lo âu trên khuôn mặt cư dân khi họ trở về từ khu rừng với đống gỗ trên vai. Jack và các tu sĩ đã thiết lập dự án của thị trấn mới trên mặt đất bằng cọc và dây, và khi dân chúng chọn lô đất, mọi người đều ủ rũ nói: “Làm để làm gì? Năm tới nó có thể lại bị đốt cháy mất.” Nhưng nếu có một chút hy vọng nào đó về công lý, một chút kỳ vọng rằng những kẻ làm việc ác sẽ bị trừng phạt, có lẽ dân chúng đã không chán nản như vậy; mặc dù Philip đã viết thư cho Stephen, Maud, Giám mục Henry, tổng giám mục thành Canterbury, và giáo hoàng, nhưng ông biết trong thời chiến khó có cơ hội đem một người quyền lực và quan trọng như William ra xét xử.
Các lô xây dựng lớn trong kế hoạch của Philip được nhiều người hỏi hơn, cho dù tiền thuê cao hơn, vì thế Philip thay đổi kế hoạch và bố trí thêm nhiều lô lớn. Hầu như không ai muốn xây nhà ở khu nghèo, nhưng Philip quyết định để nguyên lại như kế hoạch ban đầu để dùng trong tương lai. Mười ngày sau hỏa hoạn, những căn nhà bằng gỗ mới đã mọc lên trên hầu hết các lô đất, và mấy tuần lễ sau hầu hết các căn nhà đã hoàn thành. Một khi dân chúng đã xây dựng xong căn nhà của họ, công việc xây dựng nhà thờ chính tòa lại được tiếp tục. Các thợ xây có tiền lương và họ có thể chi tiêu; vì thế các cửa hàng mở cửa lại, và các nông dân lại đem trứng và hành vào bán trong thị trấn; và các người giúp việc nhà và giặt dũ lại tìm được công ăn việc làm nơi các chủ tiệm và thợ thủ công; và cứ thế, ngày qua ngày, đời sống vật chất ở Kingsbridge lại trở về bình thường.
Nhưng có quá nhiều người chết đến nỗi nó dường như thành một thị trấn ma. Mỗi gia đình mất ít nhất một thành viên: một đứa con, một bà mẹ, một ông chồng, một người chị. Dân chúng không để tang nhưng những nét trên khuôn mặt họ tỏ lộ nỗi buồn khổ rõ ràng như hàng cây trơ trụi bày tỏ mùa đông. Một trong những người bị ảnh hưởng nhất là Jonathan sáu tuổi. Cậu lang thang trong khu tu viện như người mất hồn, và sau cùng Philip nhận ra rằng cậu nhớ Tom, một người đã dành nhiều thời gian cho đứa bé hơn bất cứ ai nhận thấy. Khi Philip biết được điều đó, ông dành một giờ mỗi ngày cho Jonathan để kể truyện cho cậu, chơi trò đếm và lắng nghe cậu nói.
Philip đã viết thư cho các viện phụ của tất cả các tu viện Biển Đức ở Anh và Pháp, yêu cầu họ giới thiệu một thợ xây chính thay thế chỗ của Tom. Một tu viện trưởng trong vị trí của Philip thông thường xin ý kiến của giám mục về việc này, vì các giám mục đi đây đi đó nhiều và thường nghe về các thợ xây dựng chính giỏi, nhưng Giám mục Waleran sẽ không giúp đỡ Philip. Thực tế là hai người không hợp nhau làm cho công việc của Philip càng cô đơn hơn.
Trong khi Philip đợi trả lời từ các viện phụ, các thợ thủ công theo bản năng đã tìm kiếm sự chỉ đạo nơi Alfred. Alfred vừa là con của Tom, vừa là thợ xây chính và từ lâu nay cậu đã có một đội ngũ trên công trường xây dựng. Một cách đáng tiếc là cậu không có bộ não của Tom, nhưng cậu biết chữ và có uy quyền và dần dần cậu lấp khoảng trống đã để lại qua cái chết của bố cậu.
Dường như có nhiều vấn đề và thắc mắc về việc xây dựng hơn khi Tom còn sống, và Alfred luôn có câu hỏi khi Jack không ở đó. Nó rất tự nhiên vì mọi người ở Kingsbridge đều biết hai anh em ghẻ không ưa nhau. Tuy nhiên, hậu quả là Philip bị phiền hà vì những câu hỏi chi tiết chẳng bao giờ yên.
Nhưng các tuần lễ trôi qua và Alfred tự tin hơn, cho đến một ngày cậu đến Philip và nói: “Ông không muốn nhà thờ có mài vòm bằng đá sao?”
Thiết kế của Tom là một mái trần bằng gỗ bên trên gian giữa nhà thờ, và mái vòm bằng đá cho hai đường đi bên cạnh. “Có, tôi muốn,” Philip nói. “Nhưng chúng tôi đã quyết định một mái trần bằng gỗ để tiết kiệm tiền.”
Alfred gật đầu. “Vấn đề là mái trần bằng gỗ có thể cháy. Một mái vòm bằng đá có thể chịu được lửa.”
Philip xem xét cậu một lúc, tự hỏi ông có đánh giá Alfred quá thấp hay không. Philip không chờ đợi Alfred đề nghị một sự thay đổi trong thiết kế của bố cậu: chuyện này đúng ra do Jack đề xướng mới phải. Nhưng ý tưởng một nhà thờ chịu được lửa rất ấn tượng, nhất là từ khi cả thị trấn bị lửa thiêu hủy.
Alfred cũng có cùng dòng suy nghĩ như vậy, cậu nói: “Chỉ có một tòa nhà duy nhất trong thị trấn còn lại sau cuộc hỏa hoạn là nhà thờ giáo xứ mới xây.”
Và nhà thờ giáo xứ mới – do Alfred xây – có một mái vòm bằng đá. Nhưng một điều làm ông lo nghĩ. “Các bức tường hiện nay có thể chống đỡ được sức nặng của mái đá không?”
“Chúng ta phải củng cố trụ tường. Chúng sẽ chìa thêm ra ngoài một chút, đó là tất cả.”
Cậu ấy thực sự đã nghĩ ra điều này, Philip nhận ra. “Sẽ tốn bao nhiêu tiền?”
“Nó sẽ mắc hơn, dĩ nhiên, và việc xây dựng nhà thờ sẽ kéo dài thêm ba hay bốn năm để hoàn thành. Nhưng nó không ảnh hưởng đến kinh phí hàng năm của ông.” Philip càng lúc càng thích ý tưởng này hơn. “Nhưng nó có nghĩa là chúng ta phải chờ thêm một năm nữa cho đến khi chúng ta có thể có giờ kinh nguyện trong gian cung thánh?”
“Không. Dù bằng đá hay gỗ, chúng ta cũng không thể bắt đầu trước mùa xuân năm tới, bởi vì phần cửa sổ bên trên phải cứng trước khi chúng ta đặt bất cứ trọng lượng nào lên nó. Trần nhà bằng gỗ được xây dựng nhanh hơn chừng vài tháng; nhưng gian cung thánh dù sao cũng chỉ có thể lợp mái vào cuối năm tới.”
Philip đắn đo. Nó là vấn đề của cân nhắc giữa ưu điểm của mái nhà chống cháy và bất lợi của bốn năm xây dựng lâu hơn – chưa kể đến chi phí trong bốn năm đó. Chi phí thêm dường như là một con đường dài trong tương lai, và sự đạt được an toàn là ngay lập tức. “Tôi nghĩ, tôi sẽ thảo luận nó với các tu sĩ trong cuộc họp,” ông nói. “Nhưng nó có vẻ là một ý tưởng tốt đối với tôi.”
Alfred cảm ơn ông và ra ngoài, và sau khi cậu đi khỏi Philip ngồi nhìn chằm chằm vào cửa, tự hỏi ông có thực sự cần tìm kiếm một thợ xây dựng chính nữa không.
Vào ngày lễ tạ ơn, Kingsbridge có một chương trình khích lệ. Vào buổi sáng, mỗi hộ gia đình trong thị trấn làm một ổ bánh – từ mùa thu hoạch vừa qua, vì thế có nhiều bột và rẻ tiền. Những người không có lò nướng ở nhà, họ có thể nướng bánh ở nhà hàng xóm hay trong lò nướng lớn của tu viện và của hai người thợ bánh Peggy Baxter và Jack-atta-Noven. Vào giữa trưa mùi bánh mới lan tỏa khắp nơi, làm mọi người thấy đói. Các ổ bánh được đặt trên bàn ở đồng cỏ bên kia bờ sông, và mọi người đi vòng quanh và chiêm ngưỡng nó. Không có hai ổ bánh nào giống nhau. Nhiều ổ có trái cây và gia vị bên trong: có bánh mì mận, bánh mì nho khô, bánh mì gừng, bánh mì đường, bánh mì hành, bánh mì tỏi và nhiều loại bánh khác nữa. Những bánh khác được nhuộm màu xanh bằng rau mùi tây, màu vàng bằng trứng, màu đỏ bằng gỗ đàn hương và màu tím bằng cây quỳ. Có rất nhiều hình dáng lạ: hình tam giác, hình nón, hình tròn, ngôi sao, hình bầu dục, kim tự tháp, sáo, cuộn tròn, và ngay cả hình số tám. Những cái khác còn có nhiều tham vọng hơn: có ổ bánh hình con thỏ, con gấu, con khỉ và con rồng. Có những ổ bánh hình ngôi nhà và lâu đài. Nhưng ổ bánh tuyệt vời nhất, theo đánh giá chung, được Ellen và Martha làm, có hình dáng của nhà thờ chính tòa sau khi nó sẽ hoàn thành, dựa trên thiết kế của người chồng quá cố của bà, Tom.
Sự đau buồn của Ellen thật là kinh khủng. Bà rên rỉ đêm này qua đêm khác mà không ai có thể an ủi bà. Ngay cả bây giờ, hai tháng sau, bà trông hốc hác và đôi mắt lõm sâu; nhưng bà và Martha dường như có thể giúp đỡ lẫn nhau, và việc làm bánh hình nhà thờ chính tòa đã cho họ một chút an ủi.
Aliena ngắm nghía rất lâu công trình của Ellen. Cô ước muốn có thể tìm được việc gì làm cho nguôi ngoai nỗi buồn. Cô không còn hứng thú cho bất cứ chuyện gì. Khi đến giờ nếm thử bánh, cô chán nản đi từ bàn này sang bàn khác mà không ăn gì. Ngay cả cô chẳng muốn xây lại căn nhà cho chính cô, cho đến khi Tu viện trưởng Philip bảo cô phải vươn lên, và Alfred mang gỗ đến cho cô cũng như chỉ định một số nhân viên của cậu đến giúp cô. Mỗi ngày cô vẫn dùng cơm ở tu viện, nếu cô nhớ đến. Cô không có sức. Nếu tình cờ cô có thể làm việc gì đó cho cô – làm một ghế băng trong nhà bếp từ những mảnh gỗ thừa, hoặc đổ đầy vách tường với đất bùn lấy từ sông, hoặc làm một bẫy bắt chim kiếm đồ ăn – cô nhớ lại cô đã phải vất vả biết bao nhiêu để xây nên công việc buôn bán len, và nó đã nhanh chóng bị tàn phá như thế nào, và cô mất đi niềm hứng khởi. Vì thế cô tiếp tục sống ngày qua ngày, thức dậy trễ, đi ăn trưa ở tu viện khi cô thấy đói, cả ngày lặng ngắm dòng nước chảy qua, và ngủ trong rơm trên nền nhà mới khi trời tối.
Trong tâm trạng chán nản, cô biết rằng ngày lễ tạ ơn này chỉ là giả tạo. Thị trấn đã được xây dựng lại, và dân cư đã trở lại với công ăn việc làm như trước, nhưng cuộc tàn sát vẫn để lại chiếc bóng dài, và cô có thể cảm nhận dưới vẻ bên ngoài vui vẻ là một nỗi sợ hãi sâu thẳm. Hầu hết mọi người đã hội nhập lại với đời sống tốt hơn Aliena, nhưng thật sự tất cả họ đều cảm thấy như Aliena rằng đây không phải là lần cuối cùng, và bất cứ những gì họ xây dựng bây giờ, nó có thể sẽ bị tàn phá một lần nữa.
Trong khi cô lơ đãng đứng nhìn đống bánh mì, em trai cô, Richard, trở về. Cậu đi từ thị trấn hoang vắng qua cây cầu, dẫn theo con ngựa. Cậu đã đi vắng, chiến đấu cho Stephen từ trước khi cuộc tàn sát xẩy ra, và cậu ngạc nhiên về những gì cậu thấy. “Chuyện gì đã xẩy ra ở đây?” cậu nói với cô. “Em không tìm thấy nhà mình – toàn thi trấn đã thay đổi!”
“William Hamleigh đã đến cùng với quân của ông trong ngày hội chợ len, và đã đốt thị trấn,” Aliena nói.
Richard tái mặt vì sốc và vết sẹo bên tai phải của cậu cương ra. “William!” cậu thốt lên. “Thằng quỷ đó!”
“Tuy nhiên, chúng ta đã có một căn nhà mới,” Aliena vô cảm nói. “Công nhân của Alfred đã xây cho chị. Nhưng nó nhỏ hơn và nó ở dưới gần bến cảng mới.”
“Chuyện gì đã xẩy ra cho chị?” cậu nói, chăm chú nhìn vào cô. “Chị gần như trọc đầu và chị cũng chẳng còn lông mày.”
“Tóc chị bắt lửa.”
“Cậu ta đã không…”
Aliena lắc đầu. “Lần này không.”
Một vài cô gái đem đến cho Richard vài miếng bánh mì muối để thử. Cậu cầm lấy vài miếng nhưng không ăn. Cậu có vẻ choáng váng.
“Dù sao chị cũng vui vì em bình an,” Aliena nói.
Cậu gật đầu. “Stephen trên đường tiến quân đến Osford, nơi Maud đang trú ẩn. Chiến tranh sắp chấm dứt. Nhưng em cần một thanh gươm mới – em về để lấy một số tiền.” Cậu ăn vài miếng bánh. Khuôn mặt cậu tươi tỉnh lại. “Trời ơi, nó ngon thật. Chốc nữa chị có thể nấu cho em ít thịt.”
Đột nhiên cô sợ cậu. Cô biết cậu sẽ giận dữ với cô và cô không đủ mạnh để chống cự lại. “Chị không có chút thịt nào,” cô nói.
“Vậy thì mua của người bán thịt!”
“Đừng giận, Richard,” cô nói. Cô bắt đầu run rẩy.
“Em không giận,” cậu cáu kỉnh nói. “Chị có chuyện gì?”
“Tất cả len đã cháy trong hỏa hoạn,” cô nói và sợ hãi nhìn cậu, chờ đợi cậu nổi giận.
Cậu cau mày nhìn cô, nuốt xuống và ném vỏ bánh đi. “Tất cả len?”
“Tất cả.”
“Nhưng chị phải còn tiền.”
“Không còn đồng nào.”
“Tại sao không? Chị luôn luôn có một hòm tiền xu lớn chôn dưới nền nhà –“
“Không còn xu nào. Chị đã dùng nó mua len – đến đồng xu cuối cùng. Và chị đã mượn bốn mươi bảng Anh của Malachi mà chị không thể trả. Chị chắc chắn không thể mua cho em thanh kiếm mới. Ngay cả chị không thể mua cho em vài miếng thịt cho bữa tối nay. Chúng ta hoàn toàn trắng tay.”
“Vậy làm sao em có thể tiếp tục được?” cậu giận dữ hét lên. Con ngựa cậu nghểnh tai lên và cựa quậy.
“Chị không biết!” Aliena nói trong nước mắt. “Đừng hét, em làm ngựa hoảng sợ.” Cô bắt đầu khóc.
“William Hamleigh đã gây ra nó,” Richard nói trong kẽ răng. “Một ngày nào đó tôi sẽ mổ nó như mổ một con heo béo, tôi thề trước thần thánh.”
Alfred đi về phía họ, bộ râu rậm rạp của cậu vương các mẩu bánh vụn, với một mẩu bánh mận trong tay.
“Thử nó,” cậu nói với Richard.
“Tôi không đói,” Richard thờ ơ nói.
Alfred nhìn Aliena và nói: “Chuyện gì thế?”
Richard trả lời. “Cô ấy nói chúng tôi hoàn toàn trắng tay.”
Alfred gật đầu. “Mỗi người mất một vài thứ, riêng Aliena mất hết mọi thứ.”
“Anh biết điều đó có nghĩa gì với tôi không?” Richard nói với Alfred nhưng nhìn Aliena như buộc tội. “Đối với tôi thế là hết. Nếu tôi không thể thay vũ khí, và không thể trả cho quân của tôi, và không thể mua ngựa, thì tôi không thể chiến đấu cho Vua Stephen. Con đường tiến thân của tôi như một hiệp sĩ sẽ chấm dứt – và tôi sẽ chẳng bao giờ thành bá tước của Shiring.”
Alfred nói: “Aliena phải lấy một người giầu có.”
Richard cười một cách khinh bỉ. “Cô ấy đã từ chối hết rồi.”
“Một trong số họ có thể lập lại lời cầu hôn.”
“Đúng.” Khuôn mặt Richard nhăn lại thành một nụ cười tàn nhẫn. “Chúng ta có thể gửi thư cho mọi người mà cô ấy đã từ chối, nói với họ là cô ấy đã mất hết tiền bạc và bây giờ sẵn sàng xem xét lại -”
“Đủ rồi,” Alfred nói, đặt một tay lên vai Richard. Richard im lặng. Alfred quay về phía Aliena. „Cô có nhớ những gì tôi nói với cô một năm trước đây, trong bữa ăn tối của hiệp hội giáo xứ không?“
Tâm hồn Aliena nặng trĩu. Cô không thể tin rằng Alfred lại bắt đầu nói về chuyện đó một lần nữa. Cô không còn sức để giải quyết nó. „Tôi nhớ,“ Cô nói. „Và tôi hy vọng anh nhớ lời tôi đã trả lời anh.“
„Tôi vẫn còn yêu cô,“ Alfred nói.
Richard giật mình.
Alfred tiếp tục: „Tôi vẫn muốn kết hôn với cô. Aliena, em có muốn làm vợ anh không?“
„Không!“ Aliena nói. Cô muốn nói nhiều hơn nữa, muốn thêm một cái gì để nó chấm dứt, để nó không bao giờ có thể quay ngược lại được, nhưng cô quá mệt mỏi. Cô nhìn Alfred, rồi đến Richard và ngược lại, và cô không còn chịu đựng được nữa. Cô quay lưng lại và đi nhanh về phía đồng cỏ, qua cầu về phía thị trấn.
Cô tức giận Alfred vì đã lập lại lời cầu hôn trước mặt Richard. Cô muốn em trai của cô không biết về việc đó. Kể từ cuộc hỏa hoạn đến nay đã là ba tháng, tại sao Alfred chờ mãi cho đến hôm nay mới nói lại chuyện đó? Dường như cậu đã đợi Richard về.
Cô bước đi qua đường phố mới hoang vắng. Mọi người ở khu tu viện và nếm thử bánh. Nhà của Aliena nằm ở khu nghèo mới, dưới bến cảng. Tiền thuê nhà ở đó rẻ, nhưng ngay cả như vậy cô cũng không biết phải làm thế nào để trả.
Richard đi ngựa và bắt kịp cô, rồi cậu xuống ngựa và đi bên cạnh cô. „Toàn thị trấn thơm mùi gỗ mới,“ cậu bắt chuyện. „Và mọi thứ sạch sẽ!“
Aliena đã quen với bộ mặt của thị trấn nhưng lần đầu tiên Richard mới thấy nó. Nó thật sự sạch. Ngọn lửa đã quét sạch gỗ mục, ẩm ướt của các tòa nhà cũ, quét sạch mái tranh dầy với bụi khói của bao năm tháng nấu ăn, chuồng ngựa cũ bẩn thỉu và các đống phân hôi thúi. Mọi thứ có mùi mới: gỗ mới, mái tranh mới, rơm mới trên sàn và ngay cả nước vôi mới trên tường nhà của các gia đình giầu có. Ngọn lửa dường như đã làm đất màu mỡ nên hoa dại mọc lên khắp nơi. Một người nào đó đã nhận xét rằng kể từ sau hỏa hoạn chỉ có ít người bị bệnh, và nó công nhận một giả thuyết được nhiều nhà triết học ủng hộ rằng bệnh hoạn được lan truyền qua mùi hôi.
Tâm trí cô lơ đãng. Richard vừa nói điều gì đó. „Cái gì?“ Cô nói.
„Em nói, em không biết Alfred đã cầu hôn chị năm trước.“
„Em còn nhiều chuyện phải lo. Thời gian đó là lúc Robert thành Glouscester bị bắt.”
„Alfred đã tử tế xây cho chị căn nhà.“
„Đúng, cậu ấy tử tế. Và nó đây.“ Cô nhìn cậu trong khi cậu nhìn căn nhà. Cậu bỡ ngỡ. Cô cảm thấy thương cậu: Cậu đã xuất thân từ một lâu đài lãnh chúa, và ngay cả một nhà phố rộng rãi mà họ đã có trước hỏa hoạn cũng đã là một bước thụt lùi đối với cậu. Bây giờ cậu phải làm quen với căn nhà của người lao động và góa bụa.
Cô cầm lấy dây cương gựa. „Hãy vào đi. Có phòng cho ngựa ở phía sau.“ Cô dẫn con thú khổng lồ đi qua căn nhà một phòng và đi qua cửa sau. Có hàng rào thấp bằng gỗ thô phân chia các sân. Cô cột con ngựa vào một cột hàng rào và lấy yên ngựa bằng gỗ nặng nề xuống. Không biết từ đâu cỏ dại đã mọc lên trên đất bị đốt cháy. Hầu hết các gia đình đã đào một hố vệ sinh, trồng rau và làm chuồng heo hay chuồng gà trong sân sau, nhưng Aliena vẫn chưa đả động gì.
Richard vẫn nán lại trong nhà, nhưng trong đó không có gì nhiều để xem, và một lúc sau cậu theo Aliena ra sân sau. “Nhà trống trải quá, không có đồ đạc, không có chậu, không có bát –“
“Chị không có tiền,” Aliena lãnh đạm trả lời.
“Chị cũng không làm gì ở ngoài vườn cả,” cậu nói, nhìn quanh một cách chán nản.
“Chị không có sức,” cô cáu kỉnh nói, rồi cô đưa cho cậu chiếc yên to và đi vào nhà.
Cô ngồi trên nền nhà, dựa lưng vào vách. Trong này mát. Cô có thể nghe thấy Richard xử lý con ngựa của cậu ở ngoài sân. Sau khi cô ngồi yên lặng một lúc lâu, cô nhìn thấy một con chuột thò mũi ra khỏi đống rơm. Hàng ngàn con chuột cống và chuột nhỏ đã chết trong lửa, nhưng bây giờ nó lại xuất hiện. Cô nhìn quanh tìm kiếm cái gì để giết nó, nhưng con vật lại biến mất.
Tôi sẽ phải làm gì? Cô nghĩ. Tôi không thể sống như thế này cho đến hết đời. Nhưng chỉ cần nghĩ đến việc mở lại một doang nghiệp mới đã làm cô kiệt sức. Một lần cô đã cứu cô và em trai của cô từ cảnh cơ bần, nhưng nỗ lực này đã bào mòn hết nguồn năng lực dự trữ của cô, và cô không thể làm lại lần nữa. Cô phải tìm ra cách sống thụ động, dành quyền làm chủ cho người khác, qua đó cô không cần phải quyết định, không cần phải luôn luôn có sáng kiến mới. Cô nhớ tới Kate ở Winchester, người đã hôn lên môi cô, bóp ngực cô và nói: “Cô gái thân yêu của tôi, cô sẽ không thiếu tiền hay bất cứ gì khác. Nếu cô làm việc cho tôi, cả hai chúng ta sẽ giầu có.” Không, cô nghĩ, không phải việc đó; không bao giờ.
Richard vào mang theo túi yên ngựa. “Nếu chị không thể chăm sóc được cho chính chị, tốt hơn chị nên tìm một người khác lo lắng cho chị,” cậu nói.
“Chị luôn luôn có em.”
“Em không thể lo lắng cho chị!” cậu phản đối.
“Tại sao không?”
Một tia lửa nhỏ tức giận bùng lên trong cô. “Chị đã lo cho em sáu năm nay!”
“Em đã chiến đấu trong chiến tranh – và chị chỉ bán len.”
Và đâm một tên cướp đường; và ném một linh mục không trung thực xuống sàn nhà, và nuôi ăn, cho mặc và bảo vệ em khi em không thể làm gì ngoài trừ việc ngồi cắn móng tay và trông sợ hãi. Tuy nhiên, tia lửa đã tắt và sự giận dữ đã qua, và cô chỉ nói: “Dĩ nhiên, chị chỉ đùa thôi.”
Cậu lẩm bẩm, không biết có nên làm bộ là bị xúc phạm không; rồi cậu cáu kỉnh lắc đầu và nói: “Dù sao, chị cũng không nên từ chối lời cầu hôn của Alfred một cách quá mau chóng.”
“Ôi! Trời ơi! Im đi!”
“Cậu ấy có gì sai?”
“Không có gì sai với Alfred. Em không hiểu ư? Một cái gì đó sai với chị.”
Cậu để yên ngựa xuống và chỉ tay vào cô. “Điều đó đúng, và em biết nó là cái gì. Chị hoàn toàn ích kỉ. Chị chỉ nghĩ đến chị.”
Nó là một sự bất công quá tàn ác đến nỗi cô không còn có thể nổi giận. Nước mắt cô rơi xuống. “Làm sao em có thể nói điều đó?” Cô chống lại một cách đáng thương.
“Bởi vì mọi chuyện sẽ ổn định nếu chị chỉ đồng ý lấy Alfred, nhưng chị vẫn từ chối.”
“Đối với chị, việc lấy Alfred không giúp được gì cho em cả.”
“Có, nó sẽ giúp.”
“Bằng cách nào?”
“Alfred nói cậu ấy sẽ giúp em tiếp tục chiến đấu, nếu cậu ấy là anh rể của em. Em sẽ phải cắt giảm một chút – cậu ấy không thể hỗ trợ tất cả binh lính của em – nhưng cậu ấy hứa cho em một con ngựa chiến và vũ khí mới, và người hầu cận của em.”
“Khi nào?” Aliena nói trong ngạc nhiên. “Cậu ấy đã nói khi nào?”
“Vừa xong. Ở khu tu viện.”
Aliena cảm thấy bị tủi nhục, và Richard không có một chút xấu hổ. Hai người đàn ông đã thương lượng về cô giống như mua bán một con ngựa. Cô đứng lên, và không nói lời nào, cô ra khỏi nhà.
Cô đi ngược lại tu viện và vào sân tu viện từ phía nam, nhảy qua con rạch bên cạnh nhà máy xay cũ. Nhà máy xay hoàn toàn yên lặng vì hôm nay là ngày lễ. Cô sẽ không thể đi qua lối này nếu máy xay hoạt động, bởi vì tiếng búa đập khi hồ vải luôn luôn gây cho cô sự đau đầu.
Khu tu viện hoang vắng như cô mong đợi. Công trường xây dựng hoàn toàn yên lặng. Lúc này là thời gian các tu sĩ nghiên cứu hay nghỉ ngơi; và những người khác hôm nay ở trên bãi cỏ. Cô đi qua nghĩa trang ở phía bắc công trường xây dựng. Những ngôi mộ được chăm sóc cẩn thận với thánh giá bằng gỗ và hoa tươi nói lên một sự thật: thị trấn chưa quên được vụ thảm sát. Cô dừng lại bên ngôi mộ bằng đá của Tom, trang tí bằng một tượng thiên thần đơn giản bằng đá cẩm thạch do Jack chạm khắc. Bảy năm trước, cô nghĩ, bố tôi đã sắp xếp một cuộc hôn nhân hoàn toàn hợp lý cho tôi. William Hamleigh không già, không xấu xí và không nghèo. Cậu ấy có thể được các cô gái ở địa vị của tôi sẵn sàng chấp nhận. Nhưng tôi đã từ chối cậu ấy, và từ đó bao nhiêu rắc rối đã xẩy ra: lâu đài của chúng tôi bị tấn công, bố tôi bị tù đày, em trai tôi và tôi thiếu thốn – ngay cả việc hỏa hoạn ở Kingsbridge và cái chết của Tom là hậu quả của sự bướng bỉnh của tôi.
Một cách nào đó cái chết của Tom dường như gây ra thảm họa hơn những nỗi buồn khác, có lẽ bởi vì ông được nhiều người yêu mến, có lẽ bởi vì ông là người bố thứ hai mà Jack đã mất.
Và bây giờ tôi từ chối một đề nghị khác hoàn toàn hợp lý, cô nghĩ. Cái gì cho phép tôi được quyền kén chọn? Sự khó tính của tôi đã gây ra bao nhiêu rắc rối. Tôi sẽ chấp nhận Alfred, và mang tâm tình biết ơn vì tôi không phải làm cho Kate.
Cô quay lưng lại với ngôi mộ và đi qua công trường xây dựng. Cô đứng ở chỗ mà sau này sẽ là trung tâm nhà thờ và nhìn vào gian cung thánh. Nó sắp xong, chỉ còn thiếu mái, và các thợ xây đã chuẩn bị cho giai đoạn xây các gian ngang: Đồ án đã được xác định trên mặt đất ở cả hai phía bên cạnh cô bằng cọc và dây, và nền móng đã được đào. Các bức tường cao chót vót trước mặt cô đổ bóng dài trong ánh sáng mặt trời buổi chiều. Nó là một ngày dịu, nhưng cảm thấy lạnh trong nhà thờ. Aliena ngắm nhìn một lúc lâu vào các hàng mái vòm tròn, rộng ở mặt đất, nhỏ hơn bên trên, và trung bình ở trên đỉnh. Có một sự hài hòa sâu thẳm về nhịp điệu thường xuyên của mái vòm, cột đá, mái vòm, cột đá.
Nếu Alfred thực sự muốn giúp tài chánh cho Richard, Aliena vẫn còn cơ hội để hoàn thành lời hứa với bố cô rằng cô sẽ chăm sóc Richard cho đến khi cậu chiếm lại được lãnh địa. Trong tâm hồn cô biết cô phải cưới Alfed. Cô chỉ không muốn đối diện với nó.
Cô đi theo lối đi phía nam, kéo bàn tay dọc theo bức tường, cảm nhận cấu trúc thô của đá và để móng tay cô chạy theo đường rãnh do người thợ đá đục đẽo. Ở đây trong lối đi, dưới hàng cửa sổ, bức tường được trang trí bằng những mái vòm giả, giống như một dãy hàng đầy mái vòm. Các mái vòm giả không có công dụng nhưng chúng tạo nên cảm giác hài hòa mà Aliena đã nhận thấy khi nhìn vào kiến trúc. Trong nhà thờ chính tòa của Tom mọi thứ đều có ý nghĩa. Có lẽ đời sống của cô cũng như thế, mọi thứ đã được định trước trong một thiết kế lớn, và cô ngu ngốc như người thợ xây muốn làm một thác nước trong gian cung thánh.
Ở góc đông nam của nhà thờ, một ô cửa thấp dẫn vào cầu thang xoắn ốc hẹp. Theo cảm xúc, Aliena đi qua cửa và leo lên những bậc thang. Khi cô không còn nhìn thấy cửa ra vào, và chưa nhìn thấy đỉnh cầu thang, cô bắt đầu có cảm giác kỳ lạ như những bậc thang dẫn cô lên tới tận trời xanh. Rồi cô thấy ánh sáng ban ngày xuyên qua một cửa sổ nhỏ trong tường tháp và rọi xuống lối đi. Sau cùng cô bước vào hành lang rộng bên trên lối đi. Nó không có cửa sổ ra bên ngoài, nhưng phía trong nó nhìn vào nhà thờ chưa lợp mái. Cô ngồi trên thành cửa sổ của một trong những mái vòm bên trong, dựa lưng vào cột đá. Đá lạnh mơn trớn trên má cô. Cô tự hỏi không biết có phải Jack đã khắc cột đá này không. Một ý tưởng lóe lên trong đầu rằng nếu cô rớt xuống từ đây cô sẽ chết. Nhưng thực sự nó không cao đủ: Cô sẽ chỉ bị gẫy chân và nằm trong đau đớn cho đến khi các tu sĩ đến và thấy cô.
Cô quyết định leo lên phần tường có cửa sổ. Cô trở lại cầu thang xoắn ốc và tiếp tục đi lên. Chặng kế tiếp này ngắn hơn, nhưng cô vẫn còn sợ hãi và tim cô đập mạnh khi cô lên đến đỉnh. Cô bước vào lối đi trên tầng khu cửa sổ, một đường hầm hẹp trong tường. Cô lách theo lối đi cho đến thành cửa phía trong của ô cửa sổ trên tầng. Cô bám chặt vào trụ cột phân chia cửa sổ. Khi cô nhìn xuống bảy mươi lăm bộ bên dưới, cô bắt đầu run.
Cô nghe thấy tiếng chân lên cầu thang xoắn. Cô thở mạnh như thể cô đã chạy. Cô đã không thấy ai. Có ai leo lên sau cô và muốn lẻn theo cô? Tiếng bước chân vang lên theo lối đi trên tầng khu cửa sổ. Aliena buông cột trụ ra và đứng bấp bênh trên thành. Một nhân vật xuất hiện trên thành cửa. Đó là Jack. Tim cô đập mạnh như thể cô có thể nghe thấy nó.
“Cô làm gì ở đây?” cậu thận trọng nói.
“Tôi… tôi muốn xem nhà thờ của anh đã xây đến đâu rồi.”
Cậu chỉ vào đầu cột trên đầu cô. “Tôi khắc nó.”
Cô nhìn lên. Viên đá được khắc hình một người dường như đang chịu đựng sức nặng của mái vòm trên lưng mình. Thân thể ông quặn lên trong đau đớn. Aliena chăm chú nhìn nó. Không suy nghĩ, cô nói: “Đó là cái mà tôi cảm thấy.”
Khi cô nhìn lại cậu, cậu ở bên cạnh cô, nắm tay cô nhẹ nhàng nhưng chặt chẽ. “Tôi biết,” cậu nói.
Cô nhìn xuống phía dưới. Ý tưởng buông mình xuống làm cô sợ. Jack nắm cánh tay cô. Cô để cho cậu dắt cô vào trong lối đi trên tầng khu cửa sổ.
Họ theo cầu thang xoắn đi xuống mặt đất. Aliena cảm thấy yếu đuối. Jack quay sang cô và nói bằng giọng nói chuyện: “Tôi đang đọc trong tu viện, khi nhìn lên tôi thấy cô trên tầng khu cửa sổ.”
Cô nhìn khuôn mặt trẻ của cậu, đầy quan tâm và dịu dàng; và cô nhớ lại tại sao cô trốn tránh mọi người và tìm kiếm sự cô độc nơi đây. Cô khao khát được hôn cậu, và cô thấy cùng sự khao khát đó trong mắt cậu. Mỗi một tế bào trong cơ thể cô bảo cô hãy buông mình trong vòng tay cậu, nhưng cô biết cô phải làm gì. Cô muốn nói: em yêu anh giống như một cơn bão, một con sư tử, một cơn giận dữ bất lực; nhưng thay vì đó cô nói: “Tôi định lấy Alfred.”
Cậu nhìn chằm chằm vào cô. Cậu choáng váng. Rồi mặt cậu trở nên buồn, một nỗi buồn già cả, khôn ngoan hơn cả tuổi đời của cậu. Cô nghĩ cậu sẽ khóc, nhưng không. Thay vào đó là sự tức giận trong mắt cậu. Cậu mở miệng định nói, nhưng thay đổi ý kiến, và do dự, rồi sau cùng cậu nói.
Bằng giọng nói giống như cơn gió thổi về từ miền bắc, cậu nói: “Tốt hơn cô lên nhẩy xuống từ tầng khu cửa sổ.”
Cậu quay lưng lại và đi trở lại tu viện.
Tôi sẽ mất cậu ấy mãi mãi, Aliena nghĩ; và cô cảm thấy như tim cô vỡ ra.