Chương III
Buổi tối. Nhật kí tiếp tục: hủi to, tôi đứng cạnh bàn, không dám cử động. Bác Mẫn bảo tôi ngồi, một đầu bàn, em Cốm một đầu bàn. Bác Mẫn ngồi giữa. Ông Trung trố đòi tôi chìa khóa, mở tung các tủ, lục mọi thứ lộn bậy. Bác Mẫn hỏi: “Lúc súng nổ, anh ở đâu?” Tôi đáp: “Trong buồng tắm”. Bác Mẫn hỏi: “Trước đó, anh ở đâu? Làm gì?” Tôi đáp: “Tôi nằm kia đọc trinh thám”. Bác Mẫn hỏi: “Mấy giờ anh xuống buồng tắm?” Tôi đáp: “7 giờ kém 5”. Bác Mẫn hỏi: “Cả hai vợ chồng anh cùng đi tắm, lúc 7 giờ kém 5?” Tôi đáp: “Không. Nhà tôi rửa bát xong đi tắm. Không rõ mấy giờ. Tôi nằm xem truyện. Lúc 7 giờ kém 5 tôi xuống buồng tắm”. Bác Mẫn hỏi: “Sao anh biết lúc đó 7 giờ kém 5?” Tôi đáp: “Tôi nhìn đồng hồ”. Bác Mẫn nói: “Tất nhiên anh nhìn đồng hồ. Nhưng chợt nhìn vô tình, hay anh chủ í từ trước sẽ đi tắm vào giờ ấy?” Tôi định trả lời, nhưng bác Mẫn giơ tay bảo: “Khoan” và quay sang nói với Cốm: “Thế này hơn. Chị ra buồng ngoài, nhưng đừng đi đâu. Ngồi đợi tôi hỏi xong anh, sẽ hỏi đến chị. Chị có đồng í không?” Cốm nói: “Vâng”. Trước khi đi ra, Cốm nhìn tôi. Bác Mẫn nói: “Anh trả lời đi!” Tôi đành nói thật: “Thật ra, không phải tôi đi tắm. Đầu đuôi thế này. Truyện tôi đọc là truyện gián điệp, kia, cuốn truyện đọc giở vẫn còn để đầu giường. Tôi… tôi… bỗng bị rạo rực, vì truyện đến đoạn ấy, nó làm tôi… rạo rực. Tôi bỏ sách, nằm nghĩ vơ vẩn, vô tình nhìn đồng hồ thấy 7 giờ kém 5. Tôi bị kích thích nên chạy xuống buồng tắm. Tôi ép… nhà tôi ngay trong buồng tắm”. Bác Mẫn đến đầu giường, cằm lấy cuốn truyện. Bác không đọc được tiếng Pháp, nên hỏi tôi đi tắm ở trang nào, rồi đánh dấu lại. Bác Mẫn hỏi: “Vậy anh có nghe tiếng súng nổ không?” Tôi đáp: “Có”. Bác Mẫn hỏi: “Tại sao anh biểt là tiếng súng?” Tôi đáp: “Tôi nghe tiếng súng đã quen. Nhưng lúc ấy tôi đánh lừa nhà tôi. Tôi bảo là tiếng xe đạp nổ lốp. Không muốn phát súng phá đám vợ chồng tôi”. Bác Mẫn hỏi: “Mọi việc xảy ra bên ngoài, như tiếng người đuổi nhau ngoài vườn, anh có nghe thấy không?” Tôi đáp: “Tôi có nghe tiếng chân chạy ngoài vuờn. Và cũng đoán có chuyện gì. Nhưng lúc ấy bom có nổ đầu giường, tôi cũng mặc”. Bác Mẫn hỏi: “Hai vợ chồng son, nhà vắng, thiếu gì chỗ mà phải xuống buồng tắm?” Tôi đáp: “Vì nhà vắng, nên chỗ nào cũng như chỗ nào. Nhà bếp, nhà tắm, trong vườn, thì khác gì nhau”. Bác Mẫn có vẻ kinh ngạc. Bác Mẫn quay ra xem ông Trung trố, đang biến giường của vợ chồng tôi thành nơi chứa tang vật, mà ông nhặt nhạnh được, trong nhà. Trên giường bây giờ là máy ảnh, tập anbom ảnh con lợn, chiếc bật lửa đế quốc, tạp chí khỏa thân, và dĩ nhiên cuốn truyện trinh thám, được đánh dấu cẩn thận, ở đoạn gay cấn. Tôi cũng quay ra, nhìn chiếc giường, nhưng chỉ thấy nó giống như một chiếc gương khổng lồ, đê tôi soi mặt vào. Bác Mẫn lại hỏi: “Anh có chắc chắn là anh không dính dáng gì, vào chuyện súng nổ không? Nói dối tội anh sẽ nặng thêm. Bọn xấu chúng nó mượn mảnh vườn sau nhà anh, làm chỗ thi hành thủ đoạn, ấy là tôi giả dụ thế. Là chúng nó chẳng tử tế gì với anh, là chúng nó giết anh. Anh phải nhìn rõ điều đó. Chắc chúng nó xui anh, lánh mặt xuống nhà tắm, chứ gì? Là tôi giả dụ thế. Anh biết thì khai ra, lúc này chưa muộn. Đứa nào chủ mưu? Đứa nào hành sự? Đứa nào xui anh? Phát súng nổ lúc mấy giờ, anh có biết không? Không biết à? 7 giờ 3 phút. Anh nên nói thật!” Tôi đáp: “Không. Tôi hoàn toàn không biết gì. Tôi không dính dáng gì vào chuyện này. Tôi xuống buồng tắm, nguyên do chỉ tại cuốn truyện”. Tôi làm bộ mặt vô tội, mà đúng là tôi vô tội thật. Bác Mẫn quay ra dỗ tôi, bằng cách khác. Bác Mẫn nói: “Được rồi. Tôi cứ tạm cho những lời khai từ nãy đều đúng. Anh nghĩ thử xem. Thằng nào bắn thế này, ắt phải thuộc đường đi lối lại, quanh nhà anh. Anh tự đặt vào địa vị nó xem. Dù liều mấy, nó vẫn phải tính kế thoát thân cho nó. Giả thử lúc súng nổ, anh ở trên nhà, ắt phải chạy ra. Không thì cũng phải nhòm qua cửa sổ, ắt anh phải trông thấy nó chạy qua vườn. Tối thì tối ắt phải nhận ra được nó, béo gầy thế nào, cao thấp thế nào, giống ai hoặc là ai. Anh có đồng í như tôi phân tích không nào? Anh không đồng í, tôi sẽ chạy thử ngoài vườn, để anh và mọi người thử nhìn, từ cửa sổ xem sao… Anh thấy không cần hả? Được rồi. Vậy thì nếu hung thủ bắn từ vườn nhà anh, thế nào cũng bị anh phát giác. Biết thế, tại sao nó vẫn mượn vườn này, để bắn? Đứng ngoài vườn thấp, tôi đã thử rồi, nó không thể nhìn vào nhà anh được, không thể biết trong nhà có ai. Nhà bật đèn, ắt có người. Có người mà nó vẫn bắn. Anh thấy chưa? Hung thủ nó không lo gì về phía anh cả. Có thể anh có mắc míu gì với nó, không dám phát giác nó. Như thế nghĩa là, bao che cho nó. Ấy là giả dụ nhẹ nhất. Chưa kể anh và nó có bàn với nhau từ trước, từ lúc nó thấy anh bộ đội đi lạc trong ngõ… Nó đã chạy vội đến, bảo anh lánh mặt, và kiếm cớ giữ vợ anh trong buồng tắm, đúng lúc 7 giờ kém 5. Tất cả chỉ có 8 phút, thế là anh không kịp chạy đi đâu, phải lánh mặt xuống buồng tắm chứ gì. Ông Trung, chị Hòa, chạy về nhà tôi, lấy hộ chiếc đồng hồ, để tôi đọ với đồng hồ nhà này, xem sao… Thế nào, anh nên khai thật đi. Đừng quanh co nữa”. Tôi toát mồ hôi, mà không nói gì được. Cũng không nghĩ ra được cái gì. Bác Mẫn giục: “Thế nào?” Tôi đáp như cái máy: “Không. Không phải thế. Bác không nên nghi tôi”. Bác Mẫn nhìn thẳng vào mắt tôi rất lâu, làm tôi phải nhìn xuống mặt bàn: nhìn mãi chỗ có ngấn chén nước ướt. Bác Mẫn im lặng một lúc nữa. Tôi cũng im lặng. Rồi tự dưng, bác Mẫn đổi giọng. Bác hỏi: “Vậy anh… nghi ai?” Tôi đáp: “Tôi không nghi ai cả”. Bác Mẫn hỏi: “Máy ảnh là của anh?” Tôi đáp: “Không. Tôi mượn của Tình Bốp”. Bác Mẫn hỏi: “Anh chơi máy ảnh từ bao giờ? Có cả thuốc in tráng ở nhà?” Tôi đáp: “Từ hồi đi học đệ thất. Tôi chơi ảnh truồng, nên phải học in và tráng lấy ở nhà”. Bác Mẫn ra buồng ngoài, hỏi cung em Cốm.
⚝ ⚝ ⚝
Đ-ờ-i, thế là đ-i t-o-o-ng. Đi toong luôn một đêm trắng phơ, trắng phếch, rỏi năm mà thao láo, măt nhìn trần nhà. Em Cốm bên cạnh, khóc một hồi, bây giờ cũng đã ngủ. Cốm trách tôi là xấu hổ, là bêu xấu vợ. Cốm uất ức vì chuyện trong nhà tắm, nhiều hơn là phát súng trong vườn. Cốm nghĩ giản dị, là không phải tôi bắn, đời nào có chuyện cam làm quít chịu. Nhưng chuyện cái nhà tắm, phố xóm tha hồ kể cho nhau. Phố xóm ngày mai sẽ cho Cốm đeo vài cái mặt mo. Tôi an ủi Cốm đời thiếu gì những cái mặt mo, là ông nọ, bà kia. Vợ chồng với nhau chứ với ai. Đâu có quan phu dâm phụ gì, mà xấu hổ. Cốm không nghe, Cốm xỉa vào mặt tôi. Cốm nói: “Bận sau muốn hốc, thì hốc cho tử tế. Những lúc đêm khuya thanh vắng như bây giờ, sao không… hốc. Lại cứ nhè những lúc như thế…” Cốm nói vậy, bằng xui tôi làm lại cái chuyện nhà tắm. Thế là tôi kiên quyết làm lại lần nữa, mặc Cốm không đồng í. Một lúc sau Cốm mệt, nằm khóc rồi ngủ mất. Tôi cũng mệt, nhưng không tài nào ngủ được.
1 giờ 30. Tôi không muốn nghĩ gì cả. Nhưng rồi lại nghĩ vơ vẩn. Rồi lại muốn nghĩ, một cái gì đó nghiêm túc hơn. Ai đó đã mượn vườn nhà tôi, để nổ súng. Cỏ thể vô tình, có thể cố tình, để trả thù tôi, nhưng tôi làm gì, mà có kẻ trả thù. Tôi không đủ kinh nghiệm và trí nhớ, để nghi ngờ một người nào đó tôi quen. Chỉ biết thế là hủi to rồi, cho cuộc đời bú dù của tôi, từ dêm nay. Tôi kẻ bị tình nghi số 1, tôi kẻ bị tình nghi số 2. Tôi thuộc lòng hàng trăm cuốn trinh thám, có thể nối cuốn nọ vào cuốn kia, thành một bộ phim khổng lồ. Đêm nay một cuốn truyện mới bắt đầu, ngay từ chiếc giường của tôi, từ ngôi nhà này (có từ hồi bố tôi), từ cái buồng tắm đầy hơi nước (lúc ấy), và nhất là, từ khu vườn nhiều cây (mà không có đèn). Rủi ro nhất là đến cuổn truyện này, tôi chơi vai chính, nhưng không có kịch bản. Tôi biết rồi nó cũng sẽ là một cuốn trinh thám, có cảnh sát đi tìm thủ phạm, để coòng tay đem đi, vào một ngày sáng trời. Từ đêm nay cho đến cái ngày sáng trời, biết đâu chỉ là một, hay vài tuần lẻ mùa đông, nhưng cũng biết đâu sẽ là vài trăm kilômét những tictăc, những ngày, những tháng, những năm, những đời người. Thế là đầu bạc, răng long. Thế là đời tàn, đi toong. Tôi nhắm mắt lại và đếm những tictăc nho nhỏ, từ chiếc đồng hồ. Cứ đếm như thể này, cho đển hết truyện, chắc tôi phải đạt tới một con số ghê rợn lắm, còn nhiều hơn cả khổng lồ, còn khổng lồ hơn mọi con số mà tôi biết. Lúc này đêm lắm rồi, vì khí lạnh lùa vào đầy buồng, qua cửa sổ. Em Cốm bị rét, nên ôm chặt lấy tôi, trong giấc ngủ. Tôi lại nhớ, bao giờ cũng vậy, khi ngủ tôi đòi Cốm phải ăn mặc như đầm. Tức là không mặc gì cả. Cái nhớ này, kéo đi nhiều cái quên khác. Ví dụ gần nhất, là con số của những tictăc đều đặn và khiêm tốn, chỉ dám khe khẽ trong đêm. Nhưng mà khiêm tốn, thì dễ bị quên đi, cho nên tôi mãi vẫn nhớ lởn vởn, trên đỉnh màn cái mặt cau có của bác Mẫn, và đôi mắt trố, của ông Trung trố. Cả hai, dĩ nhiên đều không một chút khiêm tốn.
3 giờ 40. Làm thế nào để tìm ra thủ phạm? Theo qui luật trinh thám, thủ phạm đơn thuần là biệt kích, cũng có thể kẻ thù muốn nặc danh hại tôi, cũng có thể kẻ thù muốn hại anh bộ đội. Cũng theo luật trinh thám, thủ phạm phải là một thằng bằng xương, bằng thịt, mà đã bằng xương bằng thịt, thế nào cũng bị phát lộ, bởi một trong những người liên quan. Rất có thể chính tôi sẽ tìm ra nó, là thú vị nhất. Nhưng làm thế nào để tìm ra thủ phạm. Tôi sẽ tìm anh bộ đội, để hỏi. Tôi sẽ lân la các quán tiệm gần xa, các sòng bạc, hút xách và gái làng chơi, để nghe ngóng từng dấu vết nhỏ. Toàn những chỗ nhọ kinh bỏ mẹ, có khi oan gia, thì đời đi đứt. Mọi tính toán đều không được. Vậy tôi sẽ nhờ, mấy thằng bạn tôi. Nhưng chẹẹc, hi vọng vào chúng nó, nếu có hi vọng, chắc không lớn bằng con vi trùng. Rốt cuộc, kết luận của tôi, lúc 4 giờ 30, là để mặc khu phố với công an làm việc của họ. Tôi mệt nhưng không nhắm được mắt. Em Cốm vẫn ngủ say. Tôi nhìn Cốm, chắng lẽ tôi không làm gì, ngoài một cách thúc thủ ngồi chờ. Khu phố nếu lắm việc, công an nếu lắm việc không làm gì thì việc của tôi, ai sẽ làm. Mới chưa đầy một ngày, trong bữa tiệc con lợn sữa, tôi nói về những con ruồi khiêm tốn là năm thằng tôi, phải tìm chỗ iên ổn, để đớp hit iên ổn, hóa ra sai bét cả. Bác Mẫn và ông Trung trố tóm lại là khu phố, đã đem đi của tôi máy ảnh, cuốn truyện trinh thám đọc dở, và tập anbom con lợn. Để cả phố, ngày mai tha hồ xì xầm, với xì xầm. Chị Hòa đem đồng hồ của bác Mẫn đến, nhưng chị không vào, mà đưa cửa, hoá ra đồng hồ tôi chạy nhanh hơn 8 phút may mắn. Nếu chậm hơn 8 phút chắc chắn sẽ rầy rà lắm: bác Mẫn nghe thấy tiếng nổ lúc 7 giờ 3 phút, ở đồng hồ nhà bác sẽ đúng vào lúc tôi chạy xuống nhà tắm 7 giờ kém 5, ở đồng hồ tôi. Hai sự việc, sẽ xảy đến cùng một thời điểm, chắc chắn là tôi khai báo láo. Cũng may chẳng rõ vì saolúc 7 giờ kém 5, tôi lại nhìn đồng hồ, và cũng may là sau cái biến cố không may, tôi lại vẫn nhớ đúng, là 7 giờ kém 5. Nhưng phải công nhận bác Mẫn là tay đáng gờm nhiều lí luận. Ông Trung trố thì chỉ được mỗi trò khạc đờm, mất lịch sự. Còn chị Hòa sau vụ này không biết còn tình thân với Cốm nữa không. Nếu càng thân thiết tôi càng phải chú i, vì tôi là thằng-bị-ngờ, chị Hòa bảo-vệ mà thân với vợ-thằng-bị-ngờ, thì thằng-bị-ngờ phải cẩn thận, cẩn thận cả với vợ, vì biết đâu em Cốm của tôi lại tông tốc, đi báo cáo lại hết mọi việc to nhỏ, dớ dẩn, cho chị Hòa.
5 giờ 00. Gà gáy te te trong xóm. Ngoài phố gà cũng gáy. Tôi mệt. Sọ tôi làm việc, suốt một đêm trắng đến chán phèèè, mà không ra cái gì, chỉ thấy một mớ lộn xộn, những toan tính u ám. Tôi nằm nghe tiếng động buổi sớm, ngoài phố. Phát súng mới 7 giờ 3 phút tối qua, mà sao tự dưng câu chuyện xa lắc. Xa lắc nhưng không theo kiểu xong-rồi của hôm qua, mà ngược lại, đây là câu chuyện của hôm nay, của ngày mai, ngày kia, ngày kìa, của ngày kìa nữa, của một ngày xa lắc, xa hơn cả tương lai. Trời rạng sáng rồi, chỉ còn một cách, là tự nói với mình như thế này. Tôi nói: “Iên trí. Rồi đâu có đó. Tốt nhất là dậy, mà rửa mặt. Tốt nhất là dậy, mà uống càphê. Như thể để bắt đầu một ngày bình thường”.
Buổi sáng. Tôi rửa mặt xong, định ra vườn. Tôi định ra vườn, biết đâu nhặt được cái gì, còn vương lại, của tối qua. Nhưng trên ngưỡng cửa đã thấy bác Mẫn lúi húi trong vườn nhà tôi, từ lúc nào rồi. Tôi lại quay vào buồng ngồi. Em Cốm vẫn ngủ. Tôi lấy thuốc ra hút. Và đun nước bằng bếp điện, Cốm mở mắt, chớp chớp. Tôi nói: “Ngủ nữa đi. Mới 5 giờ 10”. Nhưng Cốm không ngủ nữa. Cốm, như tôi nhớ, lúc này ăn mặc như đầm. Cốm bắt tôi quay mặt đi để vận quần áo, cho giống gái ta. Cốm thẹn, và cứ mỗi lúc thẹn Cốm lại có đôi đồng tiền lũm má. Cốm mặc quần áo xong, vừa thấy bác Mẫn ngoài vườn, đã te te chạy ra luôn với bác. Tôi cản không kịp. Nom qua cửa sổ, Cốm với bác Mẫn cứ như hai bố con, đang làm vườn sớm. Tôi định can họ, nhưng ngài ngại lại thôi. Công an và những tay chuyên môn, lát nữa đến, sẽ chỉ còn lại một hiện trường bị hỏng. Dù sao, ông Trung trố và chị Hòa cũng đã soi đèn, khám khu vườn từ đêm qua, cuối cùng nhặt được một cái cúc ao véttông đàn ông, và một cái bút chì bi. Tôi pha càphê. Bác Mẫn và em Cốm không nhặt được gì thêm. Bác vào nhà báo tôi: “Đúng 8 giờ sáng hôm nay, anh lên đồn công an, để trên ấy hỏi”. Tôi vâng. Bác Mẫn nói: “Anh nghĩ xem trong đám bạn bè, thân sơ và người quen, có ai thù hiềm gì anh không?” Tôi nói: “Không”. Trong bụng mừng thầm, bác đã không đóng đinh vào mỗi một mình tôi. Bác Mẫn nói: “Nếu anh nhặt được vật gì ngoài vườn, dù rất nhỏ, anh phải nộp chúng tôi ngay. Như vậy có lợi cho anh. Ngược lại anh mà ỉm đi không nộp, hoặc nộp chậm, sẽ coi như anh phạm tội bao che, cho thủ phạm. Anh hiểu chưa?” Bác nhìn tôi lạnh lùng. Tôi vừa mới mừng thầm, đã bị làm khó chịu. Nói xong, bác Mẫn quay ra.
⚝ ⚝ ⚝
Anh công an hỏi cung tôi chỉ trạc 26 tuổi. Anh này người gầy, vẻ sắc sảo. Bên cạnh có một anh công an nữa, nhỏ bé hơn, vẻ mặt quan trọng, sẵn sàng bút giấy để ghi. Phòng hỏi cung trần trụi, có độc một cái bàn, và ba cái ghế, hai cao, một thấp, tất cả đều bằng gỗ. Hai anh công an ngồi một đầu bàn, trên hai chiếc ghế cao. Tôi ngồi xa ra, trên chiếc ghế đẩu thấp bé, đặt trơ trọi giữa phòng. Tôi ngồi, hai tay trên hai đầu gối, lưng thẳng đuỗn. Không nhìn thấy mặt bàn, vì ghế của tôi thấp quá. Chỉ thấy mỗi đầu và ngực hai anh công an nhô lên trên bàn. Tôi phải nhìn lên, còn hai anh thì luôn phải nhìn xuống tôi, trong suốt buổi lấy cung. Lúc đầu, tôi không dám nhìn lên, tôi nhìn sàn ximăng lạnh. Anh 26 nhìn tôi một lúc lâu, rồi lạnh lùng hỏi, tôi tên gì. Bao nhiêu tuổi. Bố làm gì. Mẹ làm gì. Tôi đáp rành rọt. Bạn bè thân nhất là ai. Tôi khai tên Tình Bốp và Đoành. Ai nữa. Tôi khai thêm Chắt và Ngỡi. Học trường nào. Lớp mấy. Tôi khai trường đệ thất. Đi ngụy trong trường hợp nào. Tôi khai lúc ấy, địch động viên dữ, mẹ tôi chạy lễ thằng Macxen, cho tôi được đi lính gần nhà, nó cho tôi vào ôtô ba tháng, rồi vào tàu bò. Anh công an hỏi, tổng cộng mấy tháng. Tôi nói 11 tháng, tôi học ôtô, rồi tàu bò, ra đơn vị 4 tháng nữa, thì tiếp quản. Nhưng ở đơn vị nào. Tôi khai số đơn vị. Tôi khai tên thằng chỉ huy. Anh này hỏi đi trận mấy lần. Tôi khai một lần, về mạn Tứ Hiệp. Anh hỏi có giết chóc hãm hiếp không. Tôi khai ở trong cái tàu bò, tôi bắn lung tung, vào bờ, vào bụi, không biết có vào ai không. Hãm hiếp không, nhưng quan hệ đơn thuần nam nữ, và dục vọng, thì có vài lần. Sợ họ chê ít, tôi khai thêm tôi thường xuyên đi nhà đèn đỏ, và đi xem thoát i vũ. Tôi cũng khai, tôi có rất nhiều tên gọi, tôi là thằng-dằn-di, thằng nhọọ, thằng-bị-ngờ, thằng tàu bò, thằng cao bồi dở với một tiểu sử dằn di. Nhiều thằng ở trong tôi, nên không biết lúc nào, tôi là thằng nào. Anh công an hỏi có quan hệ gì với đế quốc. Tôi khai không. Quan hệ với miền Nam. Không. Sau đó còn thêm rất nhiều câu trả lời, không, không. Sau đó là im lặng. Phòng hỏi cung lạnh tanh. Anh 26 nhìn tôi rất lâu. Tôi nhìn sân ximăng lạnh. Sau đó, anh 26 nói: “ Giờ vào mục chính. Anh hãy kể lại, đầu đuôi câu chuyện phát súng tối qua. Chúng tôi chỉ iêu cầu anh kể, đúng sự thật. Anh phải chịu hoàn toàn trách nhiệm, về lời khai của anh”. Tôi gật đầu.
Tôi kể: buổi sáng, buổi chiều, buổi tối, là 14 sự kiện cách nhau một giờ, liên tục. Tôi kể từ 5 đến 6 giờ: tôi, càphê và thuốc lá. Từ 6 đến 7 giờ: chuẩn bị cho chương trình câu nhái. Từ 7 đến 8 giờ: tôi ra phố. Từ 8 đến 9 giờ: chuẩn bị cần câu, cần dài để câu ếch, cần ngắn để câu nhái. Từ 9 đến 10 giờ: tôi thêm ảnh cho cuốn albom. Từ 10 đến 11 giờ: ngắm albom và cửa sổ. Từ 11 đến 12 giờ: tôi ăn cơm. Từ 12 đến 1 giờ, rồi đến 2 giờ, rồi đến 3 giờ: rúc mắt vào truyện trinh thám. Từ 3 đến 4 giờ: tôi suy nghĩ về chiến tranh và hòa bình. Từ 4 đến 5 giờ: đọc và ngắm cửa sổ. Từ 5 đến 6 giờ: tôi và truyện trinh thám. Từ 6 đến 7 giờ kém 5: cô nữ Giettapô xâm chiếm anh lính thủy người Mĩ. 7 giờ kém 5: tôi xuống buồng tắm. 7 giờ 3 phút: súng nổ, tôi vẫn trong buồng tắm. Như vậy tôi không bắn phát súng. Kể xong, tôi hồi hộp chờ. Tôi làm mặt vô tội. Anh 26 hỏi tiếp: “Nếu anh không bắn, thì ai bắn?” Tôi nói: “Tôi đoán là biệt kích, gặp dịp thì bắn, để gây rối loạn”. Anh 26 hỏi tiếp: “Anh có thù riêng với ai không?” Tôi đáp: “Không”. Anh 26 lại hỏi: “Anh có nghi ai không?” Tôi đáp: “Không”. Anh 26 nói: “Chúng tôi sẽ kiểm tra lời khai của anh. Anh có thể về. Sau này chúng tôi sẽ gặp lại anh. Về phần anh, nếu thấy hiện tưọng gì, dính dáng đến phát súng này, anh nên đến gặp, và cho chúng tôi biết kịp thời. Đề nghị anh kí vào đây”. Tôi nói: “Vâng”.
Tôi ra khỏi đồn công an lúc 10 giờ. Trời rét nhưng tôi không rét. Tôi bước, những bước dài và huýt sáo tuýt tuýt. Không có gì ghê gớm xảy ra, như tôi chờ đợi. Tôi vừa làm rơi đi một trái núi lo lắng, vốn đè nặng lên tôi từ đêm qua. Tôi nhìn phố xá đang bày ra, theo bước chân, nhiều nhà cửa ren rét, nhiều cây to một nửa trụi lá, những đám mây thấp, rất nhiều xe cộ bình thường và nhiều vỉa hè vắng. Thinh thoảng có một nữ mùa rét rất diện, đi ngược lại tôi. Thế nào nhỉ. Tôi tự nhủ. Công an cộng sản hóa ra cũng kín đáo: họ bên ngoài đứng đắn, không để lộ bên trong nghĩ gì. Vậy là họ cao thủ. Nhưng dù sao, buổi sáng này đã để lại trong tôi một kết luận lạc quan, lạc quan đến mức tự dưng, tôi muốn đến gặp Tình Bốp ngay lập tức. Tôi tạt qua đường, qua dòng xe cộ láo nháo và còn kịp ngắm, đó đây, xanh, đỏ, những nữ mùa rét. Nhà Tình Bốp ngỏ cổng. Tôi lên thẳng gác. Tôi gọi: “Bốp! Bốp!”, để xem nó ở đâu. Cửa mở hé, tôi ẩy cửa rồi thò đầu vào. Tôi lại gọi: “Bốp! Bốp!” Tôi nhìn thấp thoáng, trong buồng tắm bên phải có một bóng nữ, i như trong thánh kinh, đang pênhoa phong phanh. Tôi nhận ngay ra Lily, không thể nào lầm. Tôi bước hẳn vào trong buồng tắm và đóng cửa lại. Buồng tắm rất rộng, hôm nay ấm áp đẹp lộng lẫy. Lily bước ra từ làn hơi nước, tươi tắn vừa tắm xong. Mỗi bước chân Lily lại làm vạt áo pênhoa dập dềnh như biển.
⚝ ⚝ ⚝
Tháng bảy 1965. Tôi ngồi một ngày không rõ thứ tư hay chủ nhật. Bên này cửa sổ tôi tím, có lọ mực tím, và bản thảo lem nhem tím, có nhật kí, và bản sao nhật kí. Mặt trời tháng bảy rất nóng, để tôi đuổi theo những nguyên lí thời gian, để mùa hè đừng dừng lại. Hóa ra tôi và Dưỡng cùng bị ám ảnh, bởi cùng một đường tuyến tính cổ điển, của thời gian. Hiện tại, là một cái chớp mắt ngắn ngủi, nhưng nhiều í nghĩa, và nặng nề làm sao. Hiện tại, là một dấu chấm lẻ loi, vứt đi không được. Có một lần Dưỡng nói với tôi: rằng nếu không đập phá thời gian trong nhật kí, anh sẽ đập phá những bức tường gạch ngoài phố, những bông hoa ngoài vườn hoa, và những chai rượu trong quán rượu. Một ngày mùa xuân 1955, anh gặp liền nhau ba vụ khó chịu: lúc đầu là cãi nhau với vợ, sau đó bị Lily bỏ rơi, và sau đó nữa, bị khu phố gọi đi họp tối. Ba sự kiện nối nhau, không để thừa một khoảng cách. Tối hôm ấy, ông Trung trố trên diễn đàn khu phố có làm một bài ám chỉ một anh lái tàu bò, không chịu cải tạo và tu tỉnh, một anh tàu bò đầu óc dâm ô và đồi trụy, và một anh nữa cũng lái tàu bò, nhưng đạo đức kém, cho nên cứ vài ngày lại đè vợ ra, mà chụp ảnh cởi truồng. Cả ba anh này, ông Trung trố kết luận trước đám đông, đều có những hành động bất chính và khả nghi. Ông Trung kêu gọi khu phố cảnh giác với họ. Đêm ấy, Dưỡng về nhà, để làm lại một đêm không ngủ, một đêm thách thức văn học cùng văn phạm và một đêm, đánh đập nhật kí.
⚝ ⚝ ⚝