- 5 -
Hôm đám thôi nôi bé Nhân, Nghệ đạp xe chở ông thợ chụp hình trên chợ Tân Phú tới, chụp mấy "bô" mẹ con Nhu đặng gửi qua cho Thụ.
Từ ngày giao cái nhiệm vụ "thiêng liêng" lại cho Nghệ, Thụ bỗng im hơi lặng tiếng.
Sau đám cưới Nghệ có gởi thư và vài tấm hình cho Thụ nhưng chẳng thấy hồi âm. Nghệ giận nên cũng không thèm viết thêm cho y. Ngại Thụ cho là chàng kể công, đòi hỏi cái nầy, cái nọ.
Bất đắc dĩ Nghệ phải gửi thư, và hình đặng nhắc khéo Thụ. Chàng báo cho y biết là hình như chú Chín đang nghi ngờ và để ý dò xét.
Nửa tháng sau, Nghệ nhận được một phong thơ dày cộm, vừa mở thì mấy tấm ảnh trong đó rơi ra. Nghệ lượm lên xem rồi đứng chết trân.
Hai tấm ảnh chụp Thụ một đứng, một ngồi bên một người phụ nữ và một đứa bé. Mấy dòng ghi chú sau lưng bức hình làm Nghệ chới với: "Ảnh chụp lúc bé Lộc được ba tháng tuổi " và, "Ảnh chụp khi con trai được tròn một tháng".
Bức thư dài tới hai tờ giấy tập. Nét chữ ngoằng ngoèo như của người mới biết viết. Nghệ cầm mà chẳng muốn đọc vì đã biết trước nội dung.
Ngay đầu thơ, Thụ đã mở lời xin lỗi, giải thích vì sao chàng bặt tin, hơn một năm nay chẳng thư từ vì cho Nghệ.
Thụ viết rằng mình gặp tai nạn nghiêm trọng và bị thương ở cánh tay mặt. Các vết thương rất nặng nên phải nằm bệnh xá mất mấy tháng. Bây giờ tuy đã lành nhưng để lại hậu quả là cầm, nắm rất khó khăn. Trong thời gian điều trị, chàng được Lan, người trong ảnh và bây giờ đã là vợ Thụ, tận tình chăm sóc. Họ dần nảy sinh tình cảm, kết hôn rồi có con với nhau.
Thụ xin lỗi và năn nỉ Nghệ, lỡ đốn rồi thì vác luôn giùm, đã cưới rồi thì hãy xem Nhu như vợ. Lời hứa trước đây Thụ không thể nào thực hiện. Tai sao thì Nghệ xem hình cũng đủ hiểu.
Thụ viết:
-"Làm ơn cho trót, gọt cho trơn. Bây giờ mầy bỏ ngang thì tội nghiệp cho Nhu biết mấy! Cái bịnh của mầy tao có hỏi thăm một ông bác sĩ đông y. Ổng nói mới lần đầu bị bế tắc là chuyện rất bình thường. Có khi đó là do yếu tố tâm lý. Phải thử vài lần với người khác, hoàn cảnh khác, tâm trạng khác mới có thể kết luận được. Tao có xin một bài thuốc gửi kèm. Mầy đem tới tiệm thuốc bắc bổ về mà uống liền nghe! Bài thuốc nầy quý và hay cực kỳ, nghe nói ngày xưa vua, chúa triều Nguyễn hay dùng..."
Nghệ đang đọc bỗng nghe tiếng chú Chín gọi ngoài cổng nên lật đật bỏ lá thơ vào túi áo rồi chạy ra mở cửa.
Chú Chín chỉ cho Nghệ xâu khô đang treo tòn teng trên ghi đông của chiếc xe đạp rồi nói:
-Có người cho một gói khô cá sặc bổi, ba đi chùa sẵn ghé đem qua cho bây mấy con. Bà ngoại thằng Nhân hỏi sao hôm qua bây không ghé ăn cơm, làm cái thau gỏi sầu đâu bả trộn cho thiệt ngon mà bị ế. Bả cứ tiếc hùi hụi, phải cho bớt má con thằng Phục.
Thấy gương mặt của Nghệ tái nhách. Chú Chín hỏi:
-Bây có bịnh gì hông mà cái mặt mét chằng, mét ưỡn vậy?
Nghệ ráng nở một nụ cười méo mó mà trả lời:
-Hồi tối con mắc chấm bài nên không đi ngủ sớm được. Tại quá giấc rồi thức luôn tới sáng nên sắc mặt khó coi, chớ trong mình khỏe lắm, không có bịnh gì hết.
Chú Chín thở dài:
-Nghề dạy học coi vậy mà tổn thọ lắm! Cái bụi phấn nó có chất vôi nên hết sức là độc. Đâu bây đi rọi kiếng thử coi. Dạy học sáu, bảy năm rồi hít vô không biết bao nhiêu mà nói. Để hoài coi chừng bị nó đục cho phổi lủng như cái rỗ là hết đường sống. Kềm cặp cả trăm đứa học trò cũng đâu phải chuyện dễ, hao hơi, tổn sức dữ lắm! Nhắm mệt quá không kham nổi thì bỏ quách đi con! Ba thấy thầy cô giáo bây giờ bỏ dạy rần rần. Họ làm nghề khác, đi buôn rồi khá lên ngó thấy, có người còn sắm được vàng nữa đó!
Nghệ cười:
-Người ta có sức khỏe, có tay nghề. Có vốn, có tài buôn bán mới dám làm vậy. Còn con thì...
Chú Chín gợi ý:
-Hay là con nhờ thằng Phục nó chỉ cho cái nghề trồng núm đi. Ba thấy cái thứ đó coi vậy mà có ăn lắm nghe! Hôm mùa nước nhà nó mất trắng, vậy mà mới hái mấy đợt đã gỡ vốn lại được liền.
Thấy Nghệ làm thinh, có vẻ như xiêu lòng, chú nói thêm:
-Vợ chồng con mà chịu làm thì ba cho đứt hai công đất sát sau hè. Chỗ đó đất bằng chan, tốt lắm. Để ba kêu thằng Phục nó lên liếp, tửu rơm giùm cho.
Nghệ vừa gãi đầu, vừa dạ luôn miệng.
Chợt nhớ ra cả hai còn đứng trước cổng nên chàng vội mời:
-Ba vô nhà ngồi trước để con chạy lại quán mua cà phê. Ba uống cà phê sữa đá nghe ba!
Chú Chín lắc đầu:
-Uống trà được rồi, bày đặt cà phê làm chi cho mắc công đi mua? Trong nhà còn trà hông?
Nghệ lúng túng:
-Dạ còn mà không có nước sôi. Nhúm lửa mắc thời giờ, lâu lắc lắm ba, để con đi mua cà phê rồi xin luôn một bình trà đặng hai cha con mình uống với nhau.
Chú Chín định từ chối, tính nói để mình nhúm lửa nấu nước cho, nhưng sợ Nghệ ngại.
Chú suy nghĩ: "Mình phải giữ cương vị bề trên. Đâu có ông già vợ nào lại đi nấu nước, chế trà cho con rể uống. Thiên hạ biết được là cười thúi đầu. Phải giữ nề giữ nếp kẽo sau nầy nó xem thường rồi leo lên đầu mà ngồi". Nghĩ thế nên không thèm kêu lại khi thấy Nghệ bỏ cẳng chạy đi.
Dựng chiếc xe dưới cầu thang xong, chú lấy xâu khô ra xách lên nhà rồi đi thẳng ra nhà sau, treo xâu khô cạnh mấy trái bắp trên cây đòn gác ngang nhà bếp.
Nhìn váng nhện giăng đầy mái, chú thở dài chắt lưỡi:
-Nhà gì mà bầy hầy y như ổ chuột.
Đưa tay sờ lên cái bộ ván ngựa kê gần đó chú lại lầm bầm:
-Không có bàn tay đàn bà nên rớ vô đâu cái tay cũng dính bụi.
Chú lấy cây chổi lông gà treo trên cây cột gần đó rồi quét. Bụi bay mù mịt khiến chú mắc ho khan. Quét xong, treo cây chổi lên cây cột rồi lột cái khăn trên đầu xuống. Chú đập mạnh khăn vô mình để phủi lớp bụi bám khắp người.
Chú lấy cái gáo, mở nắp lu nước nấu ăn, tợp một hớp, xúc lia lịa rồi phun xuống đất. Múc thêm một ca rửa mặt cho sạch rồi lau.
Cái nồi gang khói bám đen thui, nắp đóng không khít khiến chú ngứa tay, mở ra nhìn vào coi hôm qua Nghệ nấu món gì: Lớp cơm cháy dày cộm bám đáy nồi, một chén mắm chưn còn phân nửa cũng nằm gọn trong đó!
Chép miệng thở dài, chú nói một mình:
-Ăn uống kiểu nầy hèn gì cái mặt xanh lè.
Chú bước ra nhà trước, đi lại cái bàn trà kê giữa nhà rồi kéo cái ghế có lưng dựa ra ngồi. Thấy có mấy tấm hình trên bàn bèn cầm lên coi.
Nheo sát hai con mắt để nhìn cho rõ nhưng chú chỉ thấy mờ mờ, bèn lấy cặp soi trong túi ra, hà hơi vào hai cái tròng rồi kéo vạt áo lên lau cho sáng. Chú đeo nó vào mắt, cầm tấm hình bằng cả hai tay, đưa lên nhìn...
Khi Nghệ bưng ly cà phê vào thì thấy chú Chín đang ngồi trầm ngâm. Nghe tiếng chân Nghệ tới gần, chú liền đặt hình lên bàn như cũ.
Tháo cặp soi xuống, chú xếp lại cẩn thận bỏ vô túi áo rồi nói:
-Bữa nay ba qua đây, gặp con để nói ba điều, bốn chuyện...
Xóm Cầu Ván một lần nữa lại xôn xao với cái tin Thụ đã đặt chân lên đất Mỹ, không phải một mình mà cùng với một cô vợ rất xinh và thằng con trai bụ bẩm.
Mợ hai Thọ khi đi công chuyện trong xóm, không quên bỏ vào túi áo mấy tấm hình để hể có bà con nào hỏi thăm tới là móc ra khoe liền.
Ông trời hình như chỉ có một số lượng hạnh phúc nhất định. Hể cho người nầy là phải lấy bớt của người khác. Không khí trong nhà cậu mợ hai Thọ nao nức bấy nhiêu thì nhà chú thím Chín ủ dột bấy nhiêu. Thím Chín lại đâm ra ngại gặp gỡ bà con lối xóm.
Đã vậy cả tuần nay, Nghệ cũng không xuất hiện. Thím hỏi con gái thì nghe Nhu đáp là Nghệ phải về sở để lo ba cái chuyện giấy tờ gì đó.
Nhu là người sau chót trong xóm biết chuyện Thụ đã có vợ, có con. Cô đón nhận nó với gương mặt trơ lì, vô cảm và một tâm hồn tan nát.
Thím Chín lại bắt đầu rầy la như trước. Những chữ "tâm hơ, tâm hất", "lộn hồn, lộn vía"... Đã bị bỏ quên nay được thím nhắc đi, nhắc lại mỗi ngày. Chỉ có chú Chín là nhìn Nhu bằng tia mắt cảm thương. Cái tiếng gọi "con gái" hiếm khi xài tới, được chú dùng hẳn luôn từ đó.
Một hôm thấy Nhu ngồi ôm con mà mắt nhìn tận đâu đâu. Bé Nhân, giờ đã biết đi, cố nhoài ra khỏi lòng mẹ để chạy theo mấy con gà ngoài sân. Nó cọ quậy mãi và sắp khóc đến nơi mà cô vẫn không để ý. Chú Chín nãy giờ không rời mắt khỏi Nhu bèn bỏ ngang câu chuyện đang nói với vợ, gọi cô một cách vô cùng âu yếm:
-Con gái ơi!
Cái tiếng goi tha thiết như một lời van xin, đầy ấp tình thương ấy, khiến Nhu chợt tỉnh. Cô nhìn lại ba mình, cười thật dịu dàng và hỏi:
-Cái gì vậy ba?
Chú Chín chỉ bé Nhân rồi nói:
-Con ôm lâu quá nên nó nực, đòi đi chơi đó!
Nhu giật mình, vội đặt con xuống đất.
Canh cánh bên mình một nỗi buồn lo to tát mà chẳng thể hở môi cùng ai, kể cả vợ, con và rể, khiến chú Chín ngủ chẳng yên và ăn cũng mất ngon.
Thím Chín đâm ra nghi ngờ cái tài nấu ăn của mình, bởi thấy cả nhà không còn mặn mà với những món mà mình chăm chút như ngày trước nữa.
Nhìn nồi cơm mới ăn được hơn phân nữa và dĩa cá chạch xào cà ri còn đến một phần ba mà mọi người đã buông đũa. Thím bèn hỏi chú, giọng rầu rầu:
-Bộ lúc nầy tui bị lụt nghề rồi hả ông?
Chú Chín ngạc nhiên:
-Đâu mà có, sao bà hỏi kỳ vậy?
Thím chỉ vào mâm cơm, nói bằng giọng chán nản:
-Ngó vô cái mâm là biết liền. Mọi lần cha con ông vét sạch bách, bây giờ ngày nào cũng còn dư đồ ăn. Có khi con Nhu còn bỏ mứa.
Chú lựa lời để an ủi vợ, bởi biết cái lãnh vực nầy dễ làm thím tổn thương dữ lắm:
-Bà nấu càng ngày càng cao tay hơn đó chớ! Tại hổm rày cái dạ dày của tui nó hổng êm. Trong bụng cứ lình bình như có ai nhét một cục bông gòn thiệt là bự ở trỏng. Cái món cá chạch nầy ngon quá trời, quá đất! Tại tui sợ ăn nhiều không tốt. Ba cái nước cốt dừa nó không tiêu hết ráo, sanh ra chất chua khiến mấy hột cơm vón lại lục cục, lòn hòn. Nó lăn qua, lăn lại ở trỏng suốt đêm rồi ngủ không có được.
Gương mặt thím Chín hơi tươi hơn một chút, thím rầy:
-Vậy sao hổng nói để tui đi mua cho ông một gói thuốc tiêu mặn.
Chú Chín lật đật ngăn vợ lại:
-Chớ có mua nghe hông! Bộ bà không biết là uống cái thứ đó riết là bị ung thư bao tử hay sao?
Thím Chín giựt mình:
-Vậy hả ông? Tui uống hoài, hể nghe đau đau, nóng nóng cái chớn thủy, quậy một muỗng uống vô là nó im ru liền. Bây giờ phải làm sao đây ông?
Chú gắt:
-Phải bỏ nó liền chớ còn làm trăng, làm sao gì nữa. Bắt đầu từ hôm nay, mỗi ngày bà mài một củ nghệ uống vô cho tui. Nghệ trị ung nhọt bên trong hay lắm đó!
Nói rồi chú đứng lên một cái rột đi lại chỗ bồ lúa. Thím Chín ngó theo đăm đăm. Lát sau thấy chú xách cái xuổng đi te te ra vườn.
Thím Chín hỏi theo:
-Ông đi đâu vậy?
Chú không ngoái lại, đáp:
-Đi đào nghệ chớ đi đâu.
Thím cằn nhằn:
-Người gì đâu mà tánh tình y như ấm nước sôi còn ngồi trên hỏa lò, cái nắp cứ nhảy tưng tưng. Giờ nầy gần chạng vạng rồi mà không chịu để cho ông thổ địa nghỉ ngơi.
Thím đang lui cui dọn dẹp bỗng nghe tiếng xe đạp thắng sát bên mình. Thím ngước mắt lên nhìn, Nghệ vòng tay cúi đầu chào:
-Thưa má con mới qua.
Thím Chín tay còn bưng cái mâm, hỏi:
-Ăn cơm chưa con?
Nghệ nhìn dĩa cá chạch xào cà ri với bún tàu, nấm mèo, kim châm, củ hành tây, đậu phọng rang... mà nước miếng tươm ra đầy miệng. Chàng lắc đầu nhè nhẹ.
Thím Chín mừng như được chàng rể hai tay dâng tặng cho mình một xấp lãnh Mỹ A. Thím đặt cái mâm xuống chõng trở lại rồi hấp tấp ra nhà sau lấy thêm một cái chén và đôi đũa sạch. Trong khi đó thì Nghệ đi rửa hai trái ớt, một đỏ tươi, một tím đen vừa mới hái.
Thím Chín cào sát cái vá bới cơm vào vách nồi để vét sạch mấy hột cơm hông, lòn sát đáy để moi miếng cơm cháy lên rồi bới vô chén mà đưa cho con rể.
Nghệ bỗng nghe cảm động khi thấy má vợ chịu khó lấy lớp cơm ấy lên vì biết mình rất ưa cái chất giòn và mùi thơm của nó.
Chàng nhận chén cơm thím trao bằng cả hai tay. Thím Chín cầm muỗng múc cái nước vàng tươi sền sệt rưới lên miếng cơm cháy rồi bảo Nghệ:
-Ăn đi con!
Nghệ lật đật gắp lên rồi nhai rôm rốp.
Thím Chín nhìn Nghệ ăn một cách ngon lành mà nở từng khúc ruột.
Nghệ "chèo" một cách mãi miết. Cái máy "nghiền" của chàng hoạt động hết công suất nên nóng dần, khiến trên mặt, trên trán lấm tấm những giọt mồ hôi.
Thím Chín bước lên nhà lấy cây quạt mo cau. Thím trở xuống liền, lặng lẽ ngồi sau lưng Nghệ mà quạt nhẹ nhẹ, xua cái nóng đi để nó khỏi làm ảnh hưởng tới khẩu vị của chàng.
Mấy ngọn gió từ lòng sông, nãy giờ đứng rình chớ chưa dám bước tới, thấy vậy bèn ráp nhau chạy ùa vào nhà rồi sẵn trớn tràn đi khắp chỗ. Chúng được thể còn leo lên đầu của Nghệ mà giỡn, khiến tóc chàng cũng nhảy nhót theo.
Thím Chín chực sẵn, hể chén cơm trong tay Nghệ vừa hết là bới thêm liền. Khi cái nồi cơm còn trơ đáy và dĩa cà ri sạch như lau, thím mới chịu buông tha cho chàng rể quý.
Thím bảo:
- Con ra võng nằm nghĩ một chút đi, khoan có uống nước.
Nghệ thấy thím lui cui dọn dẹp bèn hỏi:
-Nhu đâu rồi má?
Thím Chín ghẹo:
-Ăn no rồi mới nhớ tới vợ hả? Mẹ con nó chắc đi hái bông...
Thím vừa nói đến đó đã nghe tiếng bé Nhân gọi từ phía sau:
-Ba!
Nghệ quay mình, bỏ chưn xuống đất rồi chạy miết lại ôm con.
Bé Nhân đưa cho Nghệ cành bông điệp đang cầm trong tay, nói từng tiếng:
-Cho...ba...bông.
Nghệ bế con đặt lên chõng rồi ngồi xuống bên cạnh.
Thím Chín cản:
-Bồng em lên đi con, để má lau cái chõng cho thiệt sạch cái đã.
Nhu giành lấy cái khăn trong tay thím Chín vừa lau vừa hỏi Nghệ:
-Anh ăn cơm chưa?
Nghệ gật đầu:
-Anh mới tận diệt cái đám tàn quân của má. Má làm món cá chạch xào xả, cà ri ngon quá! Anh ăn một lèo, chừng buông đũa đứng lên hổng muốn nổi!
Nhu hỏi:
-Hổm rày anh có ăn uống cho đàng hoàng hông?
Nghệ gật đầu:
-Có chớ! Hổng ăn đặng chết sao?
Nhu gặng:
-Chắc cũng chắt nước cơm làm canh rồi bỏ chén mắm vô nồi cơm chưng luôn cho gọn, phải hông?
Nghệ cười đáp:
-Biết rồi còn hỏi.
Nhu chưa chịu thôi:
-Có hái rau lang, luộc cho mềm mà chấm hông?
Nghệ lắc đầu:
-Cái buồng chuối bên hông nhà đang chín. Anh không thèm đốn, để nguyên nó trên cây. Tới bữa ăn là ra thăm chừng, hể thấy chín trái nào là hái vô chấm với mắm ăn liền trái đó, tiện lắm!
Nhu cười:
-Ăn uống kiểu đó nên mới mấy ngày mà thấy khác liền. Ốm hổng nói gì nhưng cái mặt mụn không. Làm biếng thì để em xách cơm đem qua cho ăn.
Nghệ khoát tay:
-Thôi đừng, qua đò, qua sông phiền phức lắm! Để vài ngày anh ghé qua ăn chực một bữa.
Chợt chàng nhìn Nhu rồi hỏi:
-Bộ em mất ngủ hay sao mà hai con mắt đen thui như bị đóng khói đèn vậy?
Nhu cười buồn hiu không trả lời khiến Nghệ quá xót xa! Chàng móc trong túi đưa Nhu một cái gói.
Nhu hỏi:
-Cái gì vậy anh?
Nghệ cười giục:
-Mở ra xem đi:
Nhu tháo tờ giấy tập một cách cẩn thận, lấy ra một cây kẹp có kết chùm bông lục bình bằng voan.
Nghệ nói:
-Em bỏ cây kẹp cũ đi, nó nghiến tóc quá. Mỗi lần em tháo ra là anh thấy em nhăn mặt vì đau. Lần nào cũng có mấy sợi tóc bám trên đó.
Nhu không ngờ Nghệ quan tâm tới mình đến vậy, lại còn biết Nhu thích màu nầy, bông nầy nữa. Bất giác nước mắt rưng rưng, xúc động không nói nổi một lời. Cô lật đật bưng mâm cơm lại sàn nước, đầu cúi gập để Nghệ không trông thấy mình sắp chảy nước mắt.
Nhìn dáng đi của Nhu, Nghệ nghe lòng dậy lên một niềm thương cảm. Nghệ đoán trong thời điểm nầy Nhu đang tủi sầu, yếu ớt lắm! Chàng biết hiện giờ mình cần phải tỏ ra vững chải để che chở cho cô.
Bé Nhân kéo ống quần Nghệ đòi bồng. Nghệ cúi xuống cõng con lên lưng rồi đi theo Nhu ra sàn nước, đứng cạnh một bên nhìn Nhu rửa chén.
Chú Chín từ ngoài hè đi vào, một tay cầm xuổng, một tay cầm mấy củ nghệ. Cái cảnh đầm ấm của vợ chồng con gái làm chú nghe khoan khoái trong lòng. Chú đi nhẹ và chậm hơn để không phá vỡ cái giây phút êm đềm đó.
Tiếng thím Chín hỏi to làm ba người cùng giựt mình:
-Ông làm cái giống gì mà đi lâu dữ vậy? Đào có một củ nghệ mà...
Nghệ lật đật đứng xa Nhu một chút rồi chào:
-Thưa ba con mới qua.
Chú Chín vừa cười, vừa hỏi:
-Con đi đâu mà ăn mặc lịch sự, coi bảnh tỏn quá vậy?
Thấy Nghệ lúng túng, Nhu đáp thay:
-Ảnh mới đi họp về đó ba!
Chú Chín đưa củ nghệ cho Nhu rồi nói:
-Con rửa cho thiệt sạch, đặng ba mài cho má bây uống!
Nghệ lật đật lập công:
-Để con mài cho ba.
Rồi hỏi tiếp:
-Má bị bịnh gì mà uống nghệ vậy ba?
Chú Chín thở dài:
-Bả đau bao tử kinh niên. Biểu mài nghệ uống hoài mà làm biếng. Đã vậy mà còn mua ba cái gói thuốc tiêu mặn tống vô...
Nghệ xuýt xoa:
-Cái thứ đó nghe nói độc lắm đó ba. Nó có thể ăn lủng dạ dày chớ hổng phải chuyện chơi.
Chú gật đầu:
-Con biết thì nói vô một tiếng để bả bỏ tiệt luôn. Mình ên ba nói hổng "xi nhê" gì hết.
Nói xong chú đi vào nhà, cất cái xuổng vô kẹt bồ lúa.
Nhu rửa củ nghệ, đưa cho chồng rồi nói:
-Anh lấy cái nắp đậy khạp muối, đưa cho em rửa rồi mài lên đó.
Thím Chín đưa tay về phía bé Nhân:
-Lại đây bà bồng, nãy giờ ba con cõng muốn cụp cái lưng rồi đó!
Thằng bé còn chưa muốn chịu, nó bám chặt hai vai Nghệ. Chàng dỗ:
-Con lại bà ngoại đi, một lát ba mài cái củ nầy xong rồi xích đu lơ cho, chịu hông?
Nghe vậy nó mới đưa tay qua cho thím Chín.
Cất xuổng xong chú Chín bước trở ra rồi ho khan một tiếng. Nghe chú ho thím quay đầu lại nhìn liền. Chú hất đầu ra dấu gọi vợ đi theo. Thím Chín hơi ngạc nhiên, định mở miệng hỏi nhưng thấy gương mặt chú có vẻ nghiêm trọng nên khớp, bèn riu ríu vâng lời.
Ra tận hàng ba, tới chỗ lu nước chú dừng lại rồi nói:
-Bà múc một gáo xối cho tui rửa tay cái coi!
Thím một tay nách cháu, một tay mở nắp lu rồi lấy cái gáo nhúng vào. Lu nước còn chưa tới phân nửa. Cái cán gáo ngắn ngủn nên thím phải để bé Nhân xuống rồi mới khom người múc.
Thím cự nự:
-Hồi nãy đứng ở ngoài sàn nước sao hổng chịu kêu con Nhu nó xối cho mà rửa?
Chú không trả lời, mà nói:
-Một lát bà lấy bộ đồ ngắn của tui, đưa cho thằng Nghệ mặc biểu nó tắm thay đồ rồi ở lại ngủ. Tối nay bà cho thằng nhỏ qua ngủ với mình. Để hai vợ chồng tụi nó thong thả một bữa.
Nghe chồng nói, thím Chín chợt nhận ra sự sơ suất của mình bấy lâu nay. Thím bỗng cảm thấy có lỗi với rể, vì đã đặt lợi ích của con gái và cháu ngoại lên hàng đầu.
Thím nhớ lại lúc vừa sanh Nhu. Cái thân hình "gái một con" của thím đã khiến chú Chín hể đi làm thì thôi, còn ở nhà là cà rà sát một bên vợ. Khiến má chồng trước kia vốn đã không ưa thím, nay lại ghét thêm. Đó là thời gian nồng nàn nhứt của hai vợ chồng chú thím.
Lúc đó sữa bò còn mắc lắm! Vậy mà chú Chín cứ mua lén rồi giấu trong cái buồng riêng của họ. Thím Chín cho con bú Sữa mẹ. Thím giống má mình nên hai trái sữa căng đầy, cho con bú một bên còn bên kia thím phải lấy cái chén để hứng sữa chảy ra.
Một hôm má chồng đột ngột bước vô phòng, thấy thím đang cầm hộp sữa lên tu, còn chú thì ngồi một bên ngắm vợ ra chiều thích thú. Bà đùng đùng nổi giận chửi cho họ một trận tơi bời vì cái tội hoang phí. Chú Chín mắc cỡ và sợ mẹ nên đâu dám nói là mua cho vợ uống để đền lại cho con gái.
Trong tứ đức "công, dung, ngôn, hạnh", chính cái chữ "dung" đã giúp thím đè đầu, cởi cổ chú Chín ngay khi còn sống trong sự kềm kẹp của mẹ chồng. Bà má chồng của thím chịu hết nổi phải cho họ ra ở riêng, để cái nhà cho lại cho cô con gái út, dù chú là con trai cuối. Theo lề thói thời đó, người con trai sau chót được hưởng trọn cái nhà để làm phủ thờ, và được chia cho phần đất lớn hơn để lo hương hỏa cho gia tộc.
Thím lật đật mở tủ lấy ra cái áo thun ba lỗ của chú, nó còn trắng bóc và thơm mùi long não vì chú Chín khoái ở trần cho mát. Thím lấy thêm cái quần xà lỏn cắt theo kiểu ông già dài gần tới đầu gối, đã hơi cũ và sút lai vì chú mặc hàng ngày, đem ra đưa cho rể
Nghệ đang ngồi cong lưng mài mãi miết. Củ nghệ lớn chỉ bằng ngón tay cái, hơi già nên rất cứng, mòn gần hết chỉ còn một mẫu nhỏ.
Thím Chín rầy:
-Nghệ thiếu gì, bỏ đi con, mài sát quá nó phạm vô da, đau lắm! Bây nhiêu đây là má uống tới ngán ngược rồi đó, nhiều quá xài hổng hết đổ bỏ cũng vậy hà!
Nghệ nghe má vợ nói vậy thì răm rắp nghe theo. Thím Chín bảo Nhu:
-Con xối nước cho ba thằng Nhân rửa tay.
Rồi thím hối Nghệ:
-Con đi tắm đặng thay bộ đồ đang mặc trong mình ra. Mồ hôi tươm ướt nhẹp hết rồi.
Nghệ từ chối:
-Dạ khỏi đi má! Con mặc luôn đặng đi về liền. Chiều rồi, sợ đò nghỉ đưa.
Thím Chín nạt:
-Vợ con ở đây mà đòi về với ai bên đó? Bây ngủ lại đây đêm nay đặng chơi với thằng nhỏ cho nó vui. Nãy giờ nó chờ được xích đu lơ đó!
Nghệ liếc nhìn Nhu, cô đang cúi đầu để giấu vẻ sượng sùng. Nghệ bỗng thấy thương Nhu quá, nếu chàng nằng nặc đòi về, chắc Nhu sẽ bị tổn thương nhiều lắm!
Nghệ bước đến bên Nhu nói nhỏ:
-Em xối nước giùm cho anh rửa cái tay.
Nhu cầm cái gáo, múc nước trong lu ra xối lên tay chàng. Màu vàng của nghệ bám dính khắng mấy ngón tay trắng như những viên phấn không chịu trôi.
Nhu đưa cho chồng cục xà bông đá màu ngà đậm, bảo:
-Anh phải dùng xà bông rửa mới sạch.
Phục đang đi đồng về thấy Nghệ thì mừng húm hỏi:
-Tối nay có ở lại đây hông anh Nghệ?
Nghệ đáp không ngần ngại:
-Có, chi vậy?
Phục đưa mấy trái bắp đang cầm trong tay lên nói:
-Em mót được mấy trái bắp, một chút nấu chè hai anh em mình ăn. Sẵn nhờ anh ôn lại giùm mấy cái bản đờn. Em mò tới mò lui lui hoài mà hổng ra.
Thím Chín chụp liền cơ hội:
-Đưa đây thím nấu cho, khỏi mắc công chị Sáu. Chè bắp bỏ nước cốt dừa cho nhiều mới ngon, dừa bên nầy minh mông. Thím còn mấy tán đường thốt lốt, chè bắp mà nấu với đường thốt lốt là thơm dậy trời, dậy đất.
Phục liền chạy tới đưa cho thím Chín mớ bắp, nói:
-Thím Chín mà nấu thì bảo đảm ngon hết sẩy!
Thấy Nghệ trán mướt mồ hôi đang hì hục kỳ cọ hai tay, chàng bèn rủ:
-Hai thằng mình xuống sông lội vài dòng cho mát đi!
Nghệ gật đầu:
-Phải đó!
Nhu nghe vậy thì buông liền gáo nước, đi lại dây phơi đồ bên hông nhà, rút cái chàng xà rông của chú Chín ban nãy lau lúc mới tắm xong, phơi còn chưa ráo, đưa cho Nghệ.
Cô lấy que tre ghim cục xà bông như ghim cây cà rem, trao chồng rồi nói:
-Anh gội cái đầu cho thiệt sạch vô!
Nghệ tròng cái chàng xà rông vào mình rồi mới lột bộ đồ ra đưa cho vợ:
-Em hong ngoài gió cho nó khô giùm anh.
Cảnh thân mật của họ khiến Phục mũi lòng. Y không đứng lại chờ Nghệ đi chung mà quày quả bỏ đi. Phục ghé nhà rút cái khăn đang vắt trên cây sào tre rồi xuống bến tắm trước.
Khi cả hai đứng kỳ lưng dằn công cho nhau, Phục hỏi:
-Anh có nghe cái chuyện thằng cha Thụ...
Không chờ Phục nói hết câu, Nghệ gật đầu, nói bằng giọng hằn học:
-Đồ cái thằng hèn. Nó nói nó với Nhu chưa hề quan hệ. Bé Nhân không phải là con của nó.
Phục giựt bắn mình, lắp bắp:
-Vậy là của ai?
Nghệ không trả lời, ngón tay cái miết mạnh lên lưng Phục hơn rồi hỏi:
-Chú còn cái ý định cưới Nhu hông?
Phục thở một hơi dài như sông rồi nói:
-Em mới nói mại hơi thôi mà bị má em chửi vuốt mặt không kịp. Bả hỏi bộ em khùng hả. Làm như vậy chẳng khác nào khai với bà con lối xóm là em và cô Nhu vụng trộm sau lưng anh.
Phục dừng lại thở thêm một cái nữa rồi nói tiếp:
-Má còn hỏi bộ em không biết cô Nhu ghét em tàn tệ hay sao mà còn mơ tưởng. Chính miệng cổ xúi con nhỏ Tím làm gia đình em bẽ mặt cho bỏ ghét.
Nghệ chới với:
-Có lẽ nào!
Phục quả quyết:
-Mợ ba Sáng, dì của con Tím, nói với má em mà!
Nghệ bỗng nghe buồn cho Nhu quá. Chàng không tin Nhu làm như vậy. Trong mắt Nghệ Nhu là một nạn nhân hết sức hiền lành, thuần khiết. Loại người chỉ bị người ta hại chớ chẳng nỡ hại ai bao giờ.
Sự thoái thác của Thụ và Phục khiến lòng Nghệ tràn ngập một lòng trắc ẩn đối với Nhu. Nghệ buồn nên ngón đàn của chàng đêm đó cũng lâm ly hơn bao giờ hết.
Thím Chín đã bồng bé Nhân sang buồng mình ngủ. Nhu nằm một mình, lắng tai nghe những bản nhạc tình dang dở ấy! Tự hỏi có ai viết ra được một bài hát về cuộc đời của cô không? Và nếu có thì sẽ được bao nhiêu người thương cảm. Cô bỗng nhớ đến một trường hợp mà chính mắt cô thấy. Cô Hai, chị ruột của ba cô, coi trên ti vi cái tuồng "Lâm Sanh Xuân Nương" thấy cái cảnh mẹ chồng ăn hiếp nàng dâu thì khóc thôi là khóc. Vậy mà cư xử với con dâu thì hà khắc nổi tiếng. Hình như người ta dễ cảm thông, chia sẻ với những người xa lạ mà thôi! Hoàn cảnh của cô chưa chắc được mọi người xung quanh hiểu thấu, an ủi mà có khi còn bị mắng nhiếc, khinh thường.
Nước mắt kềm giữ bấy lâu, nay bị tiếng đàn khuấy đảo nên tuôn ra như suối. Khi Nghệ bước vào đã thấy hai má cô ràn rụa. Mắt Nhu tuy nhắm kín nhưng gương mặt vẫn phơi bày một nỗi đau buồn cùng cực. Cái dáng nằm cong quắp với hai bàn tay kẹp giữa hai gối ấy trông cô độc, bơ vơ hơn bao giờ hết!
Không biết là Nhu đã ngủ hay thức? Có biết chàng đang ở bên cạnh và nghe được những lời sắp nói hay không, Nghệ vẫn trịnh trọng hứa, với cô và cả với mình:
-Anh quyết đem lại hạnh phúc cho em.
Nghệ thổi tắt cây đèn rồi nằm xuống bên cạnh Nhu, ôm cô một cách hết sức nhẹ nhàng. Chàng bắt đầu khám phá thân thể Nhu và thăm dò phản ứng của chính mình.
Ngược lại với lần đầu tiên, khi phó mặc cho một cô gái bán dâm dẫn dắt. Những cử chỉ dày dạn cùng mấy lời giải thích quá ư thô thiển ấy, hết sức trái ngược với sự tưởng tượng mà Nghệ lấy ra từ sách vở, đã khiến cảm giác của chàng đóng băng, đến trở thành vô cảm.
Lần nầy Nghệ được ở thế chủ động. Chàng không bị ném thẳng tay vào vùng đất lạ mà tự mình mò mẫm, mò mẫm, từng bước, từng bước một...
Chàng cảm nhận được rằng, các giây thần kinh cảm xúc đã bị tổn thương hết sức trầm trọng của mình, (khiến chàng đau khổ bởi cho rằng mình là người khiếm khuyết) đang hồi phục từ từ.
Những ngón tay quá rụt rè của chàng làm cho Nhu bất giác chạnh lòng. Nó xui cô liên tưởng đến hình ảnh của một đứa bé đang tập đi, lần đầu đặt chân lên mặt đất, bước chệnh choạng như sắp té giập mặt, hai tay đưa ra để cầu xin được dìu dắt.
Không phải dục tính mà nhân tính khiến Nhu phá bỏ cái tư thế phòng thủ. Không phải bản năng duy trì nòi giống mà sự khờ khạo của Nghệ đã khơi dậy trong cô cái thiên hướng của một người mẹ.
Sự trân trọng, e ấp của Nghệ, lòng bao dung của Nhu, đã giúp hai kẻ ngu ngơ, vụng về chưa từng học qua cái môn leo núi, dìu nhau lên tận đỉnh.
Buồng bên ngoài chú Chín cũng đâu có ngủ. Chú nằm im nhưng không bất động, đang tập trung tất cả các giác quan của mình, để nắm bắt các tín hiệu của đối phương.
Chẳng thể nghe thấy gì chú bèn ngồi dậy, bỏ chân xuống giường rồi rón rén (y như con mèo mướp đang rình mò trong bếp), đi từng bước đến đứng trước cửa buồng của họ.
Cây đèn trứng vịt được chong suốt đêm đã tắt ngấm. Mặt trăng cũng đồng lõa với bóng đêm nên có mắt cũng như mù. Thế nhưng tiếng động do sự rung rẩy nhịp nhàng của tấm giạt giường bằng cây cau già, đã khiến chú Chín mừng đến chảy nước mắt.
Chú vội vả quay về phòng, trút lên vợ, lên cháu những cái hôn để bộc lộ niềm hạnh phúc đang dâng tràn một cách mãnh liệt của mình, đến nổi thím Chín đang ngủ ngon lành cũng giật mình choàng dậy.
Mắt nhắm mắt mở thím hỏi chồng:
-Ông làm cái giống gì mà hun tui túi bụi vậy?
Chú không thèm trả lời, đẩy thằng cháu ra sát vách mùng rồi nằm đè lên vợ. Thím Chín bèn dùng cả hai tay lật đật xô bật chồng ra.
Thím giãy nãy:
-Có thằng nhỏ mà làm như vậy coi kỳ lắm!
Chú Chín gạt phắt:
-Nó ngủ rồi bà đừng có lo. Cái tuổi nầy có biết cái gì đâu mà sợ!
Thím Chín lại hỏi:
-Mà sao bữa nay tự nhiên ông...
Chú Chín cười:
-Ai biểu hồi chiều bà cho tui ăn cái món cá chạch làm chi?
Sáng hôm sau, căn nhà của họ ngập tràn sinh khí. Thím Chín còn thêm vào đó mùi xôi gà thơm phức khiến cả tâm lẫn thể của mọi người đều sung mãn.
Chú Chín cùng Nghệ được ưu tiên, mỗi người xơi một miếng xôi nám mặt và cái đùi gà rô ti hết sức đẹp mắt, thơm mũi, ngon miệng.
Cả hai má con, thím Chín và Nhu, tuy tránh nhìn vào mắt nhau, nhưng vẫn cảm nhận được rằng họ đang tràn trề hạnh phúc như nhau.
Thanh toán chớp nhoáng dĩa xôi xong, Nghệ bưng bình trà lên, rót cho chú Chín một ly đầy nhóc. Chàng nâng ly trà bằng cả hai tay, mời một cách trịnh trọng:
-Con mời ba dùng trà.
Chú Chín cầm một cách khéo léo, không cho đổ ra ngoài đến một giọt. Chú đưa lên miệng tợp một hớp dài, khà một tiếng thật sảng khoái rồi nói:
-Hôm nay là chủ nhật phải hông? Một chút con chở vợ về theo, để nó dọn dẹp cái nhà cho gọn gàng. Bữa trước ba ghé thấy trong bếp tùm lum, lớp nào bụi, lớp nào váng nhện.
Nghệ mừng rơn, thầm khen ông già vợ mình sao mà sành tâm lý quá. Chàng đang lo, không biết tìm cách gì để hôm nay được ở lại bên cạnh vợ.
Uống xong ly trà, chú Chín nói:
-Con chơi với thằng nhỏ nghe! Ba ra vườn hái cho mấy đọt sầu đâu, một lát đem về kêu con Nhu nó trộn gỏi với mấy con khô cá sặc bổi má bây mới đưa đó. Con nhỏ đó cái gì thì thua, chớ mấy cái món gỏi, nhứt là gỏi sầu đâu thì nó qua mặt bả một cái vù.
Nghệ cảm động đáp:
-Dạ! Con cám ơn ba.
Chú Chín đi xâm xâm ra vườn. Thím Chín hỏi theo:
-Ông đi ra vườn làm chi vậy?
Chú gắt:
-Cái bà nầy, hể thấy đi đâu là cũng phải hỏi cho bằng được. Tui ra sau hè hái sầu đâu cho con Nhu nó đem về bển đặng trộn cho chồng nó ăn.
Thím Chín cũng cự lại:
-Nhờ hỏi vậy tui mới biết mà chạy lại chợ mương mua cho nó một con tôm càng, với một miếng thịt ba rọi. Gỏi sầu đâu mà có thêm một con tôm càng nướng xé miếng trộng trộng, với một miếng thịt ba rọi luộc xắt hơi mỏng mỏng, trộn thêm vô là ngon nhứt hạng!
Chợ mương là cái chợ nhỏ xíu họp ở đầu cây cầu ván, gần bên nhà. Nhóm từ lúc mặt trời vừa mọc chừng hai, ba giờ sau là vãn. Chợ nầy chủ yếu bán cá, tôm, rau, củ của bà con trong xóm. Thỉnh thoảng thím Chín cũng mang mấy món cây nhà lá vườn như mắm, rau, bầu, bí ra bày bán.
Thế là cả hai, người ra vườn, người đi chợ.
Nhu đang ngồi trên cái chõng sau nhà đút xôi cho bé Nhân ăn. Nghệ bước xuống thang, ra ngồi sát bên cạnh vợ, hỏi một cách âu yếm:
-Ai nấu xôi, chiên gà mà ngon quá vậy em?
Nhu cười:
-Má đó chớ hổng phải em đâu. Em chỉ làm đồ chua mà thôi!
Nghệ khen:
-Xôi gà phải có đồ chua ăn kèm mới ngon. Em làm món dưa gừng ăn vừa miệng quá!
Nhu được khen nên bắt trớn:
-Để em đi đào một mớ gừng non về làm để sẵn bên nhà cho anh ăn.
Cô đưa chén cơm cho Nghệ rồi nói:
-Anh đút cho con giùm em nghe!
Bé Nhân được Nghệ đút cho ăn thì mừng lắm! Nó nhảy vào lòng chàng liền như sợ bị mẹ đổi ý.
Lát sau chú Chín cầm nắm lá sầu đâu vào, thấy Nghệ đang vừa đút cho con vừa kể chuyện. Bé Nhân ngồi trong lòng chàng nghe rất say sưa.
Chú bèn hỏi:
-Má thằng Nhân đâu rồi?
Nghệ đáp:
-Vợ con ra vườn rồi ba.
Chú Chín chợt phát hiện, đây là lần đầu tiên Nghệ gọi Nhu bằng vợ. Chú ưng ý lắm! Hai mối dây rời rạc đã cột lại thành một cái núc. Chú bèn thắt thêm một mối:
-Vợ con ra vườn để làm gì? Hồi nãy ba đi sao hổng nhờ luôn?
Nghệ ấp úng:
-Tại con khen cái món dưa gừng ngon nên cổ đi moi mấy củ...
Chú Chín gật gù:
-Đàn ông mình ăn gừng tốt lắm đó con!
Thím Chín cũng vừa đi chợ về tới, một tay xách xâu thịt, một tay cầm hai sợi râu được cột dính lại của con tôm càng xanh. Nó đang bún chưn tanh tách.
Thím lấy cái giỏ đệm bỏ bó sầu đâu, con tôm, miếng thịt vô chung, rồi quày quả ra vườn.
Chú Chín hỏi:
-Bà ra vườn chi vậy?
Thím Chín bắt bẻ lại:
-Ông nói đi đâu cũng bị tui hỏi chớ ông còn hỏi tui quá cha! Tui đi cắt cho tụi nó mớ rau, nhúm ớt, một trái bầu với mấy trái mướp.
Chú Chín ra vẻ am hiểu:
-Gỏi đâu có hợp với mấy món canh mà bà hái bầu, hái mướp làm chi.
Thím Chín cắt nghĩa:
-Sẵn có cái nước luộc thịt không xài bỏ uổng lắm! Tui tính kêu con Nhu nó bỏ vỏ tôm nướng vô, nấu một tô canh bầu mà húp với nhau.
Chú Chín bỗng buộc miệng ngâm:
-"Râu tôm nấu với ruột bầu
Chồng chan vợ húp gật đầu khen ngon"
Rồi ghẹo vợ:
-Sao bà hổng mua thêm một con tôm, đặng trộn gỏi, nấu canh bầu cho tui ăn?
Thím Chín đang đi liền đứng phắt lại, quay mặt trợn mắt hỏi:
-Ba bữa trước, thằng cha nào dặn tui là tới sang năm mới được làm lại cái món gỏi sầu đâu vậy?
Chú Chín cười cầu tài:
-Ai biểu bà làm cho cả đống rồi ép tui ăn muốn lòi bản họng...
Nghệ vội góp ý kiến:
-Để lát trưa vợ con trộn gỏi xong con đem qua cho ba.
Chú Chín lắc đầu:
-Má con bả giận lên cái mặt coi ngộ lắm nên ba thích chọc đặng dòm chơi! Nói thiệt nghe, món đó bây giờ chỉ nhắc cái tên thôi ba còn nghe ớn tới óc thì ăn làm sao nổi?
Thím Chín nghe chú nói vậy thì hứ một cái "cốc" rồi ngoe nguẩy bỏ đi một nước.