← Quay lại trang sách

GIA ĐÌNH SÓC

Chim tử quy đã bắt đầu kêu.

“Quy… quỳ… quy…! Quy… quỳ… quy!” Chúng gọi nhau, con ở đầu núi, con ở cuối núi.

Theo tiếng chim tử quy, mùa xuân đang qua nhanh. Chẳng bao lâu, chim gọi vịt và tu hú trở về. Chúng kêu cả ngày, báo hiệu đã sang hè.

Gia đình sóc bắt đầu tấp nập. Bọn sóc con nao nức. Mùa xuân rừng đầy hoa lá, có bao nhiêu là thức ăn. Tuy thế sóc con vẫn thích mùa hè hơn.

Mua hè là mùa quả chín ngọt ngào. Vải hoang chín đỏ một góc núi. Quả lấp lánh từng chùm, như những chùm lửa.

Gia đình sóc đưa nhau đi ăn. Từng con lao ra ngoài tổ, đứng lắc lư cái đuôi xám sum sê. Rồi chúng chạy theo chân nhau thành một dòng, luồn qua những đám lá, chuyền từ cành nọ sang cành kia, bò thoăn thoắt trên các dây rừng. Nhẹ nhàng như những cánh chim, chúng nhảy qua các khoảng trống giữa những lùm cây.

Mùa hè, vườn vải vui như hội. Vượn khỉ từ trên những sườn núi tìm xuống. Vẹt yểng từ các rừng già sang. Cả đến lũ chim vẫn kiếm ăn ở dưới đồng bằng cũng quen lệ trở về.

Lúc nào vườn vải cũng ồn ồn tiếng cãi cọ. Vượn khỉ vừa ăn vừa kêu “khẹc! khẹc!” Yểng và vẹt líu lo, chẳng ai hiểu chúng muốn gì, còn bọn tu hú thì to mồm hơn cả: chúng kêu vang, xa mấy ngọn núi cũng nghe thấy.

Duy chỉ có lũ sóc là im lặng. Chúng nhìn cảnh tưng bừng bằng cặp mắt đen lúc nào cũng mở tròn vì ngạc nhiên.

“Làm gì mà to tiếng thế!” Chúng lạ lùng bảo nhau rồi kéo đến một cành vải trĩu quả.

Lũ sóc con ngồi trên hai chân sau, hai chân trước với lên bứt quả đưa vào mõm gặm lích rích. Cò con ngồi cả vào giữa chùm vải chín mọng. Chúng ăn ngon lành, quả nào không vừa ý chúng vứt đi ngay. Vừa ăn chúng vừa nghiêng ngó, động đậy đôi tai và phập phồng hai cánh mũi nhó xíu để đánh hơi. Hễ thấy động chúng liền chạy vụt đi, cụp đuôi và nằm rạp xuống. Bọn sóc chẳng có vũ khí gì nhưng vốn có tài giấu mình để đánh lừa kẻ thù. Lúc ấy bộ lông màu nâu xám lẫn vào vỏ cây. Mỗi con sóc trông im lìm như một mẩu gỗ mọc lồi ra trên cành.

Cả ngày bọn sóc quanh quẩn ở mấy cây vải. Vừa ăn chúng vừa chạy lên chạy xuống. Chạy đã mỏi chúng ngồi ngơ ngác xem lũ vượn. Bọn này rất tham ăn, mồm còn đang nhằn hạt nhưng tay đã khư khư ôm một túm vải giấu đi. Đến sẩm tối, khi vượn khỉ và lũ chim đã bỏ đi hết, gia đình sóc mới đưa nhau về tổ.

Tổ sóc ở trong một hốc cây. Khi xưa cái hốc rất nông, nhìn thấy đáy. Lũ sóc con đã bới, đã gặm, vất vả hàng tháng để đào thêm các ngách mới, có ngách chạy ngược, có ngách chạy ngang. Chúng tha vào các ngách tất cả những gì chúng kiếm được. Phải đề phòng bọn vượn đen. Bọn này có đôi tay dài nghêu, mỗi lần qua hốc vẫn đứng lại và thò tay vào lục soát.

Ban đêm, mỗi chú sóc con luôn vào nằm trong một ngách. Trông ra miệng hốc thấy một khoảng trời sao long lanh. Thỉnh thoảng có đêm bỗng thấy một bóng đen sà tới. Nó đứng che kín cả trời sao. Đôi mắt xanh lè của nó nhìn vào, những cặp vuốt sắc bám chặt lấy miệng hốc. Lão vọ đấy. Nhưng lũ sóc con chẳng sợ gì. Chúng nằm sát nữa vào đáy các ngách mà ngủ.

Mùa hè trôi đi, êm ả sung sướng. Gia đình sóc không lúc nào thiếu ăn. Hết mùa vải chúng đến các rừng na, rừng ổi. Ở đấy có bao thức ăn ngon, chỉ tiếc chẳng thứ nào có thể để dành.

Suốt mùa hè, những cái mõm xinh xinh của lũ sóc con thơm mùi quả chín. Nhưng cuộc sống không phải chỉ toàn ngày hội. Cũng có lúc bọn sóc con phải làm việc cật sức mới kiếm nổi miếng ăn. Đó là vào dịp đầu thu, khi mùa quả rừng đã tàn.

Vượn khỉ và chim chóc đã bỏ về những cánh rừng của chúng. Các vườn quả quanh tổ sóc vắng teo. Thế là những ngày vất vả bắt đầu. Gia đình sóc phải đi kiếm thức ăn khô dành cho vụ đông.

Lũ sóc con chẳng phàn nàn vất vả. Chúng thích làm việc. Cùng với sóc bố và sóc mẹ, chúng đi kiếm quả trám, quả cọ, hạt gắm, hạt dẻ… ở các rừng xa. Suốt ngày chúng chạy vun vút trên các cành cây, ngậm từng quả khô trong mõm, đưa về tổ. Chúng lên đường từ sớm, lúc sương rừng chưa tan và buổi chiều khi nắng sắp tắt chúng mới ngừng làm việc. Suốt mùa thu, chúng chạy đi chạy lại như con thoi, chăm chỉ làm việc chẳng khác gì đàn ong.

Cái kho của chúng đầy thức ăn để dành.

Rồi mùa đông tới. Gió rét căm căm. Những đêm lặng gió thì sương buông mờ mịt.

Bọn gấu và trăn bò vào trốn rét trong các hang đào sâu dưới đất. Chúng không biết dành dụm, suốt mùa đông con nào cũng đói meo, chỉ biết ngủ cho quên. Bầy hươu nai quanh quẩn ở những bãi lau, sống lần hồi bằng những cọng lau già, còn lũ sơn dương thì bỏ xuống chân núi, kiếm ăn bên những bụi cây cằn cỗi. Hình như chẳng có mấy loài sống sung túc trong vụ đông.

Riêng gia đình sóc vẫn ung dung. Ngày rét, chúng trốn sâu trong hốc, nằm gặm quả khô. Ngày ấm áp chúng ra ngoài, ngồi sưởi dưới ánh mặt trời.

Tuy thế bọn sóc nhỏ vẫn sợ mùa đông. Chúng thích mùa hè hơn…

Chúng tính từng tuần trăng, chờ chim từ quy, chim gọi vịt và tu hú trở về.

HẾT