Chương 1

Lợi ra khỏi đám mía lúc trời đứng bóng, anh lại đến với dòng sông. Đàn le le đã bay đi rồi, dòng sông chờ anh sau bờ cỏ dại. Nhưng Lợi không dừng lại lâu, anh vừa nghe có tiếng chân nhiều người đi phía đường mòn.

Lợi phải chạy theo mới đuổi kịp những người đàn bà gánh chôm chôm ra chợ.

- Chuyện gì vậy? Lợi hỏi.

- Bắt người.

Người đàn bà đáp mà mắt cứ ngó về phía căn nhà trước mặt, ngay sát mé đường. Ở đó có chiếc xe Jip đậu sát một bên cửa, mấy người lính Ngô Đình Diệm ngồi im trên chiếc ghế dài hút thuốc lá. Ngay dưới chân họ là hai người đàn ông bị bịt mắt bằng vải đen ngồi tựa lưng vào vách, hai tay bị trói ngoặc ra phía sau.

Những người đi chợ dừng lại ngoài rào để nhìn xem người bị bắt là ai nhưng cứ mỗi lần có ai dừng chân lại lâu một chút là lính bên trong lại quát lên:

- Nhìn cái gì đó!

Vậy là họ lại lảng đi. Lợi không lảng đi, anh đứng đấy khá lâu nhưng vẫn không nhận ra mặt những người bị bắt, tuy vậy anh vẫn đứng đó cho tới khi bọn lính đưa hai người bị bắt lên xe và áp giải đi. Chiếc xe chạy vụt qua mặt anh, trùm lên anh một đám bụi vàng đục ngầu.

Những cô gái đi đường lấy nón che mặt và lui ra thật sát lề đường. Khi đám bụi tan đi, Lợi nhận ra một cô gái bỏ tóc xõa đang đứng ngó theo chiếc xe.

- Xém té xuống ruộng. Cô gái nói.

Nhưng Lợi không nghe câu nói ấy, anh cứ nhìn chăm chăm theo chiếc xe trong bụi mù, trong trí cứ mường tượng ra khuôn mặt của tên lính ngồi phía trước xe, không biết anh đã gặp nó một lần ở đâu đó. Cô gái vẫn chưa chịu đi, hỏi:

- Anh quen với những người bị bắt à?

- Không, Lợi đáp, và bỗng chú ý đến hàm răng rất trắng và đều của cô gái. Anh hỏi:

- Cô ở đâu mới tới đây?

- Tôi là dân ở đây.

- Sao tôi không quen.

- Bộ anh quen tất cả các cô gái ở Củ Chi à?

- Không, nhưng ít ra cũng không thấy lạ.

Hai người cùng đi về phía chợ. Cô gái cứ cười cười, hỏi:

- Anh không tin tôi là dân Củ Chi à?

- Không. Tôi biết cô ở Sài Gòn về.

- Anh lầm rồi. Nhưng thôi, tôi đi đây.

Cô gái rẽ vô chợ. Cô ta là ai, không chừng địch cài vô do thám gì đây. Nghĩ vậy, Lợi quay đi liền, rẽ sang một con đường khác. Anh thấy khát nước và ghé vào một cái quán lá bên đường kêu một chai xá xị con cọp và mấy điếu ru-bi. Chỗ Lợi ngồi kín đáo và có thể quan sát được chung quanh. Anh châm lửa đốt thuốc, mùi thơm nồng quen thuộc làm anh thấy khoan khoái dễ chịu. Bao giờ thuốc lá cũng làm cho anh thấy tâm hồn mình tĩnh lặng ung dung. Nhưng anh không suy nghĩ về cô gái mà trong đầu anh vẫn cứ lởn vởn khuôn mặt của tên lính ngồi trên xe jip lúc nãy.

Một tên mập mạp, để ria mép rất rậm và đeo kính đen to bản. Mặc dù cái kính đen và bộ ria rậm rạp ấy đã che khuất một phần lớn khuôn mặt hắn, nhưng anh vẫn tìm thấy ở đó một cái gì quen thuộc. Nhứt định là anh đã gặp hắn ta ở đâu đấy một vài lần gì rồi, nhưng tại sao mình lại không nhớ ra cà?

Lợi ném mẩu thuốc cụt ra ngoài sân và uống một hơi hết nửa ly nước ngọt. Có lẽ những người bị bắt lúc nãy chỉ là những người dân thường ở mấy xã gần đây bị chúng tình nghi. Một già, một trẻ, lúc nãy anh nhìn kỹ nhưng không thấy quen, dẫu sao chiều nay cũng phải gặp các anh để coi hư thực thế nào.

Lợi đốt thêm điếu thuốc. Một người nông dân già chậm chạp bước vô quán và ngồi ngay cái bàn nhỏ gần cửa ra vào. Ông lão chỉ mua mấy miếng kẹo đậu phộng ngồi uống nước trà. Một lát có hai cảnh sát mặc kaki vàng rề rề xe đạp vô quán, hỏi:

- Ông già mới ở ngoài sông vô, hả?

- Dạ. Ông già đáp.

- Thấy gì ngoài đó không?

- Không. Tui có thấy gì đâu.

Lại hỏi:

- Bộ ông không có thấy truyền đơn Việt cộng à? Người ta nói ông có giấu mấy tờ trong mình.

- Mấy ông xét đi.

Và viên cảnh sát bước tới mấy bước, chớp lấy cái mo cau đựng cơm của ông già, mở ra. Nhưng trong mo cau chỉ còn lại mấy hột cơm thừa lẫn lộn với ít muối mè. Ông già vuốt râu cười:

- Lúc nãy tôi cũng tính lấy một vài tờ đem nộp cho mấy ông, nhưng mấy người đi chợ giành nhau lấy hết rồi.

Hai viên cảnh sát không thèm để ý đến câu nói đó, thót lên chiếc xe đạp trành, đi tuốt.

Lợi đến bên ông già, mời ông một điếu ru-bi, anh nói:

- Mới có mấy tờ truyền đơn mà mấy cha nội đã nhốn nháo.

- Mấy chả sợ. Chính truyền đơn viết tay mấy chả mới sợ hơn là truyền đơn bằng chữ in, cậu biết sao không?

- Sao?

- Truyền đơn viết tay tức là Việt cộng đang ở gần còn truyền đơn bằng chữ in là Việt cộng còn ở xa.

- Truyền đơn nói gì vậy, bác?

- Đồng khởi ở Bến Tre. Nghe nói lãnh đạo là một người đàn bà.

- Đó là bà Nguyễn Thị Định.

- Cháu biết à?

- Cháu cũng nghe người ta nói. Người ta còn nói sắp thành lập Mặt Trận Giải Phóng.

Ông già ngó lui ngó tới chung quanh sợ có ai nghe.

- Hèn chi mấy bữa rầy mấy cha nhốn nháo, chộn rộn quá trời. Ngày nào cũng hành quân vô.

Lợi nói:

- Hồi nãy cháu thấy có xe jip vô, nó bắt hai người bịt mắt đem đi. Bác biết ai không?

- Ông Tư thợ mộc với thằng cháu ổng chớ ai.

- Nhưng mà sao nó bắt chớ?

- Tình nghi. Nó nói nhà đó mở đài Hà Nội. Có người rình rập. Cái tụi đó đáng ngại lắm.

Ông lão nói xong thì chào Lợi và xách cái giỏ cá đi ra cửa. Trong quán không còn ai nữa. Lợi trả tiền rồi ra đường, anh tính đi thẳng về nhà nhưng rồi lại quyết định đi vòng qua chợ.

Anh muốn xem quần chúng phản ứng thế nào về vụ truyền đơn.