Chương 25

Lợi đang ngủ say thì bị đánh thức dậy bởi rất nhiều thứ xôn xao. Bao giờ cũng vậy, cứ mỗi lần thức dậy giữa đêm là anh nhìn thấy cái đóm lửa vàng nhỏ như hạt đậu leo lét bên vách, nhưng lần này ngọn lửa được khơi cao hơn và cứ lâu lâu lại bị che khuất đi bởi những người chạy qua chạy lại.

Cán bộ quân y viện không nhiều chỉ độ hơn mười người vừa bác sĩ, y tá và hộ lý. Các thương binh phần lớn đều cụt tay, cụt chân, mù mắt hay gãy cột sống, vì thế ít có ai có thể giúp được gì cho các cán bộ quân y thu xếp đồ đạc. Anh nghe lệnh truyền đi:

- Chuẩn bị dời cứ.

- Lợi nhìn đồng hồ. Một giờ hai mươi phút. Ngoài trời tối mịt. Chung quanh vẫn không có động tịnh gì nhưng cứ nhìn những gương mặt cực kỳ khẩn trương của các cán bộ quân y, mọi người đều rất lo lắng.

Các anh em thương binh tùy theo khả năng của mình cố thu xếp những gì có thể thu xếp được. Lợi bị cưa cụt hai chân và một bàn tay, anh chỉ còn lại một tay trái nguyên vẹn và có thể sử dụng được nhưng anh cũng nhanh nhẹn xếp mùng, tấm đắp và các vật dụng cá nhân cho vào túi vải. Đang sửa soạn đồ đạc thì một đồng chí y tá đến bảo anh:

- Thương binh nhiều quá mà cán bộ bịnh viện thì ít vì thế phải chuyển đi làm hai đợt. Trường hợp đồng chí thương tật nhiều xin chuẩn bị đi ngay bây giờ.

Lợi nhìn sang giường bên cạnh:

- Nên cho các đồng chí bị thương cột sống đi trước đi.

- Đã bố trì cho bốn ca cột sống đi rồi.

- Vậy thì thêm một người nữa đi. Tôi ở lại đi đợt sau cũng được. Hơn nữa tôi được anh em tín nhiệm bầu làm phó chủ tịch Hội đồng thương binh của bệnh viện, chẳng lẽ lại đi trước. Nhờ đồng chí báo lại với ban phụ trách bệnh viện là ý kiến của tôi như thế.

Đồng chí y tá quay đi, Lợi nói lớn cho anh em còn ở lại nghe:

- Xin các đồng chí bình tĩnh. Vì cán bộ của bệnh viện có hạn nên không thể cùng một lúc chuyển tất cả anh em chúng ta đi hết mà phải ưu tiên cho các ca bệnh nặng. Chúng ta sẽ đi đợt hai.

Lợi vừa dứt lời thì bác sĩ Trí và y tá Ánh vừa đến. Bác sĩ nổi danh với cái miệng cười rộng với hai hàm răng thưa. Chính nụ cười ấy giờ đây đã trấn an được mọi người, anh nói:

- Hai anh em chúng tôi được phân công ở lại với các đồng chí để đi đợt sau. Các đồng chí yên tâm và chuẩn bị sẵn sàng để đối phó một khi địch càn vô. Địch mở trận càn này rất lớn, trong suốt tuần qua chúng tập trung đánh phá rất ác liệt và cũng đã bị trừng trị rất đích đáng tại các mặt trận ở Củ Chi và khu Tam giác Sắt, tuy vậy chúng ta cũng phải hết sức cảnh giác.

Vài ngọn đèn chai nữa được thắp lên rải rác. Tiếng chân di chuyển bên ngoài càng lúc càng nhiều và xa dần xa dần.

Cô y tá Ánh nói với bác sĩ Trí:

- Để em đi nấu thêm cơm.

- Chuẩn bị nước uống nữa, bác sĩ Trí nhắc, anh đi kiểm tra các nơi một lát sẽ trở lại.

Ánh quay đi rồi bác sĩ bảo bệnh nhân:

- Trong khi chờ đợi, các đồng chí nào đã thu xếp xong có thể nằm nghỉ một lát, ai chưa thu xếp xong thì làm gấp lên.

Dặn xong anh đi nhanh xuống cuối phòng.

Lợi nằm xuống, gối đầu lên chiếc túi vải của mình, vừa chợp mắt một chút đã nghe tiếng gọi:

- Anh Tư! Anh Tư!

Lợi choàng tỉnh.

- Gì vậy?

- Anh lắng nghe coi. Tiếng gì, in là tiếng B52.

Quả thực, từ xa vọng lại tiếng "hì, hì" quen thuộc của pháo đài bay. Lợi hoảng hốt la lên:

- Tắt đèn! Tắt đèn hết đi.

Lúc ấy bác sĩ Trí và Ánh cũng hối hả chạy đến và la lên:

- Tắt đèn! Tắt đèn! Ai lăn được thì lăn xuống giường!

Rồi bác sĩ Trí quay lại bảo Ánh:

- Em phụ với anh đưa các ca nặng ra công sự. Đã tắt bếp lửa chưa?

Nhưng mặt đất đã nảy lên.

Sự rung chuyển truyền tới như sự lan rộng vô hình của một con sóng dữ. Trừ những người bị thương cột sống còn tất cả đều đã lăn xuống đất. Nhưng mặt đất cũng không còn nằm im nữa. Nó nảy lên từng hồi càng lúc càng mạnh.

Lợi hình dung thảm bom đang trải dần về phía mình, anh lăn người đi trong bóng tối và tiếng nổ hất anh đi một khoảng khá xa. Tiếng nổ vây bọc chung quanh như núi lở. Cây rừng đổ gãy ào ào và lửa nháng lên những tia chớp nối tiếp không dứt.

Trước mặt anh thấp thoáng có bóng ai đang bò đi, tiếp đó tiếng bác sĩ Trí la lên:

- Nằm im! Ngóc dậy là chết đấy.

Nhưng cái bóng ấy đã lên tiếng:

- Bác sĩ ơi, bác sĩ ở đâu đó. Em bị thương rồi.

Trí quờ quạng trong bóng tối tìm đường mò tới chỗ có tiếng kêu cứu nhưng một đợt bom khác lại trút xuống, dán chặt anh xuống mặt đất. Đợt này bom nổ dày và lâu hơn. Trí như bị đặt nằm trên cái sàng gạo, ngực tức không chịu được. Dứt đợt bom, anh nghe ngóng một hồi rồi lên tiếng hỏi:

- Ai bị thương đó?

Nhưng không có tiếng trả lời. Bác sĩ lại hỏi một lần nữa nhưng vẫn im lặng. Trời tối quá. Im lặng rợn người. Bỗng từ đâu có một giọng yếu ớt vang lên:

- Bác sĩ ơi.

- Tôi đến ngay.

Trí nhắm hướng tiếng nói bò nhanh tới nhưng anh đụng phải một cành cây gãy, không biết xoay trở ra sao. Trong lúc đang loay hoay thì tiếng lúc nãy lại vang lên:

- Bác sĩ nhắc nhành cây lên một chút, tôi đang bị nó đè.

Trí nhận ra giọng nói của Quý, một thương binh trẻ cụt cả hai tay. Thấy bom đã ngưng, Trí mạnh dạn đứng dậy cố sức dùng hai tay nhấc cành cây lên.

Qua ánh lửa vừa mới nhóm lên từ một đám cháy đàng xa, Lợi trông thấy cảnh tượng ấy, anh la lên:

- Bác sĩ nằm xuống! Chưa hết đâu!

Quả nhiên, bom lại trút xuống. Trong ánh chớp xanh lè trước mặt mình, Lợi nhìn thấy bác sĩ Trí bị ném ra khỏi lùm cây.

- Trời ơi!

Lợi kêu lên một tiếng nhỏ, cố bám lấy công sự của mình mà chịu trận. Cả khu rừng nổ tan tác. Không còn gì nữa. Đợt bom kết thúc rất nhanh. Lợi vừa ngóc đầu dậy đã phát hiện có một người đang bò tới phía anh. Anh hỏi:

- Ai đó?

- Em. Ánh đây.

Ánh là cô y tá gốc người Bến Tre, người đã xung phong cùng với bác sĩ Trí ở lại với anh em thương binh trong những giờ phút hiểm nghèo này. Cô gái của quê hương Đồng Khởi ấy có một thói quen rất đáng yêu là lúc nào cũng mang theo mình cây kim may và cuộn chỉ. Bất cứ lúc nào, bất cứ ở đâu cô cũng có thể giở "đồ nghề" ra khâu vá quần áo cho anh em thương bịnh binh vì thế Ánh được tất cả mọi người yêu dấu. Thấy Ánh bò tới Lợi nói:

- Sao em bò lung tung vậy, nó sắp đánh nữa đấy.

- Lợi dụng lúc chúng ngưng, em cõng mấy anh em ra hầm.

Lợi la:

- Trời ơi, chúng chưa ngưng đâu. Anh có kinh nghiệm về B52 mà. Nằm xuống đi. Nó tới bây giờ đó.

Đợt này chúng đánh ào ạt. Bom ở đâu trên trời rớt xuống như mưa. Đột nhiên khu trại nổ tung lên, lửa nháng như chớp giật, tranh tre nứa lá bay tung tóe, mảnh bom chém sàn sạt trên lưng mọi người. Một loạt bom nổ sát chỗ hai người nằm.

- Nó đánh trúng căn cứ rồi.

Ánh nói xong liền lăn tới mấy vòng. Một loạt bom nữa nổ sát ngay trước mặt. Ánh hoảng hốt lao tới đè lên người Lợi.

Những quả bom bóc tung mảng rừng ném dạt cả hai bên. Lợi thấy ù cả hai tai và ngất lịm đi. Khi tỉnh dậy anh thấy có vật gì đè trên lưng mình và anh nhớ ngay tới người con gái xứ Bến Tre. Bom đã dứt rồi. Anh gọi nhỏ:

- Ánh ơi! Ánh!

Nhưng cô gái vẫn bất động. Anh định gọi thêm nhưng chợt cảm thấy có một giòng nước gì đang chảy len vào ngực mình. Anh định thần hồi lâu và thấy dòng nước vẫn tiếp tục rịn xuống. Anh hoảng hốt đưa tay đỡ Ánh qua một bên và lồm cồm ngồi dậy. Trong ánh sáng lờ mờ của bình minh vừa lên Lợi nhận ra một dòng máu đang rỉ ra từ ngực người đồng chí trẻ. Lợi cắn môi lại mà nỗi căm giận cứ làm cho lồng ngực anh căng lên và đầu anh rung lên như bị lạnh cóng.

Anh em thương binh còn sống sót sau 12 lượt ném bom B52 đã bắt đầu ngồi dậy từ những mương rãnh, những hố cá nhân, những hốc cây và cố tìm mọi cách để nhích lại gần nhau.

Một buổi sáng khốc liệt. Lán trại đã tiêu tan, cả khu rừng đổ nát cháy sém để lộ nguyên một khoảng trời xám xịt lửa khói. Nắng lên đục ngầu và những đám mây nặng sà thấp xuống như đang lắc lư, như đang gãy cánh và sắp sửa rơi xuống.

Lợi vẫn ngồi im bên xác Ánh. Một số anh em thương binh cũng nhích lại gần. Không ai còn nước mắt để khóc cho đồng đội mình nữa. Những khuôn mặt nám khói, rớm máu hay tái xanh vì rét rừng, những khuôn mặt đăm chiêu và tràn đầy phẫn nộ. Bên xác bác sĩ Trí, Ánh và năm thương binh, những người sống sót lặng im, không một lời, không một cử động. Sự im lặng kéo dài rất lâu và cuối cùng, người thương binh trẻ nhứt trong đám rụt rè nói:

- Vậy là bây giờ mình không còn biết trông cậy vào ai.

- Hết rồi. Từ đây chúng ta hoàn toàn phải tự lực. Lợi đáp giọng trầm trầm. Chúng sẽ càn vô đây. Trời sáng rồi, các đồng chí hãy cố gắng đương đầu với trận càn này. Hiện giờ không biết số phận các đồng chí quân y như thế nào. Nhưng dù họ có trở lại đón chúng ta hay không, thì ngay bây giờ chúng ta cũng phải phân tán vô rừng để tránh trận càn. Các đồng chí người nào còn sức thì giúp đỡ người yếu sức chuẩn bị nạng chống, lương thực. Đồng chí Định còn một chân hãy đi với tôi ra suối lấy nước về nấu cơm. Chúng ta ăn xong là phân tán vô rừng liền.

Định chống nạng bước tới chỗ Lợi ngồi. Lợi đưa mấy chiếc bình toong cho Định cầm, số còn lại anh máng vào cổ mình rồi nằm sấp xuống bò tới từng chút.

Họ tiến một cách khó nhọc ra bờ suối. Định vừa đi vừa vẹt cành cây dọn đường cho Lợi. Lợi cố sức trườn trên đất, anh bò chậm mà vẫn thúc hối Định đi nhanh. Không ai dám chần chờ một giây phút nào.

Tiếng súng địch đã nghe ở phía xa lẫn trong tiếng gầm gừ của xe tăng. Lợi lăn mấy vòng xuống suối. Anh kê miệng sát mé nước uống lấy uống để rồi dìm các bình toong xuống lấy nước. Định cũng đã lấy xong nước và đang đứng trên bờ suối ngó chừng anh.

Hai người cố sức giúp nhau trở về, gần cả tiếng đồng hồ mới tới được chỗ đồng đội đang nằm.

Anh em chia nhau uống. Họ uống hối hả.

Nhưng tiếng xe tăng của địch mỗi lúc nghe mỗi gần, anh em chỉ còn đủ sức lăn vào núp dưới những bụi rậm hay những cành cây um tùm vừa bị mảnh bom đốn ngã la liệt trên mặt đất.

Lợi cũng chọn một chỗ cho mình nhưng điều đau xót nhứt của anh là hai đồng chí thương binh bị gãy cột sống không thể nhúc nhích đi đâu được mà anh em còn lại thì chẳng ai còn đủ chân tay để có thể cõng hay bồng bế, dìu đỡ các đồng chí ấy đi.

Trong lúc nguy cấp Lợi bỗng nảy ra một ý. Anh bảo Định:

- Tìm cách bẻ các chân giường để cho các đồng chí bị cột sống nằm trệt xuống đất và dùng những nhánh lá phủ lên để nghi trang.

Định và mấy anh em còn tay xúm lại bẻ các chân giường và gom các cành lá nhỏ lại để phủ lên. Tuy vậy vị trí nằm của hai anh vẫn quá lộ liễu, Lợi lo sợ rằng khi địch càn vào thế nào cũng phát hiện được. Anh bảo Định:

- Lấy thêm lá đi. Phủ thiệt kín.

Nhưng xe tăng của địch đã đến gần quá rồi. Chúng quần nhầu lên những đổ nát để tiến tới. Lợi và các bạn đã chứng kiến cảnh những tên địch nhảy từ trên xe tăng xuống, dùng lưỡi lê vẹt những nhánh cây ra và bắn chết từng đồng chí một, xong chúng đi sục sạo hồi lâu, bắn chơi mấy loạt súng rồi leo lên xe đi tiếp.

Sau khi chúng rút đi, anh em tìm cách bò gom lại ăn cơm. Ăn xong nhiều anh em mệt quá đã lăn ra ngủ vùi trong những đống lá rừng. Riêng Lợi thì không tài nào chợp mắt được, anh bảo Thành và Định:

- Coi anh em nào còn khỏe thì chia nhau gác. Có khả năng địch đi kích.

Nhưng một đêm, một ngày rồi hai đêm trôi qua vẫn chưa thấy địch trở lại. Cứ ban ngày anh em phân tán vô rừng núp, ban đêm lại bò ra ngủ bên nhau.

Bốn đêm liền trôi qua như thế. Không thấy bóng địch mà cũng không thấy tin tức gì của ta. Các đồng chí quân y biệt tăm. Không biết có chuyện gì đã xảy ra với đoàn người tải thương ấy? Anh em vẫn tự hỏi như thế, nhưng không còn cách gì khác hơn là chờ đợi. Có người đề nghị nên cắt rừng đi tìm đơn vị, nhưng nhiều ý kiến cho rằng trong tình hình này mà đi cầu may thì rất phiêu lưu, hơn nữa anh em không có ai đi đứng bình thường được. Lợi suy nghĩ rất căng thẳng về hai ý kiến trái ngược ấy. Lương thực ngày càng cạn, những xác chết trên chiên trường càng ngày càng gây ô nhiễm môi trường mà anh em tất cả đều tật nguyền không có khả năng chôn cất đồng chí mình. Lợi quyết định họp các anh em tương đối còn khỏe mạnh lại để bàn kế hoạch. Anh nói:

- Đến hôm nay thì không còn hy vọng gì là các đồng chí quân y đến rước chúng ta nữa. Chắc là các đồng chí ấy đã gặp chuyện không may rồi. Hiện nay chúng ta lại không thể tiếp tục ở đây được, tình hình lương thực và vệ sinh càng ngày càng xấu đi, từ hôm qua chúng ta đã phải ăn cháo thay cơm và chỉ còn vài ba ngày nữa là hết gạo và đến lúc đó thì cháo cũng không có mà ăn nữa. Chính vì thế mà chúng ta phải rút khỏi đây, tìm đường đến với đơn vị.

Anh em không ai có ý kiến gì phản đối nên Lợi cho lệnh tất cả chuẩn bị dồn xuống nhà bếp của bệnh viện sẵn sàng mọi thứ để sáng hôm sau lên đường. Phân công đâu đó xong xuôi mọi người đi ngủ sớm dưỡng sức.

Vừa ngả lưng thiu thiu được một lát bỗng Lợi giựt mình thức dậy. Chính trong giấc mơ màng Lợi lại sực nhớ tới một điều quan trọng: cần có sẵn một nồi cơm thì sáng mai mới lên đường sớm được. Nghĩ thế, Lợi vụt ngồi dậy, tụt xuống đất, tay nắm lấy chiếc võng còn đầy cát bụi lần tới chỗ Định nằm:

- Định ơi! Dậy đi Định!

Định trở mình rồi mở mắt ra:

- Chuyện gì vậy, anh Tư?

- Tui với cậu đi tìm củi và xách nước về nấu cơm để sáng mai có mà ăn.

Định tỉnh ngủ và thấy ngay bổn phận của mình. Anh ngồi dậy đưa tay vớ lấy cái nạng gỗ. Lợi bảo:

- Cậu đi xách nước đi. Tôi đi bẻ củi.

Định gom mấy cái bình toong lại, tiếng khua lốc cốc nghe rất rõ trong đêm, anh chống nạng bước khập khiễng ra phía bờ suối. Lợi cũng rời chỗ nằm, nhích từng bước ra phía các bụi rậm. Dưới ánh trăng hạ tuần lờ mờ, Lợi chống một tay lành một tay cụt lấy thế nhích qua nhích lại chỗ này chỗ nọ để kiếm từng que củi, anh gặp phải ổ kiến nhọt, chúng bu lại cắn anh be bét cả hai đầu chân cụt. Lớp da non ở đó sưng lên. Lợi đặt nhánh củi khô xuống, dùng bàn tay duy nhất còn lại phủi kiến và xoa nhẹ lên các vết cắn cho đỡ đau, ngay lúc đó anh nghe tiếng đề-pa của pháo 175 ly và nhiều tiếng nổ đùng đoành gần đó, mảnh pháo tê tê găm vào cây côm cốp. Định chạy vào và gọi anh:

- Vô đi anh Tư. Coi chừng miểng pháo.

Lợi quơ vội mấy đống củi nhỏ anh gom được lúc nãy dùng cánh tay cụt ôm trước ngực, cánh tay còn lại thì chống xuống đất để nhích người tới nhưng anh mới đi được mấy thước thì một trái pháo đã rớt xuống cách chỗ anh đang nằm chừng năm thước, anh đau nhói lên nhưng không hiểu sao người tỉnh táo lạ thường. Dưới ánh trăng mờ đục, Lợi ngoái đầu lại nhìn xuống cánh tay mình. Ôi, cánh tay trái vô cùng quý giá, vô cùng thân thiết của anh! Cánh tay duy nhất còn lại của anh bây giờ gãy nát đầm đìa máu.

Dường như cơ thể anh đã quen chịu đựng những cơn đau xé lòng, nên vết thương bây giờ tuy rất nặng vẫn không làm anh ngất đi được. Anh cứ nhích tới, nhích tới giữa những tiếng nổ lúc xa lúc gần của đạn pháo 175 ly. Cuối cùng anh cũng vào được trong nhà bếp với những que củi nhỏ còn lại giữa cánh tay cụt và lồng ngực nám khói.

Một lúc, pháo giặc ngừng hẳn và đồng đội nhích lại bên anh. Bao nhiêu lần xông pha ngoài lửa đạn, bao nhiêu lần quằn quại trên bàn mổ, Lợi không khóc nhưng hôm nay, nhìn đồng đội loay hoay, vụng về xé từng mảnh áo rách còn đầy mùi khói đạn, cố hết sức dùng những đôi tay tàn tật của mình băng bó vết thương cho anh, Lợi đã không cầm được nước mắt.

Gần sáng, có tiếng chân nhiều người đi trên lá khô rồi tiếp theo là tiếng Định reo lên:

- Các đồng chí quân y đã đến!

Lợi biết rằng anh và đồng đội đã thoát nạn.

Anh cũng biết mình sẽ sống, nhưng tứ chi thì vĩnh viễn sẽ không còn thuộc về anh nữa.