- 59 - NHỮNG NGỘ NHẬN THÔNG THƯỜNG-CỦA NGƯỜI VIỆT VỀ SỨC KHOẺ VÀ BỆNH TẬT
HỎI: Ở Việt Nam mỗi khi bị cảm tôi thường tự chữa bằng cách uống trụ sinh. Sang đây, muốn mua trư sinh phải có toa. Tại sao chính phủ không cho bán trụ sinh tự do để có thể tự chữa lấy? Trần V. H. ĐÁP: Trụ sinh chỉ dùng để chữa những bệnh nhiễm trùng do vi trùng gây ra. Thí dụ như sưng phổi, nhiễm trùng khoang mũi, nhiễm trùng đường tiểu v.v... Bệnh cảm do cực vi trùng gây ra dùng trụ sinh không ảnh hưởng gì đến cực vi trùng và không cần thiết. Chỉ khi nào bị cảm do cực vi trùng rồi sau đó bị biến chứng nhiễm trùng thêm do vi trùng, thí dụ như sưng cuống phổi, nóng sốt, ho khạc đàm vàng, đàm xanh …lúc đó mới nên dùng trụ sinh để chữa bệnh. Dùng trụ sinh không đúng cách và không cần thiết sẽ có nhiều tai hại như có thể bị phản ứng với thuốc, bị tác dụng xấu của thuốc gây ra những triệu chứng như tiêu chảy, bị nấm…Nguy hiểm nhất là dễ bị kháng thuốc. Người Việt khi còn ở quê nhà hơi một chút cũng dùng Ampicillin để tự chữa nên khi bị những bệnh nhiễm trùng cần trụ sinh thường phải dùng thuốc mạnh hơn để chữa trị vì phần lớn đều bị kháng với thuốc này. Ở Hoa Kỳ, thuốc trụ sinh phải có toa mới mua được để tránh những trường hợp lạm dụng thuốc, dùng không đúng cách. Một điều người Việt tỵ nạn mới sang chưa quen với đời sống bên này nên tránh là xin thuốc trụ sinh để dành và tự chữa mỗi khi bị cảm như khi còn ở Việt Nam. Một điều khác nữa nên tránh là dùng thuốc của người khác khi thấy mình có triệu chứng bệnh giống như người kia. Rất nhiều trường hợp bị phản ứng thuốc, bị biến chứng và nhiều trường hợp nguy hiểm đã xảy ra vì vấn đề tự chữa và dùng thuốc của người khác. Vấn đề này cần được lưu ý đặc biệt với những người mới sang chưa quen nếp sống tại Hoa Kỳ. HỎI: Tôi ở Việt Nam hay dùng thuốc bổ gan. Sang đây tôi nghe nói không có thuốc bổ gan và đi khám bệnh không thấy ai cho thuốc này. Xin bác sĩ cho biết có thuốc nào mát gan có thể dùng được. Nguyễn Thị L. ĐÁP: Người Việt chúng ta hay đổ mọi sự cho “bệnh gan”. Thông thường nhất là những triệu chứng ngoài da, ngứa ngáy, nổi mề đay, dị ứng, đều được đổ cho “bệnh gan” và người bệnh thường xin thuốc “bổ gan” để uống. Những triệu chứng như vừa kể trên không phải do bệnh gan gây ra và thực sự không có thuốc nào để làm “bổ gan” cả. Bệnh về gan ở người Việt Nam thường thấy nhất là bệnh viêm gan do cực vi trùng viêm gan hepatitis virus loại A, B, C gây ra. Bàn về bệnh viêm gan đã được giải đáp trong chương khác nên không nhắc lại chi tiết. Thường chỉ khi bị nặng hay cấp tính mới có những triệu chứng như vàng mắt, vàng da. Phần lớn các trường hợp phải thử máu mới biết có bị bệnh gan hay không. Cũng nên nói thêm, phần lớn các trường hợp bị bệnh viêm gan không có thuốc chữa, trừ một số trường hợp đặc biệt mới dùng loại thuốc mới Interferon. Bên Mỹ cũng không có thuốc nào để giúp bổ gan. Những loại thuốc Pháp ở Việt Nam hay dùng như Sorbitol không có giá trị gì và không được dùng ở đây. HỎI: Khi đau lưng có phải là đau thận không? Và xin bác sĩ cho biết vấn đề yếu sinh lý có phải do đau thận gây ra hay không? Lê H. L. ĐÁP: Một ngộ nhận thường nhất và một trong những câu hỏi hay được đặt ra nhất trong phòng mạch là vấn đề đau lưng có phải là đau thận và liên quan đến vấn đề sinh lý hay không? Đau lưng là một chứng rất thông thường và sẽ được giải đáp kỹ lưỡng trong những chương khác, tuy nhiên có thể nói hầu hết chứng đau lưng không phải do thận gây ra. Hai thứ bệnh có thể gây ra chứng đau lưng là sạn thận và nhiễm trùng thận, tuy triệu chứng đặc biệt hơn và khác với chứng đau lưng kinh niên thông thường. Thận lại càng không liên quan gì đến vấn đề sinh lý. Thận chỉ là một cơ quan có nhiệm vụ lọc nước tiểu và thải các chất cặn bã trong máu và không giữ vai trò gì về sinh lý. Thận không có ảnh hưởng gì trong việc tiết ra các kích thích tố sinh dục tuy một cơ quan nằm phía trên thận gọi là nang thượng thận giữ vai trò phụ đối với kích thích tố sinh dục. Vấn đề sinh lý như phần lớn các câu hỏi được đặt ra và ngộ nhận với “bệnh thận” phần lớn do những nguyên nhân về tâm lý hoặc do những thứ bệnh khác ảnh hưởng như tiểu đường, bệnh cứng mạch máu. . . Thận cũng như gan có lẽ là hai cơ quan của cơ thể bị “đổ tội” nhiều nhất cho những triệu chứng không có liên quan gì đến sự làm việc của hai cơ quan này! HỎI: Tôi ở Việt Nam thường khi mệt hay đi truyền nước biển. Xin bác sĩ cho biết nước biển chữa bệnh như thế nào? Có nên dùng hay không? Trương Thị M. ĐÁP: Nước biển truyền vào mạch máu như bà hỏi là những dung dịch gồm chất đường gọi là dextrose. Người Việt thường ngộ nhận cho là bị “mệt” di truyền nước biến để chữa chứng này. Thực sự nước biển hay dung dịch dextrose 5% chỉ dùng khi nào người bệnh mất nước nhiều trong cơ thể như bị ói mửa quá nhiều, đi tiêu chảy quá nhiều, hay dùng trong bệnh viện khi cấp cứu, khi muốn truyền thuốc thẳng vào mạch máu. Ở Hoa Kỳ, hầu như rất hiếm khi phải dùng phương pháp truyền nước biển tại phòng mạch vì khi cần phải dùng, có nghĩa bệnh nặng hay khẩn cấp phải đưa vào nhà thương để chữa trị. Khi bị mệt phải tìm hiểu nguyên nhân bệnh nào gây ra và chữa trị theo căn nguyên. Truyền nước biển khi không có sự cần thiết thực sự không giúp ích nhiều vì cơ thể sẽ thải ra bằng cách đi tiểu ra khi lượng nước và chất đường là dextrose truyền vào không cần đến. Những trường hợp này truyền một chai nước biển cũng chỉ có giá trị bằng uống một ly nước đường lớn! Tóm lại đây là một ngộ nhận về chữa trị do sự đòi hỏi của người bệnh nhân Việt còn quen với cách thức ở quê nhà và không hiểu về cách dùng các dung dịch này tại Hoa Kỳ.